Baby Bag

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

​​პედიატრი ყარამან ფაღავა მშობლისა და ბავშვის ურთიერთობაზე საუბრობს. მისი თქმით, მშობელი ბავშვის მიმართ ალერსიანი უნდა იყოს და მას ყოველთვის თანადგომას უცხადებდეს:

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება ან სამი წლის და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ. ამ ასაკში საოცრად კეთილი, მშვიდი, წყნარი ბავშვი ბანდიტად გადაიქცევა, რას არ გატეხავს, რას არ დაანგრევს. რაც მთავარია, მან შეიძლება საკუთარ თავსაც ავნოს. ამ შემთხვევაში ძალიან მნიშვნელოვანია ე.წ. მშობლური ჩვევები. მშობელს უნდა ჰქონდეს გარკვეული ჩვევები. ქალებში ეს უფრო ავტომატურად ხდება. ვაჟებში უფრო გვიან ვითარდება ხოლმე. მშობელმა, პირველ რიგში, უნდა იცოდეს ალერსი. ​ალერსს და სიყვარულის გამოხატვას ზედა საზღვარი არ უნდა ჰქონდეს. მან უნდა დაიცვას ბავშვი. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ რაც უნდა გააკეთოს, მშობელი ყოველთვის მის გვერდით იქნება და მას დაიცავს.“

​ყარამან ფაღავას თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ სკოლაში ბავშვი ჯანსაღი ცხოვრების წესს ეჩვეოდეს:

„სკოლა ძალიან მნიშვნელოვანია, მაგრამ ის ზოგჯერ დაავადების მიზეზიც შეიძლება იყოს. არსებობს მთელი ციკლი პედიატრიისა, რომელსაც ჰქვია „სასკოლო მედიცინა.“ ვცდილობთ საქართველოში დავნერგოთ ჯანსაღი სკოლების პროგრამა. სკოლა ჰიგიენური თვალსაზრისით უნდა იყოს კარგი, არ უნდა იყოს ბულინგი, ​არ უნდა იყოს მასწავლებლის მხრიდან შეურაცხყოფა. აუცილებელია სკოლაში ცხოვრების ჯანსაღი წესის სწავლება. ეს არამხოლოდ მოზარდებისთვისაა კარგი. მოზარდი როდესაც გაიგებს, რომ თამბაქო ცუდია, ის მამას აჩერებს. ეუბნება: „მამა, რატომ ეწევი? გინდა ავად იყო და ჩვენ მარტო დაგვტოვო?“ ნებისმიერმა მამაკაცმა, რომელიც გაიგებს შვილისგან ამ სიტყვებს, უარი უნდა თქვას თამბაქოს მოწევაზე. მნიშვნელოვანია განვითარების ხელშეწყობა. დღეში ხუთი წუთი მაინც ბავშვთან ერთად მშობელმა წიგნი უნდა გადაშალოს, მოუსმინოს, მოუყვეს, მამამაც და დედამაც, მთავარია, ვინ როგორ არის დაკავებული.“

​ყარამან ფაღავა ბავშვთა ასაკისთვის დამახასიათებელ დაავადებებზე საუბრობს:

„რაც შეეხება დაავადებებს, ზოგიერთი დაავადება ბავშვთა ასაკისთვის სპეციფიკურია. ნულიდან სამ წლამდე არის ახალშობილთა პათოლოგიები, თანდაყოლილი ანომალიები, მშობიარობასთან დაკავშირებული დაავადებები. ეს შეიძლება იყოს ინფექციები, მძიმე მშობიარობის შემდგომ ასფიქსიის შედეგები, ე.წ. ცერებრული დამბლა, უეცარი სიკვდილის სინდრომი. მე აღარ ვლაპარაკობ იმ ხშირ დაავადებებზე, როგორებიც არის მწვავე რესპირატორული სინდრომი და ბრონქიტი და ა.შ. ახლა ზამთარია და სავსეა მსგავსი დაავადებები. ესენია ბავშვთა ასაკის ძირითადი დაავადებები.“

„დაავადებების პრევენციის ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალება გახლავთ ბუნებრივი კვება. ​ბუნებრივი კვება დიდებული რამ არის. თუ ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა, ის 6 თვე დაცულია ინექციებისგან. ამ პერიოდის დაავადებებში მნიშვნელოვანია ნაყოფის ალკოჰოლური ინტოქსიკაციის შედეგები. მეძუძურმა დედამ არ უნდა დალიოს. ჩასახვის პერიოდშიც არც დედამ, არც მამამ ალკოჰოლი არ უნდა მიიღოს. ამან შეიძლება იმოქმედოს ნაყოფზე და ხომ წარმოგიდგენიათ, ეს როგორი უბედურებაა,“ - აღნიშნავს ყარამან ფაღავა.

