Baby Bag

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ,“ - ყარამან ფაღავა

​​პედიატრი ყარამან ფაღავა მშობლისა და ბავშვის ურთიერთობაზე საუბრობს. მისი თქმით, მშობელი ბავშვის მიმართ ალერსიანი უნდა იყოს და მას ყოველთვის თანადგომას უცხადებდეს:

„ბავშვი რომ ორი წლის გახდება ან სამი წლის და იტყვის: „მე მინდა“ ან „მე არ მინდა,“ ის უკვე პიროვნებაა და მას პატივი უნდა ვცეთ. ამ ასაკში საოცრად კეთილი, მშვიდი, წყნარი ბავშვი ბანდიტად გადაიქცევა, რას არ გატეხავს, რას არ დაანგრევს. რაც მთავარია, მან შეიძლება საკუთარ თავსაც ავნოს. ამ შემთხვევაში ძალიან მნიშვნელოვანია ე.წ. მშობლური ჩვევები. მშობელს უნდა ჰქონდეს გარკვეული ჩვევები. ქალებში ეს უფრო ავტომატურად ხდება. ვაჟებში უფრო გვიან ვითარდება ხოლმე. მშობელმა, პირველ რიგში, უნდა იცოდეს ალერსი. ​ალერსს და სიყვარულის გამოხატვას ზედა საზღვარი არ უნდა ჰქონდეს. მან უნდა დაიცვას ბავშვი. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ რაც უნდა გააკეთოს, მშობელი ყოველთვის მის გვერდით იქნება და მას დაიცავს.“

​ყარამან ფაღავას თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ სკოლაში ბავშვი ჯანსაღი ცხოვრების წესს ეჩვეოდეს:

„სკოლა ძალიან მნიშვნელოვანია, მაგრამ ის ზოგჯერ დაავადების მიზეზიც შეიძლება იყოს. არსებობს მთელი ციკლი პედიატრიისა, რომელსაც ჰქვია „სასკოლო მედიცინა.“ ვცდილობთ საქართველოში დავნერგოთ ჯანსაღი სკოლების პროგრამა. სკოლა ჰიგიენური თვალსაზრისით უნდა იყოს კარგი, არ უნდა იყოს ბულინგი, ​არ უნდა იყოს მასწავლებლის მხრიდან შეურაცხყოფა. აუცილებელია სკოლაში ცხოვრების ჯანსაღი წესის სწავლება. ეს არამხოლოდ მოზარდებისთვისაა კარგი. მოზარდი როდესაც გაიგებს, რომ თამბაქო ცუდია, ის მამას აჩერებს. ეუბნება: „მამა, რატომ ეწევი? გინდა ავად იყო და ჩვენ მარტო დაგვტოვო?“ ნებისმიერმა მამაკაცმა, რომელიც გაიგებს შვილისგან ამ სიტყვებს, უარი უნდა თქვას თამბაქოს მოწევაზე. მნიშვნელოვანია განვითარების ხელშეწყობა. დღეში ხუთი წუთი მაინც ბავშვთან ერთად მშობელმა წიგნი უნდა გადაშალოს, მოუსმინოს, მოუყვეს, მამამაც და დედამაც, მთავარია, ვინ როგორ არის დაკავებული.“

​ყარამან ფაღავა ბავშვთა ასაკისთვის დამახასიათებელ დაავადებებზე საუბრობს:

„რაც შეეხება დაავადებებს, ზოგიერთი დაავადება ბავშვთა ასაკისთვის სპეციფიკურია. ნულიდან სამ წლამდე არის ახალშობილთა პათოლოგიები, თანდაყოლილი ანომალიები, მშობიარობასთან დაკავშირებული დაავადებები. ეს შეიძლება იყოს ინფექციები, მძიმე მშობიარობის შემდგომ ასფიქსიის შედეგები, ე.წ. ცერებრული დამბლა, უეცარი სიკვდილის სინდრომი. მე აღარ ვლაპარაკობ იმ ხშირ დაავადებებზე, როგორებიც არის მწვავე რესპირატორული სინდრომი და ბრონქიტი და ა.შ. ახლა ზამთარია და სავსეა მსგავსი დაავადებები. ესენია ბავშვთა ასაკის ძირითადი დაავადებები.“

„დაავადებების პრევენციის ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალება გახლავთ ბუნებრივი კვება. ​ბუნებრივი კვება დიდებული რამ არის. თუ ბავშვი ბუნებრივ კვებაზეა, ის 6 თვე დაცულია ინექციებისგან. ამ პერიოდის დაავადებებში მნიშვნელოვანია ნაყოფის ალკოჰოლური ინტოქსიკაციის შედეგები. მეძუძურმა დედამ არ უნდა დალიოს. ჩასახვის პერიოდშიც არც დედამ, არც მამამ ალკოჰოლი არ უნდა მიიღოს. ამან შეიძლება იმოქმედოს ნაყოფზე და ხომ წარმოგიდგენიათ, ეს როგორი უბედურებაა,“ - აღნიშნავს ყარამან ფაღავა.

​წყარო

„ბავშვი რომ ხშირად ავადმყოფობს, ძალიან ხშირად დედაა დამნაშავე“ - ყარამან ფაღავა
,„ნამეტან სტერილურ გარემოს ვუქმნით ჩვენ ჩვენს შვილებს - არა გაკაჟება, არა ზედმეტი სიბინძურე, არა ცხოველი, ეს სტერილური გარემო იწვევს ალერგოზების, ავტოიმუნური დაავადებების განვითარებას...“ - აღნიშნულის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ასეთი საშინაო კითხვა უნდა იყოს ოჯახური ცხოვრების თანამგზავრი,“ - შალვა ამონაშვილი

„ასეთი საშინაო კითხვა უნდა იყოს  ოჯახური ცხოვრების თანამგზავრი,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვისთვის წიგნის შეყვარების გზებსა და მეთოდებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვი დაბადებიდან წიგნების გარემოცვაში უნდა იყოს:

„ბავშვმა წიგნი უნდა დაინახოს დაბადების პირველი დღიდან. სახლში უნდა იყოს წიგნების კარადა, თაროები, სადაც წიგნები აწყვია. უნდა ხედავდეს ბავშვი, როდესაც იზრდება, რომ მამამ წიგნი აიღო ხელში, განმარტოვდა, კითხულობს, დედას წიგნი უჭირავს, ბებიასაც წიგნი აქვს. მკითხველი ხალხი უნდა დაინახოს ბავშვმა. მერე დედა დაუჯდება, ზღაპარს წაუკითხავს, ლექსებს წაუკითხავს, ასევე ბებიაც, მამაც. მე მესმის ხშირად, რომ ბავშვს ეუბნებიან: „ხომ იცი კითხვა, წადი და წაიკითხე!“​ ​არ შეიძლება ასე, ჩემო ძვირფასებო. ბავშვმა კითხვა კი იცის, მაგრამ მეოთხე-მეხუთე კლასამდე ბავშვებს უყვართ, როდესაც უფროსები უკითხავენ მათ.“

​შალვა ამონაშვილმა საოჯახო კითხვის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი და მშობლებს ურჩია ოჯახში ერთად კვირაში ერთხელ მაინც იკითხონ:

„მახსოვს ჩემი მეუღლე დაჯდებოდა კიბის საფეხურზე, შემოუსხდებოდნენ სოფლის ბავშვები, შვილიშვილები, კითხულობდნენ მთელი გატაცებით, იცინოდნენ. ხალისობდნენ. ამას დავარქვათ საშინაო კითხვა. როგორც ადრე „ვეფხისტყაოსანს“ კითხულობდნენ და შემოუსხდებოდნენ ხოლმე. ასეთი საშინაო კითხვა კვირაში ერთხელ რა გაგვიჭირდა, რომ არ გვქონდეს ოჯახში?! ვკითხულობდეთ ილიას, აკაკის, ვაჟას, ვკითხულობდეთ საუკეთესო პოეტებს, მწერლებს. ეს უნდა იყოს თანამგზავრი ოჯახური ცხოვრების. ბავშვი გახდება 12-15 წლის და იტყვის: „მე თვითონ წავიკითხავ.“ თვითონ დაიწყებს კითხვას.“

„ჩემო ძვირფასო ლიტერატურის მასწავლებლებო, არ შეიძლება ასე, რომ ბავშვი გამოიძახო კლასში და უთხრა: „აბა, მომიყევი პირველი თავი.“ ​არ შეიძლება ასეთი გაკვეთილებით ბავშვს წიგნი შევაყვაროთ. ლიტერატურის მასწავლებელმა უნდა გაიგოს, რომ მისი ლიტერატურა არ არის საგანი, ეს არის ბავშვის განვითარების, მსოფლმხედველობის, აღზრდის ძალა და ღერძი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე შალვა ამონაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად