Baby Bag

„რამდენიმე მნიშვნელოვანი დაკვირვება მინდა გაგიზიაროთ კლინიკური პრაქტიკიდან...“ - ექიმი ნანა გეგეჭკორი ომიკრონის შტამის შესახებ საუბრობს

„რამდენიმე მნიშვნელოვანი დაკვირვება მინდა გაგიზიაროთ კლინიკური პრაქტიკიდან...“ - ექიმი ნანა გეგეჭკორი ომიკრონის შტამის შესახებ საუბრობს

ამერიკის შეერთებულ შტატებში მოღვაწე ქართველი ექიმი ნანა გეგეჭკორი სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს, რომელშიც ომიკრონის შტამის შესახებ კლინიკური პრაქტიკიდან დაგროვილ გამოცდილებას გვიზიარებს:

„რამდენიმე მნიშვნელოვანი დაკვირვება მინდა გაგიზიაროთ კლინიკური პრაქტიკიდან და სულ ცოტახნით შემოვიხედავ. ვფიქრობ, ეს ყველაფერი თანხვედრაშია ომიკრონზე ამ წუთისთვის დაგროვილ ოფიციალურ ინფორმაციასთან.

ომიკრონით გამოწვეული კოვიდ-19 ძალიან მსუბუქად მიმდინარეობს სრულად აცრილებში.

ომიკრონი შედარებით ადვილად გადასატან დაავადებას იწვევს ასევე დაბალი რისკის ჯგუფის პაციენტებში.

იგივეს ვერ ვიტყვით არავაქცინირებულ პაციენტებზე მაღალი რისკის ჯგუფიდან. ყოველდღიურად რასაც ჰოსპიტლებში ვუყურებთ, ჩვენთან სწორედ ამ კატეგორიის პაციენტები სხვდებიან, უმეტესად აუცრელები, ქრონიკული დაავადებების გრძელით სიით.

ხშირად მესმის უსაფუძვლო არგუმენტი, რატომ ვითვლით ჰოსპიტალში სხვა პრობლემებით მოხვედრილ კოვიდ დადებით პაციენტებს ზოგად სტატისტიკაში. ეს მოსაზრება მცდარია, რადგან, ხშირად სწორედ კოვიდ-19 ხდება პაციენტებისთვის ქრონიკული დაავადებების გამწვავების ტრიგერი და ზოგიერთ შემთხვევაში მათთვის ეს ფატალურად მთავრდება.

მაგალითისთვის შემიძლია მოგიყვანოთ წუხანდელ მორიგეობაზე მიღებული მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტების შემთხვევები (ცხადია, ამას მხოლოდ თვალსაჩინოებისთვის ვაკეთებ და არანაირად არ შეიძლება ერთ წერტილში მირებული გამოცდილების ზოგად დასკვნად გამოყენება) მათ უმრავლესობას პარალელურად კოვიდ-19 დაუდასტურდა. ნიუ იორკში დღეის მონაცემებით ომიკრონმა პრაქტიკულად ჩაანაცვლა სხვა შტამები. შესაბამისად უნდა ვივარაუდოთ, აქაც ომიკრონთან გვქონდა საქმე. არც ერთ მათგანს არ აღენიშნებოდა ფილტვების მძიმე დაზიანება, სავარაუდოდ ანთებითი პროცესი რომელიც ნებისმიერ ვირუსულ დაავადებას ახლავს თან, მითუმეტეს კოვიდ-19, გახდა იმის საფუძველი რომ მათი ქრონიკული კორონარული პრობლემები მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტით გართულებულიყო. ამ შემთვევაში ვირუსული დაავადება შეიძლება სხვა ქრონიკული დაავადების გამწვავების შესაძლო ტრიგერად განვიხილოთ. იკითხავთ ალბათ, ხომ შეიძლება იგივე მიზეზით სეზონურ რესპირატორულ დაავადებას მოჰყვეს გართულებები. დიახ, შეიძლება, თუმცა მე პირადად არ ვიცი არც ერთი სეზონური ვირუსული დაავადება რომელიც დროის მოკლე მონაკვეთში ამდენ ადამიანს აინფიცირებს. შესაბამისაც, დროის მოკლე მონაკვეთში მოცული მაშტაბები ქმნის პრობლემას.

სწორედ ამიტომ, მნიშვნელოვანია გავიაზროთ რომ რისკის ჯგუფები კვლავაც ძველებურად უნდა დავიცვათ კორონავირუსით ინფიცირებისგან. მიუხედავად იმისა რომ ზოგადად, ომიკრონით გამოწვეული კოვიდ-19 ნამდვილად არის ბევრად უფრო მსუბუქი და ნაკლები სასიკვდილო რისკის შემცველი დაავადება.

ასევე, პრობლემას ქმნის ომიკრინის უსწრაფესად გავრცელება. ერთდროულად ბევრი ადამიანის ავადობა, თუნდაც გართულებული შემთხვევების უმცირესი პროპორციული წილით, ჯამში, მოკლე დროში ჰოსპიტალიზაციას დრამატულად ზრდის და ჰოსპიტალური სექტორის სერიოზულ გადატვირთვას იწვევს. ამავე დროს, ჯანდაცვის სერვისების მომწოდებლები, ექიმები, ექთნები, ტექნიკური პერსონალი ავადდება უსწრაფესად და პაციენტები ადექვატური დახმარების გარეშე რჩებიან. ამას ვამბობ არა მხოლოდ ლიტერატურაზე დაყრდნობით, არამედ იმის გათვალისწინებით რაშიც ყოველ დღე მიწევს ყოფნა. უკვე შეიქმნა ექიმების და ექთნების სერიოზული დეფიციტი, რაც ჯერ კიდევ არაინფიცირებული პერსონალის სერიოზულ გადაღლას იწვევს. დაღლილი სამედიცინო პერსონალი მეტ ადამიანურ შეცდომასთან პირდაპირ პროპორციულია და არავის ვურჩევ ისეთ პირობებში გახდეს მძიმე პაციენტი როცა მას არასაკმარისად დაკომპლექტებულმა სამედიცინო ჯგუფმა უნდა მოუაროს. სადაც ომიკრონით ინფიცირება პიკს უახლოვდება სწორედ ასეთ მდგომარეობასთან არის ახლოს ჰოსპიტალური სექტორი. ერთ-ერთი მიზეზი პანდემიის პირველი თვეების დრამატულობის იყო არაადამიანური დატვირთვის ზღვარზე მომუშავე სამედიცინო სექტორით წარმოქმნილი პრობლემები. ტექნიკური რესურსის მობილიზება შესაძლებელია დიდი თანხის ინვესტირებით, ადამიანური რესურსის შეუძლებელი. სრულფასოვან ექიმად ჩამოყალიბებას მინიმუმ ერთი ათეული წელი სჭირდება.

რაც შეეხება ომიკრონით გამოწვეული კოვიდ-19 კლინიკურ მიმდინარეობას, ის ძალიან ჰგავს ჩვეულებრივ სეზონურ ვირუსულ ინფექციას. ხშირ შემთხვევაში კი მისი ერთადერთი გამოვლინება შეიძლება იყოს ადამიანისთვის უკვე ჩვეული ქრონიკული დაავადების გამწვავება.

ზედმიწევნით ზუსტად აკონტროლეთ თქვენი ქრონიკული პრობლემები. ყურადღებით მოუსმინეთ საკუთარ სხეულს და დროულად მიიქიეთ ექიმის ყურადღება ქრონიკული დაავადებების გამწვავების პირველივე ნიშნებისთანავე.

გამოიჩინეთ გულისხმიერება და დაიცავით პრევენციის წესები. თქვენ მარტო არ ხართ ამ სამყაროში. თქვენს ირგვლიც ცხოვრობენ, მგზავრობენ, მუშაობენ ადამიანები ვისთვისაც არათუ კოვიდ-19, უბრალო დაცემინებაც კი შეიძლება სასიცოცხლო საფრთხე აღმოჩნდეს. სწორედ ამ კატეგორიისთვის პანდემია ჯერ-ჯერობით ისევ გამოწვევაა და ჩვენი გონიერებით ახლა ისინი გადავარჩინოთ.

უკვე ვახსენე და გავიმეორებ, ეფექტური ვაქცინებით, სრულად აცრილებისთვის ომიკრონით გამოწვეული კოვიდ-19 თვისობრივად სხვა დაავადებაა. ის პრაქტიკულად უსიმპტომოდ მიმდინარეობს.

სრულად აცრის გრაფიკი ვარირებს სხვა და სხვა ვაქცინებს შორის.

ვაქცინაციას მკაცრად განსაზღვრული გრაფიკი აქვს და მისი თვითნებურად გადაჭარბება საფრთხეს შეიცავს იმუნიტეტისთვის.

კოვიდ-19-ის ვაქცინაციის იდეალური ვადები, დაავადების დიაგნოსტიკის მეთოდები, მკურნალობის იდეალური მიდგომები თუ პროგნოსტული კრიტერიუმები ჯერაც ბოლომდე გარკვეული არაა, რადგან უამრავი კვლევა მიმდინარეობს ერთდროულად და შედეგების გამოქვეყნებასთან ერთად პროტოკოლები იხვეწება. სწორედ ამითაა განპირობებული ინფორმაციის ხშირი განახლება და არა იმით, რომ მეცნიერება და სამედიცინო სექტორი დაბნეული, არაორგანიზებული ან კონსპირაციებში გახლართულია. პირიქით, მეცნიერების და მედიცინის სასარგებლოდ მეტყველებს ის ფაქტი რომ პანდემიის მართვის პროტოკოლები უსწრაფესად იხვეწება და დაავადება უფრო და უფრო უსაფრთხო ხდება ადამიანებისთვის.

გავუფრთხილდდეთ ერთმანეთის სიცოცხლის და ჯანმრთელობის უფლებას,“ - წერს ნანა გეგეჭკორი. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„კენჭების არსებობა ნაღვლის ბუშტის კიბოს განვითარების წინაპირობაა“ - ინტერვიუ მალხაზ მიზანდართან

„კენჭების არსებობა ნაღვლის ბუშტის კიბოს განვითარების წინაპირობაა“ - ინტერვიუ მალხაზ მიზანდართან

ნაღვლის ბუშტში კენჭები შესაძლოა, უსიმპტომოც იყოს, თუმცა შემთხვევათა უმრავლესობაში ამ პრობლემას ერთვის ქრონიკული ან მწვავე ანთებითი ცვლილებებიც, რაც აისახება მუცლის შებერილობით, გულძმარვით, ღებინებით. შესაძლოა პაციენტს დაეწყოს მწვავე, შეტევითი ტკივილი, რომელიც მარჯვენა ფერდქვეშა არეში იწყება და ზურგსა და მარჯვენა ბეჭისკენ ვრცელდება. ამას წინ უძღვის ხოლმე ცხიმიანი ან ცხარე საკვების მიღება, ფიზიკური ან ფსიქო-ემოციური გადაღლა.

თუკი ამ დროს მოხდა კენჭის გამომტან სადინარში გადასვლა და მისი „გაჭედვა“, ვითარდება სიყვითლე, რასაც ერთვება ხოლმე ტემპერატურის მომატებაც.

ნაღველკენჭოვანი დაავადება ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული და საყურადღებო დაავადებაა, მასთან ბრძოლა კი სხვადასხვა მეთოდით ხდება, რომელთაგან ინოვაციურ პროცედურას გამოვარჩევთ - სანაღვლე სადინარში კენჭების დაშლა ლაზერით.

თემის ირგვლივ ​MOMSEDU.GE-ს რესპონდენტი მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ დიაგნოსტიკური და ​ინტერვენციული რადიოლოგიის სამსახურის ხელმძღვანელი ​მალხაზ მიზანდარია.

რა იწვევს ნაღვლის ბუშტში კენჭების წარმოქმნას?

მალხაზ მიზანდარი: „ბუშტი რეზერვუარია, მასში არა მხოლოდ დაგროვება, არამედ ნაღვლის კონცენტრაცია ხდება, რომელიც შემდგომ თორმეტგოჯაში უნდა გადაისროლოს. როდესაც პასაჟი დარღვეულია, ანუ რაიმე მიზეზის გამო ნაღველი ვერ გამოედინება დაუბრკოლებლად, ეს ხელს უწყობს ჯერ „ნალექის“, ხოლო შემდგომ კენჭების გაჩენას.

ვის შეიძლება აწუხებდეს კენჭები ნაღვლის ბუშტში?

მალხაზ მიზანდარი: „დაავადება შეიძლება ყველას დაემართოს, თუმცა მაღალი რისკ-ჯგუფს მიეკუთვნებიან ის ადამიანები, რომელთაც აღენიშნებათ ქრონიკული ქოლეცისტიტი, ღვიძლის ანთებითი დაავადებები, სხვადასხვა სახის ნივთიერებათა ცვლის მოშლა ან პანკრეასის პრობლემები. დაავადება უფრო ხშირია ქალებში, რადგან ამას ხელს უწყობს ორსულების დროს არსებული ნაღვლის პასაჟის დარღვევა. ასევე მეტად გვხვდება ეს პრობლემა ჭარბწონიან და შაქრიანი დიაბეტის მქონე პაციენტებში“.

რა რისკებს შეიცავს ნაღვლის ბუშტში არსებული კენჭები ადამიანისთვის?

მალხაზ მიზანდარი: ,,უპირველეს ყოვლისა - ესაა მწვავე კენჭოვანი ქოლეცისტიტის განვითარება, რაც შეიძლება ბუშტის მთლიანობის დარღვევით (პერფორაცია) და პერიტონიტით გართულდეს. გამომტან სადინარში კენჭების გადასვლისას შესაძლოა განვითარდეს პანკრეატიტი, რომლის მძიმე ფორმები რთული სამართავია და სამწუხაროდ, სიკვდილითაც შესაძლოა დასრულდეს. საშიშია ის მდგომარეობაც, როდესაც დიდი ხნის განმავლობაში არსებული კენჭები პაციენტს არ აწუხებს - დადგენილია, რომ წლების განმავლობაში კენჭების არსებობა ნაღვლის ბუშტის კიბოს განვითარების მნიშვნელოვანი წინაპირობაა და ეს უკანასკნელი კი ერთ-ერთი ყველაზე ვერაგი სიმსივნეა“.

როგორ ხდება კენჭების დაშლა ან ევაკუაცია არაქირურგიული გზით?

მალხაზ მიზანდარი: ,,არსებობს მედიკამენტოზური მკურნალობა, რომელსაც შეუძლია დაშალოს გარკვეული ტიპის კონკრემენტები, მაგრამ როგორც კი შეწყვეტენ მკურნალობას, კენჭი როგორც წესი ისევ ჩნდება. სადინარის კენჭების შემთხვევაში მიმართავენ ხოლმე ენდოსკოპიურ გზას - ჩავლენ თორმეტგოჯაში, ჩაჭრიან დვრილს, რომელში იხსნება ნაღვლის საერთო სადინარი და შედეგად შესაძლებელი ხდება 10მმ-მდე ზომის კენჭის ჩამოგდება (მიდგომა „ქვემოდან“). შედარებით დიდი ზომის კენჭების (1.5 -2 სმ-მდე) გადაყვანა თორმეტგოჯა ნაწლავში შესაძლებელია ამ სადინარის წინასწარ ჩატარებული კანგავლითი დრენირების (სანაღვლე გზებში სპეციალური მილის ჩაყენების) შემდეგ ბალონური ტექნიკის გამოყენებით - რაც ინტერვენციული რადიოლოგიის სფეროს მიეკუთვნება. როდესაც დიდ კენჭზეა საუბარი, 20მმ-ზე ზემოთ, მაშინაც შეგვიძლია გამოვიყენოთ ეს უკანასკნელი, ოღონდ დავამატოთ კენჭის დაშლა - ლითოტრიფსია.''

როგორია ინტერვენციული რადიოლოგიის ინოვაციური პროცედურა და რა არის მისი უპირატესობა?

მალხაზ მიზანდარი: „ბალონით ასისტირებული პროცედურის საშუალებით „ნიუ ჰოსპიტალსში“ 23 მმ ზომის კენჭი გადაგვიყვანია თორმეტგოჯა ნაწლავში, თუმცა 2 სმ-ზე მეტი ზომის დროს ეს ტექნიკურად რთულია და ტრავმული სანაღვლე გზებისათვის. ამგვარი სიტუაციებისთვის გვაქვს სიახლე - შევდივართ წვრილი ენდოსკოპით კანგავლით უშუალოდ სადინარში, ვახდენთ კენჭის ვიზუალიზაციას და ენდოსკოპის კონტროლითვე უშუალოდ კენჭთან მიგვყავს ლითოტრიპტორი - ლაზერი, რომელიც შლის კენჭებს. ამას ვახდენთ ვიზუალური კონტროლით და შემდეგ ადვილად გადაგყავს ფრაგმენტები ნაწლავში.''

რა არის ის ძირითადი უპირატესობები, რასაც უზრუნველყოფს პაციენტისათვის ინტერვენციული რადიოლოგიის ტექნოლოგიათა გამოყენება?

მალხაზ მიზანდარი: ,,ინტერვენციული რადიოლოგია საშუალებას გვაძლევს გამოსახვის მეთოდთა კომპლექსური კონტროლით (ულტრაბგერა, რენტგენოსკოპია, კომპიუტერული ტომოგრაფია, მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია) დავინახოთ (ულტრაბგერის და რენტგენოსკოპიის შემთხვევაში - რეალურ დროში) არა მხოლოდ ჩვენი ზემოქმედების „სამიზნე“ ორგანო ან უბანი, არამედ გამოვსახოთ სისხლძარღვებიც. ულტრაბგერითი კონტროლისას ვუყურებთ როგორ მიემართება ნემსი და უახლოვდება სამიზნეს, შეგვყავს საჭირო მოწყობილობები, რომლის საშუალებითაც ვაკონტროლებთ მოქმედებას. შეგვიძლია შევიყვანოთ კათეტერი, რომლის საშუალებითაც ხდება ანთებითი შიგთავსი ევაკუაცია, მიიღწევა გაუმჯობესება და საჭიროების შემთხვევაში, ქირურგი მშვიდად უტარებს ოპერაციას მომზადებულ პაციენტს. ეს ძალიან დიდი დახმარებაა პაციენტისა და ქირურგისთვის.

ზოგადად ინტერვენციული რადიოლოგიის პროცედურებთან დაკავშირებული რისკები და ტკივილი მინიმალურია; ამგვარი მკურნალობა მიეკუთვნება ე.წ. „მცირე-ინვაზიურ“ ჩარევებს - შეგვიძლია ჩავუტაროთ ორსულებს, ხანდაზმულებს, გულის პრობლემებისა და სხვა რისკჯგუფის მქონე პაციენტებს. კონკრეტულად დღეს ჩვენს მიერ განხილული ინოვაციური პროცედურა მეტად ეფექტურია და რეალურად რაიმე სახის რეაბილიტაციასაც არ საჭიროებს.“

მედიცინის მთავარი მიზანი პაციენტის კარგად ყოფნაა. თანამედროვე მედიცინის განვითარების უმთავრესი ტენდენცია კი ამ მთავარი მიზნის მიღწევისათვის ჩასატარებელი ჩარევების ინვაზიურობის მინიმალიზაციაში მდგომარეობს (რაც შეიძლება ნაკლები ინვაზია, ანუ დამაზიანებელი ჩარევა). სწორედ ამას პასუხობს სრულად ინტერვენციული რადიოლოგია, რომლის მთავარ კერას „ნიუ ჰოსპიტალსი“ წარმოადგენს.

R.

წაიკითხეთ სრულად