Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სამ თვეში ერთხელ წადით და დილიდან საღამომდე შვილთან ერთად გაატარეთ დრო, მთელი დღე ერთად იყავით,“ - ზურა მხეიძე მშობლისა და შვილის ურთიერთობის მნიშვნელობაზე

„სამ თვეში ერთხელ წადით და დილიდან საღამომდე შვილთან ერთად გაატარეთ დრო, მთელი დღე ერთად იყავით,“ - ზურა მხეიძე მშობლისა და შვილის ურთიერთობის მნიშვნელობაზე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ ბავშვის აღზრდაში მშობლის ავტორიტეტის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ბავშვი როდესაც იწყებს გამოსვლას, როდესაც აქვს კრიტიკული ასაკი, მას აინტერესებს თავისი სოციალური სტატუსი. ზოგჯერ ბავშვი პროტესტს აცხადებს აბსოლუტურ უაზრობაზე, მხოლოდ იმიტომ, რომ მშობლებს უჩვენოს, რომ ისიც პიროვნებაა. რომ იცოდეთ, რამდენი სისულელე აქვს ადამიანს გაკეთებული მხოლოდ იმიტომ, მშობლების წინააღმდეგ წასულიყო. არა იმიტომ, რომ უნდოდა, არამედ იმიტომ, რომ მშობლებს დაუმტკიცოს, რომ რაღაცას წარმოადგენს. მარტო ის მომენტი, რომ ვეწევით - არ ვეწევით, ვვარჯიშობთ - არ ვვარჯიშობთ, არ არის გადამწყვეტი. მთავარია, რამდენად აღგიქვამს ბავშვი ავტორიტეტად, რამდენად მოწონხარ, უყვარხარ და გაფასებს. მაშინ ის ხდება იმ ღირებულებების მატარებელი, რაც შენ გაქვს და ცდილობს ის ქცევითი მოდელები აიღოს, რაც შენ გაქვს. მისთვის მიბაძვის იდეალური ხატი ხარ შენ.

შეიძლება ბავშვმა პირიქით დაატრიალოს. გაიხსენეთ, რომ ამბობენ: „რა მოუვიდა? როგორი დედ-მამა ჰყავს და თვითონ რატომ გამოვიდა მკვლელი?“ იმიტომ, რომ მან ნორმები წამოიღო არა სახლიდან, არამედ სხვა გარემოდან. სახლში მისთვის ეს ნორმები იყო არასწორად მიწოდებული. ბავშვთან, შვილთან საჭიროა ურთიერთობა. ეს არ ნიშნავს გამოთქმებს, რომ სახლში მოვედი და ვამბობ: „რა ხდება სკოლაში?“ ეს არ არის ურთიერთობა. მეორე ვარიანტი, მითხრეს, რომ შვილთან გავატარო დრო. მომყავს შვილი თქვენთან, იმიტომ, რომ თქვენც ამ ასაკის ბავშვი გყავთ. ბავშვები თამაშობენ და მე და თქვენ ლუდს ვსვამთ. მე ვთვლი, რომ მთელი დღე ჩემთან იყო ბავშვი. არ იყო ის შენთან მთელი დღე. მთელი დღე არის ბავშვი შენთან, როდესაც მარტო მასთან ხარ. ის კი არა, ორი შვილიც რომ წაიყვანო ერთად, შენ პატრონი გამოდიხარ, ისინი ერთმანეთში ლაპარაკობენ. აბა, წადით და დილიდან საღამომდე შვილთან ერთად გაატარეთ დრო, ერთი დღე სამ თვეში ერთხელ. სერიოზული ურთიერთობაცაა, გაერთობით კიდეც, მთელი დღე ერთად ხართ. უბედნიერესია მაშინ ბავშვი. ამის საჭიროება არის. მნიშვნელოვანია ეს,“ - აღნიშნა ზურა მხეიძემ.

წყარო: ​„მეხსიერების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად