Baby Bag

8 უსიამოვნო ქცევა ბავშვებში, რომელიც არა ცუდი აღზრდით, არამედ ასაკობრივი თავისებურებებით არის გამოწვეული

8 უსიამოვნო ქცევა ბავშვებში, რომელიც არა ცუდი აღზრდით, არამედ ასაკობრივი თავისებურებებით არის გამოწვეული

ბევრი მშობლისთვის ნაცნობია ვითარება, როდესაც ბავშვი მოულოდნელად იცვლის ქცევას. პატარა, რომელიც მშვიდი ხასიათით გამოირჩეოდა, ისტერიკებს აწყობს, დაუმორჩილებელი ხდება და საკუთარ თავს აღარ ჰგავს. კეთილისმსურველები მშობლებს მაშინვე უწყებენ დარიგებას და ურჩევენ ბავშვი გამოცდილ ფსიქოლოგს მიუყვანონ. ზოგიერთი მიუღებელი ქცევა ბავშვისთვის მისი ასაკობრივი თავისებურებებიდან გამომდინარე სავსებით ბუნებრივია. ჩვენს სტატიაში ბავშვებში გავრცელებულ რთულ ქცევებზე გესაუბრებით, რომლებმაც არ უნდა შეგაშინოთ.

1. ბავშვი ყველა მოწოდებასა და თხოვნაზე უარით გპასუხობთ

ბავშვი მოულოდნელად ყველაფრისადმი ნეგატიურად განეწყობა და ​უარს ამბობს ნებისმიერ შეთავაზებაზე. მას საყვარელი ნივთებიც აღარ მოსწონს. მისი უარი ხშირად აგრესიული და უხეშია. როგორც წესი, „არას“ ეტაპი ბავშვს 2,5-3 წლიდან ეწყება, როდესაც ის საკუთარი თავის გაცნობას იწყებს. ის აცნობიერებს, რომ პიროვნებაა და საკუთარი სურვილები აქვს. მშობლებმა ამ დროს მოთმინება უნდა გამოიჩინონ. არ სცადოთ ბავშვის წინააღმდეგობის დაძლევა. არაფერი მოხდება, თუ ბავშვი თავად შეარჩევს ტანსაცმელს, რომელსაც ბაღში წასვლისას ჩაიცვამს. თუ ბავშვის უარს და ნეგატიურ განწყობას გაგებით მოეკიდებით, ის თავდაჯერებულ ადამიანად ჩამოყალიბდება. ამასთან თქვენი შვილი ყოველთვის გამოხატავს თქვენდამი მადლიერებას იმ თანადგომის გამო, რომელსაც მის მიმართ გამოიჩენთ.

2. ბავშვი გამუდმებით სვამს ერთსა და იმავე კითხვას

​ბავშვი ერთსა და იმავე კითხვას უბრალოდ კი არ სვამს, ის პასუხებსაც მოითხოვს. ზოგჯერ ეს უსასრულოდ მეორდება. საოცარი მოთმინების უნარის მქონე მშობლებსაც კი უჭირთ ბავშვის ცნობისმოყვარეობასთან მშვიდად გამკლავება. გამეორების დახმარებით ბავშვი უკეთ სწავლობს სიტყვების გამოყენებას, აინტერესებს, იცვლის თუ არა სიტყვა მნიშვნელობას სხვადასხვა დროსა და ვითარებაში. ამ გზით ის კომუნიკაციას სწავლობს. გახსოვდეთ, რომ ბავშვის მეტყველების უნარის განვითარებისთვის ფრაზებისა და სიტყვების გამეორება ძალიან სასარგებლოა. ბავშვის მიერ კითხვების გამეორებით დასმის ეტაპი აუცილებლად გაივლის, თქვენი ნეგატიური რეაქცია კი მასზე დიდ გავლენას მოახდენს. შესაძლოა, ბავშვს კომპლექსებიც ჩამოყალიბდეს.

3. ღამის განმავლობაში ბავშვი რამდენჯერმე იღვიძებს

ბავშვს ძილის რეჟიმი ჩამოყალიბებული ჰქონდა, მაგრამ ის მოულოდნელად ​იწყებს ღამით ხშირად გაღვიძებას, სამ საათზე თამაშს ითხოვს და ისტერიკასაც აწყობს. რაც უფრო ხშირად ხდება ეს, მით უფრო უჭირთ მშობლებს ამის ატანა. როგორც წესი, ძილის რეჟიმის დარღვევას ემოციური გადატვირთვა იწვევს. შესაძლოა, ბავშვმა ღამით აქტიურად ითამაშა, ბევრი ახალი ინფორმაცია მიიღო და ახალი უნარებიც შეიძინა. ეს ყოველივე მას მშვიდად დაძინების შესაძლებლობას ართმევს. ეცადეთ, ბავშვი აქტივობებით დღის პირველ ნახევარში დატვირთოთ. თუ ბავშვი ღამით გაიღვიძებს, ნუ გაუბრაზდებით. მასთან ერთად გარკვეული დრო გაატარეთ და კვლავ საწოლში დააბრუნეთ.

4. ბავშვი ამბოხს აწყობს და მშობლებს არ უსმენს

დილით მშობლები სამსახურში მიდიან, ბავშვს კი ბაღში ეჩქარება. ამ დროს ის სახეს და ხელებს ფაფაში ჰყოფს, ოთახში დარბის, კარადაში იმალება, რაც მშობელს მოთმინებას აკარგვინებს. ფსიქოლოგები გვარწმუნებენ, რომ ​ბავშვი ამ დროს ცუდად არ იქცევა. დილით მას უზარმაზარი ენერგია აქვს და ცდილობს ითამაშოს. ბავშვის პრობლემა იმაშია, რომ მისი სურვილი მშობლების ინტერესებთან თანხვედრაში არ მოდის. ეცადეთ დილით ადრე გაიღვიძოთ, რათა ბავშვმა ენერგიის დახარჯვა შეძლოს. თუ ამას ვერ ახერხებთ, მის ქმედებებს არასწორად ნუ შეაფასებთ და ეცადეთ, თქვენს შვილს გაუგოთ.

5. ბავშვი წვრილმანების გამო ტირის და ყვირის

ბავშვს მულტფილმის ყურებაზე უარს ეუბნებით, რის გამოს ის ​ყვირის და ისტერიკას აწყობს. თქვენ ბავშვს სჯით, რადგან გავიწყდებათ, რომ გუშინ თავად შესთავაზეთ მას მოგვიანებით მულტფილმების ნახვა. თქვენ არ გეცალათ და ბავშვის გულის მოგებას ცდილობდით. ბავშვებს თამაშის წესები ძალიან კარგად ესმით, თუ თამაში მათ სასარგებლოდაა. როდესაც რაღაც იცვლება და პატარები სურვილებს ვერ იკმაყოფილებენ, ეს მათ ფსიქიკაზე ძალიან ნეგატიურად ზემოქმედებს. ბავშვთან ურთიერთობისას გარკვეული წესები უნდა შეიმუშაოთ, რომელსაც არასდროს გადაუხვევთ.

6. ბავშვი ნივთებს ოთახში ფანტავს

​ბავშვი ფანქრებს იატაკზე ყრის, სათამაშოებს ოთახში ფანტავს. ის საწოვარას ძირს დაახლოებით ათჯერ აგდებს და ათივეჯერ ტირილით ითხოვს მის დაბრუნებას. ბავშვს იმპულსური ქცევა ახასიათებს. ტვინის ის უბნები, რომლებიც ქცევის კონტროლზეა პასუხისმგებელი, მას სათანადოდ განვითარებული ჯერ კიდევ არ აქვს. ნივთების გაფანტვის დროს ბავშვი კოორდინაციისა და ნატიფი მოტორიკის უნარებს ივითარებს. ის მიზეზ-შედეგობრივ კავშირებს იკვლევს. ბავშვი ამჩნევს, რომ ნივთის მოსროლის შემდეგ ის იატაკზე ეცემა. ბავშვს აუხსენით, რომელი ნივთების დაყრა შეიძლება და რომლის არა. მას ორი წლის ასაკიდან ამის გაგება თავისუფლად შეუძლია.

7. ბავშვმა ნორმალურად ჭამა შეწყვიტა

ბავშვი ყოველთვის კარგად იკვებებოდა, მაგრამ მოულოდნელად​ მადა დაუქვეითდა. ის საყვარელ საკვებზეც ხშირად ამბობს უარს. პედიატრები მადის დაქვეითების სხვადასხვა მიზეზზე საუბრობენ. შესაძლოა, ეს იყოს ჯანმრთელობის არასახარბიელო მდგომარეობა, კბილების ამოჭრის პროცესი ან გართობის სურვილი. ბავშვს არ სურს, რომ თამაშზე უარი თქვას და ისადილოს. ბავშვების მადაზე რაციონში ახალი საკვები პროდუქტების გამოჩენაც ახდენს გავლენას. პატარები კონსერვატორები არიან, მათ სიახლე აშინებთ. ბავშვის რაციონში სიახლე ფრთხილად შეიტანეთ. მას საკვებისადმი ნეგატიური განწყობა არ უნდა შეუქმნათ.

8. ბავშვი ხშირად აწყობს ისტერიკებს

ბავშვის ისტერიკა მშობლისთვის ყველაზე დიდი გამოწვევაა. ორი წლის პატარები ტირილს ხშირად გარკვეული სურვილის დაკმაყოფილების მიზნით იწყებენ, შემდეგ კი საკუთარ თავზე კონტროლს კარგავენ. ზოგჯერ ეს საჯარო სივრცეში ხდება, რაც ორმაგად რთულია.​ ისტერიკის მიზეზი გადაღლა, ემოციური გადატვირთვა, შიმშილი ან სხვა სახის უსიამოვნებაა. ბავშვი ისტერიკისთვის საბაბს ეძებს და შემდეგ ემოციებს ვეღარ აკონტროლებს. ძალიან კარგია, თუ ბავშვს ისტერიკის დაწყებისთანავე დაამშვიდებთ და რამით გაართობთ. თუ ბავშვმა კონტროლი დაკარგა, ის თავად უნდა დამშვიდდეს. როდესაც ბავშვი დაწყნარდება, მხოლოდ ამის შემდეგ უნდა გაესაუბროთ მას და მისი ემოციების გაგება სცადოთ.

მომზადებულია ​adme.ru-ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბავშვთან ურთიერთობაში უპირობო სიყვარულთან ერთად აუცილებელია კონტროლიც,“ - ფსიქოლოგი ნანა...
​​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა ბედნიერი ბავშვობის შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ ბავშვი ბედნიერია მაშინ, როდესაც ის ოჯახისგან უპირობო სიყვარულს იღებს:“ბედნიერი ბავშვობა ნიშნავს იმას, რომ ბავშვმა ოჯახშ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის და როგორ დავეხმაროთ მათ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგი მარიამ შოვნაძე ესაუბრა.

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის?

შიში ისეთივე მნიშვნელოვანი ემოციაა, როგორც სიხარული, ბრაზი და ა.შ. ხშირად სამუშაო პროცესში ვხვდები დამოკიდებულებას, რომ შიში ცუდი ემოციაა და სირცხვილთანაც აკავშირებენ. ზოგადად, ემოციებთან და მათ შორის, შიშთანაც, არასწორი შეფასებაა - ცუდი ან კარგი. სინამდვილეში შიშს დიდი როლი აქვს ადამიანის ცხოვრებაში, გვიცავს აღქმული საფრთხეებისგან.

შიშს ყველა ბავშვი გრძნობს ბავშვობაში, ეს ბუნებრივი და ნორმალურია. ჩვეულებრივ, პირველად 3-დან 6 წლამდე ასაკში ჩნდება. ამ ასაკში ბავშვებს უჭირთ გამიჯნონ ფანტაზია და რეალობა, ამიტომ საწოლის ქვეშ ან კარადაში შესაძლოა წარმოიდგინონ სხვადასხვა პერსონაჟი.

- თუ პრობლემას ყურადღებას არ მივაქცევთ, შესაძლებელია თუ არა მომავალში გართულდეს?

ისეთი ფრაზები, როგორიც არის „არაფერია საშიში”, „ნუ გეშინია”, „ამხელა ბიჭს/გოგოს როგორ გეშინია, სირცხვილია” - დაუშვებელია. ბავშვის ემოციის იგნორით, გაბრაზებით, შერცხვენით ან გაუფასურებით, მას ვერ ვეხმარებით, პირიქით, უკიდურესი შედეგები შეიძლება მივიღოთ.

- როგორ დავეხმაროთ და ავუხსნათ პატარას, რომ არაფერია საშიში?

სიბნელის შიში არ არის მხოლოდ და მხოლოდ სიბნელის შიში. ეს შიში გულისხმობს სიბნელეში რაიმე საფრთხის არსებობის და მისი ვერ დანახვის შიშს. აქედან გამომდინარე, ფანტაზიის დახმარებით ბავშვისთვის ჩრდილი ბნელ კუთხეში შეიძლება მონსტრად გადაიქცეს. მაშინ, როდესაც ბავშვს აქვს ძლიერი შიში, რომ საწოლის ქვეშ მონსტრია და ჩვენ ვუხსნით რომ საწოლის ქვეშ საფრთხე არ არის, მაგრამ მას ისევ ეშინია, ამ დროს, შესაძლოა მშობელი გაღიზიანდეს, გაბრაზდეს ან საკუთარი თავი დაადანაშაულოს რომ საკმარისად კარგად ვერ უხსნის. მნიშვნელოვანია, გავიხსენოთ ასაკობრივი თავისებურება, ბავშვს აღნიშნულ ასაკში უჭირს ფანტაზიის და რეალობის გამიჯვნა, აქედან გამომდინარე, შესაძლოა თქვენ გისმენდეთ, მაგრამ ამან გავლენა არ იქონიოს და კიდევ უფრო მეტად დატვირთოს ბავშვის ემოციური მდგომარეობა.

- რა გზები არსებობს შიშის დასაძლევად?

რეკომენდაციები:

- მნიშვნელოვანია, ამოვიცნოთ და ვაღიაროთ ბავშვის შიში, ვალიდურად მივიღოთ და არავითარ შემთხვევაში არ გავაუფასუროთ. ასევე, არ არის რეკომენდებული ისეთი სქემების მიწოდება, როგორიც არის „კარგ ბავშვებს არ ეშინიათ”, „კარგ ბავშვებთან მონსტრები არ მოდიან”.

როგორც აღვნიშვნე, მნიშვნელოვანია ვალიდაცია მივცეთ ბავშვს, ვაგრძნობინოთ თანაგანცდა, რომ მარტო არ არის ამ შიშთან და გვსურს მისი დახმარება. თუ ჩვენ ვალიდურად მივიღებთ მის შიშს, დავეხმარებით ამ შიშის გამოკვლევაში და შესწავლაში, ბავშვი მნიშვნელოვან გამოცდილებას მიიღებს და აუცილებლად გაუმკლავდება.

თუ ბავშვს ეშინია ბნელ ოთახში მარტო დარჩენის და დაძინების, ამ შემთხვევაში, შეგვიძლია ხშირად გავატაროთ დრო ერთად ბნელ ოთახში. მაგალითად, ჩაბნელებულ ოთახში მოვაწყოთ ფანრებით განძის ძიება ან კედელზე ჩრდილებით ვითამაშოთ. რაც უფრო მეტ დროს გავატარებთ მხიარულად სიბნელეში, ბავშვი უფრო უსაფრთხოდ იგრძნობს თავს და ისწავლის როგორ გამოიკვლიოს შიში, არსებული გარემო. ასევე, შესაძლოა დაეხმაროს ძილის მეგობარი, სათამაშო, რომელიც თავს უსაფრთხოდ აგრძნობინებს.

შეგვიძლია ძილის წინა რიტუალის შემდეგ ერთად ფანრით გამოვიკვლიოთ ოთახის კუთხეები, საწოლის ქვეშ არსებული სივრცე და ეს ფანარიც დავუტოვოთ ბავშვს, რათა საჭიროების შემთხვევაში მარტომაც გააგრძელოს გამოკვლევა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად