Baby Bag

სწავლის უნარის შეზღუდვა, ქცევითი პრობლემები, ასთმის შეტევები, ხშირი ინფექციები... - რა გავლენას ახდენს სიგარეტის მოწევა ორსულობის დროს?

სწავლის უნარის შეზღუდვა, ქცევითი პრობლემები, ასთმის შეტევები, ხშირი ინფექციები...  - რა გავლენას ახდენს სიგარეტის მოწევა ორსულობის დროს?

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ ხუთშაბათს გაეცანით მეან-გინეკოლოგისა და ქირურგის, ეკა ბუკიას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ მეტად აქტუალურ თემას - ორსულობა და თამბაქოს მოხმარება.

ორსულობაში თამბაქოს მოხმარებაზე უარის თქმა ყველაზე ჯანსაღი მიდგომაა თქვენი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის. ორსულობის ნებისმიერ ვადაზე სიგერიტის მოწევა ახდენს ზეგავლენას თქვენი ბავშვის ჯანმრთელობაზე.

​რატომ არის მავნე მწეველობა განსაკუთრებით ორსულობის დროს? 
მწეველობა ზრდის შემდეგი პროცესების განვითარების რისკებს:

  • მცირე წონის მქონე ახალშობილის დაბადება
  • ნაადრევი მშობიარობა (37 კვირის ვადამდე)
  • თვითნებითი აბორტი
  • ინტრანატალური სიკვდილიანობა
  • ნაყოფის განვითარების სხვადასხვა ანომალია
  • რესპირატორული დაავადებების რისკები


​ასევე თამბაქოს მოხმარება ახდენს ზეგავლენას ჩვილობისა და ბავშვობის პერიოდზე. შეიძლება გამოიწვიოს:

  • ახალშობილთა უეცარი სიკვდილის სინდრომი
  • სწავლის უნარის შეზღუდვა
  • ქცევითი პრობლემები
  • ასთმის შეტევები
  • ხშირი ინფექციები

​აქვს თუ არა აზრი მეორე და მესამე ტრიმესტრში თამბაქოს მოხმარების შეწყვეტას?

​ზოგიერთ მწეველ ქალს, რომელიც დაორსულდა, ჰგონია, რომ აზრი არ აქვს მეორე და მესამე ტრიმესტრში მოწევისთვის თავის დანებებას, ვინაიდან უკვე მიაყენა ნაყოფს ზიანი (პირველ ტრიმესტრში სანამ გაიგებდა რომ ორსულად არის). ეს ასე არ არის, ვინაიდან ორსულობის ნებისმიერ ვადაზე თამბაქოს მოხმარების შეწყვეტა ამცირებს ნაყოფის ფილტვების განვითარების შეფერხების რისკს.

​რამდენად რთულია მოწევისთვის თავის დანებება?

​მოწევაზე უარის თქმის სირთულე დამოკიდებულია მრავალ ფაქტორზე. რაც უფრო ნაკლები რაოდენობის სიგარეტს ეწევით, მით უფრო მარტივი იქნება ამ პროცესისთვის თავის დანებება.

​ქალებს, რომლების დღეში ერთზე მეტ კოლოფ სიგარეტს მოიხმარენ და ქალებს, რომლებიც იღებენ დიდი რაოდენობით კოფეინს, მეტად გაუჭირდებათ მოწევისთვის თავის დანებება. ასევე იმ ქალებს, რომელთაც აქვთ დეპრესიული მდგომარეობა.

​უსაფრთხოა თუ არა ნიკოტინის შემცვლელის გამოყენება ორსულობაში?

​ზოგიერთი ადამიანი, ვინც აპირებს მოწევისთვის თავის დანებებას, იყენებს ნიკოტინის შემცველ საშუალებებს, როგორებიცაა: ნიკოტინის შემცველი პლასტირი, ნიკოტინის შემცველი საღეჭი რეზინი, ინჰალატორი ან ელექტრო სიგარეტი. მართალია, ამ საშუალებებით მიღებული ნიკოტინი გაცილებით ნაკლებია, ვიდრე სიგარეტის მოხმარების დროს, მაგრამ ნიკოტინი ამცირებს სისხლის ნაკადის მიწოდებას საშვილოსნომდე და საფრთხეს უქმნის ნაყოფის განვითარებასა და პლაცენტის ფუნქციონირებას.

​უსაფრთხოა თუ არა ბუპროპიონის გამოყენება ორსულებში თამბაქოს მოხმარების შეწყვეტისთვის?

​ბუპროპიონი კარგად მოქმედებს (ის მოქმედებს როგორც ანტიდეპრესანტი) იმ პაციენტებში, ვინც ანებებს თავს მოწევას, რომლებსაც აღენიშნებათ ნიკოტინის მიღების შეწყვეტის გამო დეპრესიული განწყობა, ძილის დარღვევა, შფოთვითი მდგომარეობა. სამწუხაროდ, არ არის დადასტურებული ორსულობის დროს ბუპროპიონის უსაფრთხოების შესახებ. თუმცა არსებობს მაღალი რისკი პრეპარატის დედის რძით გადასვლაზე.

​რამდენად ეფექტურია ორსულობის დროს თამბაქოს მოხმარების შეწყვეტა?

​ისევ და ისევ გავიმეორებ, ყველაფერი არის ინდივიდუალური. ქალების 50% მშობიარობის შემდეგ 6 თვეში კვლავ იწყებს თამბაქოს მოხმარებას. ზოგიერთი ქალი სრულად ვერ ამბობს უარს მოწევაზე ორსულობის პერიოდში, ამიტომ ამცირებს ნიკოტინის დოზებს და მაინც მოიხმარს პერიოდულად ორსულობის განმავლობაში.
ასევე ქალების 50% ორსულობის შემდეგ არ იწყებს კვლავ ნიკოტინის მოხმარებას.

​შეიძლება თუ არა ძუძუთი კვების დროს თამბაქოს მოხმარება?

​კვლევებმა  აჩვენა, რომ თუ მშობიარობის შემდეგ ქალი დღეში 10 ღერ სიგარეტს მოიხმარს, ქალის რძის რაოდენობა მცირდება, ასევე იცვლება რძის შემადგენლობა. ამიტომ მწეველი ქალები ფიქრობენ, რომ აქვთ არასაკმარისი რაოდენობის რძე და მათი მოტივაცია ძუძუთი კვებაზე მცირდება.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედებ​ის ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის სენსორული შიმშილი და როგორ გამოიხატება ის ბავშვებში? - თემაზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი ესაუბრა

რა არის სენსორული შიმშილი და როგორ გამოიხატება ის ბავშვებში? - თემაზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი ესაუბრა

რა არის სენსორული შიმშილი და როგორ გამოიხატება ის ბავშვებში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი.

- რა არის სენსორული შიმშილი?

- ინფორმაცია არის თავის ტვინის ერთგვარი ,,საკვები“. ნებისმიერი სახის ინფორმაციას გარემოდან თავის ტვინი იღებს შეგრძნებების სახით, შემდეგ ხდება ამ ინფორმაციის გარდაქმნა, შეჯერება, ანალიზი ან სინთეზი, იმის მიხედვით, თუ რა გარემოშია ადამიანი და რა საპასუხო რეაქცია უნდა განახორცილოს. სენსორულ შიმშილს, როგორ წესი, უწოდებენ სხვადასხვა მოდალობის (მხედველობით, სმენითი, ტაქტილური ანუ შეხების, ყნოსვის, გემოს და ვესტიბულურის) შეგრძნებების აქტიურ ძიებას, ბავშვის ან მოზარდის მიერ. ასეთი ბავშვები ხშირად ძალიან მოძრავი და სარისკო მოქმედებებისკენ მიდრეკილნი არიან, მაგალითად, შეიძლება ხტებოდნენ სიმაღლიდან, უყვართ ისეთი ტიპის თამაშები და აქტივობები, რომლებიც ნერვული სისტემის აგზნებას და სტიმულირებას მოახდენს. სენსორული სტიმულების ძიება მიუთითებს იმაზე, რომ ბავშვის სენსორული ინტეგრაციის პროცესები სუსტად არის განვითარებული ან რთულ შემთხვევებში, შესაძლოა, სენსორული ინტეგრაციის დარღვევაზეც იყოს საუბარი. სენსორული ინტეგრაცია, თავის მხრივ, გულისხმობს სხვადასხვა სახის შეგრძნებებით მიღებული ინფორმაციის შეჯერებას თავის ტვინში. ეს პროცესი გენეტიკურად არის განპირობებული და ოპტიმალური გარემოს პირობებში შეუფერხებლად ვითარდება. თუმცა, ზოგჯერ სხვადასხვა მიზეზის გამო, ნერვული სისტემის განვითარება არ მიმდინარეობს ჩვეული ტემპით და ტრაექტორიით, ასეთ შემთხვევაში, შესაძლოა, ადგილი ჰქონდეს სენსსორული ინფორმაციის (ანუ შეგრძნებებით მიმღებული ინფორმაციის) ინტეგრირების პრობლემებს.

- როგორ გამოიხატება ის ბავშვებში?

- სენსორული ძიება ვლინდება ისეთ ქცევებში, როგორიცაა საგნების, საკვების დაყნოსვა, მათ შორის, მძაფრი სუნების ,,სიყვარული“, საგნების და ზედაპირების მოსინჯვა ხელით, შეხება. ზოგჯერ ასეთ ბავშვებს შეიძლება ჰქონდეთ გარკვეული ფაქტურის განსაკუთრებული მოთხოვნა, მაგალითად, უყვართ გარკვეული ფაქტურის სამოსი ან რბილი სათამაშო, რომლსაც ხელიდან არ უშვებენ. ე.წ. ტყლარწებისა და ხაოიანი ან მჩხვლეტავი სათამაშოების ხელით შეხების მოთხოვნილება - სენსორული ძიების ქცევაა. ზოგიერთ შემთხვევაში სენსორული ძიება გამოიხატება მოუსვენრობაში, თუ ბავშვს აქვს პროპრიოცეპტული სტიმულაციის მოთხოვნილება, გაუჩერებლად მოძრაობს, რაც გამოიხატება სირბილში, ხტომაში, ჭიდაობაში, ასეთ ბავშვებს მოსწონთ ძლიერი ჩახუტება და ხეზე აძრომა, ობიექტებზე, დაჯახება, საგნების სროლა (ერთი შეხდევით შესაძლოა, ჰიპერაქტივობას ჰგავდეს, ეს ორი მდგომარეობახშირად ერთადაც გვხდება და ერთი მეორეს არ გამორიცხავს!). როგორც წესი, ასეთი ბავშვები მოქნილები არიან და კარგად აქვთ განვითარებული კოორდინაცია, თუმცა, ზოგჯერ, არაგანზრახ შეიძლება ატკინონ სხვა ადამიანებს ან დააზინონ ნივთები, ან თავადაც დაზიანდნენ, რადგან ასეთი ბავშვები ტკივილის მიმართაც ნაკლებად არიან სენსიტიურები. სენსორული ძიება შეიძლება გამოხატული იყოს ნებისმიერ მოდალობაში, სმენითშიც (ასეთი ბავშვები ხმაურს იწვევენ, ან თავად გამოსცემენ ხმებს, პერნმანენტულად), მხედველობითში (უყვართ ბზრიალა საგნების ყურება, ციმციმა ნათურები და ა.შ), ვესტიბულურში (უყვართ ბატუტები, რბილ ზედაპირზე სიარული, ხტომა). სენსორული ძიება შესაძლოა იყოს შემაწუხებელი და ხელისშემშლელი, როგორც თავად ბავშვის, ისე მისი გარშემომყოფი ადამიანებისთვის. ვინაიდან სენსორული ინფორმაციის მიღება საბაზო მოთხოვნილებაა, ეს დიდ წილად ხელისშემლელი შეიძლება იყოს ბავშვის აკადემიური და სოციალური განვითარების მხრივ. ასეთ ბავშვებს უჭირთ ყურადღების კონცენტრაცია აკადემიურ აქტივობებზე, შესაძლოა გაუჭირდეთ წესების მიყოლა, სხვა ბავშვებთან ერთობლივი თამაში, ჰქონდეთ უცნაური ან ძალიან საკისკო ქცევა,

- ,,სენსორული თამაშების“ შესახებ რომ ვისაუბროთ.

- სენსორული შიმშილის ან ძიების შემთხვევაში, ბავშვებს ენიშნებათ ე.წ. ,,სენსორული დიეტა“, რაც გულისხმობს, ინდივიდუალური სენსორული პროფილის გათვალისწინებით, ისეთი ტიპის და ინსტენსივობის სენსორული სტიმულების მიწოდებას, რაც დაუკმაყოფილებს ბავშვს მის სენსორულ შიმშილს და მისცემს საშუალებას სრულფასოვნად ჩაერთოს სხვა აქტივობებშიც, როგორიცაა სწავლა, სოციალური ინტერაქცია, თვითმომსახურების უნარ-ჩვევების ათვისება და სხვა.

რაც შეეხება თამაშებს, აქ შეგძვილია გამოვიყენოთ ყველა ის თამაში, რაც მოახდენს შესაბამისი მოდალობის შეგრძნებების სტიმულილებას, მაგალითად, ლაბირინთებსა და მილებში გაძრომა, საწოლზე ხტუნვა, მძიმე საგნების გადაადგილება მიწოლით, ჭიდაობა, ბაწრის გადაწევა, ყირამალა, ე.წ ანტისტრესი სათამაშოები და ტყლარწები. სასკოლო და სახლის პირობებში, თითების საღებავებით ხატვა, პლასტელინით ან თიხით ძერწვა, ცომით თამაში, ღამე ფარნით თამაში ბნელ ოთახში, ჩრდილების თეატრი. სპორტული აქტივობებიდან ცურვა, ტანვარჯიში, აკრობატიკა. გემოს და სხვა ორალური შეგრძნებების სტიმულირების მიზნით, საღეჭი რეზინი ან დასაღეჭი ჟელიბონები სხვადასხვა გემოებით.

- რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ შეიძლება დაეხმარონ ბავშვებს?

- პირველი რაც უნდა გაკეთდეს, არის სპეციალისტის კონსულტაცია. ამ შემთხვევაში მივმართავთ ოკუპაციურ თერაპევტს, რომელიც დაგიდგენთ სენსორულ პროფილს და შეგირჩევთ სენსორულ დიეტას. ვინაიდან, სენსორული გადამუშავების დეფიციტი ძირითადად გვხდება ნეიროგანვითარების სხვადასხვა მდგომარეობებთან ერთად, როგორიცაა ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტიურობის სინდრომი, აუტიზმის სპექტრის აშლილობა, შფოთვითი აშლილობები, კოორდინაციის განვითარების დარღვევა ან განვითარების შეფერხება, ძალიან მნიშვნელოვანია განვითარების სრული შეფასება და ამ სიმპტომების ნეიროგანვითარების ჭრილში განხილვა, ნეიროფსიქოლოგთან ან შესაბამისი სპეციალიზაციის სხვა ფსიქოლოგთან ერთად. შეფასების შემდეგ მნიშვნელოვანია მიღებული შედეგების განხილვა სკოლის ან ბაღის ფსიქოლოგთან ერთად, რომ დავეხმაროთ ბავშვს აკადემიურ გარემოში აღნიშნული მდგომარეობის ეფექტურ მართვაში. ზოგიერთ შემთხვევაში, გარდა ფსიქოლოგიური და ოკუპაციური დახმარებისა, არის ასევე ფიზიკური თერაპევტის ჩათულობის აუცილებლობაც. სპეციალისტებთან შეფასებისა და საკონსულტაციო შეხვდერების შედეგად მშობელი მიიღებს ინფორმაციას, თუ რა შეიძლება გაკეთდეს სახლის პირობებში ან რა სახის განმავითარებელი აქტივობები იქნება სასარგებლო არსებული მდგომარეობისა და სენსორული პროფილის გათვალისწინებით.

მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად