აშშ-ში მოღვაწე ქართველი ექიმი დავით მრელაშვილი სოციალურ ქსელში კორონავირუსისა და ვაქცინაციის შესახებ პოსტს აქვეყნებს, რომელსაც MomsEdu.ge უცვლელად გთავაზობთ:
,,საინტერესო ნიშნულს მიაღწია ქვეყანამ. მთელი საქართველოს მოსახლეობის 1%-ს ოფიციალურად აქტიური, მიმდინარე კოვიდ ინფექცია აქვს (39,000 ადამიანი). ეს ტესტით დადასტურებული და დამტკიცებული. დაუდასტურებელი და დაუტესტავი - რა თქმა უნდა უფრო გაზრდის მაგ ციფრს.
ეს ნიშნავს რომ 100-ში ერთი ქართველი საავადმყოფოში ან სახლშია (ბევრი მათგანი ოჯახის წევრებთან ერთად) და კოვიდს ებრძვის - ფსიქოლოგიურად და ფიზიკურად. მინიმუმ ნახევარს შედარებით მსუბუქი ფორმა აქვს, თუმცა ფსიქოლოგიურად მძიმეა თითქმის ყველა მათგანისთვის.
რომ გავიაზროთ ეს რამდენია - ეს 39,000 ინფიცირებული რომ თანაბრად გადავანაწილოთ ქვეყანაში (ვიდრე სიმპტომები გამოუვლინდება და გაიგებდეს დიაგნოზს), ნიშნავს რომ
- ყოველ მეტროს ვაგონში (პიკის საათებში) - თითო კოვიდ-ინფიცირებულია მიჭყუნული და ცხვირში ასუნთქებს გარშემო მინიმუმ რამდენიმე ადამიანს.
- ყოველ მე-3, მე-4 ავტობუსში სადაც ახვალთ - თითო კოვიდ-ინფიცირებულია ნიკაპზე ჩამოწეული ნიღაბით, დასიცხული.
- ყოველ კონცერტზე, მიტინგზე, ქორწილში, ქელეხში - მინიმუმ რამდენიმე ინფიცირებულია მოძრაობს - გეცეკვებათ, გეხუტებათ, გისამძიმრებთ.
შარშან ნოემბრის შუაში რომ დავპოსტე ცუდადაა საქმე - მსიფლიოში პირველი ადგილისკენ მივდივართ თქო მრავალი პარამეტრით - და ახდა. ახლაც იგივეს მოგახსენებთ.
დღეს, ბოლო კვირის ინფიცირებითაც და სიკვდილიანობის (ორივე!) მაჩვენებლით მთელს მსოფლიოში მესამე ადგილზე ვართ ფიჯის კუნძულების და აფრიკის ერთი სახელმწიფოს მერე.
რაც ყველაზე საგანგაშოა - შემთხვევების მატების სისწრაფით (ე.წ. "რაზგონით") გაცილებით ვუსწრებთ ორივეს, ასე რომ დიდი ალბათობით სულ მალე პირველ ადგილზე გავალთ.
არ ვიცი სხვა ქვეყანა თუ არის რომელმაც ერთი პანდემიის განმავლობაში ორი ყველაზე დიდი ტალღის დროს მოახერხა პირველობა - ორჯერ. შეიძლება არის, მარა ალბათ ბევრი არა. სხვათა შორის ეს კონკრეტული ფაქტი უფრო მოსახლეობის ეთნო-გენეტიკურ-კულტურული თავისებურებით მგონია იყოს გამოწვეული, იმასთან ერთად რომ საქართველო ნაკლებ-რესურსიანი ქვეყანაა (ეკონომიურ-პოლიტიკურად).
ეხლა ნამდვილად ვამტკიცებთ რომ ქართველები ვართ "უშიშარი ვითარცა უხორცო" რადგან ყველაზე ნაკლებად გვეშინია სიკვდილის, თუმცა განსხვავებით ომებისაგან, კორონათი სიკვდილით ვერც აფხაზეთს დავიბრუნებთ, ვერც სამხრეთ ოსეთს. პირიქით - ქვეყანას უფრო ვაუძლურებთ (მინიმუმ ეკონომიურად და სოციალურად) და ადვილად დაპყრობადს ვხდით.
დეკემბრის პიკთან განსხვავებით უფრო შეშფოთებული ვარ რამდენიმე მიზეზის გამო:
1) ლოქდაუნს არ ვაპირებთ - არ ვაპირებ იმაზე კამათს გამართლებულია თუ არა, უბრალოდ ფაქტია რომ მკაცრი შეზღუდვების (და მათი აღსრულების) გარეშე შემთხვევები მნიშვნელოვნად გაიზრდება.
2) აგვისტოს მერე ტემპერატურა კიდევ უფრო იკლებს (სიცივეში ვირუსი როგორც წესი მინიმუმ უფრო მეტად ვრცელდება).
3) დელტა შტამია - უფრო ჩქარა და ბევრ ადამიანზე ვრცელდება, ეს უკანასკნელი მცირე ნაწილით "მუხრუჭდება" პოპულაციაში ნაწილობრივი იმუნიტეტის არსებობის გამო (ნოემბრისგან გასხვავებით თითქმის 30%-ს აღენიშნება სეროპოზიტიურობა), თუმცა ეს უკანასკნელი საკმარისი არ არის.
4) საწოლ-ფონდი კრიტიკულ ზღვარზეა, თუმცა დეკემბერთან განსხვავებით ჰოსპიტალიზაცია რადგან დაახლოებით 15%-ია (25-30%-ის ნაცვლად), ეგ ნიშნავს რომ სახლში ორჯერ მეტი უფრო მძიმე პაციენტებს უწევთ მკურნალობა ვიდრე მათთვის ადგილი გამოჩნდებოდეს.
ჭიქა სანამ წყლით გაივსება - წყალი არ გადმოდის. რომ გაივსება - მერე თვითოეული დამატებითი წვეთი იღვრება. ასე ხდება გადასვსებული საავადმყოფოების შემთხვევაშიც. წყლის წვეთები - ადამიანებია.
დღესვე რომ ყველამ პიბადე გაიკეთოს - თვის ბოლომდე მზარდ სიკვდილიანობას თითქმის ვერანაირად შევცვლით რადგან სიკვდილიანობა 2-3 კვირის მერე აღწევს პიკს.
სახუმაროდ ნამდვილად არ გვაქვს საქმე, მაგრამ ამერიკელებს აქვთ ერთი კარგი გამოთქმა ასეთ სიტუაციებში და ეს ყველაზე მეტად ჩემ კოლეგებს და ჯანდაცვის მუშაკებს ეხებათ:
Brace for impact!
პ.ს. აცრა ალბათ ცალკე პოსტს იმსახურებს, მაგრამ ვისაც ჩემი აზრი გაინტერესებთ (და მნიშვნელობა აქვს) - ვფიქრობ ყველა ადამიანი უნდა აიცრას საქართველოში დღეს-დღეისობით არსებული ნებისმიერი ვაქცინით. გარდა იმისა ვისაც ***კონკრეტულად*** ამ ვაქცინის კომპონენტებზე გქონდათ ალერგია. სხვა რამეებზე ალერგია (ჭინჭრის ციება, ურტიკარია, და ასე შემდეგ) - არაა უკუჩვენება, ისევე როგორც არანაირი ქრონიკული დაავადება (გულის, ფილტვის, ღვიძლის, თირკმლის, სიმსივნური, ავტოიმუნური და ასე შემდეგ).
თუ თქვენმა ექიმმა გითხრათ რომ აცრა თქვენთვის არ შეიძლება ან საშიშია, ის 99.9% ალბათობით არასწორია (ძირითადად არასაკმარისი ცოდნის გამო) - მინიმუმ ერთ სხვა (უფრო გამოცდილ) ექიმთან გადაამოწმეთ).
თუ მაინც და მაინც ახალი ტექნოლოგია (ფაიზერი) გაშინებთ - მაშინ ტრადიციული (ჩინური) ვაქცინით მაინც აიცერით, რომელიც იგივე პრინციპითაა დამზადებული როგორც ბევრი სხვა თქვენთვის ცნობილი - მაგალითად პოლიომიელიტის, ყივანახველას, და ცოფის ვაქცინები - რომლითაც (ერთ-ერთი მათგანით მაინც) დიდი ალბათობით თითქმის ყველა ხართ აცრილი ბავშობაში,'' - აღნიშნავს დავით მრელაშვილი.
ექიმი რეზიდენტი გიორგი ღოღობერიძე COVID-19-ის ახალ შტამზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ დიდ ბრიტანეთში აღმოჩენილი ახალი შტამი, ჯერ კიდევ სექტემბერში ფიქსირდებოდა:
„საზოგადოებისთვის რამდენიმე დღეა ცნობილია, რომ დიდი ბრიტანეთის სამხრეთ ნაწილში დაფიქსირებულია კოვიდის ახალი შტამი. ამ ახალ შტამზე კი წერს მედია, რომ დეკემბერში აღმოჩნდაო, მაგრამ რეალურად დეკემბერში არ აღმოჩენილა. ეს შტამი ჯერ კიდევ სექტემბერიდან ფიქსირდებოდა. უბრალოდ დეკემბრის პერიოდში გახდა უფრო დომინანტური შტამი დიდ ბრიტანეთში. ერთ-ერთი გამოკვლევის დროს, როცა შეისწავლეს ვირუსის ნუკლეინის მჟავა, ნახეს, რომ თურმე ახალი შტამი ყოფილა და ამ ინფორმაციამ შეაშფოთა საზოგადოება. ჯერჯერობით არაა ასე ფართოდ გახმაურებული, მაგრამ კიდევ ერთი ახალი შტამია აღმოჩენილი, ეს არის სამხრეთ აფრიკის შტამი, ალბათ ამ დღეებში იტყვიან ამის შესახებაც ტელევიზიები. სამხრეთ აფრიკის შტამი და დიდი ბრიტანეთის შტამებია ახლა დომინანტი შტამები, რომლებმაც წინა ხაზზე წამოიწიეს,“ - საუბრობს ექიმი.
გიორგი ღოღობერიძე კორონავირუსის აგებულებას ხსნის და მოსახლეობას COVID-19-ის ახალ შტამზე ისეთ სიახლეებს აწვდის, რომლებიც პანიკის საფუძველს არ მისცემს:
„თუ თქვენ ერთხელ უკვე მოიხადეთ კოვიდინფექცია, მიუხედავად იმისა, რომ არის ახალი შტამები (დიდი ბრიტანეთის და სამხრეთ აფრიკის), ისინი ჩვენს ორგანიზმზე ვერ იქონიებენ გავლენას. მართალია, ეს ვირუსი ვრცელდება უფრო სწრაფად, მეტად გადამდებია, მაგრამ ის არ იწვევს მძიმე ინფექციებს, ჯერჯერობით ასე ჩანს (რადგან იგივე რჩება ვირუსის საერთო აგებულება). ის ვაქცინებიც, რომლებიც ახლა შეიქნა, 99%-იანი ალბათობით კვლავ აღმოჩნდება ეფექტური ამ შტამების წინააღმდეგ და რომც არ აღმოჩნდეს ეფექტური (ამის თეორიული ალბათობა 1%-ია), 6 კვირაში მაინც შეიქმნება ახალი ვაქცინა, ამიტომ ისევ მოხდება ამ ვირუსის განეიტრალება ძალიან მარტივად,“ - ამბობს გიორგი ღოღობერიძე.
დასასრულს ექიმი მოსახლეობას რჩევებს აძლევს:
„კორონავირუსი ორგანიზმში რჩება დაახლოებით 2 კვირის განმავლობაში, მაგრამ, როცა ადამიანის იმუნური სისტემა არის დაქვეითებული, შეიძლება ვირუსის რამდენიმე კვირის, თვის განმავლობაშიც დარჩეს. ამიტომაც არის, რომ იმ პაციენტებში ხდება კორონავირუსის მუტაციები, რომელთა იმუნური სისტემაც არის დათრგუნული. ჩემი რჩევა იქნება, რომ არ ინერვიულო, შეხვდი ამ ყველაფერს ძალიან მშვიდად. მერე რა, რომ ახალი შტამებია, ჩვენი სხეული მაინც ახერხებს მათთან გამკლავებას ძალიან მარტივად. შეიქმენი პოზიტიური განწყობა, ნუ ინერვიულებ, ნუ შეიქმნი სტრესით ხელოვნურ იმუნოდეფიციტს. არანაირი რეინფექციის რისკი ამ ახალი შტამისგან ჯერჯერობით არ არსებობს“, - დასძენს გიორგი ღოღობერიძე.