Baby Bag

„თუ გინდათ, რომ ბავშვს რამე უხაროდეს, უყვარდეს და სიამოვნებას ანიჭებდეს, თქვენ უნდა გიხაროდეთ ამ რიტუალის გაკეთება,“ - თამარ ედიბერიძე

„თუ გინდათ, რომ ბავშვს რამე უხაროდეს, უყვარდეს და სიამოვნებას ანიჭებდეს, თქვენ უნდა გიხაროდეთ ამ რიტუალის გაკეთება,“ - თამარ ედიბერიძე

​​ბავშვთა ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ დღესასწაულების დროს ოჯახური რიტუალების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, მარტივ რიტუალებში ბავშვების ჩართვა აუცილებელია, რადგან ეს მათ ჯანსაღი ფსიქიკის ჩამოყალიბებაში უწყობს ხელს:

„ჯანსაღ ფსიქიკას აყალიბებს მოლოდინების გამართლება. ადეკვატური მოლოდინი საჭიროა იმისთვის, რომ ჩვენ ის გაგვიმართლდეს და იმედები არ გაგვიცრუვდეს. კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რომ ​ყველაზე პატარა ბავშვის ჩართულობა რიტუალსა და ტრადიციაში იყოს გათვალისწინებული. რაც უფრო მარტივად შესასრულებელია ეს რიტუალი, მით უფრო ადვილია, რომ მასში პატარა ასაკის ბავშვებიც თამამად ჩავრთოთ. როდესაც დღესასწაული ერთხელ გავიარეთ, შემდეგ ისევ, ეს აყალიბებს განცდას, რომ „აი, კიდევ ერთხელ, კიდევ ერთხელ,“ ეს არის უკვე განცდა იმისა, რომ გავიზარდე. რაც მთავარია, წლიდან წლამდე ბავშვი იზრდება და მისი შესაძლებლობებიც იზრდება. რიტუალებსა და ტრადიციაში მისი წვლილიც შეიძლება ნელ-ნელა გავზარდოთ.“

თამარ ედიბერიძის თქმით, მარტივი კომპონენტებისგან შემდგარი კერძების მომზადებაში ბავშვების ჩართვა მათთვის ძალიან სასარგებლოა:

„ძალიან მიყვარს საშობაო ტრადიცია, გურული ღვეზელები, ნაძვის ხის აწყობა. ყველა ოჯახს შეიძლება ჰქონდეს ​კერძი, რომელიც მარტივი კომპონენტებისგან მზადდება. გურულ ღვეზელსაც თუ ჩავუღრმავდებით, იქ არაფერი განსაკუთრებული არ ხდება. მარტივი კომპონენტებისგან აწყობილ, მაგრამ თავისებურად აწყობილ კერძს, რომელიც ერთ კონკრეტულ დღეს უკავშირდება, მაგ. ლობიანები ბარბარობას, ბავშვთან ერთად თუ მოვამზადებთ, კარგია. ცომის მოხვევაში, გულსართის ჩადებაში ან მსგავს რაღაცებში მონაწილეობისას მას ექნება თანაზიარობის, ჩართულობის განცდა. ის სწორედ ამ ეშხით დაელოდება ახალ ღონისძიებას.“

​თამარ ედიბერიძემ მშობლებს მოუწოდა თავადაც სიხარულით ჩაერთონ რიტუალებში, რომლებსაც ბავშვებთან ერთად ასრულებენ:

„თუ გინდათ, რომ ბავშვს რამე უხაროდეს, უყვარდეს და სიამოვნებას ანიჭებდეს, თქვენ უნდა გიხაროდეთ ამ რიტუალის გაკეთება. თუ თქვენ იძულებით აკეთებთ რამეს, ასხივებთ, რომ ახლა არ გაქვთ ამის ნერვები, ეს ბავშვის დამოკიდებულებასაც ასუსტებს. ​თუ ბავშვი ხედავს, რომ დედა წვალობს ამ ყველაფრის გაკეთებაზე, მას არ მოეწონება ეს რიტუალი და ცუდად დაამახსოვრდება. ამას სჯობს რაღაც შევცვალოთ ან იმ ეტაპზე უარი ვთქვათ. მშობლებს ეს პირიქით ეხმარებათ ხოლმე. როდესაც ხვდებიან, რომ ეს ბავშვისთვის კარგია, უფრო ნახულობენ თავის თავში ძალას, რომ თუნდაც იმ ერთი დღით სიხარული, ბედნიერება და ბავშვისადმი მხარდაჭერა გამოხატონ.“

