Baby Bag

მეცნიერების მტკიცებით, ბუნებასთან ურთიერთობა ბავშვებს აბედნიერებს

მეცნიერების მტკიცებით, ბუნებასთან ურთიერთობა ბავშვებს აბედნიერებს

მშობლები ბავშვებთან ერთად ბუნებაში სეირნობისას შვილების გუნება-განწყობის გამოკეთებას მარტივად ამჩნევენ. სიარული ერთგვარი ვარჯიშია, რომელიც ადამიანს თავს ბედნიერად აგრძნობინებს. საყვარელ ადამიანებთან ერთად ყოფნა ნებისმიერი ბავშვისთვის უდიდესი სიხარულის მიმნიჭებელია, ხოლო ბუნებაში ყოფნა პატარების განწყობაზე ძალიან დადებითად აისახება. შაბათ-კვირას ოჯახური გასეირნების მოწყობა მშობლებსა და შვილებზე პოზიტიურად ზემოქმედებს. შესაძლოა, გარეთ ცუდი ამინდი იყოს, წვიმდეს, ბავშვებს კი სიარული ეზარებოდეთ, მაგრამ საბოლოო ჯამში, ყველაფერი ძალიან კარგად ჩაივლის. თავგადასავლები, ახალი აღმოჩენები, უნიკალური შეგრძნებები და ბუნების სილამაზით ტკბობა ნებისმიერ უსიამოვნებას მარტივად გადაფარავს.

მკვლევარები პატარების ბუნებასთან ურთიერთობებს რეგულარულად აკვირდებოდნენ, რის შედეგადაც დაადგინეს, რომ ბუნება ბავშვებს ნამდვილად აბედნიერებს. ადამიანები ბუნებასთან ურთიერთობისას მასთან ძლიერ ემოციურ კავშირს ამყარებენ, რაც მათ უდიდეს ბედნიერებას ანიჭებს. მექსიკის ერთ-ერთ სკოლაში 9-12 წლის ასაკის 300-მდე ბავშვმა მკვლევარების მიერ შედგენილი სპეციალური კითხვარი შეავსო. კითხვები მათ გუნება-განწყობას, ბუნებასთან ურთიერთობას და ხასიათის თავისებურებებს შეეხებოდა.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ბავშვები, რომლებიც ბუნებასთან ხშირად ურთიერთობდნენ, ველური ყვავილებისა და ცხოველების დანახვაზე ბედნიერდებოდნენ. მათ ფრინველების ხმის გაგონებაც საოცრად სიამოვნებდათ. პატარები, რომლებსაც ბუნებაში ყოფნა უყვართ, სხვა ადამიანებისადმი მეტ თანაგრძნობას და მათი დახმარების სურვილს რეგულარულად ავლენენ. ისინი სიფრთხილით მოიხმარენ წყალს და საყოფაცხოვრებო ნივთებს. ბუნებასთან ურთიერთობის მოყვარული ბავშვები გენდერულ, სოციალურ და რასობრივ თანასწორობასაც უჭერენ მხარს. მათ ბედნიერების სკალაზე უმაღლესი მაჩვენებლებიც უფიქსირდებათ. კვლევებით ასევე დადასტურდა, რომ ბუნების მოყვარული ბავშვები გლობალური ეკოლოგიური კრიზისის ფონზე გარემოს აქტიურ დამცველებად გვევლინებიან.

„ბავშვები მომავალი ლიდერები, საქმოსნები, მუშები და მასწავლებლები არიან. მათი განათლება, გარემოსადმი პატივისცემა და გარემოს მნიშვნელობის გაცნობიერება სამომავლოდ ბუნების გადარჩენას შეუწყობს ხელს,“ - ნათქვამია კვლევის ორგანიზატორთა ოფიციალურ განცხადებაში.

ამერიკის შეერთებულ შტატებში ე.წ. „ტყის საბავშვო ბაღები“ ფუნქციონირებს. მსგავსი ტიპის სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებებში ბავშვებს ბუნებაში ყოველდღიურად სეირნობას აჩვევენ, ასწავლიან ბაღის მოვლას და გარემოს პატივისცემას.

ბუნებასთან ურთიერთობა დადებითად არამხოლოდ ბავშვებზე, არამედ უფროსებზეც ზემოქმედებს. 2015 წელს ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ადამიანები, რომლებიც ხშირად სეირნობენ, ნეგატიური აზრებისგან თავისუფლდებიან. შოტლანდიელი ექიმები მაღალი არტერიული წნევის, სტრესისა და დეპრესიისგან გასათავისუფლებლად ადამიანებს ბუნებაში ხშირად გასვლას ურჩევენ. ერთ-ერთმა უახლესმა კვლევამ აჩვენა, რომ ბუნების მოყვარული ბავშვები უკეთ იკვებებიან, ბევრს ვარჯიშობენ და კარგი ხასიათითაც გამოირჩევიან.

XIX საუკუნეში მოღვაწე ამერიკელი ფილოსოფოსი ჰენრი დევიდ თორო, რომელიც ტრანსცენდენტალისტი იყო, თვლიდა, რომ ბუნებას სპირიტუალური დანიშნულება აქვს. მისი ნაშრომი „უოლდენი ანუ ტყეში ცხოვრება“ ბუნებაზე ზრუნვის და მისკენ მიბრუნებისკენ მოწოდებაა. თორო თვლიდა, რომ ბუნებას ადამიანის სულის განკურნების უნარი აქვს. ადამიანის სული კი ბუნების დიადი სულის ნაწილად მიაჩნდა.

ამერიკელების ნაწილს დღემდე მტკიცედ სწამს, რომ ბუნებას უდიდესი ძალა აქვს. ისინი მისი სიღრმისეული მნიშვნელობის გაგებას და წვდომას აქტიურად ცდილობენ. თოროს მოძღვრების თაყვანისმცემლები თვლიან, რომ ადამიანური ყოფიერების ყველა ფუნდამენტურ კითხვაზე პასუხი სწორედ ბუნებაში უნდა ვეძებოთ.

მომზადებულია ​cnn.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებისთვის საინტერესო კითხვებს უპასუხა და ბავშვის განვითარების ტრაექტორიებზე ისაუბრა:

„მშობლებს ხშირად აქვთ კითხვები: რა არის ტიპური განვითარება? რა არის ატიპური განვითარება? რა არის განვითარების დაყოვნება? რითი განსხვავდება ისინი ერთმანეთისგან? მოკლედ რომ ვისაუბროთ, მაგალითს მოვიყვან. როდესაც სახლს ვაშენებთ, მისი აშენება გარკვეული თანმიმდევრობით ხდება. ვცდილობთ, რომ კარგად გავაკეთოთ ფუნდამენტი, იმიტომ, რომ ფუნდამენტის გარეშე სახლი დაინგრევა. შემდეგ ამოგვყავს სართულები. მშენებლობას აქვს თავისი წესი. ბავშვის განვითარებაც ასეთია. ჯერ იყრება ფუნდამენტი.​ ეს არის მისი შეგრძნებები და მოძრაობები. ის გარემოს ასე შეიმეცნებს.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ტიპური განვითარების დროს პროცესები თანმიმდევრულია:

„მხოლოდ ამ ფუნდამენტის შემდეგ ბავშვი სახელს არქმევს იმას, რასაც ხელი მოჰკიდა, რაც გააგორა, რაც ჩაკბიჩა. ელემენტარული პროცესები ყალიბდება და ამის მერე ყალიბდება ენობრივი პროცესები. ჩვეულებრივი ტიპური განვითარება ასეთი თანმიმდევრობით არის. მას მერე, რაც ბავშვი ენას ითვისებს, მას უკვე ესმის მითითებები, უყალიბდება ნებელობა, იწყებს ასოების და ციფრების გარჩევას. ასეთი თანმიმდევრობით ყალიბდება ბავშვის ფსიქიკური განვითარება.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ ზოგადი კანონზომიერების პროცესში გარკვეული შეფერხება განვითარების დაყოვნებაზე მიგვანიშნებს:

​შეიძლება ზოგადი კანონზომიერების პროცესში რაღაც აირიოს. ეს არევა შეიძლება იყოს განსხვავებული. შეიძლება ისე მოხდეს, რომ ფუნდამენტი კარგად ვერ ჩაიყაროს. ასეთი ტიპის განვითარების დროს ხდება რაღაც პროცესების დაყოვნება, ვერ ეტევა პროცესები დროში. თუ ბავშვმა დროზე არ გაიარა, ხელი არ მოჰკიდა დროზე და კარგად ვერ შეიმეცნა საგნები შეგრძნებებით, სახელის დარქმევაც გვიან იქნება. ამას ვუწოდებთ ჩვენ გარკვეული სფეროს განვითარების დაყოვნებას. არის ისეც, რომ ყველა სფეროში ხდება ასეთი დაყოვნება. ამას გლობალურ დაყოვნებას ვუწოდებთ.“

„არის განვითარების ფორმა, როდესაც რაღაც სართულები სწრაფად შენდება. ფუნდამენტი ჩაყრილია და უცბად მესამე სართული შენდება, პირველი-ორი არ არის. ეს მესამე სართული ცაშია გამოკიდებული და მალევე ჩამოინგრევა, ცხადია. ამას ჩვენ ვუწოდებთ ატიპურ განვითარებას. აღმოჩნდება, რომ ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, ცნობს ასოებს და ციფრებს, როდესაც არ უნდა ცნობდეს ამ ასაკში. ეს არ არის ტიპური განვითარება. აუტიზმის სპექტრის აშლილობების შემთხვევაში გვაქვს შემთხვევები, როდესაც რაღაც უნარები ძალიან სწრაფად განვითარდა და რაღაცები არ ვითარდება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​თამარ გაგოშიძის ნეიროფსიქოლოგიის ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად