Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„კალაპოტიდან ამოვარდნა ძალიან საჭიროა... მნიშვნელოვანია, რომ ზაფხულში ბავშვებმა დაისვენონ,“ - ინა იმედაშვილი

„კალაპოტიდან ამოვარდნა ძალიან საჭიროა... მნიშვნელოვანია, რომ ზაფხულში ბავშვებმა დაისვენონ,“ - ინა იმედაშვილი

მასწავლებელმა და წიგნიერების ტრენერმა ინა იმედაშვილმა ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ზაფხულში ბავშვის დასვენების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მე ვფიქრობ, რომ კალაპოტიდან ამოვარდნა ძალიან საჭირო რამ არის. როდესაც კალაპოტიდან ვვარდებით, გარდავისახებით, ვიზრდებით, ვვითარდებით. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ზაფხულში ბავშვებმა დაისვენონ და თავად დაგეგმონ თავიანთი თავისუფალი დრო. ეს ისეთი უნარ-ჩვევაა, რომელიც სამომავლოდაც გვჭირდება. თუ ბავშვს ყველაფერს მშობელი უგეგმავს სულ, ის ვერ ეჩვევა რა გააკეთოს. მან უნდა იცოდეს, როგორ ითამაშოს. ხშირად ბავშვმა არ იცის, რა ითამაშოს. 90-იან წლებში ბავშვები რას აღარ ვიგონებდით, სიმინდებით, ბალახებით ვთამაშობდით. ძალიან ბევრი თავისუფალი დრო გვქონდა. მე ზაფხული მიყვარდა იმიტომ, რომ ხშირად ჰერბარიუმებს ვაკეთებდი. ესეც კარგი იქნება ზაფხულში, რომ ბავშვებმა მცენარეები, ფოთლები შეაგროვონ.

თუ ბავშვმა კარგად ვერ დაისვენა, მას სულ ეძინება, მოთენთილია, არ არის აქტიური, სულ წოლა უნდა, გაკვეთილზე წამოწოლილია. შეიძლება ეს აგრესიაში გადაუვიდეს. ძალიან ბევრი პროტესტი აქვთ თანამედროვე ბავშვებს, რომლებიც იღლებიან, ყველაფერს აპროტესტებენ უკვე, დასვენება უნდათ. ბავშვის წიგნირების განვითარებისთვის არ არის აუცილებელი, რომ ვურჩიოთ წიგნი და წაიკითხოს. ეს შეიძლება თავგადასავლად ვაქციოთ. რაიონებსა და სოფლებში არის ძველი ბიბლიოთეკები და ძველი წიგნები. ესტუმრონ ბიბლიოთეკას, ქექონ ძველი წიგნები. ბავშვებს უყვართ ძველი წიგნების სურნელი და ისტორიები ამ წიგნებზე.

სასწავლო პროგრამა სკოლაში ისედაც ისეა აწყობილი, რომ ერთი თვე ძველი მასალის გამეორებას ეთმობა. ბავშვები  ისეთი ყოჩაღები და გონიერები არიან, რომ უცებ გაახსენდებათ, რაც ისწავლეს. ეს ბევრად უკეთესი იქნება, ვიდრე ზაფხულში კიდევ იგივე რომ ტკეპნონ. ეს უარეს შედეგს მოგვცემს,“- აღნიშნა ინა იმედაშვილმა.

წყარო:​ „დილა ფორმულაზე“

წაიკითხეთ სრულად