ბავშვები სიარულის სწავლისას ფეხის წვერებზე ხშირად დადიან. მოგვიანებით, როდესაც ისინი დამოუკიდებლად გადაადგილებას ახერხებენ, მიწაზე ტერფს სრულად დგამენ და თავისუფლად მოძრაობენ. მცირეწლოვანი ბავშვების უდიდესი ნაწილი იატაკზე ფეხის სრულფასოვნად დადგმას 3 წლის ასაკიდან იწყებს. მანამდე ისინი გადაადგილებისას ტერფს მთლიანად არ იყენებენ. თუ ბავშვი სამი წლის ხდება, მაგრამ ის მაინც ვერ ახერხებს სრულფასოვნად სიარულს და ტერფის მიწაზე დადგმას, მშობელმა დახმარებისთვის პედიატრს უნდა მიმართოს.
თითის წვერებზე სიარული, შესაძლოა, სხვადასხვა მიზეზით იყოს გამოწვეული. ერთ-ერთია ნევროლოგიური დაზიანებები, მაგ. ცერებრული დამბლა ან კუნთოვანი დისტროფია, რომელიც გენის მუტაციის შედეგად ვითარდება. როდესაც ბავშვს მსგავსი ტიპის დარღვევები აქვს, ის ვერ ახერხებს, რომ ტერფი გადაადგილებისთვის გამოიყენოს, რის გამოც იძულებულია თითის წვერებს დაებჯინოს და ისე იმოძრაოს.
ფეხის წვერებზე სიარულს ხშირად ორთოპედიული დეფექტებიც იწვევს, მაგ. ტერფის დეფორმაცია ან კალკანუსის აპოფიზიტი. ფეხის არეში სტრუქტურული ცვლილებები ბავშვს ხელს უშლის, რომ ფეხი მიწაზე ბოლომდე დადგას, რადგან ეს მისთვის ძალიან მტკივნეულია.
ზოგიერთი ბავშვი, რომელსაც ფიზიოლოგიურად შეუძლია ფეხი იატაკს ბოლომდე დააბჯინოს, ამჯობინებს, რომ თითის წვერებზე იაროს. როგორც წესი, ასეთ ბავშვებს სხვადასხვა ქცევითი თავისებურებაც ახასიათებთ. შესაძლოა, ისინი რიტუალურ ქცევას ხშირად ახორციელებდნენ ან გამოწვევებთან გამკლავებას უფრთხოდნენ. ასეთ შემთხვევაში, შესაძლოა, თითის წვერებზე სიარული აუტიზმის ან განვითარების დარღვევის მანიშნებელიც იყოს.
ხშირად ჯანმრთელი ბავშვებიც, რომლებსაც სამედიცინო ჩვენება არ აქვთ, ფეხის წვერებზე დადიან. ეს ჩვევაა და არა დაავადება. როდესაც ექიმი თითის წვერებზე სიარულის გამომწვევ ყველა შესაძლო სამედიცინო პრობლემას გამორიცხავს, ის აუცილებლად გეტყვით, რომ ბავშვს ჩვევაში აქვს ფეხის წვერებზე სიარული. ზოგიერთი კვლევით დგინდება, რომ ბავშვები სიარულის მსგავს ჩვევას მემკვიდრეობითაც იძენენ. აღმოჩნდა, რომ იმ ჯანმრთელი ბავშვების მშობლების დიდი ნაწილი, რომლებსაც თითის წვერებით გადაადგილება მოსწონთ, მცირეწლოვან ასაკში თავადაც ფეხის წვერებზე დადიოდა.
ჯანმრთელი ბავშვების 5-12 %-ს ფეხის წვერებზე სიარული ახასიათებს, თუმცა მედიკოსები გადაადგილების თავისებურების მიზეზის დადგენას დღემდე ვერ ახერხებენ. შესაძლოა, მიზეზი გენეტიკური იყოს. რამდენიმე კვლევით ასევე დადგინდა, რომ ბავშვებს, რომლებსაც ფეხის ტერფის იატაკზე დადგმა უჭირთ, მეტყველების პრობლემებიც აქვთ, მათ მოტორული და სენსორული უნარების განვითარებაც უძნელდებათ.
ბავშვებს, რომლებსაც ჩვევაში აქვთ ფეხის წვერებზე სიარული წვივის კუნთები ეჭიმებათ. მათ დროსთან ერთად უფრო უჭირთ ქუსლის მიწაზე დადგმა და სპორტული აქტივობებით დაკავებისას ფიზიკურ ტკივილს განიცდიან.
ბავშვის იდიოპათიური სიარული, როდესაც მას ჩვევაში აქვს ფეხის წვერებზე დგომა, კონკრეტული საშუალებებით არ იკურნება. ამ შემთხვევაში საუკეთესო მკურნალი დროა. ბავშვი დროსთან ერთად დამძიმდება, მისი სხეულის მასა მოიმატებს, რის გამოც მას გაუჭირდება გადაადგილების ჩვეული სტილის ერთგულება.
ბავშვს ხშირად შეახსენეთ, რომ ტერფი სრულად დადგას იატაკზე, მას გაწელვის ვარჯიშები შეასრულებინეთ, ეცადეთ, შვილს შედარებით მძიმე ფეხსაცმელი ჩააცვათ, კარგია, თუ პატარას ორთოპედიული ფეხსაცმლით ატარებთ. როდესაც ბავშვს წვივის კუნთები მეტისმეტად ეძაბება და მას გადაადგილება უჭირს, შესაძლოა, ქირურგიული ჩარევა გახდეს საჭირო. არსებობს შემთხვევები, როდესაც ბავშვები ქირურგიული ჩარევის შემდეგ 13 წლის მანძილზე აგრძელებდნენ ფეხის წვერებზე სიარულს.
ფეხის წვერებზე მოსიარულე ბავშვების მშობლებისთვის მკურნალობის მეთოდებთან დაკავშირებით რჩევის მიცემა ექიმებსაც უჭირთ. მთავარია, რომ სამ წლამდე ასაკის ბავშვი, რომელიც თითის წვერებზე დადის, პროფესიონალს დროულად აჩვენოთ, რათა მკურნალობა და დახმარება დაგვიანებული არ აღმოჩნდეს.
მომზადებულია theconversation.com- ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა
წაიკითხეთ სრულად
