Baby Bag

„ვითომდა ვირუსის გასანადგურებლად, ვებრძვით ჩვენს ადამიანურ ფასეულობებს მთლიანად და კატეგორიულად, ტოტალიტარულად, რაც აბსოლუტურად შეუძლებელია, თეორიულადაც კი და სინამდვილეში ნაბიჯ-ნაბიჯ ვინადგურებთ ფასეულობებს“

„ვითომდა ვირუსის გასანადგურებლად, ვებრძვით ჩვენს ადამიანურ ფასეულობებს მთლიანად და კატეგორიულად, ტოტალიტარულად, რაც აბსოლუტურად შეუძლებელია, თეორიულადაც კი და სინამდვილეში ნაბიჯ-ნაბიჯ ვინადგურებთ ფასეულობებს“

გერმანიაში მომუშავე ქართველი ექიმი იაგო ფრანგიშვილი სოციალურ ქსელში აქტუალურ თემაზე საინტერესო პოსტს აქვეყნებს. ​MomsEdu.ge გთავაზობთ მის ჩანაწერს:

​„აშშ-ს სოციალიზმს უკიჟინებდნენ კონსერვატივები და მეცინებოდა. ახლა უკვე არა. აშშ არის ისრაელის და ავსტრალიის შემდეგ დიდი ქვეყანა, რომელმაც აცრა სავალდებულო გახადა სამედიცინო პერსონალისათვის. აქ უნდა გავარკვიოთ, შედის თუ არა ტექნიკური პერსონალი, სერვისი... ალბათ შედის, ისრაელიც ასე აკეთებს.

აი, ეს გადაწყვეტილება მართალია, სოციალისტობამიწერილი ჯო ბაიდენის დროს მოხდა, მაგრამ დაიწყო იმით, რომ უკიდურესად კონსერვატიულმა ამერიკული კლინიკების ასოციაციამ გადაწყვიტა პირველმა ასე და ჯო ბაიდენი, ჩაჰყვა და დაჰყვა, ვერ გეტყვით სიამოვნებით თუ ცოტა მაინც სინდისის ქენჯნით.

ყოველგვარი „მაგრამის“ გარეშე. გადაწყვეტილება ჩრდილოკორეულია, ჩინური პარტოკრატიულ ავტორიტარულიც კი არაა.
სადისკუსიოდ რამდენიმე თემა შემოაგდო საჭიროდ კონდიციონირებულმა სისტემურმა რგოლებმა. მაგალითად, სუგერირება იმისა, რომ აცრილი ნაკლებად ვირუსგადამდებიაო. პაციენტს აუცრელ პერსონალთან კონტაქტი ამიტომ შეეშინდებაო. აუცრელს მისი ჯანმრთელობის ხარჯები გადავახდევინოთო, ესეც იყო. ვითომდა, თხილამურზე ფეხმოტეხილი ან ჯამპინგით მხარნაღრძობის მკურნალობას არ იხდიდეს დაზღვევა, ან კბილის ექიმი გეუბნებოდეს, შენი დაზღვევა არ იხდის, ბევრ ტკბილეულს მიირთმევო.
მოკლედ, ყველა სახის ტვინსარეცხი ამოლაგდა და დალაგდა ამ გადაწყვეტილების მიღების სამზარეულოში.
უფრო სწორი კი იქნებოდა შედარება, რომ ყველა სახის ინსტრუმენტი დალაგდა საოპერაციო მაგიდაზე და პაციენტი ტვინის ამპუტაციისათვის უკვე კარგა ხანია ნარკოზშია.
განსაკუთრებული სიმძიმის იარაღი კი ისევ და ისიც ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა დაგვიდო - „ჩვენ ვართ ომში და იძულება ბუნებრივია“.

​ამ ყველა იარაღის ერთადერთი მიზანია იმ ვითომდა ფაქტის, დამტკიცებული ფაქტის, ადამიანების ტვინში ჩაბეჭდვა, რომ ადამიანები კორონათი იღუპებიან და კორონა რომ მოვსპოთ, ეს ადამიანები არ დაიღუპებიან.

​ამიტომაც ომია.

​ომი ხომ მარტივად იმას ნიშნავს, რომ ადამიანები ბრძანებით იღუპებიან, არაბუნებრივი სიკვდილით იღუპებიან და ამ პროცესის შეწყვეტა შეგიძლია.

​ომის წესები კი სხვაა, ვიდრე თავისუფალი და მშვიდობიანი ცხოვრებისა.

​ომში მძიმე იარაღითაც უნდა იბრძოლო.

​ომში უნდა იყო ტოტალიტარული და ყველა სფერო აკონტროლო.

​​აი, ესაა მთელი საოპერაციო მაგიდა და ინსტრუმენტარიუმი. ვისაც სურვილი აქვს, მივიდეს და გახდეს ნეიროქირურგი.
​​წინასწარვე ვიტყვი საკუთარ და პირად აზრს, რომ დიახ, ჩვენ მართლაც ომში ვართ.

​ოღონდაც ეს ომი საკუთარი თავის წინააღმდეგ ომია.

​ჩვენ ვებრძვით საკუთარ თავს, საკუთარ შინაგან არსებას, საკუთარ გენეტიკურ დეტერმინაციულ თვისებებს, როგორებიცაა: თავისუფლება, თავისუფალი გადაადგილება, ადამიანებთან სოციალური და პიროვნული კონტაქტი, ადამიანთან სხეულებრივი კონტაქტი, ჩახუტება, ხელგადახვევა, კოცნა. პრიმატებშიც კი ეს ყველაფერი უდიდესი, განუსაზღვრელი მნიშვნელობისაა და ამის წინააღმდეგ ვებრძვით საკუთარ თავს.

​ვებრძვით ჩვენს ადამიანურ ფასეულობებს მთლიანად და კატეგორიულად, ტოტალურად, გასანადგურებლად, ვითომდა ვირუსის გასანადგურებლად, რაც აბსოლუტურად შეუძლებელია, თეორიულადაც კი და სინამდვილეში კი ნაბიჯ-ნაბიჯ ვინადგურებთ ფასეულობებს.

​აი, ესაა ნამდვილი და ვიზუალიზირებული ომი, ჩემთვის პირადად. ესაა ის, რასაც მე ვხედავ.

​ამ ბრძოლაში რაც უფრო მძიმე იარაღს გამოვიყენებთ, მით უფრო დავზიანდებით.

​რაც უფრო მეტ იძულებას და ტოტალიტარიზმს შემოვიტანთ, მით უფრო დავჩაჩანაკდებით სულიერად.

​თავისუფლების სახელით დამონებაც ისტორიული გაკვეთილია.

​განსაკუთრებით სოციალიზმის და სტალინიზმის ქვეყნების მოქალაქეებს გამოგვიცდია ეს. მაგრამ მოვეშვათ ახლა ემოციებს და ფაქტებს შევხედოთ. რა ხდება ფაქტობრივად?
უკვე 18 თვეა მინიმუმ გასული კორონავირუსის გავრცელების მართლაც და აფეთქებიდან. პანდემია გამოცხადდა. ამ 18 გასულ პანდემიურ თვეში 1 მილიონ მოსახლეზე დაკარგა:
პერუმ - 5 859 ადამიანი
უნგრეთმა - 3 116
ბრაზილიამ - 2 577
ამერიკამ - 1 883
ინდოეთმა - 303
საქართველომ - 1 440

სიკვდილიანობის მაჩვენებელი წლიურად დაახლოებით 0,6%-დან 0,7%-მდეა.
ასეა თითქმის ყველგან უკვე, რამეთუ იქ, სადაც ჯანდაცვა საუკეთესოა, ადამიანები დიდხანს ცხოვრობენ, ბევრია ღრმად მოხუცი და ეს სიკვდილიანობის მაჩვენებელს ზრდის.
იქ, სადაც ჯანდაცვა სუსტია, სამაგიეროდ, ბევრია პროცენტულად ახალგაზრდა და სიკვდილიანობის პროცენტს ეს ამცირებს.

​ასე რომ, დაახლოებით წლიური სიკვდილიანობა მოსახლეობის 0,6%-ს შეადგენს.

1 მილიონ მოსახლეზე ეს დაახლოებით 6 000 ადამიანი გამოდის.
ასეა უკვე ათეული წლები და ეს რიცხვი დაახლოებით 5%-ის ფარგლებში თუ მერყეობს, ამას დიდ მერყეობას უწოდებენ.

პანდემიის ეპოქაში ზოგადი სიკვდილიანობა უცვლელია, სტაბილურია ამ 0,6 დან 0,7%-ის ფარგლებში სხვადასხვა ქვეყნისათვის და რომელიმე ქვეყნას თუ 0,6% ჰქონდა, დაახლოებით ასე დარჩა და მერყეობა საერთოდ ამ 0,6%ის 5%-ს არ აღემატება.

ასევეა პერუშიც.
იქაც, 1 მილიონ პერუს მოქალაქეზე წლიურად დაახლოებით 6 000 ადამიანი იღუპება, პანდემიის წელიწად-ნახევარზე გადაანგარიშებით კი ბუნებრივად პერუში ამ პერიდში გარდაცვლილთა რაოდენობა იქნებოდა 9 000 ადამიანი ყოველ მილიონზე.
აქედან 5 859 დაიღუპა კორონათი.

​ანუ ეს ადამიანები რომ გადაგვერჩინა და დაგვეცვა კორონასაგან, მაშინ პერუში ერთ მილიონ მოსახლეზე 18 თვეში იქნებოდა 3141 ადამიანი, ანუ ერთ წელიწადში 2120 ადამიანი დაიღუპებოდა? და პერუს სიკვდილიანობის მაჩვენებელი იქნებოდა 0,3%? მსოფლიო ისტორიაში დღემდე არარსებული 0,3% იქნებოდა მაგალითად პერუში სიკვდილიანობის მაჩვენებელი, კორონა რომ არ ყოფილიყო?

საუბრობს ვინმე სტატისტიკაზე, სიკვდილიანობაზე? ჯერჯერობით - არა.

შემდეგი პრობლემა ცოტათი უფრო რთულია გასაგებად.
პანდემიას თუ დავუმატებთ იმ ფაქტს, რომ ჯანდაცვის სისტემა ამ პერიდში მაინც უმნიშვნელოვანესი რგოლია და იმასაც თუ გავითვალისწინებთ, რომ ჯანდაცვის და სოციალური თანხები სახელმწიფოს ყველაზე დიდი გასავალია, ფულის დიდი ფაქტორია, მაშინ თემა ფულს ვერ ამოვიღებთ დისკუსიიდან.

პანდემიით დიდი ფულის შოვნა რომ შეიძლება, ეს ონლაინ ვაჭრობამ დაამტკიცა, ეს ფარმაინდუსტრიამ დაგვიმტკიცა. ამაზე არ ვსაუბრობ, ეს ჩვეულებრივი მოვლენაა და რაც მეტია მოთხოვნილება, მით უფრო მეტია ფასიც. მე ვსაუბრობ კლინიკების და სახელმწიფოების გარკვეული სტრუქტურების კორონავირუსის ფაქტორით მოგებაზე. თუკი ხარ კლინიკა, რაც მეტი კორონიანი გყავს, მით უფრო მეტ ფულს იღებ. ესაა ფაქტი და ამას ვერავინ წაუვა. გინდაც ფეხნაღრძობი იყოს ადამიანი და ამიტომ ესაჭიროებოდეს მკურნალობა, თუ აქვს კორონა, უკვე კლინიკა გაცილებით უფრო დიდ მოგებაშია, ვიდრე ჩვეულებრივი ავადმყოფის დროს. ჯანმრთელობის პრობლემა ინაცვლებს სადღაც უკან და უმთავრესი ხდება დიაგნოზი „კორონა“.
იტალიაში, ესპანეთში, პორტუგალიაში და ევროპის ბევრზე ბევრ ქვეყანაში სურდოიანი პაციენტებით გაავსეს სპორტული დარბაზები თუ სარდაფები თუ კორიდორები კლინიკებმა.

​სახელმწიფომ ფულის ყულაბას უკონტროლოდ მოხადა თავი.

​სულელი უნდა იყო კლინიკის შეფი, რომ 200-საწოლიანი საავადმყოფი 1500 საწოლიანად კიარა, 1500 ადამიან სადარბაზედ არ გადააკეთო.

​გვახსოვს პორტუგალიაში სასწრაფო მანქანების რიგები და ისიც, რომ ტაქსის ფირმებმა სასრაფოდ გადააკეთეს მათი მოდიდო მანქანები და მინიტრასპორტერები „პაციენტის სატრანსპორტე“ საშუალებად.

​სასტუმროები, კორონას იზოლატორული სასტუმროები, მარტო საქართველოში კი არ ყოფილა, ყველა ნეპოტისტურმა ქვეყანამ და არაერთმა ასეთად აქამდე არცნობილმა გამოიყენა ეს ხერხიც.

​ღარიბი სახელმწიფოებისათვის ხომ ცალკე დიდ ყულაბაში და რაც მეტია კორონადიაგნოზი, მით მეტია ფულიც. პოლიტიკური მანიპულაციების და დიქტატორულის კორონათი ალიბიზაციაზე არაფერს ვამბობ. ესეც ვიცით. ეს თემები ამ 18 თვის შემდეგ მარგინალურადაა დისკუტირებული.

​რამდენიმე კვირის წინ დაიწყო გერმანიაში პროკურატურამ კლინიკების კვლევა, რომ მაგალითად, პაციენტთა 30%-ს მაინც არ ესაჭიროებოდა ინტენსიურში წოლაო.

​​რამდენი კორონავირუსის მატარებელი დაიღუპა არასწორი სამედიცინო მართვით, ან იზოლაციის უმოძრაობაში თრომბოემბოლიით, არასწორი და აგრესიული მედიკაციით, ნაადრევი მართვითი სუნთქვით, ეს ყველაფერი სიბნელითაა მოცული. დაიწყო ამ თემებზე ნელა საუბარი გერმანიაში... თუმცა, მერე წყალდიდობის თემამ წალეკა ეს დისკუსიაც. ასეა, ადამიანი თავისუფალ ცხოვრებას და თავისუფლებისაკენ სწრაფვას უპირველესად ბუნება და შემთხვევითობა ებრძვის, ესაა ჩვენი ხვედრიც რომ ქვა აღმართში წამოგეწევა კიდეც.

​შემდეგი უდიდესი თემაა აცრის, როგორც ასეთის, აბსოლუტური გაფეტიშება ყველა ასაკის ადამიანისათვის.

​ჩუტყვავილა უმეტესწილად ბავშვების დაავადებაა და თუ არ ხარ აცრილი, ყოველ მეორე ჩვილს კლავს. მუცელში მყოფ დაუბადებელ ბავშვს კლავს ჩუტყვავილა, თუკი ორსულს და ჩუტყვავილიან ბავშვს ან მოზარდს კონტაქტი ჰქონდათ.

​​კორონას სიტუაციაში ჯერ კიდევ არაა გამოქვეყნებული სიკვდილიანობისა და ასაკის ერთის მხრივ და ასაკს მიმატებული სხვა დაავადებების სტატისტიკა. ეს უდიდესი სახელმწიფო საიდუმლოსავითაა.

​რამდენიმე კვირა იდო გერმანიის 21 წლამდე ასაკის გარდაცვლილთა სტატისტიკა რობერტ კოხის ინსტიტუტის ვებ-გვერდზე და უცებ გაქრა, ისევე როგორც, გააქრეს ინტენსიურში ინვაზიურ და არაინვაზიურ მართვით სუნთქვაზე მყოფთა სტატისტიკაც. შეთქმულებაა? - არა. უბრალოდ ამ ინსტიტუტმა თქვა, რომ ინტერპრეტაციის არასასურველი მომენტების გამო ადამიანები რომ არ დავაბნიოთ, ვიღებთ ამ სტატსიტიკას გვერდიდანო. 

​რა იყო ის სტატისტიკა?

​გერმანიაში პანდემიის 16 თვეში და ეს სტატისტიკა მაისამდე იყო, ამ 16 თვეში პანდემიის დროს გერმანიაში გარდაიცვალა 21 წლამდე ასაკის 7 022 ახალგაზრდა, ბავშვი და ჩვილი. ამათგან კორონათი გარდაიცვალა - 21 მოზარდი და ბავშვი. ამ ბავშვების არც დაავედებათა და არც სხვა სახის ჯანმრთელობის სტატისტიკა არ ვიცით. არადა, მნიშვნელოვანია იმისთვის, რომ ნამდვილი სარისკო ჯგუფები გავარკვიოთ.

​რამდენად გაიზარდა ახალგაზრდების და მოზარდების სიკვდილიანობა კორონას პერიოდში? გერმანიაში - საერთოდ არა.

​სარისკო ჯგუფების თემა კიდევ უფრო მნიშვნელოვანია მოხუცებულობის ასაკში. რომელი უფრო სარისკოა, კორონას შიშით მოხუცის იმობილიზება, ფსიქიურად შელახული მოხუცი და აქტიური მოძრაობის ადამიანის იზოლირება საწოლში თუ სავარძელში და მერე ამ ყველაფრით გართულება, თუ კორონას მატარებლობა?

​რამდენად კლავს შიში ამ ასაკში და ამ მენტალურ მდგომარეობაში ადამიანს და რამდენად ფილტვის ანთება კორონას გამო?

​ფილტვის ანთება ხომ საერთოდ ცალკე თემაა ასაკოვნებში და სიკვდილიანობის დაახლოებით 30%-ს შეადგენდა ყოველთვის. გაიზარდა ეს მაჩვენებელი? თუ კლებსიელას და პნევმოკოკის ნაცვლად ახლა კორონას ფილტვის ანთება კლავს? ეს თემებიც საერთოდ სიბნელეა ამ 18 თვის მერეც კი. სამაგიეროდ კი მიდის დიდი სპეკულირება თემაზე, რომ აცრა ყველაფრისაგან გვიხსნის.

​აცრილი ავადმყოფი ისევეა გადამტანი, როგორც არაცრილი და ეს ყველა ექიმმა კი არა, სტუდენტმა და გუგლის მფლობელმა იცის.

​აცრამ შეიძლება დაგიცვას მძიმე გართულებისაგან, ოღონდაც არა ინფიცირებისაგან.


​რატომ არ ვსაუბრობთ იმაზე, რომ ყველას, ვისაც ეშინია, ვინც ასაკოვანია, ვისაც სხვა დაავადებები აქვს, აიცრან და არიან დაცულები, აქ 18 წლის ახალგაზრდის უსიმპტომო კორონამატარებლობა რა პრობლემას უნდა გიქმნიდეს, თუკი ვაქცინა მუშაობს?

​როგორ შეიძლება იმაზე ფიქრი, რომ ვირუსს გააქრობ, არც ჩუტყვავილა გამქრალა. როგორც კი არ აცრი ბავშვს, დაახლოებით ყოველ მესამე ბავშვს დაემართება და შეიძლება დაღუპოს. ამიტომაც, ვიცრით არა იმიტომ, რომ არ მივიღოთ ვირუსი, არამედ იმიტომ, რომ არ გავხდეთ მძიმედ ავად, გადავიტანოთ მსუბუქი ფორმით.

​სადაა აქ მიზანმიმართულობა ან ახსნა, რომ აუცრა აუცილებლად და ზეწოლით ბავშვს, ახალგაზრდას თუ ვინმე სხვას, რომელსაც ეს არ სურს?

​რაა ამგვარი აცრის მიზანი, ვის არგებს ამგვარი აცრა?

​ისრაელი უკვე მესამე წრეზე ცრის, მაგრამ სიკვდილიანობის იმ 0,6 თუ 0,7%-ს ვერაფრით გააქრობს, რამეთუ, ადამიანები ვართ მოკვდავები, ადამიანებს არ შეუძლიათ მთელი ცხოვრება დარჩნენ ჯანმრთელები და 120 წლის ასაკში „ძილში გაიპარონ“, თუკი ესეც კატასტროფად არ გამოვაცხადეთ როდესმე.
​მედიცინა ორგვარია

​ერთია მედიცინა
როგორც მეცნიერება, რომელიც იკვლევს დაავადებას, მის წარმოშობას, განვითარებას და დამარცხების, მის წინააღმდეგ ბრძოლის გზას და მეორე მედიცინაა ადაიმიანიესაა ინდივიდუალური და ერთი კონკრეტული ადამიანის მკურნალობა.

​აი, ეს მეორე, ინდივიდუალური მედიცინა კი იმ მეცნიერებაზე, ადამიანის სურვილზე და ამ მეცნიერების გამოყენების დროსა თუ ინტენსივობაზეა დაფუძნებული.

​წესითა და რიგით, მედიცინა, როგორც ზოგადად ავადმყოფობათა მეცნიერება, შეიქმნა მხოლოდ და მხოლოდ იმიტომ, რომ უმკურნალოს ერთ კონკრეტულ ავადმყოფს.

​მედიცინა ადამიანის, ინდივიდის სურვილზეა ბაზირებული, დაფუძნებული და მის არსებობას მხოლოდ და მხოლოდ ამიტომ აქვს აზრი. აი, ეს უნდა გაითვალისწინოს ექიმმა. თუ არა, სტალინსაც კი სურდა მასე სურვილით რაღაც-რაღაცები და რა გამოვიდა ამ კოლექტივიზმით, დავინახეთ. ჩინელებმა სოფლები გამოასახლეს კერძო ეზო-სახლკარიდან და რამდენიმე კვირით რკინის კონტეინერებში შეასახლეს. ესაა ტოტალიტარული მიდგომა. აი, ესაა ის ომი, რომელსაც ყველანაირად უნდა ვებრძოლოთ, რომ არ გადაიქცეს ტოტალურ ომად, არ გადაიქცეს საკუთარი თავის წინააღმდეგ მიმართულ ომად, რომლის შედეგიც იქნება ადამიანობისა და ადამიანი ფასულობების სრული დაკარგვა,“ - წერს ექიმი იაგო ფრანგიშვილი.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების​ ჯგუფი“)

„კორონა არასოდეს, არასოდეს კლავს უსიმპტომოდ და უჩივილოდ“
„კორონა არასოდეს, არასოდეს კლავს უსიმპტომოდ და უჩივილოდ, არასოდეს კლავს ისე, რომ ან სატურაცია და ან სხვა რაიმე ანალიზის ცვლილება არ მოგცეს,“ - ამის შესახებ გერმანიაში მო­მუ­შა­ვე ქარ­თვე­ლი...
„იქ, სადაც დელტა ვირუსი „მძვინვარებს“ არის 5-ჯერ ნაკლები ინფიცირებულიც და გარდაცვლილიც“
გერმანიაში მომუშავე ქართველი ექიმი იაგო ფრანგიშვილი სოციალურ ქსელში საინტერესო სტატიას აქვეყნებს. გთავაზობთ მის პოსტს:„ავსტრიაში გასტრონომია, სასტუმრო, კლუბები, დასასვენებელი ობიექტები ყველაფერი გახსნ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინით აცრის შემდგომ თუ არანაირი სიმპტომი არ გაწუხებთ, ნიშნავს თუ არა ეს რომ იმუნური სისტემა არ მუშაობს?

COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინით აცრის შემდგომ თუ არანაირი სიმპტომი არ გაწუხებთ, ნიშნავს თუ არა ეს რომ იმუნური სისტემა არ მუშაობს?
COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინით აცრის შემდგომ თუ არანაირი სიმპტომი არ გაწუხებთ, ნიშნავს თუ არა ეს რომ იმუნური სისტემა არ მუშაობს? - აღნიშნულის შესახებ ექიმი ​ზაზა თელია წერს:

,,აშშ-ის დაავადებათა კონტროლის ცენტრის (CDC) მონაცემებზე დაყრდნობით COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინის გაკეთების შემდეგ შეიძლება შეგვხვდეს გვერდითი ეფექტები - სიცხე, შემცივნება, დაღლილობა და თავის ტკივილი, ასევე ტკივილი და შეშუპება იმ ადგილის სადაც ინექცია მოხდა.

ზოგის მოსაზრებით გვერდითი ეფექტები კარგია, რადგან ის მოწმობს იმუნური სისტემის მუშაობას.

მაგრამ თუ შენ ვაქცინაციის შემდგომ არანაირ სიმპტომი არ გაწუხებს, ნიშნავს თუ არა ეს რომ ან ვაქცინა ან შენი იმუნური სისტემა არ მუშაობს?

თუ ჩვენ კვლევების მონაცემებს გადავხედავთ დავინახავთ, რომ უმეტეს ნაწილს ვაქცინირებულებისა არ ჰქონდათ არანაირი გვერდითი ეფექტი.

50%-ზე მეტი ვაქცინირებულებისა არ აღნიშნავს არანაირ გვერდით ეფექტს, მაგრამ მათ მაინც ექნებათ ანტისხეულები ვირუსისგან დასაცავად.

ამიტომ თუ ვაქცინაციის შემდგომ გვერდითი ეფექტები არ ვითარდება, ამაზე არ უნდა ვიდარდოთ, ჩვენი იმუნური სისტემა მაინც მუშაობს.

მეორეს მხრივ კარგია ვიცოდეთ, თუ რა ხდება ორგანიზმში ვაქცინაციის შემდგომ.

მაგალითად, თუ ჩვენ ვიკეთებთ რნმ-ის ტიპის ვაქცინას (მაგალითად ფაიზერი), პატარა ლიპიდური წვეთები, რომელშიც მოთავსებულია ვირუსის რნმ, ინექციის შემდგომ შეითვისება უჯრედების მიერ მხრის კუნთში. შეყვანის შემდეგ.

ამის შემდგომ ეს უჯრედები იწყებენ "spike" ცილის სინთეზს (წარმოქმნას), რის გამოც ორგანიზმს ჰგონია რომ კუნთის უჯრედები მასიურად არიან დაინფიცირებული კორონავირუსით.

აქედან გამომდინარე სხეული ცდილობს ებრძოლოს სიმულაციურ ინფექციას ამ უჯრედებში. სწორედ ამის გამო ხდება გარკვეული ანთებითი პროცესი რომელსაც ადამიანები განიცდიან.

შემდგომ ეს უჯრედები რომლებმაც მოახდინეს COVID-19-ის "spike" ცილის (RNA) რეპლიკაცია (გამრავლება) დაჭერილ არიან იმუნური უჯრედების მიერ, რომლებიც თვის მხრივ აწვდიან ინფორმაცია სხვა იმუნურ უჯრედებს რომლებიც გამოიმუშავებენ ანტისხეულებს.

ამ ურთიერთკავშირის საფუძველზე SARS-CoV2-ის სპეფიციკური ანტისხეულები წარმოიქმნება.

ეს პრიცესი ჩვენს ადაპტაციურ იუმუნურ სისტემაში ხორციელდება.

ხოლო ჩვენი ნატიური იმუნური სისტემა და მისი უჯრედებია ის ვინც პირველად ამოიცნობს ინფექციას (მხრის კუნთის უჯრდებში) და ახდენს შეტევას მასზე ("ფრონტის წინახაზის ჯარისკაცები")

სწორედ ნატიური იმუნური სისტემის პირველადი პასუხის გამოა რომ ვითარდება გვერდითი ეფექტები როგორებიცაა - მხრის ტკივილი, სიცხე ან კუნთების ტკივილი - ასე ვთქვათ ნატიური იმუნური სისტემა "გიჟდება".

ზოგადად ვაქცინას შეუძლია გამოასწოროს ის იმუნური დისბალანსი რომელიც შეიძლება ადამიანს ჰქონდეს პირველადი დაინფიცირების შემთხვევაში, რადგან მათ ვისაც შეიძლება ჰქონდეს პოტენციური პრობლემა ადაპტაციური იმუნური სისტემის მიერ ანტისხეულების სწრაფად წარმოქმნასთან დაკავშირებით, ვაქცინაციის შემთხვევაში (იმის მიუხედავად ადამიანს აქვს თუ არა ანტისხეულები) ის ეხმარება იმუნურ სისტემას ანტისხეულების წარმოქმნაში.

ასევეა გადატანილი ინფექციის შემთხვევაშიც - შესაძლებელია იმუნურმა სისტემამ მიიღოს სერიოზული სარგებელი.

უფრო დეტალურად

COVID-19 და იმუნური სისტემა მოკლე Შეჯამება:

1. CD4+ T უჯრედები ეხმარებიან B უჯრედებს ანტისხეულების გამომუშავებაში და CD8+ T უჯრედებს ეხმარებიან ვირუსით ინფიცირებული უჯრედების განადგურებაში

2. T უჯრედების მიერ წარმოებული ერთ-ერთი დომინანტური ციტოკინი არის ინტერფერონ გამა, ვირუსული ინფექციის კონტროლის მთავარი მოთამაშე

3. ლიმფოპენია არის COVID-19 ინფექციის ძირითადი მახასიათებელი, რომელიც ახდენს გავლენას CD4+ T უჯრედებზე, CD8+ T უჯრედებსა და B უჯრედებზე და უფრო მკვეთრადაა გამოხატული მძიმე ავადმყოფებში

4. მძიმედ დაავადებულ პაციენტებში T უჯრედების პასუხი შეიძლება იყოს დაქვეითებული, ზედმეტად გააქტიურებული ან შეუსაბამო.
საჭიროა ამ საკითხის შემდგომი შესწავლა მკურნალობის სტრატეგიების ჩამოსაყალიბებლად.

5. არსებობს სეზონურ/ენდემურ კორონავირუსებთან ჯვარედინი რეაქციის გარკვეული მტკიცებულებები

6. გარკვეული კვლევების თანახმად, COVID-19 დაავადებული ადამიანების უმეტესობას ან უმრავლესობას განუვითარდებათ ძლიერი და ფართო T უჯრედოვანი პასუხი, როგორც CD4, ასევე CD8 და ზოგიერთ მათგანს აქვს მეხსიერების ფენოტიპი, რაც პოტენციურ გრძელვადიანი იმუნიტეტზე აისახება.

7. COVID-19 პრევენციისა და მკურნალობისთვის გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს T უჯრედების სხვადასხვა ქვეჯგუფის როლის შესწავლას ორგანიზმის დაცვასა და დაავადების პათოგენეზში.

რა როლი აქვთ T უჯრედებს და ანტისხეულებს იმუნიტეტში?

B უჯრედების მსგავსად, რომლებიც ანტისხეულებს წარმოქმნიან, T უჯრედებიც ვირუსული ინფექციის წინააღმდეგ იმუნურ პასუხში ცენტრალური მოთამაშეები არიან.

როდესაც SARS-CoV-2 ვირუსი, რომელიც იწვევს COVID-19-ს, აინფიცირებს ეპითელურ უჯრედებს, მაგალითად სასუნთქ გზებში, ის რეპლიკაციას (გამრავლებას) ახდენს უჯრედების შიგნით, მასპინძელი უჯრედის ბიოქიმიური მექანიზმის გამოყენებით.

ეს იწვევს მასპინძელ უჯრედში დაპროგრამებული უჯრედის სიკვდილს, რის შემდგომაც ხდება მოლეკულების გამოთავისუფლება, რომლებსაც ეწოდება დაზიანებასთან-დაკავშირებული მოლეკულური ნიმუშები (მაგ. ნუკლეინის მჟავები და ოლიგომერები).

შემდეგ რა ხდება?

ეს მოლეკულები იდენტიფიცირებულია მაკროფაგებისა და მეზობელი ენდოთელური და ეპითელური უჯრედების მიერ, რის შედეგადაც ისინი წარმოქმნიან პრო-ანთებით ციტოკინებს, მათ შორის ქემოკინებს მაგალითად:

1. ინტერლეიკინი-6 [IL-6];
2. ინტერფერონ გამა-ინდუცირებული ცილა 10 (IP-10, ასევე ცნობილი როგორც CXCL10)
3. მაკროფაგების ანთებითი ცილა 1α და 1β;
4. მონოციტების ქიმიოტრაქციული ცილა 1 [MCP-1, ასევე ცნობილი როგორც CCL2].

ამის შემდეგ მონოციტები, მაკროფაგები და T უჯრედები ინფექციის ადგილზე მოზილიზდება ქემოკინების და სხვა ციტოკინების დახმარებით და ხელს უწყობენ შემდგომ ანთებას.

ამ ანთებითი პასუხის ფარგლებში, დაკომპლექტებული T უჯრედები წარმოქმნიან ინტერფერონ-გამას (IFNγ).

ამ იმუნურ პასუხში მონაწილეობენ რამდენიმე ტიპის T უჯრედები:

CD4+ T ჰელპერი (Th) უჯრედები ურთიერთქმედებენ CD8+ T უჯრედებთან, რომლებიც წარმართავენ ციტოტოქსიკურ რეაქციას, რომელიც კლავს ვირუსით ინფიცირებულ უჯრედებს.

CD8+ T უჯრედები პირდაპირ ამოიცნობენ ვირუსულ პეპტიდებს, რომლებიც წარმოდგენილია ინფიცირებული უჯრედების ზედაპირებზე, რაც იწვევს აპოპტოზს (უჯრედების დაპროგრამებული სიკვდილი) და ვირუსის შემდგომი გავრცელების პრევენციას ახდენენ.

ფოლიკულური ჰელპერ T (TFH) უჯრედები წარმოადგენს CD4+ T უჯრედების სპეციალურ ქვეჯგუფს, რომელიც ეხმარება B უჯრედებს უჯრედ-უჯრედული ურთიერთქმედებით და ციტოკინების გამოყოფით, რაც იწვევს B უჯრედების მიერ ანტისხეულების გამომუშავებას.

ამ გამანეიტრალებულ ანტისხეულებს შეუძლიათ ამოიცნონ უშუალოდ მთლიანი ვირუსი და იმოქმედონ ვირუსის დაბლოკვით უჯრედების დაინფიცირებისგან.

და ბოლოს:

ალვეოლური მაკროფაგები ამოიცნობენ განეიტრალებულ ვირუსებსა და აპოპტოზურ უჯრედებს (რომელიც მოკლულია CD8+ T უჯრედების მიერ) და ასუფთავებს მათ ფაგოციტოზით.

სწორედ ამის შემდეგ ხდება ვირუსული ინფექციის დასრულება.

რა ვიცით T უჯრედულ იმუნურ პასუხზე და ანტისხეულების წარმოქმნის შესახებ COVID-19 დაავადებული პაციენტებში?

SARS-CoV-2–ით ინფიცირებული პაციენტების კლინიკური მახასიათებლების შეფასების გამოკვლევებმა აჩვენეს, რომ ინკუბაციური პერიოდი მოიცავს სიმპტომების გამოვლენამდე 4-დან 7 დღემდე და დამატებით 7-10 დღეს მძიმე დაავადებაში პროგრესირებამდე.

მრავალი პირველადი ვირუსული ინფექციისთვის, ჩვეულებრივ იმუნურ სისტემას 7-10 დღე სჭირდება ადაპტაციური T უჯრედების იმუნური პასუხის ჩამოყალიბების და გაფართოებისთვის, იმისათვის რომ მოახდინოს ვირუსის კონტროლი და ეს კორელაციაშია იმ პერიოდთან, რომელიც საჭიროა COVID-19-ით დაავადებული პაციენტებისთვის, ან გამოჯანმრთელების ან მძიმე დაავადების განვითარებისათვის.

ეს ბადებს შესაძლებელ დაშვებას, რომ ცუდი საწყისი T უჯრედული პასუხი ხელს უწყობს SARS-CoV-2–ის გახანგრძლივებას და მდგომარეობის დამძიმებას, მაშინ, როდესაც ადრეული ძლიერი T უჯრედული პასუხი შეიძლება იყოს დამცავი.

ლიმფოპენია

SARS-CoV-2 ინფექციის ერთ-ერთი მახასიათებელი, განსაკუთრებით მძიმე ინფექციის დროს, არის ლიმფოპენია (ლიმფოციტების რაოდენობის პათოლოგიური შემცირება), რომელიც სწორდება პაციენტების გამოჯანმრთელებისას.

არსებობს მონაცემები დაავადების სიმძიმის ხარისხსა და ლიმფოპენიას შორის კორელაციის შესახებ;

მაგალითად, ინფიცირებულ ბავშვებში, რომელთა სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ძალიან დაბალია, იშვიათად აღინიშნება ლიმფოპენია, ხოლო ხანდაზმულ ასაკში, სადაც სიკვდილიანობა უფრო მაღალია, უფრო ხშირად ხდება ლიმფოპენიის განვითარება, განსაკუთრებით მძიმე შემთხვევებში.

ასევე არსებობს მონაცემები რომ სხვა იმუნურ უჯრედებთან ერთად ხდება CD4+ T უჯრედების, CD8+ T უჯრედების და B უჯრედების დაქვეითება.

მართალია ჯერჯერობით შეზღუდულია COVID-19-ის დროს ლიმფოპენიის მექანიზმის გაგება, მაგრამ მძიმე დაავადების მქონე ბევრ პაციენტს აქვს შემცირებული T უჯრედების რიცხვი, განსაკუთრებით CD8+ T უჯრედებისა, მაგრამ ჯერჯერობით გაუგებარია, რატომ არის ასე.

ლიმფოპენია დაფიქსირებულია სხვა რესპირატორული ვირუსებით გამოწვეული ინფექციების დროს, მაგალითად, გრიპი (ინფლუენზა), მაგრამ, როგორც ჩანს, COVID-19–ის დროს ის უფრო მეტხანს გრძელდება და შეიძლება უფრო რთული იყოს.

CD4+ T უჯრედების რეაქცია COVID-19-ის დროს

ზოგიერთმა კვლევამ აჩვენა, რომ მძიმე COVID-19 პაციენტებში არსებობს CD4+ T უჯრედების ფუნქციონირების დაქვეითება, მათ შორის IFNγ წარმოების შემცირება, სხვები კი ამ T უჯრედების ზედმეტად გააქტიურებას ვარაუდობენ.

საერთო ჯამში, CD4+ T უჯრედების რეაქცია მწვავე SARS-CoV-2 ინფექციის დროს იქნება ეს დაქვეითებული, ზედმეტად გააქტიურებული ან შეუსაბამო და როგორ უკავშირდება ეს დაავადების შედეგებს, ჯერჯერობით რჩება გაურკვეველი და ამის შესწავლა მნიშვნელოვან საკითხს წარმოადგენს.

განსაკუთრებით მაღალია CD4+ T უჯრედული პასუხის მაღალი სიხშირე, რომლებიც სპეციფიკურია ვირუსის სპაიკ ცილისადმი - აღინიშნა იმ პაციენტებში, რომლებიც გამოჯანმრთელდნენ COVID-19-გან, და ეს მსგავსია გრიპის ვირუსყან.

14 პაციენტზე ჩატარებულ ერთ მცირე კვლევაში, ცირკულირებადი ვირუსის სპეციფიკური CD4+ T უჯრედები გამოვლინდა ყველა მათგანში, ვინც გამოჯანმრთელდა SARS-CoV-2, რაც ასევე ადასტურებს T უჯრედების მეხსიერების განვითარების პოტენციალზე და შესაძლოა უფრო გრძელვადიანი იმუნიტეტსაც კი.

CD8+ T უჯრედული პასუხი COVID-19-ის დროს პაციენტებს შორის იმუნური პასუხები ჰეტეროგენურია.

ზოგიერთ კვლევაში ნათქვამია, რომ მძიმე COVID-19 პაციენტთა CD8+ T უჯრედებმა შეამცირეს ციტოკინის წარმოება in vitro სტიმულაციის შემდეგ, ზოგიერთმა კი აჩვენა შესაძლო გამოფიტული T უჯრედები;

ამის საპირისპიროდ, სხვა კვლევებში აღნიშნულია ზედმეტად-აგრესული CD8+ T უჯრედული პასუხი ან ძლიერ გააქტიურებული CD8+ T უჯრედები ციტოტოქსიური პასუხის ზრდით COVID-19 პაციენტებში.

ჯერ კიდევ გაუგებარია, თუ როგორ უკავშირდება CD8+ T უჯრედული პასუხის ჰეტეროგენურობა დაავადების თავისებურებებს, რომელიც შეიძლება მართული იყოს მაგალითად პაციენტის იმუნოტიპით ან რესპირატორული ეპითელური უჯრედების და ციტოტოქსიკური T უჯრედები ურთიერთქმედების ბუნებით და რეაგირების დონით.

მოხდა ქემოკინის რეცეპტორების რამდენიმე გენის (მათ შორის CCR9, CXCR6 და XCR1) და ABO სისხლის ჯგუფის მაკონტროლებლის გამოვლენა, რომ ისინი ასოცირდებიან მძიმე დაავადებასთან;

ამასთან, არის თუ არა ეს გენები პირდაპირ ან არაპირდაპირი კავშირი COVID-19-ის T უჯრედების რეაქციებთან, რჩება უცნობი.

CD8+ T უჯრედული პასუხის უფრო მაღალი წილი დაფიქსირდა იმ პაციენტებში, რომლებსაც მხოლოდ მსუბუქი დაავადება აქვთ განვითარებული, რაც მიგვითითებს CD8+ T უჯრედული პასუხის პოტენციურ დამცავ როლზე.

CD8+ T უჯრედული პასუხების უმეტესობა სპეციფიკური იყო ვირუსის შინაგანი ცილებისთვის, ვიდრე სპაიკ (ვირუსის გარსზე არსებული ცილა) ცილებისა, რომლებიც გასათვალისწინებელია ვაქცინის შემუშავებისას.

SARS-CoV-2 სპეციფიკური CD8+ T უჯრედები გვხვდება გამოჯანმრთელებული პაციენტების დაახლოებით 70%-ში, რაც ვირუსის სპეციფიკური CD8+ T უჯრედული პასუხის და CD8+ T უჯრედების მეხსიერების არსებობის დადასტურებაა.

თუმცა ჯერ კიდევ დასადგენია აქვთ თუ არა ამ უჯრედებს შესაძლებლობა დაიცვან ორგანიზმი მომავალი ინფექციისგან.

ჯვარედინი რეაქტიული იმუნიტეტი

ერთ კვლევაში, SARS-CoV-2– რეაქტიული CD4+ T უჯრედები ასევე გამოვლენილია არადაინფიცირებული პირების დაახლოებით 40–დან 60%–მდე, რაც იმას ნიშნავს რომ ჯვარედინი-რეაქტიული T უჯრედული მეხსიერება შესაძლებელია არსებობდეს კორონავირუსის სხვა სახეობებს რომელიც იწვევს "ჩვეულებრივ გაციებას" და SARS-CoV-2-ს შორის.

სხვა გამოკვლევამ ასევე აჩვენა ჯვარედინი-რეაქტიული მეხსიერების T უჯრედები იმ პაციენტებში, რომლებიც SARS-CoV–ით გამოჯანმრთელდნენ 17 წლით ადრე (n = 23) და ასევე პირებში, რომელთაც SARS–ის ინფექცია არ ჰქონდათ ისტორიაში (n = 37). ეს კვლევები გაკეთდა მცირე რაოდენობის პაციენტებში და საჭიროებს გადამოწმებას.

პოტენციური გრძელვადიანი იმუნიტეტი

ადრეული კვლევების თანახმად, ანტისხეულები SARS-CoV-2–ით ინფიცირებულ ადამიანებში მნიშვნელოვნად დაეცა 2-3 თვეში ინფექციის გადატანიდან, რაც იწვევს შეშფოთებას, რომ ჰუმორული იმუნიტეტი ვირუსის წინააღმდეგ შეიძლება სწრაფად დაეცეს.

თუმცა, ეს იმუნური პასუხის ნორმალური ნაწილია, რომ ანტისხეულების დონე იკლებს ინფექციის გადატანის შემდეგ.

მაგალითად, სეზონური კორონავირუსული ინფექციების დროს ანტისხეულები იწყებენ დაქვეითებას დაინფიცირებიდან დაახლოებით ერთ კვირაში და ჩვეულებრივ, მხოლოდ ერთი წლის განმავლობაში რჩებიან.

აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ინფექციის გადატანის შემდგომ ფორმირდება მეხსიერების T და B უჯრედები.

ის შეიძლება ხელახლა გააქტიურდეს იმ შემთხვევაში თუ იგივე ვირუსით მოხდება კიდევ ერთი ინფექციის განვითარება და ის უზრუნველყოს ხანგრძლივი იმუნიტეტის ჩამოყალიბებას.

წინასწარი კვლევის შედეგებით, რომელსაც ჯერ არ გაუვლია მიმოხილვა, აჩვენა, რომ მეხსიერების T და B უჯრედები აღმოაჩინეს COVID-19 მსუბუქი სიმპტომების მქონე პაციენტებში, რომლებიც გამოჯანმრთელდნენ და ეს უჯრედები შენარჩუნებულია, რაც მიანიშნებს გრძელვადიანი იმუნიტეტის პოტენციალზე.

SARS-CoV-2 სპეციფიკური მეხსიერების T უჯრედები ასევე გამოვლენილია ინფიცირებულებთან კონტაქტში მყოფ სერონეგატიურ ჯანმრთელ პირებში (დადასტურებული შემთხვევების ნათესავები), რამაც შეიძლება მიუთითოს უსიმპტომო ინფექციაზე.

ერთმა კვლევამ აჩვენა, რომ კონტაქტში მყოფ ასიმპტომურ პირთა დაახლოებით 93%-ს ჰქონდა T უჯრედული პასუხი SARS-CoV-2–ზე, სეროპოზიტიურობის მიუხედავად, შემთხვევათა მხოლოდ 60%-ში.

ამიტომ ასიმპტომური ინფექციები რეალურად შეიძლება უფრო ხშირი იყოს და მხოლოდ ანტისხეულების კვლევამ სწორად ვერ შეაფასოს ინფექციის ზუსტი გავრცელება ან პოპულაციის იმუნიტეტი.

SARS-CoV-2 სპეციფიკური T უჯრედები ამ კვლევაში გამოჯანმრთელებულ პაციენტთა უმეტესობაში აღმოჩნდა, რაც იმედისმომცემი ნიშანია, რომ ინფექციამ შეიძლება განაპირობოს იმუნიტეტი,'' - აღნიშნავს ზაზა თელია. 

წაიკითხეთ სრულად