„ბავშვის ტრადიციაში ჩართულობა და რეგულარულად განმეორებადობა მას ძალიან დადებით მოლოდინს შეუქმნის. მისთვის ეს იქნება დადასტურება იმისა, რომ მართლა გაიზარდა, რადგან კიდევ ერთი დღესასწაული მოვიდა. მე ბავშვობიდან მახსოვს ნაძვის ხის აწყობისას წლიდან წლამდე როგორ ნაკლებად და ნაკლებად მაღალი იყო ის ჩემთან შედარებით. ნაძვის ხე წლიდან წლამდე მიდასტურებდა, რომ „შენ უფრო დიდი გოგო ხარ, ვიდრე იყავი!“ ეს მე ძალიან კარგად მახსოვს. ასეთი მარტივი ფენომენები უკეთესად ქმნის კარგ ფსიქიკას და მომავალს, ვიდრე ​ძალიან ძვირადღირებული სათამაშო. მეტისმეტად ძვირადღირებული რიტუალები მოლოდინს ქმნის და ჩვენ ვერ შევინარჩუნებთ ამას წლიდან წლამდე. ეს ბავშვს არარაციონალურ მოლოდინებს უჩენს. თანატოლებში არარაციონალური შეჯიბრი ყალიბდება. დიდი შანსია, რომ ბავშვს შემდეგ წელს იმედი გავუცრუოთ. მარტივი შინაარსის რიტუალი ყოველთვის შესრულებადი იქნება, ნებისმიერ პირობებში,“ - აღნიშნულ საკითხზე თამარ ედიბერიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ 

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„მნიშვნელოვანია, რომ პირველი ორი წლის განმავლობაში ბავშვი იყოს დედის და ოჯახის წევრების გა...
​​ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ადრეულ წლებში ბავშვის დედასთან სიახლოვის მნიშვნელობის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, ბავშვი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი

ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი

სკოლის დამთავრების ან გამოცდების ჩაბარების შემდეგ ძვირადღირებული ნივთების ჩუქებით, ვუკარგავთ თუ არა მოტივაციას შვილებს, თვითონ მიაღწიონ მიზანს, ხომ არ წარმოადგენს ეს დამოუკიდებლობის შეზღუდვას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი, მაკო გაგნიძე.

- ხშირად, როდესაც შვილი ამთავრებს სკოლას, ან წარმატებით ასრულებს გამოცდებს, მშობლები ასაჩუქრებენ ძვირადღირებული ნივთებით (მაგალითად, მანქანა) რამდენად მიზანშეწონილია ეს მათთვის, ვუკარგავთ თუ არა მოტივაციას, თვითონ მიაღწიონ მიზანს?

- როგორ ფიქრობთ, რატომ ვჩუქნით ერთმანეთს საჩუქრებს? რას ვასწავლით ბავშვებს, როდესაც მათ სიურპრიზს ვუმზადებთ, ან ვაძლევთ შესაძლებლობას საჩუქარი გაუკეთონ ოჯახის წევრებს და მეგობრებს? აღნიშნულის გაცემა სოციალური ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია, ამით გვინდა ვაჩვენოთ, რომ ადამიანი ჩვენთვის ძვირფასია, ვზრუნავთ მასზე და შეძლებისდაგვარად ვაძლევთ იმას, რაც მისთვის სასურველია, რაზეც ოცნებობს. ეს არის ის, რასაც საკუთარი სურვილით ვჩუქნით ადამიანებს, რათა გავახაროთ და ვასიამოვნოთ, ეს ნიშნავს ერთმანეთისთვის ბედნიერების, სიხარულის, აღფრთოვანების მინიჭებას, ყოველგვარი დამსახურების და პირობების გარეშე.
თავის მხრივ, რა თქმა უნდა, მისი ემოციური არსი ხშირად უფრო მნიშვნელოვანი და ღრმაა, ვიდრე მატერიალური. მშობლებსა და შვილებს შორის ფსიქოლოგია გარკვეულწილად პირობების და წესების არსებობას ითვალისწინებს, ასე ვთქვათ, ურთიერთშეთანხმებითი ფორმით, რომელთა შესრულების შემდეგ ბავშვი იღებს ჯილდოს. ეს გარკვეულწილად დაკავშირებულია მოტივაციასთან. არსებობს ორი სახის მოტივაცია: შინაგანი და გარეგანი. როცა მშობელი ბავშვს ეუბნება - „თუ გამოცდას ჩაბარებ, გიყიდი მანქანას“, ეს არის მოტივაციის ყველაზე გავრცელებული ფორმა, გარეგანი მოტივაცია, როცა ადამიანი ამა თუ იმ ქმედებას ასრულებს გარეგანი ზემოქმედების, ჯილდოს მიღების გამო. ასეთი მოტივაცია არის ხანმოკლე და არაეფექტური. წარმატების მიღწევა მხოლოდ ამით ვერ ხერხდება, ან თუ ხერხდება ხანმოკლე დროით. შინაგანი მოტივაციის საყრდენ ფაქტორებს წარმოადგენს: მოთხოვნილება, ინტერესი, შინაგანი განწყობა. წარმმართველი პროცესია ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა.
სწორედ ამიტომ მშობლის მიზანი უნდა იყოს შინაგანი მოტივაციის ამაღლება, რაც არის ხანგრძლივ დროზე ორიენტირებული, მიზნობრივი, რითიც ადამიანი სწავლობს საკუთარი ინტერესებისა და სურვილების დაკმაყოფილებას.
ის, თუ რისი ჩუქება შეიძლება და რისი არა, ეს ერთმნიშვნელოვნად ინდივიდუალური საკითხია, მთავარია, რომ საჩუქარი იყოს საჩუქარი და არა მანიპულირების საშუალება, ვალის მოხდა ან რაღაცის კომპენსირება. ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი.
- როგორ უნდა ვაჩუქოთ შვილს საჩუქარი, რომ მასზე დადებითად აისახოს და არა პირიქით, დამოუკიდებლობა დავუკარგოთ?
- ზოგადად საჩუქრის ჩუქების აქტი არის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი, ცხოვრების კმაყოფილებისა და კეთილდღეობის განცდის თვალსაზრისით. ადამიანები, რომლებიც ხშირად აკეთებენ საჩუქრებს, თავს უფრო ბედნიერებად გრძნობენ. რაც შეეხება შვილისთვის საჩუქრის სწორად შერჩევას, დღეს რთულია თანამედროვე მოზარდების გაოცება, თუმცა თუ დეტალურად შევისწავლით მის ხასიათს, ინტერესებს, ჰობის, მისთვის ისეთი ძვირფასი საჩუქრის შერჩევასაც შეძლებთ, რომელიც არ საჭიროებს მნიშვნელოვან მატერიალურ ხარჯებს. საჩუქარი შესაძლოა, არ იყოს მატერიალურად ძვირი, თუმცა, როგორც ზემოთ აღვნიშნე, ჰქონდეს დიდი ემოციური მნიშვნელობა. ასევე მნიშვნელოვნად მიიჩნევა, მას ჰქონდეს გარკვეულწილად სიმბოლური დატვირთვა და რა თქმა უნდა, შერჩეული იყოს საჭიროების, ასაკის გათვალისწინების მიხედვით.
- ზოგიერთ მშობელს სჩვევია ფრაზა - ჩემს ხარჯზე ცხოვრობ და რასაც გეტყვი, ისე უნდა გააკეთო. როგორ აისახება ეს მათ ფსიქიკაზე?

- ​რა თქმა უნდა, მსგავსი გამონათქვამი მშობლის მხრიდან, შვილის მიმართ ნამდვილად არასასიამოვნოა და არაკეთილგანწყობილ დამოკიდებულებას, უპატივცემულობას გამოხატავს. ხშირად მშობელი უკმაყოფილოა საკუთარი შვილით და სურს მისი ცხოვრების გზა თავად განკარგოს, რაც გაუმართლებელია. აღნიშნული ფაქტი წარმოადგენს მშობლის მიერ შვილის პიროვნებად არაღიარებას. 
რა ასაკისაც არ უნდა იყოს შვილი, შესაძლოა, მშობლის მხარდაჭერა მისთვის ცხოვრების გარკვეულ ეტეპებზე მნიშვნელოვანი გახდეს, როგორც ფსიქოლოგიური ასევე მატერიალური, თუმცა ეს არ ზღუდავს მის ინდივიდუალიზმს. შესაძლოა, მშობლის და შვილის მოსაზრებები და ხედვები ერთმანეთს არ ემთხვეოდეს, რაც სრულიად ნორმალურია. მატერიალური თუ ფსიქოლოგიური მხარდაჭერის სანაცვლოდ მშობლისგან მსგავსი მოთხოვნა ყოველგვარ საფუძველს მოკლებული და უსამართლოა, გარკვეულწილად შეიცავს ფსიქოლოგიური ძალადობის ელემენტებს, რაც შესაძლოა საფუძვლად დაედოს სხვადასხვა სახის ფსიქლოგიურ პრობლემებს.

მიეცით შვილებს შეცდომების დაშვების უფლება, დაე, თავად აგონ პასუხი საკუთარ შეცდომებზე და აიღონ პასუხისმგებლობა გადაწყვეტილებებზე, ამასთან, მშობელთან მეგობრული ურთიერთობა ეხმარება შვილს მომავალი ცხოვრების წარმართვაში. მას უნდა შეეძლოს ნებისმიერ დროს გაუზიაროს მშობელს საკუთარი წუხილი, გულისტკივილი და მისი მხრიდან მიიღოს არა სასჯელი და კრიტიკა, არამედ მხარდაჭერა და თანადგომა. მნიშვნელოვანია გარემო, სადაც არსებობს წესებიც, აკრძალვებიც, მაგრამ მშობლები უსმენენ შვილს, აქვთ მისი უპირობო სიყვარული და მიმღებლობა, ესაუბრებიან მას და აფასებენ, როგორც პიროვნებას.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად