Baby Bag

„გააცანით თქვენი თავი შვილებს, გაიცნონ თქვენი სიღრმე, თქვენი წარსული,“ - შალვა ამონაშვილი

„გააცანით თქვენი თავი შვილებს, გაიცნონ თქვენი სიღრმე, თქვენი წარსული,“ -  შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა სახლში დარჩენილ ბავშვებთან ერთად დროის საინტერესოდ გატარებისთვის მშობლებს მეტი გულახდილობისკენ მოუწოდა. მისი თქმით, უფროსებმა შვილებს საკუთარი თავი უკეთ უნდა გააცნონ:

„ჩემო ძვირფასებო, ახლა ისეთი დრო დაგვიდგა, ​როდესაც ბავშვი უფრო დიდხანს არის სახლში. ვუყურებთ როგორ მიეჯაჭვა კომპიუტერს, როგორ იქცევა და ა.შ. ბავშვიც უფრო დიდხანს შემოგვყურებს ჩვენ. ერთობის სიძნელე რაღაც პრობლემად იქცევა ჩვენთვის. ბავშვები ისე არ იქცევიან, როგორც ჩვენ გვინდა, მაგრამ ბავშვებს რომ ჰკითხოთ, არც მშობლები იქცევიან ისე, როგორც მათ უნდათ. რა გავაკეთოთ ჩვენ, ვისარგებლოთ ამ მდგომარეობით თუ ჩავყვეთ, რაც არის ეს არის?! უნდა ვისარგებლოთ, რასაკვირველია. პირველ რიგში, რას გირჩევდით, იცით?! გააცანით თქვენი თავი თქვენს შვილებს. გგონიათ, რომ თქვენი შვილები გიცნობენ თქვენ? რას ფიქრობთ, როგორ ცხოვრობთ, რა განცდები გაქვთ, საითკენ გინდათ წაიყვანოთ ოჯახი, ​ცხოვრებისგან რა გინდათ მიიღოთ, რას ვერ იღებთ და რა წარმატებას ელით, გგონიათ, რომ ეს იციან თქვენმა ბავშვებმა?! მათ ეს არ იციან. იციან, რომ მამა ხარ, დედა ხარ, ხან კანფეტებით გაახარებ, ხან საყიდლებით და ა.შ.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა მშობელი სიღრმისეულად გაიცნოს:

„გააცანით თქვენი თავი შვილებს, გაიცნონ თქვენი სიღრმე, თქვენი მშობლები გაიცნონ, თქვენი წარსული გაიცნონ, ფესვები უნდა გაიცნონ, გვარი გაიცნონ თქვენი. მე არ ვიცი ამას როგორ გააკეთებთ. ​ლექციები კი არ უნდა უკითხოთ ბავშვს, მაგრამ რაღაც საუბრები ჩაუტაროთ. ქუჩაში გაისეირნებთ თუ პარკში, ელაპარაკეთ ამაზე ბავშვებს, რომ ბავშვმა პირი დააღოს და თქვას: „მამა, შენ ასეთი რაღაცები გქონია ცხოვრებაში, ასეთი განცდები გქონია?! დედა, რამდენისთვის გაგიძლია შენ თურმე?!“ მამებისთვის ბიჭები პირველი მეგობრები არიან. სხვა მეგობრები, რომლებიც თქვენ გყვანან, მეორადია. დედებისთვის ქალიშვილები პირველი დობილები არიან. სხვა დობილებმა მეორე ადგილზე გადაინაცვლონ.“

შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ურჩია, ბავშვებს კეთილშობილური ქცევის მაგალითი ხშირად მისცენ:

„არ ეცადოთ, რომ ბავშვი თქვენს ჭკუაზე ატაროთ. ახლა არ მკითხოთ, მაშ თავის ჭკუაზე იაროსო?! ​არც თქვენს ჭკუაზე უნდა ატაროთ ბავშვი და არც თავის ჭკუაზე. მარტო დაანახეთ რაც შეიძლება ბევრი კეთილშობილი ქცევა, დაანახეთ თქვენი მოთმინება, თქვენი სიყვარული, თქვენი განცდები. უჩვენეთ ეს, ნახოს ბავშვმა, როგორ აკეთებთ თქვენ მის მაგივრად საქმეს, როგორ ჩაიკარით თქვენ გულში მისგან შეურაცხყოფა. მან ეს უნდა დაინახოს ბევრი, რომ თავის სინდისს მიადგეს ბოლოს. უცბად კი ვერ მიადგება, ათასი მაგალითი უნდა დაინახოს, ათასჯერ მარცხი უნდა განიცადოს, რომ ერთხელ თქვას, თურმე რა დედა მყოლიაო, სირცხვილი არ არის, ასე რომ ვიქცევიო?! ხდება ხოლმე ასეთი რამ. მე ჩემს ბავშვობაში ეს ბევრჯერ განვიცადე. ამან უფრო გამზარდა, ვიდრე ვიღაცების თითის ქნევამ. ბავშვები არ ატაროთ თქვენს ჭკუაზე, მათაც მოუსმინეთ, როგორც თქვენ გინდათ, რომ მოგისმინონ. დაჰყევით ზოგჯერ მათ ნებას.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვებისთვის ხმაური ცხოვრების წესია, რაც მშობელს არ უნდა აღიზიანებდეს:

„ბავშვების ხმაურს უნდა გაუძლოთ. როდესაც ორი ბავშვია სახლში, რასაკვირველია, რაღაც ძვრები იწყება. თუ სამია, მთელი მიწისძვრაა. ოთხი და ხუთი ბავშვი თუა, ამოიფრქვევა ყველაფერი. ​ბავშვები იმიტომ კი არ ხმაურობენ და ყვირიან, რომ თქვენ ნერვები მოგიშალონ. ეს მათი ცხოვრების წესია. ამ ცხოვრებაში ისინი ადამიანები ხდებიან. ეს ყველაფერი არ დაიწუნოთ. არ თქვათ: „ახლავე ხმა ჩაიკმიდეთ, ოთახებში შებრძანდით!“ კარგია, რომ მამამ მათთან ერთად იცელქოს, იხმაუროს. დედა ვითომ აწყნარებს. ეს ყველაფერი პედაგოგიკაა. ჩაჰყევით ბავშვების ქცევა-ყოფას, შეერიეთ მათში. ბავშვი გახდით, რომ იმათ მამა დაინახონ თქვენში. ვიდრე თქვენ ბავშვობას არ დაიწყებთ ბავშვთან, ის თქვენ როგორც მამას ვერ დაგინახავთ. იქნებით მხოლოდ კაცი, რომელიც იმუქრება, ბრაზობს და პირველი სიტყვა მასზეა მინდობილი. ასეთ მამას რაღაც დროს შვილი გაექცევა, დაშორდება.“

შალვა ამონაშვილმა აღნიშნა, რომ ბავშვებთან ერთობლივი საქმიანობა და მათთან ერთად თამაში, ურთიერთობას მნიშვნელოვნად აუმჯობესებს:

„გამონახეთ ერთობლივი საქმიანობის გზები. თამაშობთ თქვენს შვილებთან ჭადრაკს?! ხან უნდა შეეხვეწო: „​შვილო, დავიღალე, აღარ შემიძლია, მოდი, ჭადრაკი მეთამაშე. დამეხმარე რა, შენი ჭირიმე!“ ვითომ იმას იშველიებთ. გაისეირნეთ ბავშვთან ერთად, მონახეთ რაღაც მშვიდი ადგილი, რაღაც ეჩურჩულეთ ერთმანეთს, რაღაცები გაანდეთ. ერთად გადით სადღაც, დაიკარგეთ ტყეში.“

„მიხედეთ იმასაც, რამდენად ნამდვილად მამები ხართ და დედები ხართ. ახლანდელი ბავშვი სინათლის ბავშვიაო, იტყვიან ხოლმე. ​სხვა ჯიშის ბავშ​ვები იბადებიან ახლა. ამ სხვა ჯიშის ბავშვებს სხვანაირი მამები და დედები უნდათ. თუ ბავშვს ხშირად უქნევთ თითს, არ ვარგა, თუ ხშირად ეუბნებით: „არა,“ არ ვარგა. საჭიროა მეგობრობა, სულიერი ერთობა. როდესაც სულიერი ერთობა გაქვთ, მამის ნახევარი სიტყვაც კანონი ხდება,“ - აღნიშნულ თემებზე შალვა ამონაშვილმა „ამონაშვილის აკადემიის“ პირდაპირ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​ამონაშვილის აკადემია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბავშვები უკვე ზღვარზე არიან, თუ ჩვენც მივემატეთ მათ, რა ვითარება შეიქმნება ოჯახში?! რომ ა...
​აკადემიკოსი შალვა ამონაშვილი პანდემიის პირობებში მშობლებსა და მასწავლებლებს ბავშვებთან ურთიერთობის გაუმჯობესებისთვის საინტერესო რჩევებს აძლევს. ის აღნიშნავს, რომ კორონავირუსის პანდემიის პირობებში მაქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

მიეცით ბავშვს შესაძლებლობა იყოს ბავშვური, ჰქონდეს თავისი წარმოსახვითი ცხოვრება, ბევრი თავისუფალი დრო

მიეცით ბავშვს შესაძლებლობა იყოს ბავშვური, ჰქონდეს თავისი წარმოსახვითი ცხოვრება, ბევრი თავისუფალი დრო

მშობლები ხშირად შვილებისადმი ჭარბი მზრუნველობით გამოირჩევიან, რითაც ბავშვებს გარესამყაროსთან ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარების შესაძლებლობას არ აძლევენ. ექვსი ან შვიდი წლის ბავშვის სკოლიდან გამოყვანა და სახლამდე უსაფრთხოდ მოცილება სავსებით ბუნებრივი მოვლენაა, მაგრამ როდესაც მშობელი სახლის ახლოს მდებარე სკოლიდან ათი ან თერთმეტი წლის ბავშვს საკუთარი მანქანით წამოიყვანს, ის ბავშვს სამყაროს გაცნობაში ხელს უშლის. როდესაც იცით, რომ ბავშვს სახლამდე შორი მანძილი არ აქვს გასავლელი და მის უსაფრთხოებას არაფერი ემუქრება, ნუ დატანჯავთ მას ზედმეტი ყურადღებითა და შეზღუდვებით. თუ თქვენ ოცდაათ წელს უკვე გადააბიჯეთ და გყავთ შვილები, რომლებიც სკოლაში დადიან, გაიხსენეთ, როგორი იყავით წლების წინ, როგორი ბავშვობა გქონდათ, რაზე ოცნებობდით, რა გაწუხებდათ.

მშობლებმა უნდა გაიხსენონ, რამდენად დამოუკიდებლები იყვნენ ბავშვობაში, ჰქონდათ თუ არა თავისუფალი დრო ბავშვური ფანტაზიების განსახორციელებლად, თუ მშობლების მიერ გაწერილი დღის გრაფიკით ცხოვრობდნენ და დროის უდიდეს ნაწილს მოწყენილობაში ატარებდნენ. თანამედროვე მშობლები შვილებს ხშირად უხდიან დაბადების დღის წვეულებებს. როდესაც რვა წლის ბავშვის წვეულებაზე მისი თანატოლები მოდიან, მათი მშობლები ყოველთვის შვილების გვერდით არიან. ისინი წვეულებაზე რჩებიან და ბავშვების თითოეულ მოქმედებას აკონტროლებენ. ჩვენ არ ვსაუბრობთ ერთ ან ორ გამონაკლისზე, მშობლების უდიდესი ნაწილი ასე იქცევა. როდესაც ბავშვები დაბადების დღის სიმღერას იმღერებენ, ტორტს დაჭრიან და მიირთმევენ, მშობლები მახლობლად დგანან და მათ თვალს არ აცილებენ.

ბავშვებს შორის კონფლიქტის პირველივე ნიშნებისთანავე მშობლები მათ ურთიერთობაში ჩარევას იწყებენ. ისინი თავს იმით იმართლებენ, რომ უნდათ, ყველა ბავშვმა თანასწორ პირობებში ითამაშოს. ბავშვებს შორის კონფლიქტში უხეშად ჩარევა პატარებს ართმევს შესაძლებლობას პრობლემების მოგვარება დამოუკიდებლად ისწავლონ. თუ ბავშვს და-ძმა არ ჰყავს, კონფლიქტის მოგვარებას ის მხოლოდ საკუთარ თანატოლებთან ურთიერთობით ისწავლის.

მშობლები თავიანთ ჰიპერმზრუნველობას ყოველთვის იმით ამართლებენ, რომ ბავშვის უსაფრთხოებაზე ზრუნავენ. თუ მთავარი პრიორიტეტი ბავშვის უსაფრთხოებაა, მაშინ სახლთან ახლოს მდებარე სკოლიდან შვილის მანქანით წამოყვანა ლოგიკური საქციელი ნამდვილად არ არის. სტატისტიკურად იმის ალბათობა, რომ ბავშვს რამე მანქანით მგზავრობისას დაუშავდეს გაცილებით მაღალია, ვიდრე ფეხით სიარულისას ტრავმის მიღების ან უცხო ადამიანის მიერ ძალადობრივი ქმედების გამოვლენის.

მშობლები ცდილობენ, რომ შვილებს მისცენ ყველაფერი, რაც თავად აკლდათ. თუ ისინი თვლიან, რომ მშობლებთან ურთიერთობა არასდროს ყოფნიდათ, ეცდებიან, შვილებთან მაქსიმალურად დიდი დრო გაატარონ. ამგვარად ისინი ბავშვის ცხოვრების ყველა ნიუანსს აკონტროლებენ და შვილს გამოცდილების მიღების შესაძლებლობას არ უტოვებენ. მთელი ცხოვრების მანძილზე მშობლის კალთას ამოფარებული ბავშვები სკოლის დასრულების შემდეგ დაუცველები რჩებიან. მათ არ იციათ, როგორ უნდა გაუმკლავდნენ ღალატს, უხეშ მოპყრობას, მატყუარა ადამიანებს და ა.შ. თუ შვილების თავისუფლებას ზედმეტი მზრუნველობით მეტისმეტად ზღუდავთ, ჯერ კიდევ არ არის გვიანი, რომ შეიცვალოთ. მიეცით ბავშვს შესაძლებლობა იყოს ბავშვური, ჰქონდეს თავისი წარმოსახვითი ცხოვრება, ბევრი თავისუფალი დრო. ამგვარად თქვენი შვილი არამხოლოდ ბედნიერ ადამიანად ჩამოყალიბდება, არამედ გამოცდილ და ძლიერ პიროვნებად, რომელმაც იცის, როგორ იცხოვროს.

არ არსებობს სწორი აღზრდის ერთადერთი მეთოდი. თქვენ უნდა გამონახოთ ისეთი მიდგომები, რომლებიც ყველაზე კარგად მუშაობს და თქვენს შვილს ბედნიერების შესაძლებლობას აძლევს. ბავშვმა აუცილებლად უნდა ისწავლოს, როგორ იურთიერთოს სხვა ადამიანებთან, თანატოლებთან და უფროსებთან, უნდა შეეძლოს ბუნებასთან კავშირის დამყარება. თუ თქვენი შვილი სკოლიდან დამოუკიდებლად წამოსვლას და ფეხით გასეირნებას არ მოისურვებს, ნუ შეშინდებით. ბავშვებს ხშირად არითმეტიკის სწავლაც არ სურთ, თუმცა ამას მაინც აკეთებენ. საბოლოოდ, თქვენი შვილი მადლობელი დაგრჩებათ, რადგან მას ცხოვრებაში უდიდესი გამოცდილების მიღებაში დაეხმარებით.

ბავშვები პრაქტიკული გამოცდილებით უდიდეს ცოდნას იძენენ. მიეცით მათ შესაძლებლობა, რომ ცხოვრებისეული გამოცდილება მიიღონ. ამისთვის აუცილებელია თანატოლებთან ინტერაქცია, არასტრუქტურირებული დღის გრაფიკი, თავისუფალი თამაში, თავგადასავლები, ბუნებასთან ურთიერთობა. თუ თქვენი შვილის დახმარება გსურთ, მიეცით მას შესაძლებლობა, იყოს ბავშვი.

მომზადებულია​ psychcentral.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად