Baby Bag

8 უსიამოვნო ქცევა ბავშვებში, რომელიც არა ცუდი აღზრდით, არამედ ასაკობრივი თავისებურებებით არის გამოწვეული

8 უსიამოვნო ქცევა ბავშვებში, რომელიც არა ცუდი აღზრდით, არამედ ასაკობრივი თავისებურებებით არის გამოწვეული

ბევრი მშობლისთვის ნაცნობია ვითარება, როდესაც ბავშვი მოულოდნელად იცვლის ქცევას. პატარა, რომელიც მშვიდი ხასიათით გამოირჩეოდა, ისტერიკებს აწყობს, დაუმორჩილებელი ხდება და საკუთარ თავს აღარ ჰგავს. კეთილისმსურველები მშობლებს მაშინვე უწყებენ დარიგებას და ურჩევენ ბავშვი გამოცდილ ფსიქოლოგს მიუყვანონ. ზოგიერთი მიუღებელი ქცევა ბავშვისთვის მისი ასაკობრივი თავისებურებებიდან გამომდინარე სავსებით ბუნებრივია. ჩვენს სტატიაში ბავშვებში გავრცელებულ რთულ ქცევებზე გესაუბრებით, რომლებმაც არ უნდა შეგაშინოთ.

1. ბავშვი ყველა მოწოდებასა და თხოვნაზე უარით გპასუხობთ

ბავშვი მოულოდნელად ყველაფრისადმი ნეგატიურად განეწყობა და ​უარს ამბობს ნებისმიერ შეთავაზებაზე. მას საყვარელი ნივთებიც აღარ მოსწონს. მისი უარი ხშირად აგრესიული და უხეშია. როგორც წესი, „არას“ ეტაპი ბავშვს 2,5-3 წლიდან ეწყება, როდესაც ის საკუთარი თავის გაცნობას იწყებს. ის აცნობიერებს, რომ პიროვნებაა და საკუთარი სურვილები აქვს. მშობლებმა ამ დროს მოთმინება უნდა გამოიჩინონ. არ სცადოთ ბავშვის წინააღმდეგობის დაძლევა. არაფერი მოხდება, თუ ბავშვი თავად შეარჩევს ტანსაცმელს, რომელსაც ბაღში წასვლისას ჩაიცვამს. თუ ბავშვის უარს და ნეგატიურ განწყობას გაგებით მოეკიდებით, ის თავდაჯერებულ ადამიანად ჩამოყალიბდება. ამასთან თქვენი შვილი ყოველთვის გამოხატავს თქვენდამი მადლიერებას იმ თანადგომის გამო, რომელსაც მის მიმართ გამოიჩენთ.

2. ბავშვი გამუდმებით სვამს ერთსა და იმავე კითხვას

​ბავშვი ერთსა და იმავე კითხვას უბრალოდ კი არ სვამს, ის პასუხებსაც მოითხოვს. ზოგჯერ ეს უსასრულოდ მეორდება. საოცარი მოთმინების უნარის მქონე მშობლებსაც კი უჭირთ ბავშვის ცნობისმოყვარეობასთან მშვიდად გამკლავება. გამეორების დახმარებით ბავშვი უკეთ სწავლობს სიტყვების გამოყენებას, აინტერესებს, იცვლის თუ არა სიტყვა მნიშვნელობას სხვადასხვა დროსა და ვითარებაში. ამ გზით ის კომუნიკაციას სწავლობს. გახსოვდეთ, რომ ბავშვის მეტყველების უნარის განვითარებისთვის ფრაზებისა და სიტყვების გამეორება ძალიან სასარგებლოა. ბავშვის მიერ კითხვების გამეორებით დასმის ეტაპი აუცილებლად გაივლის, თქვენი ნეგატიური რეაქცია კი მასზე დიდ გავლენას მოახდენს. შესაძლოა, ბავშვს კომპლექსებიც ჩამოყალიბდეს.

3. ღამის განმავლობაში ბავშვი რამდენჯერმე იღვიძებს

ბავშვს ძილის რეჟიმი ჩამოყალიბებული ჰქონდა, მაგრამ ის მოულოდნელად ​იწყებს ღამით ხშირად გაღვიძებას, სამ საათზე თამაშს ითხოვს და ისტერიკასაც აწყობს. რაც უფრო ხშირად ხდება ეს, მით უფრო უჭირთ მშობლებს ამის ატანა. როგორც წესი, ძილის რეჟიმის დარღვევას ემოციური გადატვირთვა იწვევს. შესაძლოა, ბავშვმა ღამით აქტიურად ითამაშა, ბევრი ახალი ინფორმაცია მიიღო და ახალი უნარებიც შეიძინა. ეს ყოველივე მას მშვიდად დაძინების შესაძლებლობას ართმევს. ეცადეთ, ბავშვი აქტივობებით დღის პირველ ნახევარში დატვირთოთ. თუ ბავშვი ღამით გაიღვიძებს, ნუ გაუბრაზდებით. მასთან ერთად გარკვეული დრო გაატარეთ და კვლავ საწოლში დააბრუნეთ.

4. ბავშვი ამბოხს აწყობს და მშობლებს არ უსმენს

დილით მშობლები სამსახურში მიდიან, ბავშვს კი ბაღში ეჩქარება. ამ დროს ის სახეს და ხელებს ფაფაში ჰყოფს, ოთახში დარბის, კარადაში იმალება, რაც მშობელს მოთმინებას აკარგვინებს. ფსიქოლოგები გვარწმუნებენ, რომ ​ბავშვი ამ დროს ცუდად არ იქცევა. დილით მას უზარმაზარი ენერგია აქვს და ცდილობს ითამაშოს. ბავშვის პრობლემა იმაშია, რომ მისი სურვილი მშობლების ინტერესებთან თანხვედრაში არ მოდის. ეცადეთ დილით ადრე გაიღვიძოთ, რათა ბავშვმა ენერგიის დახარჯვა შეძლოს. თუ ამას ვერ ახერხებთ, მის ქმედებებს არასწორად ნუ შეაფასებთ და ეცადეთ, თქვენს შვილს გაუგოთ.

5. ბავშვი წვრილმანების გამო ტირის და ყვირის

ბავშვს მულტფილმის ყურებაზე უარს ეუბნებით, რის გამოს ის ​ყვირის და ისტერიკას აწყობს. თქვენ ბავშვს სჯით, რადგან გავიწყდებათ, რომ გუშინ თავად შესთავაზეთ მას მოგვიანებით მულტფილმების ნახვა. თქვენ არ გეცალათ და ბავშვის გულის მოგებას ცდილობდით. ბავშვებს თამაშის წესები ძალიან კარგად ესმით, თუ თამაში მათ სასარგებლოდაა. როდესაც რაღაც იცვლება და პატარები სურვილებს ვერ იკმაყოფილებენ, ეს მათ ფსიქიკაზე ძალიან ნეგატიურად ზემოქმედებს. ბავშვთან ურთიერთობისას გარკვეული წესები უნდა შეიმუშაოთ, რომელსაც არასდროს გადაუხვევთ.

6. ბავშვი ნივთებს ოთახში ფანტავს

​ბავშვი ფანქრებს იატაკზე ყრის, სათამაშოებს ოთახში ფანტავს. ის საწოვარას ძირს დაახლოებით ათჯერ აგდებს და ათივეჯერ ტირილით ითხოვს მის დაბრუნებას. ბავშვს იმპულსური ქცევა ახასიათებს. ტვინის ის უბნები, რომლებიც ქცევის კონტროლზეა პასუხისმგებელი, მას სათანადოდ განვითარებული ჯერ კიდევ არ აქვს. ნივთების გაფანტვის დროს ბავშვი კოორდინაციისა და ნატიფი მოტორიკის უნარებს ივითარებს. ის მიზეზ-შედეგობრივ კავშირებს იკვლევს. ბავშვი ამჩნევს, რომ ნივთის მოსროლის შემდეგ ის იატაკზე ეცემა. ბავშვს აუხსენით, რომელი ნივთების დაყრა შეიძლება და რომლის არა. მას ორი წლის ასაკიდან ამის გაგება თავისუფლად შეუძლია.

7. ბავშვმა ნორმალურად ჭამა შეწყვიტა

ბავშვი ყოველთვის კარგად იკვებებოდა, მაგრამ მოულოდნელად​ მადა დაუქვეითდა. ის საყვარელ საკვებზეც ხშირად ამბობს უარს. პედიატრები მადის დაქვეითების სხვადასხვა მიზეზზე საუბრობენ. შესაძლოა, ეს იყოს ჯანმრთელობის არასახარბიელო მდგომარეობა, კბილების ამოჭრის პროცესი ან გართობის სურვილი. ბავშვს არ სურს, რომ თამაშზე უარი თქვას და ისადილოს. ბავშვების მადაზე რაციონში ახალი საკვები პროდუქტების გამოჩენაც ახდენს გავლენას. პატარები კონსერვატორები არიან, მათ სიახლე აშინებთ. ბავშვის რაციონში სიახლე ფრთხილად შეიტანეთ. მას საკვებისადმი ნეგატიური განწყობა არ უნდა შეუქმნათ.

8. ბავშვი ხშირად აწყობს ისტერიკებს

ბავშვის ისტერიკა მშობლისთვის ყველაზე დიდი გამოწვევაა. ორი წლის პატარები ტირილს ხშირად გარკვეული სურვილის დაკმაყოფილების მიზნით იწყებენ, შემდეგ კი საკუთარ თავზე კონტროლს კარგავენ. ზოგჯერ ეს საჯარო სივრცეში ხდება, რაც ორმაგად რთულია.​ ისტერიკის მიზეზი გადაღლა, ემოციური გადატვირთვა, შიმშილი ან სხვა სახის უსიამოვნებაა. ბავშვი ისტერიკისთვის საბაბს ეძებს და შემდეგ ემოციებს ვეღარ აკონტროლებს. ძალიან კარგია, თუ ბავშვს ისტერიკის დაწყებისთანავე დაამშვიდებთ და რამით გაართობთ. თუ ბავშვმა კონტროლი დაკარგა, ის თავად უნდა დამშვიდდეს. როდესაც ბავშვი დაწყნარდება, მხოლოდ ამის შემდეგ უნდა გაესაუბროთ მას და მისი ემოციების გაგება სცადოთ.

მომზადებულია ​adme.ru-ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბავშვთან ურთიერთობაში უპირობო სიყვარულთან ერთად აუცილებელია კონტროლიც,“ - ფსიქოლოგი ნანა...
​​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა ბედნიერი ბავშვობის შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ ბავშვი ბედნიერია მაშინ, როდესაც ის ოჯახისგან უპირობო სიყვარულს იღებს:“ბედნიერი ბავშვობა ნიშნავს იმას, რომ ბავშვმა ოჯახშ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი მტრად გაზარდეო, რომ ამბობენ, ასე გაზრდილი ბავშვი ამ უხეშ ფორმებს რომ მიიღებს, რას დაგვიბრუნებს მერე, იმავეს, არა?!“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვი მტრად გაზარდეო, რომ ამბობენ, ასე გაზრდილი ბავშვი ამ უხეშ ფორმებს რომ მიიღებს, რას დაგვიბრუნებს მერე, იმავეს, არა?!“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვის სწორი აღზრდის პრინციპებსა და მისი პიროვნების ჩამოყალიბებაში მშობლის შეუცვლელ როლზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მშობლებს ბავშვის აღზრდაზე დიდი საქმე ამქვეყნად არ აქვთ:

„იმაზე დიდი საქმე, რაც ბავშვის აღზრდაა, მგონი, ჩვენ ამქვეყანაზე არ გვაქვს. ბავშვს როდესაც ვზრდით, გულს ვდებთ მასში, სიყვარულს ვდებთ, ჩვენს გამოცდილებას, ცოდნას, მონდომებას. თუკი რამე გვაქვს, მისთვის გვინდა ხოლმე, რომ გავიღოთ, არამარტო სულიერი, არამედ მატერიალურიც. თუ ქვეყანას კარგ ბავშვს გაუზრდი, ბედნიერი დედა ხარ მაშინ. „დედა ნახე, მამა ნახე, შვილი ისე გამონახეო,“ - ​ეს სწორედ ჩვენი, მშობლების ღირსებაზე მიუთითებს. ამრიგად ბევრი უნდა ვიფიქროთ ბავშვების აღზრდაზე, რა გვინდა მათგან, რა გვინდა გამოვიყვანოთ ისინი. რაც მთავარია კაცად კაციო, როგორც ილია იტყოდა ხოლმე.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვთან ერთად მაგიდაზე ჯდომისას, მას თანასწორად უნდა აღვიქვამდეთ და მასთან სერიოზული საუბარი უნდა შეგვეძლოს:

„ბავშვები ხშირად გვიერთდებიან მაგიდასთან, სუფრასთან. ხანდახან ჩვენც ვიწვევთ ხოლმე. ქართული სუფრა, თუ წესებით წარიმართება, აღმზრდელობითია. ხშირად ჩვენ ვარღვევთ ხოლმე ამ წესებს და ღრეობაში გადადის ხოლმე სუფრა. თუ მაგიდა კეთილშობილურია, ადამიანები საუბრობენ, ცხოვრების ამბებს ეხებიან, რაღაც სიბრძნეზე ლაპარაკობენ, წარსულს იხსენებენ, მომავალს გეგმავენ, არ გაგვიკვირდეს, რომ აქ შემოგვიერთდეს ექვსი წლის ბავშვი და რაღაც თავისი კითხვა დასვას. ჩვენ პრინციპი გვაქვს, რომ ბავშვი უნდა მივიღოთ, როგორც თანატოლი. თუ ის სუფრაზე მოიწვიეთ, მაგიდის წევრია. რატომ გინდათ ის მეორეხარისხოვნად მიიჩნიოთ?! ბავშვს უნდა თქვენი ტოლი იყოს. ზოგჯერ ბავშვი ისეთ კითხვას დაგვიყენებს, ჩიხში მოგვაქცევს ხოლმე. ამან არ უნდა გაგვაბრაზოს ჩვენ. მადლობა უნდა ვუთხრათ ბავშვს, სერიოზულად დაველაპარაკოთ, ავუხსნათ, ვუპასუხოთ . ​ახლანდელი ბავშვები არ გეგონოს 30-50-60-იანი წლების ბავშვები. ისინი სხვა ბავშვები არიან. მათ თავიანთი სხვანაირი გონებრივი აქტივობა, სითამამე აქვთ, ნუ წაართმევთ ამ სითამამეს. “

შალვა ამონაშვილმა აღნიშნა, რომ ბავშვის მხრიდან მიუღებელი ქცევის გამოვლენის შემთხვევაში, მშობელი მას უნდა გაესაუბროს, რათა მიღებული წესების შესახებ სათანადო ინფორმაცია მიაწოდოს:

„თუ რაღაც უზრდელობა მოხდება ბავშვის მხრიდან, საღამოს მშობელმა უნდა უჩურჩულოს: „შვილო, იქნებ სხვა დროს მაგიდასთან ასე მოიქცე. ჩვენი მაგიდის წესი ასეთია და ისეთია.“ ბავშვი, ალბათ, ამას გამოასწორებს. თუ ბავშვი მაგიდასთან მოიწვიეთ, ის ამ მაგიდის წევრია. იმან მარტო კი არ უნდა გისმინოთ პირდაღებულმა, ის გისმენთ, თქვენთან ერთად აზროვნებს, თავის დონეზე თავისი კითხვები უჩნდება. ​ძალიან სერიოზულად უნდა მოუსმინოს ბავშვს სტუმარმაც და მშობელმაც. ასეთია ჰუმანური პედაგოგიკა. ავტორიტარული იტყოდა, აბა ახლა აქედან აიბარგე, ვინ გეკითხება შენ ამდენს რომ ლაპარაკობო. ბავშვიც აიბარგებოდა, წავიდოდა. ეს არის ბავშვი მტრად გაზარდეო, რომ ამბობენ. ასე გაზრდილი ბავშვი ამ უხეშ ფორმებს რომ მიიღებს, რას დაგვიბრუნებს მერე, იმავეს, არა?!“

შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ურჩია სიტყვა „დასჯა“ აღზრდის მთავარ ცნებად აღარ გამოიყენონ:

„მშობლებს ვურჩევ, რომ ​სიტყვა „დასჯა“ არ გაიხადონ, როგორც აღზრდის მთავარი ცნება. გამოაგდეთ ეს ყველაფერი. დასჯა კი არ უნდა, წახალისება უნდა ბავშვს. ეს უფრო ვიფიქროთ, როგორ მივიყვანოთ ბავშვი რაღაცის გაგებამდე. ამაზე მეტი ვიფიქროთ, რომ კარგი პედაგოგიკა მოვნახოთ, თორემ დასჯის პედაგოგიკის გამონახვას დიდი ძებნა არ უნდა. შედეგებიც ძალიან ნაკლები აქვს ამას. გვეშინია, რომ თუ ბავშვი სიკეთეში გავზარდეთ და მოხვდება ბოროტებაში, ხომ არ დამარცხდება. თეორიულად დავუშვათ, რომ ბავშვი მოხვდება გარემოში, სადაც ბევრი ბოროტებაა, იმან ფეხი წამოკრა რაღაცას, გული ეტკინა. აქედან ის დასკვნა გამოვიტანოთ, რომ ჩვენ ეს უკვე ოჯახში უნდა ვუჩვენოთ ბავშვს?! ღალატი უნდა ვუჩვენოთ, ორპირობა, ძალადობა და უხეშობა, რომ ამ გამოცდილებით გაუძლებს ბაზარსაც და ქუჩასაც?! ჩვენი აღმზრდელობითი ამოცანაა, მივცეთ ბავშვს ყველაფერი საუკეთესო. ნათქვამია: ჩაიდინე სიკეთე და მოხდეს, რაც მოხდებაო. ჩვენ უნდა მივცეთ ბავშვს სიყვარული სუფთა, დანდობა სუფთა, შენდობა გულწრფელი. ყველაფერი უნდა მივცეთ რაც შეიძლება დახვეწილი. თუ ამას მივცემთ, ეს ისეთი სიძლიერეა ადამიანის სულისა, რომ ასეთი სულის ადამიანი ყველაფერს გაუძლებს. თქვენ გგონიათ, ბოროტი უფრო გაუძლებს ბოროტებას?! სიკეთე უფრო გამძლეა, მაგრამ ჩვენ ამას არ ვენდობით ხშირად.“

„არ დაივიწყო შენი ბავშვობა, სულ გაიყოლე თან. ბავშვობა ჩვენი ფესვებია. იქიდან ვიწოვთ ჩვენ სიხალისეს, რომანტიკას, სიყვარულს. გავიხსენებთ ბებიას და სიკეთე გვიჩნდება, პაპას გავიხსენებთ და სიბრძნე მოგვინდება, ჩვენს ცელქობას გავიხსენებთ და გაგვეცინება. ​ეს ჩვენი ფესვები სულ თან უნდა ვატაროთ ჩვენც. რამდენჯერაც ხშირად გავიხსნებთ, იმდენჯერ ცხოვრება გაგვიადვილდება. ჩვენი ბავშვობა ჩვენი ცხოვრების გაადვილებაა. მე ჩემი ბავშვობა თან დამაქვს. ახლაც ჩემი ბავშვობითა და ჩემი ასაკით ერთად გელაპარაკეთ,” - აღნიშნულ საკითხებზე შალვა ამონაშვილმა „ამონაშვილის აკადემიის“ პირდაპირ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად