Baby Bag

როგორ ვუპასუხოთ ბავშვს რთულ კითხვებზე?

როგორ ვუპასუხოთ ბავშვს რთულ კითხვებზე?

ბავშვები კითხვების დასმის დროს ფილტრს არ იყენებენ. ზოგჯერ ისინი ძალიან რთულ შეკითხვას გისვამენ, რომელზე პასუხის გაცემა გიჭირთ. მნიშვნელოვანია, რომ მშობელი ბავშვთან საუბრისთვის ყოველთვის მზად იყოს. უნდა შეეგუოთ, რომ თქვენი შვილი მცირეწლოვან ასაკში ბევრ რთულ და უხერხულ კითხვას დაგისვამთ. როდესაც მშობელი ცდილობს, რომ თავი აარიდოს ბავშვის რთულ კითხვაზე პასუხის გაცემას, ის შვილისგან კიდევ უფრო მეტ კითხვას იღებს. მშობლები ძალიან ღელავენ, როდესაც ბავშვი მოულოდნელად სვამს უხერხულ ან ორაზროვან შეკითხვას, რომელზე პასუხის გაცემა მათთვის წარმოუდგენლად რთულია.

ბავშვები ხშირად სვამენ შემდეგი სახის კითხვებს: გარდაცვლილი ადამიანები სამოთხეში ხვდებიან? რატომ არის ცა ლურჯი ფერის? რატომ არ შეუძლიათ გოგონებს მაისურების გარეშე სეირნობა, ბიჭებს კი აქვთ ამის შესაძლებლობა? რატომ არის მარიხუანა ცუდი? რა გემო აქვს ღვინოს? რას ნიშნავს სექსი? როგორ ჩნდებიან ბავშვები? როდესაც ბავშვი რთულ კითხვას დაგისვამთ, ნუ შეშინდებით. აჯობებს, თუ შვილის კითხვებს მომზადებული დახვდებით. ჩვენს სტატიაში რამდენიმე რეკომენდაციას შემოგთავაზებთ, რომელთა დახმარებით შვილის რთულ კითხვებზე პასუხის გაცემა არ გაგიჭირდებათ.

  • ბავშვს არ გაუბრაზდეთ

ხალხთან ერთად ბავშვი უხერხულ კითხვას თუ სვამს, ნუ გაბრაზდებით. თავი ხელში აიყვანეთ და პასუხის გასაცემად მოემზადეთ. შეგიძლიათ, გულის სიღრმეში ჩუმად იყვიროთ ან იტიროთ, მაგრამ ბავშვს მშვიდად ესაუბრეთ, რათა მან თქვენ მიმართ გულღია დამოკიდებულება არ დაკარგოს. ბავშვს თუ უყვირებთ ან გაკიცხავთ უხერხული კითხვის დასმის გამო, მას თქვენთან გულახდილი საუბრის ყოველთვის შეეშინდება. ისე მოიქეცით, რომ თქვენი შვილი თქვენთან საუბარს საინტერესოდ აღიქვამდეს და გენდობოდეთ.

  • ბავშვს ნუ მოატყუებთ

ყველაზე ცუდი რამ, რაც შეიძლება თქვენს შვილს გაუკეთოთ, მისთვის ტყუილის თქმაა. მშობლები ძალიან განიცდიან, როდესაც შვილები ატყუებენ, შესაბამისად, ისინიც უნდა გაუფრთხილდნენ პატარების გრძნობებს. თუ ბავშვს მოატყუებთ, მას თქვენს მიმართ უნდობლობა გაუჩნდება. პატივი ეცით თქვენს შვილებს და მათთან ყოველთვის მართალი იყავით. ამგვარად ისინი სიმართლის დაფასებას ისწავლიან. თუ ბავშვი თოვლის ბაბუის შესახებ გეკითხებათ, უმჯობესია, თუ მასთან გულახდილი იქნებით. ბავშვს აუხსენით, რომ თოვლის ბაბუას საახალწლო განწყობა და საჩუქრები მოაქვს, რომ ის გამოგონილი პერსონაჟია, რომელიც ადამიანებს აბედნიერებს.

  • კითხვაზე პასუხი თუ არ გაქვთ, გარკვეული დრო ფიქრს დაუთმეთ

ბავშვი მეტისმეტად რთულ კითხვას თუ სვამს, ღრმად ჩაისუნთქეთ და უთხარით, რომ ეს შესანიშნავი კითხვაა. შემდეგ წამოდექით და ოთახიდან გადით, ამასთან ბავშვი გააფრთხილეთ, რომ მალე დაბრუნდებით. შეგიძლიათ, ბავშვს გულახდილად უთხრათ, რომ ამ კითხვაზე პასუხი არ გაქვთ. თქვენმა შვილმა უნდა იცოდეს, რომ ჩვეულებრივი ადამიანი ხართ, რომელმაც ბევრი რამ არ იცის. ბავშვს უთხარით, რომ კითხვაზე დაფიქრდებით და პასუხს გასცემთ. მომავალში თქვენი დანაპირები აუცილებლად შეასრულეთ. არასდროს სცადოთ, რომ ბავშვისთვის პასუხის გაცემას თავი აარიდოთ.

  • კითხვები მეტისმეტად სერიოზულად არ აღიქვათ

ბავშვი მეტისმეტად უცნაურ კითხვებს თუ სვამს, არ ჩათვალოთ, რომ მას ყველაფერი რიგზე არ აქვს. ეს სავსებით ბუნებრივი მოვლენაა. ბავშვები ძალიან ცნობისმოყვარეები არიან. ისინი ცდილობენ, რომ სამყარო შეიმეცნონ. ბავშვის მიერ დასმული კითხვების სირთულე არ უნდა გაშინებდეთ.

  • ბავშვის მიერ დასმული კითხვები შემეცნებისთვის გამოიყენეთ

ბავშვები ხშირად დაგაფიქრებენ ისეთ საკითხებზე, რომელზე პასუხის მოძიება არ შეგიძლიათ. ისინი შთაგაგონებენ და მნიშვნელოვანი პასუხების ძიებისკენ მოგიწოდებენ. ბავშვის კითხვები შემეცნებისთვის გამოიყენეთ. ეცადეთ, ყოველთვის მზად იყოთ შვილთან სერიოზულ თემებზე საუბრისთვის და მისთვის მნიშვნელოვანი რჩევების მისაცემად.

მომზადებულია ​homeschoolgiveaways.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

თუ ბავშვს „არას“ უფრო ხშირად ეტყვით, ვიდრე „კის,“ მას მადლიერების გრძნობას განუვითარებთ
​თანამედროვე მშობლებისთვის ერთ-ერთ მთავარ პრობლემას ბავშვების გამუდმებული უკმაყოფილება წარმოადგენს. რაც უნდა გააკეთონ უფროსებმა მათთვის, ისინი ბედნიერები მაინც არ არიან. მშობლები გარკვეულ სტრატეგიებს...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ ბავშვს, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ - ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია

რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ ბავშვს, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ - ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია
როგორ უნდა მიუდგეს მშობელი ბავშვს, რომელიც არ უჯერებს (მაგალითად, ჭამის, ჩაცმის, მეცადინეობის დროს) და რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ პატარას, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ? ამ საკითხებზე ​Momsedu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია.

​- ქალბატონო ანა, ხშირად მშობლები ბავშვებს აშინებენ (პოლიცია მოვა, „ბუა“ წაგიყვანს და ა.შ.), რომ საჭმელი აჭამონ, ჩააცვან, დაუჯერონ. რა სახის ზეგავლენას ახდენს ეს ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებაზე?

​- მინდა გითხრათ, რომ საკმაოდ ნეგატიური გავლენა აქვს. მარტივად რომ ვთქვათ, ასე ბავშვებს ვასწავლით, საკუთარ საჭიროებებს არ მოუსმინონ. მათ ცხოვრებაში 0-1 წლამდე არის პერიოდი, როცა ბავშვი დამოკიდებულია მშობელზე და გარშემომყოფ უფროსებზე. ბავშვზე მზრუნველი ადამიანი მისი ტირილით უნდა მიხვდეს, თუ რა აწუხებს და რა სჭირდება მას. ასე უყალიბდება პატარას გარემოსა და ადამიანებისადმი ნდობა. თუმცა ამ დროსაც კი ბავშვი მიგვანიშნებს, როდის დანაყრდა, აღარ შია და ა.შ. ე.ი. მნიშვნელოვანია მოსმენა. ასაკის მატებასთან ერთად ნელ-ნელა სწავლობს, რომ მიგვანიშნოს და მერე გვითხრას თავისი საჭიროებების შესახებ, მაგალითად, როდის შია, წყალი უნდა თუ წვენი და ასე შემდეგ. ამ პერიოდში უყალიბდება დამოუკიდებლობისკენ სწრაფვის სურვილი და დამოუკიდებლობის ხარისხიც იზრდება. როცა მშობელი ბავშვს საკუთარი საჭიროებების დაკმაყოფილების შესაძლებლობას აძლევს და ბავშვთან ერთად ცდილობს ამოიცნოს მისი საჭიროებები, პატარა სწავლობს იმის გარჩევას, თუ რა მოსწონს ან არ მოსწონს, როდის სცივა ან შია, რა აინტერესებს და ა.შ. მაშინ კი, როცა მშობელი ბავშვის მაგივრად აკეთებს რაღაცას და თან არ უსმენს, მაგალითად, აცმევს 5 ან 4 წლის ასაკში, მხოლოდ იმას, რაც თავად სურს, ოთახსაც ისე უწყობს, როგორც თავად წარმოუდგენია, მაშინ აჭმევს და მხოლოდ იმას, რაც თვითონ უნდა, ასე ბავშვს ვეუბნებით და ვასწავლით, რომ ის, რაც მას სურს და აინტერესებს უმნიშვნელოა, სხვისი ინტერესები და საჭიროებები მეტად მნიშვნელოვანია, ვასწავლით საკუთარი თავის მიმართ უნდობლობას.

​- არის თუ არა დაშინებით მიღწეული შედეგი ბავშვზე ძალადობა?

​- დაშინება ემოციური, ფსიქოლოგიური ძალადობის ერთ-ერთი ფორმაა, რაც საკმაოდ ნეგატიურად აისახება ბავშვის ემოციურ მდგომარეობაზე და შემდეგ ქცევაზეც. „გუდიანით“ შეშინება კი ცალკე პრობლემაა, რადგან ამით, მშობელი ბავშვს მესიჯს აწვდის, რომ ის თავის პატარას ვერ დაიცავს, რაც უკიდურეს შფოთვასთან ასოცირდება. შედეგად კი ბავშვისგან შეიძლება, მივიღოთ უარესი ქცევა, რადგან მისი ემოციური მდგომარეობა არეულია. შესაძლოა, მშობლები იყენებდნენ დაშინებით მეთოდს და თავადაც ვერ ხვდებოდნენ ამას, ერთ-ერთი მაგალითია, როცა დედა, მამა ან ბებია-ბაბუები ეუბნებიან ხოლმე ბავშვს: „ამის მერე შენი დედა (მამა, ბაბუა) აღარ ვიქნები“, „ე.ი. არ გიყვარვარ, ხო? მაშინ აღარ მოხვიდე, არც მე მიყვარხარ!“. ამით ბავშვის უსაფრთხოების განცდას პირდაპირ ზიანს ვაყენებთ და ვეუბნებით, რომ თუ ის „კარგია“, ჩვენთან იქნება და თუ „ცუდია“, აღარ გვჭირდება. თანაც „ცუდია“ და „კარგია“ განისაზღვრება ბავშვისგან საკუთარი სურვილების, ინტერესების ან საჭიროებების დაცვის დროს (ზოგადად ბავშვის ამ კატეგორიებად დაყოფა, კიდევ ცალკე პრობლემას წარმოადგენს). თუნდაც, როდესაც ვეუბნებით, ჭამე თორე ბუა წაგიყვანს, ამ დროს, ბავშვს არ შია, ან საჭმელი არ მოსწონს და უარს გვეუბნება, ჩვენ კი ამით ვაწვდით მესიჯს, რომ თუ შენ საკუთარ ინტერესებს იცავ, ცუდი ხარ, მე აღარ მჭირდები. ჩვენ მათ ვაყენებთ არჩევანის წინაშე, ან საკუთარი თავი ან მშობელი (ბებია, ბაბუა). სევდიანია, არა?!

​- რამდენად დიდია შანსი, რომ ასეთი ქმედებით ბავშვის ფსიქიკა არასრულფასოვნად (არაჯანსაღად) ჩამოყალიბდეს?

​- როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, ასეთ დროს ადამიანს, ბავშვს უჩნდება დაუცველობის განცდა, მომატებული შფოთვა, ექმნება თვითშეფასებასთან დაკავშირებული პრობლემები, დანაშაულის შეგრძნება სხვადასხვა საკითხის მიმართ.

​- არის კატეგორია ბავშვების, რომლებიც არანაირი ქმედებით არ უჯერებენ მშობლებს, ასეთ შემთხვევაში რას ურჩევდით, როგორ მიუდგნენ შვილებს?

​- მგონია, რომ ასეთი ბავშვები არ არსებობენ. ალბათ, ბავშვი, როცა ასეთ წინააღმდეგობას გვიწევს, აქვს განცდა იმისა, რომ არ უსმენენ და მხოლოდ ასე თუ შეძლებს, გააგებინოს მშობელს თავად რა სურს. მეორე ვარიანტია, რომ ბავშვი ზომავს სადამდე შეუძლია საკუთარი საზღვრის გადაწევა, ამიტომაც, ორივე შემთხვევისთვის მნიშვნელოვანია, რომ მშობელს ჰქონდეს ​ავტორიტეტული აღზრდის სტილი. ფსიქოლოგები საკმაოდ დიდხანს იკვლევდნენ და ეძებდნენ ოპტიმალურ აღზრდის სტილს და კვლევების თანახმად აღმოჩნდა, რომ ავტორიტეტული აღზრდის სტილით ბავშვის აღზრდა საუკეთესოა. ამ დროს, პატარებში ნაკლებია შფოთვა, დეპრესია, თვითშეფასების პრობლემები და ასეთ ოჯახში აღზრდილი ბავშვებიც თავს უფრო ბედნიერად და წარმატებულად გრძნობენ. ავტორიტეტული აღზრდა გულისხმობს სითბოსა და წესების დაცვას შორის ბალანსის დაჭერას. სადაც, ერთი მხრივ, ვითვალისწინებთ ბავშვის სურვილებსა და ინტერესებს, მის ხასიათს, გუნება-განწყობის ამოცნობას, პატივისცემას ვცდილობთ და ამასთან, წესების დაცვით ვამყარებთ ბალანსს. აქ ვგულისხმობ, რომ გვაქვს წესები (რამდენიმე, რასაც ოჯახის ყველა წევრი აუცილებლად იცავს) და ვაკვირდებით ბავშვის ემოციურ მდგომარეობას, რა აწუხებს, რა სურს და ა.შ.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად