როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
იაპონელი ხალხის თვისებები მსოფლიოში ბევრ ადამიანს აღაფრთოვანებს. ისინი უდიდეს ტრაგედიებს შესაშური სტოიციზმით ხვდებიან. იაპონელები საკუთარ თავზე კონტროლს თითქმის არასდროს კარგავენ. ისინი სხვებისადმი ყოველთვის პატივისცემას იჩენენ და სამსახურეობრივი მოვალეობის შესრულებისასაც ეთიკურ ნორმებს არასდროს ღალატობენ.
იაპონელი ზრდასრულების მსგავსად ბავშვებიც ძალიან მშვიდები და გაწონასწორებულები არიან. ისინი ისტერიკას არ აწყობენ და საკუთარ თავზე კონტროლს არ კარგავენ. როგორ ახერხებენ იაპონელები ბავშვებში მსგავსი დისციპლინის ჩამოყალიბებას? ჩვენს სტატიაში სწორედ ამ საკითხს განვიხილავთ.
იაპონიაში ოჯახის სხვადასხვა თაობის წარმომადგენლებს შორის განსაკუთრებული ურთიერთობაა ჩამოყალიბებული. მოხუცებსა და ახალგაზრდებს შორის ურთიერთობა ემპათიური და სიყვარულით სავსეა. იაპონელები თვლიან, რომ მოხუცებს უდიდესი სიბრძნე აქვთ და მათ ყურადღებით უნდა უსმინონ. თავის მხრივ, ასაკოვანი ადამიანები ბავშვებს ზრდასრულებივით ექცევიან. ისინი ბავშვების ცხოვრებაში წინამძღოლის როლს ასრულებენ და არა ინსპექტორის ან დამსჯელის. ეს ყოველივე უფროსებსა და ბავშვებს შორის ჰარმონიული ურთიერთობის ჩამოყალიბებას უწყობს ხელს.
იაპონელებს დიდი ოჯახებისადმი უდიდესი პატივისცემა აქვთ, თუმცა არსებობს საზღვრები, რომლებსაც მკაცრად იცავენ. მათთვის მიუღებელია, რომ ბავშვის აღზრდასა და მოვლაზე პასუხისმგებლობა ბებია-ბაბუას დაეკისროს, მხოლოდ იმიტომ, რომ მშობლებს დრო არ აქვთ.
იაპონელები თვლიან, რომ ბავშვთან დამოკიდებულება მოსიყვარულე უნდა იყოს. ისინი ნეგატიურად უყურებენ ყვირილს. მშობლები ბავშვებს სამყაროსთან ურთიერთობას და სხვების გრძნობების დაფასებას ასწავლიან. როდესაც ბავშვი ცუდად იქცევა, იაპონელი მშობლები უკმაყოფილებას ჟესტით ან მზერით გამოხატავენ. ამგვარად ისინი ბავშვს მიანიშნებენ, რომ მისი ქცევა მიუღებელია. ისინი ხშირად იყენებენ ფრაზებს: „შენ მას ატკენ,“ „შენ ის დააზიანე.“ ბავშვი ხვდება, რომ მისმა ქცევამ სხვას ზიანი მიაყენა. მსგავსი ფორმულა ნივთების მიმართაც გამოიყენება. თუ ბავშვი თოჯინას გატეხავს, იაპონელი მშობელი მას ეტყვის, რომ თოჯინას ეტკინა და დაზიანდა. ის არ გამოიყენებს სიტყვას „გატყდა.“ ბავშვები ნივთების პატივისცემას სწორედ ასე სწავლობენ.
იაპონელები დიდ მნიშვნელობას ანიჭებენ ბავშვთან ერთად დროის ხარისხიანად გატარებას. იაპონიაში იშვიათია შემთხვევები, როდესაც ბავშვი ბაღში 3 წლამდე ასაკში მიჰყავთ. პატარები დროის უდიდეს ნაწილს დედებთან ერთად ატარებენ. იაპონელი მშობლებისთვის მნიშვნელოვანია შვილთან საუბარი.
იაპონელები ხშირად მართავენ ოჯახურ სადილებს, სადაც ბავშვებს წინაპრების ისტორიებს და ოჯახის თავგადასავლებს უამბობენ. მსგავსი შეკრებები ბავშვს ოჯახისადმი მიკუთვნებულობის განცდას უჩენს. გარემო, რომელიც იაპონელი ბავშვების ირგვლივ არის შექმნილი, მათ ამბოხების საფუძველს ნაკლებად აძლევს, რის გამოც ისინი ისტერიკებს არ აწყობენ. იაპონელ ბავშვებს უფროსებისგან ყურადღება არ აკლიათ. ისინი მიჩვეული არიან წესრიგს, სადაც ყველა ადამიანს თავისი ადგილი და როლი აქვს. ეს ყოველივე ბავშვს სიმშვიდეს ანიჭებს და ემოციური აფეთქებებისკენ ნაკლებას მიდრეკილს ხდის.