როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„დედამთილი ნამდვილად არასწორად იქცევა, როდესაც ცუდად ერევა ცოლ-ქმრის ოჯახურ ურთიერთობაში,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე
დეკანოზმა საბა ჭიკაიძემ ერთ-ერთი ქალბატონის კითხვას უპასუხა, რომელიც მის ოჯახურ ურთიერთობებში დედამთილის უხეში ჩარევის გამო წუხდა:
„როდესაც დედამთილი ეუბნება თავის შვილს, რომ ჯერ ძმა უნდა უყვარდეს და შემდეგ თავისი ოჯახი, არანაირად, არც ქრისტიანულად, არც ოჯახურად, ქართულად ან ტრადიციულად ეს ასე არ არის. ადამიანი როდესაც დაოჯახდება და ცოლს მოიყვანს, მისთვის პირველადი და ყველაზე მნიშვნელოვანი უნდა იყოს მისი მეუღლე და მისი შვილები და მხოლოდ ამის შემდეგ უკვე დანარჩენი სხვა. ის სხვა არის ამ შემთხვევაში დედაც, ძმაც, დაც და ა.შ.“
„თუ ცალკე ცხოვრობთ, წესით თქვენ ეს პრობლემა არ უნდა გქონდეთ. ეცადეთ, თქვენს მეუღლეს აუხსნათ სწორად, რომ სწორი ზუსტად ის არის, რომ დაოჯახებული მამაკაცი უპირველეს ყოვლისა თავის მეუღლეზე ფიქრობდეს. ამბობს კიდეც ამას პავლე მოციქული, რომ ქორწინებული ზრუნავს „ვითარ სათნო ეყოს ცოლსა.“ ასეც არის სწორი. დაქორწინებული ადამაინი უპირველეს ყოვლისა იმაზე უნდა ფიქრობდეს, რომ ვისთანაც ერთობას წარმოადგენს, ერთი სული და ერთი ხორცია, სწორედ მასზე უნდა ზრუნავდეს უპირველეს ყოვლისა და შემდეგ უკვე ოჯახის დანარჩენ წევრებზე. დედამთილი ნამდვილად არასწორად იქცევა, როდესაც ცუდად ერევა ცოლ-ქმრის ოჯახურ ურთიერთობაში. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ თქვენ მასზე გაბოროტდეთ. მე მინდა გირჩიოთ, რომ საერთო ენა გამონახოთ მასთან. ილოცეთ, იმიტომ, რომ ლოცვას დიდი ძალა აქვს და დაალაგებს თქვენს ურთიერთობას. ნუ გაბოროტდებით, იმიტომ რომ გაბოროტებას კარგი არაფერი მოაქვს ადამიანისთვის. თქვენ ნუ დაუპირისპირდებით დედამთილს იმავე მეთოდებით, რომლითაც ის გებრძვით. შეგიძლიათ თქვენი აზრი დაუფიქსიროთ მტკიცედ, სიყვარულით, მაგრამ არავითარ შემთხვევებში არ დაუპირისპირდეთ იმავე მეთოდებით, რომლითაც ის გებრძვით,“- აღნიშნა მამა საბა ჭიკაიძემ.