რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ბავშვი მშობლების კონფლიქტს აღიქვამს ისე, რომ სამყაროში რაღაც დიდი კატაკლიზმა ხდება,“ - ფსიქოლოგი ირმა კვაჭაძე
ფსიქოლოგმა ირმა კვაჭაძემ ბავშვის ფსიქიკაზე მშობლებს შორის არსებული კონფლიქტის ზეგავლენაზე ისაუბრა:
„მთავარია გულწრფელი ვიყოთ ჩვენს ემოციაში და ის ბავშვს არ დავუმალოთ. ზოგჯერ გვგონია, რომ ბავშვს არ ესმის ჩვენი კონფლიქტი, გადაღლა და არ ვაქცევთ ყურადღებას. ბავშვი ძალიან მარტივად აღიქვამს იმ იმპულსებს, რაც ხდება. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვებთან ვიყოთ ისეთები, როგორებიც ვართ. მასთან ერთად არ უნდა ვიყვიროთ, თუმცა, ის, რომ ახლა გაღიზიანებული ვარ, ეს უნდა იცოდეს ბავშვმა.
5-6 წლის ბავშვს შეგვიძლია პირდაპირ ვუთხრათ, რომ ახლა გაღიზიანებული ვარ, დავმშვიდდები და მერე გავაგრძელებთ კომუნიკაციას და არა ის, რომ ბავშვი მოვიშოროთ თავიდან. ბავშვი მშობლების კონფლიქტს აღიქვამს ისე, რომ სამყაროში რაღაც დიდი კატაკლიზმა ხდება. პირველი მესიჯი, რაც ბავშვმა უნდა მიიღოს არის ის, რომ „შენ გყავს დედაც, მამაც, რომლებიც შენზე ვზრუნავთ.“ ბავშვები ეგოცენტრულები არიან. მათ ჰგონიათ, რომ ყველაფერი მათი ბრალია. მათ უნდა ავუხსნათ, რომ ახლა შენ კი არ ხარ ცუდი და ამიტომ კი არ ვჩხუბობთ ჩვენ, ჩვენ უფროსებს კონფლიქტი გვაქვს, ამას მოვაგვარებთ და შენთან ვიქნებით ისეთივე მშობლები, როგორებიც გყავს, დედაც და მამაც.
დაშორების დროსაც უნდა ვუთხრათ ბავშვს, რომ შენ არც დედას კარგავ, არც მამას, მაგრამ ჩვენ ვერ შევთანხმდით. ბავშვს პასუხისმგებლობები უნდა ჩამოვართვათ. ბავშვის დაძაბულობა არის, რომ ეს ჩემი ბრალია, რაღაც ცუდად გავაკეთე, ორიანი მივიღე,“- მოცემულ საკითხზე ირმა კვაჭაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.