„​მშობლები ხშირად მეკითხებიან, უნდა შეაღვიძონ თუ არა ბავშვები პამპერსის გამოსაცვლელად...“

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. რადგან ​წინა კვირაში გამოქვეყნებულმა სტატიამ „ინტერვალური შიმშილი“ მკითხველთა დიდი ინტერესი და გამოხმაურება გამოიწვია, დღესაც სწორედ ამ თემაზე შემოგთავაზებთ ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს? რატომ 16-საათიანი ინტერვალი და არა 18-საათიანი? დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

წინა სამშაბათს გამოქვეყნებულ სტატიაზე მკითხველთა დიდი გამოხმაურების გამო დღესაც შევეხებით „ინტერვალური შიმშილის“ კვების რეჟიმს. მათთვისაც, ვისთვისაც უცნობია, რას გულისხმობს აღნიშნული კვების რეჟიმი, შეგიძლიათ იხილოთ ჩვენი ​წინა სტატია. პირველ რიგში, მინდა შევეხო მოსახლეობაში გავრცელებულ „18-საათიან ინტერვალურ შიმშილს“. ამ რეჟიმის დროს უფრო მეტი გვერდითი მოვლენის განვითარების გამო მას პრაქტიკულად რეკომენდაცია არ ეძლევა. ასეთ დროს ხშირად თავს იჩენს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ჩივილები, როგორებიცაა: დისკომფორტი მუცლის არეში, კუჭის პერიოდული ტკივილი, გულისრევა, ნაღვლის ბუშტის გაღიზიანება და ა.შ.
​
კიდევ ერთხელ განვმარტავ, რომ „ინტერვალური შიმშილის“ დროს ადამიანი 24 საათიდან 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო დარჩენილი 16 საათი არაფერს მიირთმევს. კვებისთვის განკუთვნილი 8 საათი გაჯერებული უნდა იყოს უკვე არაერთხელ ნახსენები დაბალანსებული, მრავალფეროვანი ჯანსაღი საკვებით. ვსაუბრობთ პრაქტიკულად ჯანმრთელ ადამიანებზე, ვისაც არ აქვს რაიმე თანმხლები ქრონიკული დაავადება (ქრონიკული დაავადების მქონე ადამიანები პირადად მათთვის განკუთვნილ რეჟიმზე უნდა იყვნენ). ასევე აღნიშნული რეჟიმი არ ეხება ბავშვთა და მოზარდ თაობას.

როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს და დღეში რამდენჯერ და დაახლოებით რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება?

ერთ მაგალითზე განვიხილავ „ინტერვალური შიმშილის“ დროს, როგორ და რომელ საათებში უნდა იკვებოთ. მაგალითად, საუზმე დილით 10:00 საათზე. ეს დღის ის მონაკვეთია, როცა შეგვიძლია, ვიყოთ შედარებით თამამები რაციონის შერჩევისას. მისაღებია, საუზმე იყოს მდიდარი როგორც ცილოვანი, ისე ნახშირწყლოვანი საკვებით. 

საუზმიდან დაახლობით 2-3 საათში რეკომენდებულია ხილით წახემსება. მინდა ხაზი გავუსვა, რომ ხილი უნდა იყოს ჩვენს რაციონში,  როგორც ცალკე ულუფა, ცალკე კვება. სასურველია, მივირთვათ სეზონური ხილი 200-300 გრ. ოდენობით („აკრძალულ“ ხილში შედის: კარალიოკი, ბანანი, ყურძენი, ლეღვი, მსხალი). 

დაახლოებით 15:00 საათისთვის სასურველია მივირთვათ დღის ძირითადი ულუფა, სადილი. იგი მდიდარი უნდა იყოს ცილებით, ბოსტნეულით და ასევე შეგიძლიათ მიირთვათ მცირე ოდნებით ჯანსაღი მცენარეული ცხიმი. 

დღის ბოლო კვება, ვახშამი 18:00-ზე (ამ მაგალითზე, როცა საუზმე 10:00 იწყება, ვახშამი გამოდის 18:00 საათზე) შესაძლებელია, იყოს რძის ნაწარმი ან ბოსტნეულის სალათი. დღის მანძილზე გვერდს ვერ ავუქცევთ ორგანიზმში სითხის ბალანსის შენარჩუნებას. 

კიდევ ერთხელ ვაკონკრეტებ, რომ ჩვენ ვსაუბრობთ პრაქტიკულად ჯანმრთელ ადამიანებზე, ვისთვისაც რეკომენდებულია დღის მანძილზე დაახლობით 1,5 ლ. წყალი, ზაფხულის ცხელ დღეებში წყალზე მოთხოვნილება თავისთავად იზრდება. სასურველია, წყლით ორგანიზმი არ დავტვირთოთ ძილისწინა პერიოდში, მისი მიღება მცირე ულუფებით დავიწყოთ უზმოდან და მივიღოთ კვებებს შორის პერიოდში. 

რაც შეეხება დარჩენილ 16 საათს, ამ დროს დაშვებულია მხოლოდ წყლის და უშაქრო ყავის ან ჩაის მირთმევა. უმჯობესია, ეს იყოს მხოლოდ წყალი ან მწვანე ჩაი.

ბოლოს ხაზგასმით უნდა დავაფიქსიროთ, რომ არ არსებობს ყველა ადამიანზე მორგებული კვების არც რეჟიმი, არც რაციონი. იმან, რაც შეიძლება ერთისთვის იყოს მისაღები და დადებითი გავლენა მოახდინოს მის მეტაბოლიზმზე, შესაძლებელია, სხვა ადამიანს ავნოს კიდეც. ნებისმიერი კვების რეჟიმის შერჩევისას სასურველია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლება იყოს ჯანსაღი და არა ზიანის მომტანი.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა