რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„სამწუხაროდ, ჩვენს ქვეყანაში სურათებიანი წიგნების მიმართ სკეპტიკური დამოკიდებულებაა... ის ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვისთვის,“- მწერალი მაკა ლგოკონენი
მწერალმა მაკა ლდოკონენმა ბავშვისთვის წიგნის შეყვარების მეთოდებსა და მიდგომებზე ისაუბრა:
„წიგნთან დამეგობრებას ასაკი არ აქვს. ადრეული ასაკიდანვე ბავშვის გარემოცვაში უნდა არსებობდეს წიგნი, რომ ეს მისთვის არ იყოს უცხო ხილი. თავიდანვე იწყება წიგნის გაცნობა. არის ისეთი წიგნები, რომლის ფურცლებსაც ბავშვი ვერ დახევს. ბავშვის გარემოში სათამაშოებთან ერთად წიგნების არსებობა ნიშნავს იმას, რომ ჩვენ მას მარტივი ხერხით ვუყალიბებთ იმ უნარ-ჩვევებს, რომელიც მას აქცევს დიდებულ მკითხველად.
შემდეგ შემოდის ჩემთვის ძალიან საყვარელი პერიოდი, როდესაც ბავშვისთვის ვკითხულობთ სურათებიან წიგნებს. სამწუხაროდ, სკეპტიკური დამოკიდებულებაა ჩვენს ქვეყანაში სურათებიანი წიგნების მიმართ. მშობელი ერიდება ისეთი წიგნების ყიდვას, სადაც მეტი ილუსტრაციაა და ნაკლები ტექსტი, არადა ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვისთვის და მშობლისთვის. რატომ? ყალიბდება ძალიან კარგია დუეტი, მშობელი-შვილი. მშობელი დებს მთელ თავის შემოქმედებას, აღწერს სურათს. სურათებიანი წიგნი ბავშვს აჩვევს ქვეტექსტების დანახვას. ამ წიგნებში ილუსტრაციას ძალიან დიდი დატვირთვა აქვს. ბავშვი, რომელიც პატარაობიდანვე სურათებიან წიგნს „კითხულობს,“ როდესაც მკითხველად ყალიბდება, მას შეუძლია ქვეტექსტების წაკითხვა. გარდა ამისა, ბავშვს ვუკითხავთ და ისიც გვბაძავს. ახლო კონტაქტია ბავშვთან. ვეუბნებით: „ახლა გადაშალე.“ თანამონაწილეს ვხდით მას ამ კითხვის.მერე უკვე იწყება ის წიგნები, რომლებსაც ვყიდულობთ ხოლმე,“- აღნიშნულ საკითხზე მაკა ლდოკონენმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.