​წყარო

„ბავშვი რომ ხშირად ავადმყოფობს, ძალიან ხშირად დედაა დამნაშავე“ - ყარამან ფაღავა
,„ნამეტან სტერილურ გარემოს ვუქმნით ჩვენ ჩვენს შვილებს - არა გაკაჟება, არა ზედმეტი სიბინძურე, არა ცხოველი, ეს სტერილური გარემო იწვევს ალერგოზების, ავტოიმუნური დაავადებების განვითარებას...“ - აღნიშნულის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დაბომბვის ხმაზე ინსტინქტურად მოვკიდე ბავშვს ხელი, ჟილეტში გავახვიე, მივიხუტე და ასე გადმოვხტი სამშობიაროს ფანჯრიდან,“- ქართველი დედა 2008 წლის აგვისტოს მძიმე დღეებს იხსენებს

„დაბომბვის ხმაზე ინსტინქტურად მოვკიდე ბავშვს ხელი, ჟილეტში გავახვიე, მივიხუტე და ასე გადმოვხტი სამშობიაროს ფანჯრიდან,“- ქართველი დედა 2008 წლის აგვისტოს მძიმე დღეებს იხსენებს

2008 წლის აგვისტოს ომის დროს ქართველი დედები არაერთი მძიმე განსაცდელის წინაშე აღმოჩნდნენ. ერთ-ერთი დედა, რომელსაც ომის პერიოდში უდიდეს სირთულეებთან მოუხდა შეჯახება სოფელ ერგნეთში მცხოვრები მაგული ოქროპირიძეა. ის 14 წლის წინანდელ მძიმე ამბებს ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ იხსენებს და ყვება, როგორ გადახტა სამშობიაროს ფანჯრიდან ახალშობილთან ერთად, როდესაც საფრთხის მოახლოება იგრძნო:

„2008 წლის 7 აგვისტოს ღამე მეყოლა მეხუთე შვილი. ზუსტად როდესაც გავაჩინე ქეთი, ის პერიოდი იყო შორ მანძილზე რომ ისროდნენ. ისეთი ხმა ჰქონდა, მთელი სამშობიარო ზანზარებდა. სამხედრო ნაწილი და გორის სამშობიარო ძალიან ახლოს არის. ფანჯრები, მინები სულ ჩამომსხვრეული იყო საავადმყოფოში. ამ ხმაზე ინსტინქტურად მოვკიდე ამ ბავშვს ხელი, ჟილეტში გავახვიე, მივიხუტე და ასე გადმოვხტი ფანჯრიდან. რამოდენიმე წელი იმ საავადმყოფოს ეზოშიც კი ვერ შევდიოდი. ქეთო, როგორც ომი, ისეთი დაუმორჩილებელია. ვიტყოდი, რომ გმირია, იმიტომ, რომ პირველმა დაამარცხა სიკვდილი თავისი დაბადებით. მშობიარობის დროს „ვაიმე დედა“ არ მითქვამს. მარტო ვლოცულობდი: „ღმერთო, ჩემი შვილები კარგად იყვნენ, ღმერთო, გადაგვარჩინე.“

მაგული ოქროპირიძის თქმით, ომმა ბავშვებზე უმძიმესი გავლენა მოახდინა და პატარებს მდგომარეობიდან გამოსვლა დიდხანს უჭირდათ:

„ჩემი შვილი, მეორე გოგო დედაჩემის გვერდით იყო, როდესაც მე ბავშვით ხელში გადმოვხტი. მთელი ორი კვირა არ ლაპარაკობდა. ხალხს რომ დაინახავდა, გზაზე ვერ გადადიოდა. ომის შემდეგ პირველად რომ შემოვედი ერგნეთში და დავინახე პირველი სახლი დამწვარი, ერთი ამოსუნთქვით დამთავრდა ყველაფერი. ჩემში ყველა ემოცია გაიყინა. პიანინო მაქვს ჩემი ასაკის. ჩექმიანი ფეხით იყო ჩაქუჩები და სიმები ჩამტვრეული, ნაფეხური ეტყობოდა ძირს დაყრილ ხატებს.“

2008 წლის 7 აგვისტოს დაბადებული ქეთევან დოჯაშვილი რუსულ ბომბდამშენებს გადაურჩა და 14 წლის წინანდელი ომის შესახებ მხოლოდ დედის მონაყოლიდან იცის.

„დედა რომ ყვება ხოლმე, მეც თვალწინ მიდგას ყველაფერი, რაც ომის დროს ხდებოდა. დედა სულ ამბობს, რომ დაიბადე, გმირი ხარ და სიკვდილს პირველი უთხარი არაო,“ - ამბობს ქეთევან დოჯაშვილი.

წყარო: ​„იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად