Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მე რომ მკითხოთ, საერთოდ 7 წლის უნდა შედიოდეს ბავშვი სკოლაში,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე ბავშვის სასკოლო მზაობაზე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის სასკოლო მზაობის შესახებ ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რეკომენდაციები მისცა:

„სკოლამდე ხდება ბავშვის ჩამოყალიბება ემოციურად, კოგნიტურად. მშობლების და მასწავლებლების ძირითადი მოთხოვნა არის შემეცნებაზე: ბავშვმა უნდა იცოდეს ბევრი რამ, სკოლაში რომ შევა, იყოს პროფესორი. რეალურად სკოლისთვის მზაობა არ არის მხოლოდ ცოდნა. არის რაღაც შემეცნებითი უნარები, მაგრამ არა გამზადებული ცოდნა. ბავშვი სკოლაში გამზადებული ცოდნით არ უნდა მიდიოდეს. რაღაცები უნდა იცოდეს, ცხადია, რაც მის ასაკს შეეფერება, ფერები, ფორმები, შეიძლება ცნობდეს ასოებს ან ციფრებს, შეიძლება არ ცნობდეს. ბავშვი სამ ენაზე არ უნდა ლაპარაკობდეს. ენის სწავლა ყოველთვის შეიძლება და მითია, რომ რაც ადრე ისწავლის, მით უკეთესი.

ყველაზე მთავარი მაინც არის ის, რომ ბავშვის ემოციური განვითარება არის უგულებელყოფილი. ბავშვს რამდენად შეუძლია დაბრკოლების გადალახვა, მითითების შესრულება, სიბრაზის მართვა, ეს ყველაფერი არის სასკოლო მზაობა. მე რომ მკითხოთ, საერთოდ 7 წლის უნდა შედიოდეს ბავშვი სკოლაში. ფინეთი ძალიან რომ მოსწონთ, იქ 7 წლის ასაკში შეჰყავთ ბავშვი სკოლაში. ჩვენთან დასწიეს კიდევ ასაკი და დეკემბრამდე დაბადებულ ბავშვებსაც იღებენ. 3 თვე თითქოს არაფერს არ ნიშნავს, ეს თქვენთვის არ ნიშნავს უფროსებისთვის. პატარა ბავშვებისთვის 3 თვე ძალიანაც ნიშნავს.

სკოლას, ცხადია, ძალიან დიდი როლი აქვს პირველ კლასში შესული ბავშვების ადაპტაციაში, შეგუებაში. ბავშვის კეთილდღეობა იზომება. ჩვენ ამას ვზომავთ. ჩვენ ზუსტად ვიცით, ბავშვი ამ ჯგუფში ბედნიერია თუ არა. უფროსებს ეს არ გვაინტერესებს. ჩვენ გვაინტერესებს შედეგები, წლის ბოლოს ბავშვმა რა იცის. ჩვენ ვერ წარმოგვიდგენია, ელემენტარული მატრავმირებელი სიტუაცია როგორ უკლავს ბავშვს ნეირონალურ სისტემებს, რომლებიც აღარ მუშაობს მერე. კარგ აღმზრდელთან თანამშრომლობით მშობელი სწავლოს, რას მიაქციოს ყურადღება. ბავშვის ტვინი ისეა მოწყობილი, რომ თუ სასიამოვნო გარემო არ აქვს, არ სწავლობს. ბავშვი სწავლობს მნიშვნელოვანი უფროსისგან, რომლისგანაც გრძნობს პატივისცემას და მისთვის ეს უფროსი მნიშვნელოვანია. პატივისცემა ნიშნავს იმას, რომ შენ იგებ ბავშვის ემოციებს, ფიქრებს, აძლევ მას არჩევანის თავისუფლებას. ბავშვს უნდა შეუქმნა მასტმულირებელი გარემო განვითარებისა და შემეცნებისთვის,“ - მოცემულ საკითხზე თამარ გაგოშიძემ აჭარის ტელევიზიის გადაცემაში „Zoom განათლებაზე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „Zoom განათლებაზე“ 

წაიკითხეთ სრულად