Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მე მესმის, რატომ არიან ბავშვები ასე მიჯაჭვულები TikTok-ზე, მათ ნამდვილად არ გააჩნიათ ალტერნატიული საქმიანობა," - ფსიქოლოგი თამარ თანდაშვილი

„მე მესმის, რატომ  არიან ბავშვები ასე მიჯაჭვულები TikTok-ზე, მათ ნამდვილად არ გააჩნიათ ალტერნატიული საქმიანობა," - ფსიქოლოგი თამარ თანდაშვილი

ფსიქოლოგმა თამარ თანდაშვილმა იმ საფრთხეების შესახებ ისაუბრა, რომელსაც მოზარდებს სოციალური ქსელების გადაჭარბებული გამოყენება უქმნის:

„მოზარდებში ​იმ შვიდი საათიდან, რომელსაც ისინი ეკრანთან ატარებენ, აქედან უმეტესობა ეთმობა TikTok-ს. ის კარგის არაფრის მომტანი არ არის. თინეიჯერებში იწვევს ისეთ აშლილობებს, როგორებიცაა: დეპრესია, შფოთვითი აშლილობები, დამოკიდებულების განვითარება.“

თამარ თანდაშვილის თქმით, ბავშვები TikTok-ს იმიტომ ეჯაჭვებიან, რომ მათ არ აქვთ ალტერნატიული საქმიანობა:

„მე მესმის, რატომ არიან ბავშვები ასე მიჯაჭვულები TikTok-ზე. მათ ნამდვილად არ გააჩნიათ ალტერნატიული საქმიანობა. ახლა ცოტა მივილიეთ კოვიდი და პოსტკოვიდურ პერიოდში გადავდივართ. ერთ-ერთი მთავარი წამალი, რაც ამ დროს ბავშვებს შეგვიძლია მივაშველოთ, არის ხელოვნების თერაპია. ნებისმიერი ტიპის ხელოვნებითი საქმიანობა, ​რომელიც არის ჩამთრევი, პირდაპირ მათ ემოციებზე გადის, არის საკმაოდ შრომატევადი, თუმცა ეს შრომა ბავშვისთვის მძიმედ არ აღიქმება. ამით ჩვენ ბავშვს საშუალებას ვაძლევთ, რამდენიმე საათის განმავლობაში დაუნაწევრებელი ყურადღებით ჩართულები იყვნენ საქმიანობაში, სადაც არამხოლოდ მათი თვალები მონაწილეობს, სხეული არის ჩართული შემოქმედებაში.“

„რატომ მაინცდამაინც თერაპია? რატომ ვხედავ ამას, როგორც პანაცეას? თერაპიული ნაწილი სად არის? ​ხელოვნება ბავშვებს ყურადღებას უვითარებს, უბრუნებს იმ საწყის მდგომარეობაში, რომელიც ჰქონდათ სოციალურ ქსელებამდე. სოციალური ქსელების სამყარო არის სპეციალურად მოწყობილი ისე, რომ იქ მოვიდეს ჩვენთვის ყველაზე სასურველი და ლამაზი სტიმულები. ჩვენ ვხედავთ, რომ ჩვენი შვილი არის კარგ ხასიათზე, მოძრაობს, ცეკვავს, ამაში ჩვენ ცუდს ვერაფერს ვერ ვხედავთ,“ - აღნიშნულ საკითხზე თამარ თანდაშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად