Baby Bag

რა დადებით ან უარყოფით ზეგავლენას ახდენს დღესდღეობით ყველაზე პოპულარული სათამაშოები - ფოფითი და სქვიში?

რა დადებით ან უარყოფით ზეგავლენას ახდენს დღესდღეობით ყველაზე პოპულარული სათამაშოები - ფოფითი და სქვიში?
რა დადებით ან უარყოფით ზეგავლენას ახდენს დღესდღეობით ყველაზე პოპულარული სათამაშოები - ფოფითი და სქვიში ბავშვზე და რომელს რა დანიშნულება აქვს? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, ფსიქოლოგი სოფო მელაძე.
​ 

    

​​
​- დღესდღეობით, ბავშვებში ძალიან პოპულარული სათამაშოებია ფოფითი და სქვიში. რა დადებით ზეგავლენას ახდენს ის ბავშვებზე?

- დიახ, ბავშვებს ძალიან უყვართ სილიკონისგან დამზადებული საყვარელი და ფერადი ფიჯეთი - ფოფითი და სქვიში, ასევე სხვადასხვა ტიპის თანამედროვე ფიჯეთები. კონკრეტულად ფოფითი და სქვიში ანტისტრესული და სენსორული სათამაშოების ფუნქციას ასრულებს. ფოფითს ხშირად იყენებენ არა მხოლოდ ბავშვები, ასევე მოზრდილებიც. ალბათ, დაკვირვებიხართ, რომ როცა ვნერვიულობთ, ხელში გვინდა გვეჭიროს კალამი, ფანქარი ან რაიმე სხვა საგანი. ფოფითიც სწორედ ასეთ ფუნქციას ასრულებს ჩვენთვის და ამცირებს შფოთვას. ასევე, ბავშვებისთვის სასიამოვნოა ტექსტურაზე ხელის მოკიდება, ბურთულებზე დაჭერა და გასკდომის ხმა.
- აზრთა სხვადასხვაობა არსებობს მათ ავკარგიანობასთან დაკავშირებით. რატომ შეიძლება იყოს საშიში ფსიქოლოგიური კუთხით?

​- ალბათ მაშინ, როცა მხოლოდ ფოფითით ინტერესდება და აღარ აინტერესებს სხვა საგნები და სათამაშოები, მხოლოდ ამით შემოისაზღვრება მისი თამაშის ინტერესები. ანუ როცა ფოფითი ბავშვისთის „ამოჩემება“ ხდება და ზედმეტად დამოკიდებული ხდება მასზე, არასწორ დროს და ხანგძლივობით იყენებს მას. მაგალითად, როცა სკოლაში გაკვეთილზე მასწავლებელი ახალ თემას ხსნის და ამ დროს ბავშვს ფოფითი უჭირავს ხელში, ერთობა, არ უსმენს გაკვეთილს, კონცენტრირებული არ არის. ფოფითი გაკვეთილზე მხოლოდ გაკვეთილის მიზნებთან თანხვედრაში გამოიყენება, ხოლო სტიმულირებისთვის - შესვენებებზე.

​- როგორც ვიცი, სხვადასხვა მიზნით გამოიყენება. რომელს რა დანიშნულება აქვს?
- ფოფითის გამოყენება შეგვიძლია, როგორც სენსორული სტიმულაციისთის და ანტისტრესული მიზნით, ასევე აკადემიური უნარებისთვისაც, მაგალითად, რიცხვების ამოცნობა, ასოების და სხვა. შეგვიძლია ფოფითს დავაწეროთ სხვადასხვა ასო, შემდეგ ბავშვმა დასახელებული ასო იპოვოს და დაატკაცუნოს. შესაძლებელია ფოფითზე დავაწეროთ ციფრები, მასზე კენტი და ლუწი რიცხვები ვასწავლოთ, ანუ ყოველი მეორე დავატკაცუნოთ და ხაზი გავუსვათ, რომელი ბუშტუკი რომელს აღნიშნავს. შეგიძლიათ რამდენიმე ასოს დააწვეთ, ბავშვმა კი დატკაცუნებული ასოებით ააწყოს სიტყვა, რომელიც ჩავიფიქრეთ. საშუალებას გვაძლევს გამოვიყენოთ ფერების დასასწავლადაც, ავიღოთ ფურცელი და დავხატოთ მასზე სხვადასხვა ფერის ბურთები, შემდეგ იგივე ფერის ბურთები ბავშვმა იპოვოს ფოფითზე და დაატკაცუნოს.
ასევე, როცა სმენაზე და სიტყვების დამარცვლაზე ვმუშაობთ შეგვიძლია ფოფითის ტკაცუნის ხმა სიტყვების დამარცვლისთვის და რიტმისთვის გამოვიყენოთ.
- თქვენს პრაქტიკაზეც რომ გვიამბოთ.
- იქიდან გამომდინარე, რომ ძირითადად განვითარების დარღვევებზე ვმუშაობ და ხშირად მაქვს შეხება სენსორული ინტეგრაციის დარღვევებთან, ვაპირებ ფოფითის სენსორული სტიმულაციის და აკადემიური უნარებისთვის ერთდროულად გამოყენებას. ასევე, ფერების და ფორმების სასწავლად, პრობლემური ქცევის დროს ყურადღების გადატანისთვის შესანიშნავი სათამაშოა.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების​ ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

„ზოგიერთ კბილის პასტაში შედის ფტორი, რომლის გადაჭარბებულმა რაოდენობამ შესაძლოა ბავშვებში გამოიწვიოს გონებრივი ჩამორჩენა, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ბავშვი მუცლად ყოფნის დროს იღებს დედის მეშვეობით (თუ დედა ფტორიან პასტას დიდი რაოდენობით იყენებს). ერთი მხრივ, ფტორი აუცილებელია კბილისთვის და მეორე მხრივ, ამ საშიშროების წინაშე გვაყენებს“ - აღნიშნულის შესახებ ჰარვარდის მეცნიერმა ფილიპ გრანდჟანმა გადაცემაში „საიმედო რეკომენდაციები“ განაცხადა. 

„ჩვენ დიდი ხნის განმავლობაში ვეჭვობდით, რომ ფტორი შეიძლებოდა დამაზიანებელი ყოფილიყო ორგანიზმისთვის. უახლეს კვლევებში შევაჯამეთ ორსულებისა და ბავშვების მონაცემები. დადგინდა, რომ ბავშვები, რომლებიც ადრეული განვითარების ეტაპზე, ანუ მუცლად ყოფნის დროს დედისგან ბევრ ფტორს იღებდნენ, შემდგომში შეფერხება აქვთ ტვინის ფუნქციებში, კერძოდ IQ - ში. ფტორს ძირითადად სასმელი წყლიდან ვიღებთ, თუმცა როცა ამას ემატება კბილის პასტიდან მიღებული ფტორი, უკვე სარისკოა. რა თქმა უნდა, ფტორი კარიესის განვითარებას უშლის ხელს და ის აუცილებელია კბილებისთვის, თუმცა, ძალიან ცოტა რაოდენობით და მხოლოდ კბილების ზედაპირზე (არა ორგანიზმში). ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ჯაგრისზე დაიტანოთ ძალიან ცოტა კბილის პასტა, დაახლოებით ბრინჯის მარცვლის ზომის და გახეხვის შემდეგ სრულად გამოირეცხოთ პირის ღრუდან. ბავშვები კბილის ხეხვის დროს ყლაპავენ კბილის პასტას. კვლევების თანახმად, ასეთი ბავშვების ორგანიზმში ფტორის გადაჭარბებული რაოდენობა დაფიქსირდა, რომელიც შემდგომში ცირკულაციის შედეგად ხვდება ტვინში და იწვევს მის დაზიანებას“ - დასძინა ფილიპ გრანდჟანმა. 

როგორც გადაცემაში აღნიშნეს, აფთიაქებისა და მაღაზიის დახლებზე უამრავი ბრენდის კბილის პასტაა წარმოდგენილი, სხვადასხვა სარეკლამო წარწერა გვიჩენს კითხვას - პირის ღრუს მოვლის როგორ საშუალებებზე უნდა გავაკეთოთ არჩევანი, მაქსიმალური ეფექტის მისაღებად და ხომ არ არის რომელიმე პროდუქტი ჯანმრთელობისთვის საშიში?

,,ინტერნეტ სივრცეში გვხვდება უამრავი ვიდეო, სადაც კბილის პასტების ტუბზე დატანილი ფერადი ზოლების მიხედვით, უსაფრთხო და საფრთხის შემცველი პროდუქტების ერთმანეთისგან გარჩევას გვასწავლიან. სინამდვილეში ფერად ზოლებს სულ სხვა დანიშნულება აქვს და საერთოდ არ აქვს კავშირი კბილის პასტის შემადგენლობასთან. ეს ნიშნულები გამოიყენება მხოლოდ იმისთვის, რომ ქარხანაში გაიზომოს თუ რა სიგრძის ტუბი უნდა მოჭრას და შესაბამისად, ის აპარატი, რომელიც ამას აკეთებს ამ ნიშნულით ხვდება რა სიგრძეზე უნდა მოჭრას. მე პაციენტებს ყოველთვის ვთხოვ, რომ ამის მიხედვით არასდროს შეარჩიონ კბილის პასტა“ - აღნიშნა ქირურგმა, პარადონტოლოგმა თეა ნაცვლიშვილმა. 

„ქიმიური კბილის პასტები განსხვავებული შემადგენლობისაა, ამიტომ მათ შეძენამდე რეკომენდებულია სტომატოლოგთან კონსულტაცია, რომელიც ინდივიდუალურად თქვენი კბილებისა და ღრძილების შესაბამის პროდუქტს შეგირჩევთ. თუ პაციენტს აქვს ღრძილის ანთების მიმართ მიდრეკილება, მისთვის განკუთვნილ კბილის პასტაში უნდა შედიოდეს ან ქლორჰექსიდინი ან ეთერზეთები. ვისაც კარიესის მიმართ აქვს მიდრეკილება, მათ უნდა ჰქონდეთ ფტორირებული კბილის პასტა“ - დასძინა თეა ნაცვლიშვილმა.

ფტორი ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური და საყურადღებო კომპონენტია კბილის პასტების შემადგენლობაში. ის შეძლებისდაგვარად აღადგენს კბილის ემალს, უზრუნველყოფს კბილის მგრძნობელობის შემცირებას, რაც მისი დადებითი მხარეა. მგრძნობელობის გაძლიერებას კი კბილის ცვეთა განაპირობებს, გათხელებული ემალი ვეღარ იცავს კბილის დენტინს, რომელშიც ნერვული დაბოლოებების განშტოებებია და კბილები მარტივად რეაგირებს მჟავეზე, ტკბილზე, ცივსა და ცხელზე. ფტორიანი კბილის პასტა კი ემალის შევსებას უწყობს ხელს. არსებობს გასათვალისწინებელი ფაქტორი - ზედმეტი ფტორი საშიშია ჯანმრთელობისთვის!.

ზოგიერთი კბილის პასტის შემადგენლობაში შედის ნივთიერება ტრიკლოზანი, რომელიც პირის ღრუში ბაქტერიებს ანადგურებს და ეფექტურია, როგორც კარიესის, ასევე, ინფექციებისგან თავის დასაცავად. ამ დადებითი თვისებების მიუხედავად, მეცნიერების ნაწილს ტრიკლოზანის მიმართ საეჭვო დამოკიდებულება აქვს. ისინი ფიქრობენ, რომ შესაძლოა ბაქტერიების რეზისტენტობა გამოიწვიოს. გარდა ამისა, ცხოველებზე ჩატარებული ექსპერიმენტების მიხედვით დადგინდა ტრიკლოზალის უარყოფითი გავლენა ფარისებრ ჯირკვალზე, თუმცა, აღნიშნული კვლევები არ ჩატარებულა ადამიანზე, შესაბამისად, მეცნიერებს გადაჭრით უჭირთ იმის თქმა, რომ ეს ნივთიერება უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ადამიანზე. ამიტომ, ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ტრიკლოზანიანი კბილის პასტები გამოიყენოთ მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით, აუცილებლობის შემთხვევაში.

ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ინფორმაცია, რომელიც კბილის პასტების შემადგენლობის ჩამონათვალშია, მისი აბრაზიულობის, ანუ წმენდის მაჩვენებელი ინდექსია - ეს ინფორმაცია შემადგენლობაში მითითებულია, როგორც RDA – 20, RDA – 30, RDA – 50... რაც უფრო დიდი რიცხვია მითითებული აღნიშნული აბრევიატურის გასწვრივ, მით უფრო ეფექტურად წმენდს და ათეთრებს კბილებს, თუმცა ასეთივე წარმატებით აზიანებს ემალს. ანუ, ციფრები 0-დან 70-მდე დაბალ აბრაზიულობაზე მიუთითებს, საშუალოდ ითვლება 70-დან 100-მდე, 100-ზე ზემოთ კი მაღალი მაჩვენებელია. უმჯობესია არჩევანი გააკეთოთ დაბალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტაზე და გამონაკლის შემთხვევებში ან მაქსიმუმ კვირაში ორჯერ გაიხეხოთ კბილები საშუალო ან მაღალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტით.

კბილის პასტა, რომელიც წყალში ძალიან ქაფდება - ასეთი კბილის პასტის გამოყენებისგან თავი უნდა შევიკავოთ - აღნიშნეს გადაცემაში ,,საიმედო რეკომენაციდები. 

წყარო:​ ,,საიმედო რეკომენდაციები''

წაიკითხეთ სრულად