დიდი ხნის წინ ერთ ქალაქში ცხოვრობდა მასწავლებელი, რომელსაც ბევრი მოწაფე ჰყავდა. ერთხელ მათ შორის ყველაზე ნიჭიერი ჩაფიქრდა: „არსებობს კითხვა, რომელზეც ჩვენი მოძღვარი ვერ მიპასუხებს?“
აყვავებულ მინდორში ულამაზესი პეპელა დაიჭირა და ხელისგულებში მოიმწყვდია. პეპელა ხელისგულებზე ფეხებით ებღაუჭებოდა და უღუტუნებდა. გაღიმებული მოწაფე მასწავლებელთან მივიდა და ჰკითხა:
- აბა, მითხარით: ხელებში ცოცხალი პეპელა მყავს თუ მკვდარი?
მას მშვენიერი მწერი ხელისგულებში ისე ჰყავდა მომწყვდეული, რომ ნებისმიერ წამს მზად იყო, მასწავლებლის პასუხის შესაბამისად, ცოცხალი დაეტოვებინა ან მოეკლა. მოძღვარს მისი ხელებისთვის თვალიც არ შეუვლია, ისე უთხრა:
- ყველაფერი შენს ხელშია.
ჩემმა მოსწავლეებმა ეს იგავი ასე შეაფასეს:
1. იგავები მარტივად გვესაუბრებიან რთულზე;
2. ფრაზებს განსხვავებულ სიტუაციებში სხვადასხვა მნიშვნელობა შეიძლება ჰქონდეთ;
3. პრობლემებს არა ერთი გადაწყვეტა აქვთ;
4. ცხოვრება სავსეა პიროვნულ გადაწყვეტილებათა სიმრავლით;
5. ის დამუხტულია, აგრეთვე, ფარდობითობებით;
6. გამოცდილება მეყსეულ პასუხებს ბადებს;
7. ზოგჯერ ასწავლო, ნიშნავს მარტო დატოვო საკუთარ თავთან.
იმ დღეს ჩემს ბავშვებს არა უშავდათ - სტანდარტულ სიმაღლეზე დაბლა არ ჩამოსულან.
არც კი იციან, როგორ მიყვარს ისინი, როცა ფიქრობენ და... ნებისმიერ სხვა დროსაც.
შეიძლება დაინტერესდეთ
„ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“, - ამის შესახებ სოციალურ ქსელში ფილოლოგი გია მურღულია წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:
„ერთხელაც დავწერ - იქნებ ვინმემ გაიგონოს:
ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“.
რატომ უნდა ვისახავდეთ მიზნად ზოგადსაგანმანათლებლო სივრცეში საუნივერსიტეტო განათლების ელემენტების ჩამოტანას - ვის სჭირდება ასეთი სიურელისტური ამოცანების გადაწყვეტა, მითუმეტეს, რომ ვერასდროს წყდება?
ბავშვი სკოლაში ლიტერატურის გაკვეთილებზე უნდა მიდიოდეს ინტელექტუალური და ესთეტიკური სიამოვნების აღსაქმელად და მისაღებად და არა დაუსრულებელი განმარტებებისა და სქემების დასაზუთხად - მხატვრულ ტექსტებს არ სჭირდებათ არც პროკრუსტეს სარეცელი და არც „საბოლოო ჭეშმარიტებანი“.
ლიტერატურის გაკვეთილი ფიქრისა და განცდის თავისუფლების გაკვეთილია - როგორც მოსწავლის, ისე მასწავლებლისთვისაც და არა სტანდარტიზებული იდეების უაპელაციო კულტივირება და ჩანერგვა პედაგოგისა თუ ბავშვის ცნობიერებაში, რისი ძალდატანებითი თავსმოხვევის (ერთადერთობის ნიშნით!) დაუსრულებელ მცდელობასაც ახლა ვხედავთ საქართველოს სკოლებში.
სახელმძღვანელოებში არ უნდა იყოს ამოსახევი ფურცლები, როგორც კარგად არის მინიშნებული შესანიშნავ ფილმში „მკვდარი პოეტების საზოგადოება“. სასწავლო წიგნების შეფასების დღეს დამკვიდრებული „სისტემის“ პირობებში კი შესაძლოა ისეთი „სახელმძღვანელოები“ შეიქმნას, რომლებშიც ბევრი ფურცელი ამოსახევი იქნება.
ბრმა უნდა იყო, რომ ვერ ხედავდე, რა სავალალო შედეგთან მიგვიყვანა ქართულ სკოლაში ჰუმანიტარული განათლების სფეროში არამართებული „პრინციპების“ დამკვიდრების დაუსრულებელმა და უდღეურმა „ექსპერიმენტებმა“, რომლებსაც ამ საქმისთვის სრულიად შეუფერებელი და კატეგორიულად უინტერესო ადამიანები ატარებენ - ისინი საკუთარი ცნობიერების კლიშეებს ავრცელებენ მხოლოდ.
კარგად დაიმახსოვრეთ, რომ ეგ თქვენი ე.წ. „მატრიცები“, რომლებითაც ყველას თავი მოაბეზრეთ, ბავშვის მიერ ლიტერატურის აღქმის სიკვდილია - სასკოლო ეტაპზე ის სიამოვნებასა და სიხარულს ეძებს და არა ყალბ „მეცნიერებას“. არც მასწავლებლებს სჭირდებათ ლიტერატურის სწავლების ერთადერთი „სწორი პრინციპის“ ყოველდღიური დამხობა თავზე - სწავლებაც შემოქმედების თავისუფლებაა და ამიტომ.
დავაცადოთ ბავშვებს, რომ შეიყვარონ და არა შეიძულონ კარგი ლიტერატურა - ის ამას იმსახურებს,“ - წერს გია მურღულია.
წაიკითხეთ სრულად