Baby Bag

„ბავშვს არასოდეს დაავიწყდება ხატვაზე რომ დადიოდა, ყოველთვის დადებითად გაახსენდება და მის მომავალზე მნიშვნელოვან გავლენას იქონიებს“

„ბავშვს არასოდეს დაავიწყდება ხატვაზე რომ დადიოდა, ყოველთვის დადებითად გაახსენდება და მის მომავალზე მნიშვნელოვან გავლენას იქონიებს“
როგორი მოსწავლე იყო ზალიკო სულაკაური, რატომ აირჩია ხატვის ეს მიმდინარეობა - კარიკატურისტობა და რატომ გადაწყვიტა მასწავლებლობა - ამ და სხვა საინტერესო კითხვებზე ​Moms.ge-ს მხატვარი, კარიკატურისტი ზალიკო სულაკაური პასუხობს. 

- სკოლის პერიოდზე რომ გვესაუბროთ. როგორი მოსწავლე იყავით, თქვენ და თქვენი ტყუპისცალი ძმა ხშირად ერეოდით მასწავლებლებს ერთმანეთში?

- მოუსვენარი ბავშვი ვიყავი, მაგრამ დღეს ჩემი მასწავლებლები ამაყობენ ჩემით. ახლა ჩემს სკოლაში რომ მივდივარ და ბავშვები იგებენ, მეც მათსავით აქ ვსწავლობდი, გახარებულები არიან. ეს სიხარული მაბედნიერებს. არაფერია იმაზე კარგი, როცა აცნობიერებ, რომ ბავშვებს უყვართ ზალიკო. რაც შეეხება ზურიკოს, დღემდე ვერევით ერთმანეთში. სკოლაში ამას ჩვენ სასარგებლოდ ვიყენებდით და სწავლაში შრომას ვინაწილებდით. თუმცა ერთხელ გამოგვიჭირეს და ერთდროულად გამოგვიძახეს. ვერ დავმალავ, მასწავლებლები ხელს გვიწყობდნენ, იცოდნენ, რომ ხატვა გვიყვარდა და ამ საქმის ერთგულები ვიქნებოდით. მთელმა სკოლამ იცოდა, რომ ზალიკო და ზურიკო მხატვრები უნდა გამოსულიყვნენ.

- რა ასაკიდან დაიწყეთ ხატვა?

- ბაღში წასვლამდე დავიწყე ხატვა, მაგრამ სკოლაში დაწყებითი კლასებიდანვე ჩავიბეჭდე გონებაში, რომ მხატვრობა იყო ჩემი მომავალი ხელობა.

- თქვენი ხატვის მასწავლებელიც რომ გაიხსენოთ.

- აკადემიის მოსამზადებელ კურსებზე სიარულისას აკაკი თევზაძე მასწავლიდა. მთელ გულს დებდა საქმეში და ხატვის სიყვარულს მინერგავდა. მასწავლიდა, როგორ უნდა მივდგომოდი ამ საგანს და შემდეგ როგორ გადმომეტანა ქაღალდსა თუ ტილოზე შედევრი. შეეძლო თუ არა მოსწავლეს, სხვა საქმე იყო, მას მაინც განსაკუთრებული მიდგომა ჰქონდა საქმის მიმართ და სხვა მხრიდან გვასწავლიდა ყველაფერს. ასევე მასწავლებელი, რომელმაც ხატვა მასწავლა და სხვა გზისკენ არ გადამახვევინა, არის რემბრანდტი.

- რას ნიშნავს თქვენთვის ხატვა?

- ნებისმიერი მკითხველისთვის ადვილად გასაგებად ვიტყვი - თქვენთვის რას წარმოადგენს სუნთქვა? ხომ მოკვდება ადამიანი რომ არ ისუნთქოს? ასეა. ბედნიერი ვარ, როცა ვხატავ ჩემს ემოციას, ხედვას. მოუსვენარი კაცი ვარ, სულ მინდა, ვხატო. ყველაფერთან ერთად, ეს ჩემი ერთ-ერთი ძირითადი შემოსავალია. არავინ იფიქროს, რომ მხატვარი ღარიბი კაცია და კიბის ქვეშ კვდება. ტყუილია. არ არსებობს მშიერი მხატვარი. ამაზე დიდი სიმდიდრე არაფერია ბავშვების შემდეგ...

- კარიკატურების ხატვა რატომ გადაწყვიტეთ, რა მნიშვნელობას ანიჭებთ ამ მიმდინარეობას?

- ეს არის ყველაზე რთული მიმდინარეობა იმიტომ, რომ ჩარჩოებს ანგრევ და ცდილობ, წარმოაჩინო სხვა რაღაცები. ბავშვობიდან მოყოლებული დღემდე მულტფილმები მიყვარს. მთავარი მარცვალი კი საიდანაც მულტიპლიკაცია აღმოცენდა, კარიკატურაა. ამასთან ერთად, ოჯახში სუფრა რომ იშლებოდა, ჩემთან თუ სხვაგან, არ აქვს მნიშვნელობა, ყველას ვხატავდი. სკოლაშიც სულ მასწავლებლებს ვხატავდი. ვხატავდი მარტივად, გასაგებად და სახალისოდ. დროთა განმავლობაში კი მივხვდი, რომ ეს ჩემი საქმე იყო. მინდოდა ხალხისთვის ხალისი მომეტანა. ეს ყველაფერი გადამდებია.

- ცნობილი ადამიანებიდან ვისი კარიკატურები დაგიხატავთ და ვისი დაგმახსოვრებიათ განსაკუთრებულად?

- ასე განსაკუთრებულად არ მიყვარს ვინმე ცნობილი ადამიანის კარიკატურა, ყოველ ჯერზე ვცდილობ, რომ უკეთესი შევქმნა.

- როგორც ვიცით, ახლა ბავშვებს ასწავლით ხატვას, რატომ გადაწყვიტეთ მასწავლებლობა?

მწერლის ოჯახში დავიბადე. მამაჩემი კინოდრამატურგია, ამასთანავე მასწავლებელი იყო. ჩემი ძმაც, ტყუპისცალიც მასწავლებელია. როგორც ჩანს, ჯიშში გვაქვს. სასიამოვნოა, როცა შენს ცოდნას სხვას უზიარებ. ასწავლი მარტივ გზებს და ეხმარები შედეგის მიღებაში.

- და ბოლოს, მშობლებს რომ მივცეთ რჩევა - რა ასაკიდან უნდა შეიყვანონ შვილები ხატვაზე?

- ვფიქრობ, ყველა ბავშვში დევს ხატვის სურვილი. რა ასაკიდანაც არ უნდა გაუჩნდეს ბავშვს ხატვის სურვილი, მისაღებია მასწავლებელთან მიყვანა. ყველას აქვს აღქმის უნარი და უჩნდება სურვილი, ეს აღქმა და ემოცია ფურცელზე გადმოიტანოს. მართალია, ყველა ბავშვი მხატვარი ვერ გამოვა, მაგრამ მათ ჩამოუყალიბდებათ გემოვნება, ისწავლიან სხვებთან ურთიერთობას. ბავშვს არასოდეს დაავიწყდება ხატვაზე რომ დადიოდა, ყოველთვის დადებითად გაახსენდება და მის მომავალზე მნიშვნელოვან გავლენას იქონიებს. 

ესაუბრა თამუნა კიკალიშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ გინდათ, რომ ბავშვს რამე უხაროდეს, უყვარდეს და სიამოვნებას ანიჭებდეს, თქვენ უნდა გიხაროდეთ ამ რიტუალის გაკეთება,“ - თამარ ედიბერიძე

„თუ გინდათ, რომ ბავშვს რამე უხაროდეს, უყვარდეს და სიამოვნებას ანიჭებდეს, თქვენ უნდა გიხაროდეთ ამ რიტუალის გაკეთება,“ - თამარ ედიბერიძე

​​ბავშვთა ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ დღესასწაულების დროს ოჯახური რიტუალების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, მარტივ რიტუალებში ბავშვების ჩართვა აუცილებელია, რადგან ეს მათ ჯანსაღი ფსიქიკის ჩამოყალიბებაში უწყობს ხელს:

„ჯანსაღ ფსიქიკას აყალიბებს მოლოდინების გამართლება. ადეკვატური მოლოდინი საჭიროა იმისთვის, რომ ჩვენ ის გაგვიმართლდეს და იმედები არ გაგვიცრუვდეს. კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რომ ​ყველაზე პატარა ბავშვის ჩართულობა რიტუალსა და ტრადიციაში იყოს გათვალისწინებული. რაც უფრო მარტივად შესასრულებელია ეს რიტუალი, მით უფრო ადვილია, რომ მასში პატარა ასაკის ბავშვებიც თამამად ჩავრთოთ. როდესაც დღესასწაული ერთხელ გავიარეთ, შემდეგ ისევ, ეს აყალიბებს განცდას, რომ „აი, კიდევ ერთხელ, კიდევ ერთხელ,“ ეს არის უკვე განცდა იმისა, რომ გავიზარდე. რაც მთავარია, წლიდან წლამდე ბავშვი იზრდება და მისი შესაძლებლობებიც იზრდება. რიტუალებსა და ტრადიციაში მისი წვლილიც შეიძლება ნელ-ნელა გავზარდოთ.“

თამარ ედიბერიძის თქმით, მარტივი კომპონენტებისგან შემდგარი კერძების მომზადებაში ბავშვების ჩართვა მათთვის ძალიან სასარგებლოა:

„ძალიან მიყვარს საშობაო ტრადიცია, გურული ღვეზელები, ნაძვის ხის აწყობა. ყველა ოჯახს შეიძლება ჰქონდეს ​კერძი, რომელიც მარტივი კომპონენტებისგან მზადდება. გურულ ღვეზელსაც თუ ჩავუღრმავდებით, იქ არაფერი განსაკუთრებული არ ხდება. მარტივი კომპონენტებისგან აწყობილ, მაგრამ თავისებურად აწყობილ კერძს, რომელიც ერთ კონკრეტულ დღეს უკავშირდება, მაგ. ლობიანები ბარბარობას, ბავშვთან ერთად თუ მოვამზადებთ, კარგია. ცომის მოხვევაში, გულსართის ჩადებაში ან მსგავს რაღაცებში მონაწილეობისას მას ექნება თანაზიარობის, ჩართულობის განცდა. ის სწორედ ამ ეშხით დაელოდება ახალ ღონისძიებას.“

​თამარ ედიბერიძემ მშობლებს მოუწოდა თავადაც სიხარულით ჩაერთონ რიტუალებში, რომლებსაც ბავშვებთან ერთად ასრულებენ:

„თუ გინდათ, რომ ბავშვს რამე უხაროდეს, უყვარდეს და სიამოვნებას ანიჭებდეს, თქვენ უნდა გიხაროდეთ ამ რიტუალის გაკეთება. თუ თქვენ იძულებით აკეთებთ რამეს, ასხივებთ, რომ ახლა არ გაქვთ ამის ნერვები, ეს ბავშვის დამოკიდებულებასაც ასუსტებს. ​თუ ბავშვი ხედავს, რომ დედა წვალობს ამ ყველაფრის გაკეთებაზე, მას არ მოეწონება ეს რიტუალი და ცუდად დაამახსოვრდება. ამას სჯობს რაღაც შევცვალოთ ან იმ ეტაპზე უარი ვთქვათ. მშობლებს ეს პირიქით ეხმარებათ ხოლმე. როდესაც ხვდებიან, რომ ეს ბავშვისთვის კარგია, უფრო ნახულობენ თავის თავში ძალას, რომ თუნდაც იმ ერთი დღით სიხარული, ბედნიერება და ბავშვისადმი მხარდაჭერა გამოხატონ.“

„ბავშვის ტრადიციაში ჩართულობა და რეგულარულად განმეორებადობა მას ძალიან დადებით მოლოდინს შეუქმნის. მისთვის ეს იქნება დადასტურება იმისა, რომ მართლა გაიზარდა, რადგან კიდევ ერთი დღესასწაული მოვიდა. მე ბავშვობიდან მახსოვს ნაძვის ხის აწყობისას წლიდან წლამდე როგორ ნაკლებად და ნაკლებად მაღალი იყო ის ჩემთან შედარებით. ნაძვის ხე წლიდან წლამდე მიდასტურებდა, რომ „შენ უფრო დიდი გოგო ხარ, ვიდრე იყავი!“ ეს მე ძალიან კარგად მახსოვს. ასეთი მარტივი ფენომენები უკეთესად ქმნის კარგ ფსიქიკას და მომავალს, ვიდრე ​ძალიან ძვირადღირებული სათამაშო. მეტისმეტად ძვირადღირებული რიტუალები მოლოდინს ქმნის და ჩვენ ვერ შევინარჩუნებთ ამას წლიდან წლამდე. ეს ბავშვს არარაციონალურ მოლოდინებს უჩენს. თანატოლებში არარაციონალური შეჯიბრი ყალიბდება. დიდი შანსია, რომ ბავშვს შემდეგ წელს იმედი გავუცრუოთ. მარტივი შინაარსის რიტუალი ყოველთვის შესრულებადი იქნება, ნებისმიერ პირობებში,“ - აღნიშნულ საკითხზე თამარ ედიბერიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ 

წაიკითხეთ სრულად