Baby Bag

„მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს გარშემო, ბავშვი დაცულად უნდა იყოს,“ - ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

„მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს გარშემო, ბავშვი დაცულად უნდა იყოს,“ - ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

​ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის კოდი“ ბავშვებში რთული ქცევის გამოვლენისა და მისი სწორად მართვის შესახებ საუბრობს. ბაკურ კოტეტიშვილი აღნიშნავს, რომ მშობელმა ყოველთვის იცის, თუ როდის ავლენს ბავშვი რთულ ქცევას:

„არის გამოთქმა: „მუნჯის ენა დედამ იცის.“ ყველა დედამ და მამამ იცის თავიანთი შვილის ქცევის მოდელი. ეს ქცევის მოდელი მკვეთრად დამოკიდებულია მშობლების ქცევის მოდელზე. ჯერ ერთი ეს გენეტიკურად კოდირებულია, მეორე მიბაძვის, იმიტაციის ფენომენი არსებობს. რასაც აკეთებს მშობელი, ბავშვისთვის არის ეს საბაზისო დასწავლის ფენომენი. ამ სისტემაში თუ მოხდა ​ბავშვის მიღებული ქცევიდან გადახვევა, ძილ-ღვიძილი იქნება, ჭამა-სმის, თამაშის რიტმი, თუ განვითარების, არ აქვს მნიშვნელობა. ეს ყველაფერი მშობელმა უნდა დაიჭიროს ყოველდღიურობაში.“

ბაკურ კოტეტიშვილის თქმით, ბავშვის ქცევასთან მიმართებაში უფროსებს შორის აზრთა სხვადასხვაობა ბავშვს ლავირების შესაძლებლობას აძლევს და ქცევის შენიღბვაში ეხმარება:

„ხშირად ​ოჯახის მხცოვანი, უფროსი წევრები ბავშვის ქცევას ნეგატიურად აფასებენ, ხდება დაპირისპირება რამდენიმე თაობას შორის. ესეც არ არის სასიამოვნო ბავშვისთვის. ბავშვი ამ დროს შუაში ძალიან კარგად ლავირებს. ის მაშინვე მიხვდება, ვინ რომელ პოზიციაზეა და ძალიან კარგად ნიღბავს თავის ქცევას. ბავშვი საბაზისო ქცევის მოდალობას სწავლობს ოჯახში, მხოლოდ და მხოლოდ მშობლებთან ურთიერთობით, იმ საქციელის იმიტაციით, რასაც აკეთებს მშობელი. ამ დასწავლილი მოდელით ის გადის უკვე საზოგადოებაში. იქ უკვე დასწავლილი საბაზისო ქცევით ალამაზებს, აგვირისტებს ქცევას.“

​ბაკურ კოტეტიშვილი აცხადებს, რომ ბავშვები ნეგატიურ მოვლენებს უკეთ იმახსოვრებენ, ვიდრე პოზიტიურს:

„ყველას გვახსოვს ჩვენი ბავშვობის მომენტები, დღეები. თუ კარგად დაუფიქრდებით, ყველაზე მეტად გახსოვთ ნეგატიური მოვლენები. ეს თავდაცვითი რეაქციაა, რომ შემდგომში ისევ მზად იყოს ჩვენი ტვინი, რომ ნეგატივზე სწორად მოიქცეს. მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა ომი იყოს გარშემო, რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს, ბავშვი დაცულად უნდა იყოს. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. მან უნდა იგრძნოს, რომ ის ნებისმიერ შემთხვევაში კარგად იქნება. მან უნდა იგრძნოს, რომ ყველაფერი კარგად იქნება და წინ უნდა იყოს ყველაფერი კარგი.“

​აკრძალვების გარეშე არ შეიძლება, წარმოუდგენელია. თითოეულ აკრძალვას მეტ-ნაკლებად ახსნა სჭირდება, რომ განვუმარტოთ და გაიგოს, რატომ „არა.“ „არ შეიძლება“ - ეს არის ყველაზე მარტივი სიტყვა, რომელსაც ამბობს მშობელი. ამას მოჰყვება საშინელი ფრაზა: „გაიზრდები და მიხვდები.“ თუ გავიზარდე, რაღად მინდა დახმარება? ახნსა-განმარტებას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. მის ენაზეა საჭირო მუდმივი კონტაქტი, ქცევით და ქმედებით ჩვენება, რა არის სწორი და რა - არა. ვთქვათ, გააღო ბავშვმა უჯრა, გადმოაგდო რაღაც, არაფერია, თქვენ აჩვენეთ, რომ ეს ნივთი უკან უნდა დააბრუნოს. კი არ აიძულოთ, რომ ეს გააკეთოს. თქვენ აჩვენეთ და ის აუცილებლად გააკეთებს ამას,“ - აცხადებს ბაკურ კოტეტიშვილი.

წყარო: ​„დღის კოდი“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„წლის განმავლობაში ბავშვები ფიზიკურად ძალიან შეზღუდულები არიან, ქალაქში ეზოს ფენომენი აღა...
​ბავშვთა ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტიშვილმა „სხვა შუადღეში“ ბავშვისთვის ფიზიკური აქტივობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:„თავისუფლება არავის წყენს, თუმცა გააჩნია მის მასშტაბებს. თავისუფლება ორი სახის არის: ფიზიკურ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- ენდოკრინოლოგი ქეთი ასათიანი

ენდოკრინოლოგმა ქეთი ასათიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ პოპულარული საბავშო ტკბილეულის Skittles-ის ირგვლივ ატეხილი აჟიოტაჟის შესახებ ისაუბრა:

„ინგლისელმა ბიოლოგმა, ნობელის პრემიის ლაურეატმა პიტერ მედავარმა განაცხადა: „გენეტიკა გულისხმობს, ხოლო ეპიგენეტიკა - განაგებს." წარმოიდგინეთ, რა რაოდენობის გენი არის წარმოდგენილი თითოეულ ჩვენგანში. თითოეული მათგანი მუდმივ მუშა მდგომარეობაში არ არის. ეპიგენეტიკას შესწევს უნარი გააქტიუროს განსაზღვრული რაოდენობა გენების და დანარჩენი რაოდენობა დათრგუნოს. გარე ფაქტორები არის კვება, სტრესი, ფიზიკური დატვირთვა. სწორედ ამ ფაქტორებს შესწევს უნარი ნაწილი გენებისა გააქტიუროს, ხოლო განსაზღვრული გენები კი მოსვენებულ მდგომარეობაში ამყოფოს.

კიდევ უფრო ნათელი რომ გახდეს ის, თუ რაზე ვსაუბრობთ და რა როლი აქვს ამაში კვებას, ეს მკაფიოდ შეიძლება ავხსნათ ფუტკრის ოჯახის მაგალითზე. წარმოიდგინეთ ფუტკრის ოჯახი, სადაც არის დედა ფუტკარი და მუშა ფუტკრები. მათ აქვთ აბსოლუტურად იდენტური გენეტიკური მასალა, თუმცა მუშა ფუტკრები უნაყოფოები არიან. ისინი მხოლოდ რამოდენიმე კვირას ცოცხლობენ. დედა ფუტკარი მუდმივად არის სკაში. იქიდან არ გამოდის, გამუდმებით დებს კვერცხებს, არის ნაყოფიერი. სხვაობა არის იმაში, რითი საზრდოობს დედა ფუტკარი და რითი მუშა ფუტკარი. მუშა ფუტკარი იკვებება ყვავილების მტვერით და ნექტარით, დედა ფუტკარი კი - მუშა ფუტკრების მიერ გამომუშავებული ე.წ. „სადედე რძით.“ დედა ფუტკრის რეპროდუქციული შესაძლებლობა განპირობებული არის იმით, თუ რას მიირთმევს ის.

ჩვენ მოვამზადეთ სიუჟეტი ერთ-ერთი ცნობილი ტკბილეულის გარშემო შექმნილი აჟიოტაჟის შესახებ. ამერიკის შეერთებულ შტატებში მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- აღნიშნა ქეთი ასათიანმა.

საუბარი ეხება ბავშვებში პოპულარულ ტკბილეულს Skittles-ს, რომლის შესახებაც არსებობს ეჭვი, რომ ის საფრთხის შემცველია და დნმ-ის შეცვლის უნარი აქვს. გავლენიანი ამერიკული გამოცემის Today-ის ინფორმაციით, ჩატარებული კვლევებით დგინდება, რომ ტკბილეული დიდი რაოდენობით ტიტანის დიოქსიდს შეიცავს, რაც აღემატება ამერიკის სურსათის სააგენტოს მიერ დადგენილ ნორმას. ტიტანის დიოქსიდი გენოტოქსიკურად არის მიჩნეული. მისი ნაწილაკები ორგანიზმში გროვდება და შესაძლოა, უჯრედებში გენეტიკური მასალა დააზიანოს. მას, შესაძლოა, კიბოს გამომწვევი ეფექტიც ჰქონდეს და რეპროდუქციულ სისტემაზეც ნეგატიური გავლენა მოახდინოს.

წყარო: ​„იმედის დღე“ 

წაიკითხეთ სრულად