Baby Bag

საქართველოს სახალხო დამცველი მცირეწლოვანი ბავშვის დაჭრის ფაქტს ეხმიანება

საქართველოს სახალხო დამცველი მცირეწლოვანი ბავშვის დაჭრის ფაქტს ეხმიანება

საქართველოს სახალხო დამცველი მცირეწლოვანი ბავშვის დაჭრის ფაქტს ეხმიანება. გთავაზობთ მის განცხადებას:

„2019 წლის 27 აგვისტოს მედიასაშუალებებში გავრცელებული ინფორმაციით, ცნობილი გახდა პეკინის გამზირზე მცირეწლოვანი ბავშვის დაჭრის შესახებ, რომელსაც გამვლელმა დანის გამოყენებით ჭრილობა მიაყენა და მიიმალა. მოგვიანებით, აღნიშნული პირი პოლიციამ დააკავა.

მომხდარის შეფასებისას, სოციალურ ქსელში არაერთი მოწოდება გავრცელდა ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემის მქონე პირთა საზოგადოებიდან გარიყვის და მათი იზოლაციის შესახებ. სახალხო დამცველი ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ პირის ფსიქიკური ჯანმრთელობის მდგომარეობა გამოძიების ფარგლებში უნდა დადგინდეს და შესაბამისი ინფორმაციის არ ქონის პირობებში, აღნიშნულზე ხაზგასმა აძლიერებს ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემის მქონე პირთა მიმართ სტიგმას. 

აღსანიშნავია, რომ ფსიქიკური ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში განხორციელებული ცვლილებების მიუხედავად, კვლავ არაერთი სისტემური პრობლემა რჩება, რაც აბრკოლებს არსებული რეგულაციების და სერვისების ეფექტურ განხორციელებას. საზოგადოებაში დამკვიდრებულ სტერეოტიპულ განწყობებთან ერთად, სახელმწიფოს მხრიდან გატარებული ღონისძიებების სიმცირე ამ სფეროში ადამიანური რესურსის, ეფექტური სერვისების, რეაბილიტაციისა და სოციალური ინტეგრაციის პრობლემებს იწვევს.

საზოგადოებაში ფსიქიკური ჯანმრთელობის შესახებ ინფორმაციის ნაკლებობა პრობლემის დროული გამოვლენის სირთულესთან ერთად, საკითხზე არასწორი მსჯელობის შესაძლებლობებს აჩენს და ხელს უწყობს არსებული ტაბუს გაძლიერებას. ამასთან, კვლავ პრობლემად რჩება ოჯახების მხრიდან უგულებელყოფა და თანამდგომთა ქსელის არარსებობა.

სოციალური სერვისების სიმცირე ართულებს ფსიქიკური ჯანმრთელობის საჭიროების დროულ იდენტიფიცირებას და მხარდამჭერი სერვისების შეთავაზებას; ხელს უშლის ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული რისკის შემცველი ქცევის გამოვლენას და აღნიშნულ პირთა შესაბამის სერვისებში ჩართვას.

სოციალურ ინტეგრაციასა და რეაბილიტაციაზე დაფუძნებული სერვისების განვითარების მიმართულებით, გამოწვევად რჩება თემზე დაფუძნებული და ამბულატორიული სერვისების ნაკლებობა, თავის მხრივ განაპირობებს მათზე მისაწვდომობის ნაკლებობას და შემთხვევათა გამწვავებას.

პრობლემურია ფსიქიკური ჯანმრთელობის სერვისის უწყვეტობის საკითხიც. მაგალითისთვის, 2018 წელს ჰოსპიტალიზაციის შემდგომ პაციენტთა მხოლოდ 37% ჩაერთო ამბულატორიულ/სათემო სერვისებში, რაც ასევე მიუთითებს ჰოსპიტალს გარეშე სერვისების გაძლიერების საჭიროებაზე.

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სახალხო დამცველი კიდევ ერთხელ მოუწოდებს შესაბამის უწყებებს გაძლიერდეს ღონისძიებები ფსიქიკური ჯანმრთელობის მიმართულებით, მათ შორის დეინსტიტუციონალიზაციის პროცესის ხელშეწყობის, თემზე დაფუძნებული მომსახურებების განვითარებისთვის ეფექტური ნაბიჯების გადადგმის კუთხით. მნიშვნელოვანია მეტი ყურადღება დაეთმოს საზოგადოების ცნობიერების ამაღლებას და სახელმწიფომ ხელი შეუწყოს პრევენციული ღონისძიებების გატარებას. მათ შორის, ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების ბაზაზე. ამასთან, მოუწოდებს ყველას საკითხის განხილვისას გამოიჩინონ სიფრთხილე და არ მოხდეს ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემის მქონე ადამიანთა მიმართ ტაბუს და სტიგმის გაძლიერება.

სახალხო დამცველი თავისი მანდატის ფარგლებში შეისწავლის მცირეწლოვანი ბავშვის დაჭრის შემთხვევას,“ - ნათქვამია განცხადებაში. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

უბრალოდ დავიღალე. დავიჯერო მარტო მე მინდა რომ ეს ჯოჯოხეთი დამთავრდეს?

უბრალოდ დავიღალე. დავიჯერო მარტო მე მინდა რომ ეს ჯოჯოხეთი დამთავრდეს?

ექიმი დათო კობერიძე საქართველოში არსებულ ეპიდვითარებას აღწერს:

,,შემოდის პაციენტი ცხელებით და რესპირატორული ჩივილებით, რა თქმა უნდა დიდი ალბათობით კოვიდი აქვს და ეს თვითონაც კარგად იცის გულის სიღრმეში მაგრამ არ უნდა დაიჯეროს, იმედს ებღაუჭება, "ოფლიანმა დავიძინე", "გავცივდი ალბათ", "დაბანილი გავედი გარეთ", "კონდენციონერის ბრალი იქნება", ყველაფერს აბრალებს ოღონდ კოვიდი არ იყოს, ოღონდ კოვიდი არ იყოს... 

უკეთებ ტესტს და ავად სახსენებელი მეორე ხაზი წითლდება, და ეუბნები ფრაზას რომლის გაგონებაც ყველაეზე ნაკლებად უნდა: "-ბებო/ბაბუ/ბატონო/ქალბატონო/უფროსო... დაგიდასტურდათ პირველი რეაქცია ყველას თითქოს განსხვავებული მაგრამ საბოლოო ჯამში ერთნაირი აქვს: "-უეჭველი დადებითია?", "პისიარი ხო არ გავიკეთოთ?" "-ღმერთო დავიღუპე" "-ვიცოდი..."... 

მერე იწყება პანიკა და ქრონიკული დაავადებების გახსენება და იმის გააზრება რომ რისკ ჯგუფშია, მერე ახსენდებათ ახლობლები რომლებთანაც კონტაქტი ჰქონდათ, რომელზე ინერვოულონ აღარ იციან. იწყება რეკვა მთელს სანათესაოსთან და იმის "მიხარება" რომ დაუდასტურდა. უზომავ სატურაციას და სახეზე გატყობენ რომ რაღაც ვერ არის კარგად. -  როგორია? გეკითხება. ცოოტა დაბალია, ნორმის ქვედა ზღვარზე მაგრამ არ ინერვოულოთ, დაბალი წნევით კანულით მოგაწვდით ჟანგბადს და ყველაფერი კარგად იქნება. 

-ხომ არ მოვკვდები? - არა (პასუხობ შენც, მიხედავად იმისა რომ უკვე ათასჯერ გაქვს ეს სცენარი ნანახი, იმედს მაინც არ უკლავ), რამოდენიმე დღის მერე ისევ ხვდები ამ პაციენტს და ხედავ რომ უკცე.ნიღბით მიეწოდება ჟანგბადი და უფრო უჭირს სუნთქვა, რამოდენიმე დღეში ხედავ რო მუცელზე წევს და ძლივსღა იჭერს სატურაციას, გადაგყავს არაინვაზიურ მართვით სუნთქვაზე ე.წ. CPAP-ზე (რაც საშინელებაა, ნიღაბი ჰერმეტულად მჭირდოდ გეკვრის სახეზე და მაღალი წნევით გამუდმებით გაწვდის ჟანგბადს), ნატრულობ რომ რეანიმაციაში ადგილი განთავისუფლდეს (რაც ძირითადში ვიღაცის გარდაცვალების შედეგად ხდება), 

წარმოიდგინეთ რა საშინელი გრძნობაა ექიმი რომ ფიქრობ იქნებ ვინმე ტერმინალური (უიმედო პაციენტი რომელსაც შანსი საერთოდ არ აქვს დარჩენილი) პაციენტი "გაეწეროს", რომ ეს ადამიანი რომელსაც ჯერ ისევ აქვს შანსი რეანიმაციაში დააწვინო. პერიოდულად შედიხარ რეანიმაციაში და ხედავ ამ შენთვის ნაცნობი პაციენტის შეშინებულ, მშიერ, მწყურვალ და სიცოცხლე ჩამქრალ თვალებს, ხედავ რომ ყოველდღე უყურებს როგორ მძიმდებიან მისივე სიმძიმის პაცოენტები, როგორ გადადიან მართვით სუნთქვაზე, როგორ აჩერებენ გულს, როგორ იბრძვიან ექიმები გულის აღსადგენად, და როგორც წესი წარუმატებლად,ლ და როგორ გაჰყავთ შავ ბრეზენტის ჩანთაში შეფუთული, ადგილი კი გაციებასაც ვერ ასწრებს ისე მალე შემოდის ახალი მძიმე პაცოენტი. ამ ყველაფერს უყურებენ, თავიანთ მომავალს ხედავენ და აცნობიერებენ რომ ეს დასასრულია, და დგება მომენტი როცა მათაც იმდენად უჭირთ სუნთქვა რომ აპარატზე გადადიან და სამუდამოდ ხუჭავენ თვალებს, იმიტომ რომ ამ ნაკადზე აპარატიდან კოვიდ პაციენტი არ მოხსნილა (მაქსიმუმ 1-2 ალბათ, ისიც მეეჭვება, არ გამიგია ყოველ შემთხვევაში)....

თქვენ რავიცი... თუ გინდათ არ აიცრათ, არ დაიცვათ რეგულაციები, უბრალოდ მინდა იცოდეთ რისთვის წირავთ თქვენთვის საყვარელ ადამიანებს და როგორ ჯოჯოხეთად უქცევთ სიცოცხლის ბოლო დღეებს.

ეს არის ჩემი და ჩემი კოლეგების ყოველდღიური რუტინა, ამას ვუყურებთ 24/7-ზე, ამათ ტკივილს და ამათ თვალებს ვუყურებთ, და ხელში გვაკვდებიან პაციენტები რომლებსაც ვპირდებოდით რომ ყველაფერი კარგად იქნება.

უბრალოდ დავიღალე. დავიჯერო მარტო მე მინდა რომ ეს ჯოჯოხეთი დამთავრდეს???''

წაიკითხეთ სრულად