Baby Bag

მეცნიერების მტკიცებით, ბუნებასთან ურთიერთობა ბავშვებს აბედნიერებს

მეცნიერების მტკიცებით, ბუნებასთან ურთიერთობა ბავშვებს აბედნიერებს

მშობლები ბავშვებთან ერთად ბუნებაში სეირნობისას შვილების გუნება-განწყობის გამოკეთებას მარტივად ამჩნევენ. სიარული ერთგვარი ვარჯიშია, რომელიც ადამიანს თავს ბედნიერად აგრძნობინებს. საყვარელ ადამიანებთან ერთად ყოფნა ნებისმიერი ბავშვისთვის უდიდესი სიხარულის მიმნიჭებელია, ხოლო ბუნებაში ყოფნა პატარების განწყობაზე ძალიან დადებითად აისახება. შაბათ-კვირას ოჯახური გასეირნების მოწყობა მშობლებსა და შვილებზე პოზიტიურად ზემოქმედებს. შესაძლოა, გარეთ ცუდი ამინდი იყოს, წვიმდეს, ბავშვებს კი სიარული ეზარებოდეთ, მაგრამ საბოლოო ჯამში, ყველაფერი ძალიან კარგად ჩაივლის. თავგადასავლები, ახალი აღმოჩენები, უნიკალური შეგრძნებები და ბუნების სილამაზით ტკბობა ნებისმიერ უსიამოვნებას მარტივად გადაფარავს.

მკვლევარები პატარების ბუნებასთან ურთიერთობებს რეგულარულად აკვირდებოდნენ, რის შედეგადაც დაადგინეს, რომ ბუნება ბავშვებს ნამდვილად აბედნიერებს. ადამიანები ბუნებასთან ურთიერთობისას მასთან ძლიერ ემოციურ კავშირს ამყარებენ, რაც მათ უდიდეს ბედნიერებას ანიჭებს. მექსიკის ერთ-ერთ სკოლაში 9-12 წლის ასაკის 300-მდე ბავშვმა მკვლევარების მიერ შედგენილი სპეციალური კითხვარი შეავსო. კითხვები მათ გუნება-განწყობას, ბუნებასთან ურთიერთობას და ხასიათის თავისებურებებს შეეხებოდა.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ბავშვები, რომლებიც ბუნებასთან ხშირად ურთიერთობდნენ, ველური ყვავილებისა და ცხოველების დანახვაზე ბედნიერდებოდნენ. მათ ფრინველების ხმის გაგონებაც საოცრად სიამოვნებდათ. პატარები, რომლებსაც ბუნებაში ყოფნა უყვართ, სხვა ადამიანებისადმი მეტ თანაგრძნობას და მათი დახმარების სურვილს რეგულარულად ავლენენ. ისინი სიფრთხილით მოიხმარენ წყალს და საყოფაცხოვრებო ნივთებს. ბუნებასთან ურთიერთობის მოყვარული ბავშვები გენდერულ, სოციალურ და რასობრივ თანასწორობასაც უჭერენ მხარს. მათ ბედნიერების სკალაზე უმაღლესი მაჩვენებლებიც უფიქსირდებათ. კვლევებით ასევე დადასტურდა, რომ ბუნების მოყვარული ბავშვები გლობალური ეკოლოგიური კრიზისის ფონზე გარემოს აქტიურ დამცველებად გვევლინებიან.

„ბავშვები მომავალი ლიდერები, საქმოსნები, მუშები და მასწავლებლები არიან. მათი განათლება, გარემოსადმი პატივისცემა და გარემოს მნიშვნელობის გაცნობიერება სამომავლოდ ბუნების გადარჩენას შეუწყობს ხელს,“ - ნათქვამია კვლევის ორგანიზატორთა ოფიციალურ განცხადებაში.

ამერიკის შეერთებულ შტატებში ე.წ. „ტყის საბავშვო ბაღები“ ფუნქციონირებს. მსგავსი ტიპის სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებებში ბავშვებს ბუნებაში ყოველდღიურად სეირნობას აჩვევენ, ასწავლიან ბაღის მოვლას და გარემოს პატივისცემას.

ბუნებასთან ურთიერთობა დადებითად არამხოლოდ ბავშვებზე, არამედ უფროსებზეც ზემოქმედებს. 2015 წელს ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ადამიანები, რომლებიც ხშირად სეირნობენ, ნეგატიური აზრებისგან თავისუფლდებიან. შოტლანდიელი ექიმები მაღალი არტერიული წნევის, სტრესისა და დეპრესიისგან გასათავისუფლებლად ადამიანებს ბუნებაში ხშირად გასვლას ურჩევენ. ერთ-ერთმა უახლესმა კვლევამ აჩვენა, რომ ბუნების მოყვარული ბავშვები უკეთ იკვებებიან, ბევრს ვარჯიშობენ და კარგი ხასიათითაც გამოირჩევიან.

XIX საუკუნეში მოღვაწე ამერიკელი ფილოსოფოსი ჰენრი დევიდ თორო, რომელიც ტრანსცენდენტალისტი იყო, თვლიდა, რომ ბუნებას სპირიტუალური დანიშნულება აქვს. მისი ნაშრომი „უოლდენი ანუ ტყეში ცხოვრება“ ბუნებაზე ზრუნვის და მისკენ მიბრუნებისკენ მოწოდებაა. თორო თვლიდა, რომ ბუნებას ადამიანის სულის განკურნების უნარი აქვს. ადამიანის სული კი ბუნების დიადი სულის ნაწილად მიაჩნდა.

ამერიკელების ნაწილს დღემდე მტკიცედ სწამს, რომ ბუნებას უდიდესი ძალა აქვს. ისინი მისი სიღრმისეული მნიშვნელობის გაგებას და წვდომას აქტიურად ცდილობენ. თოროს მოძღვრების თაყვანისმცემლები თვლიან, რომ ადამიანური ყოფიერების ყველა ფუნდამენტურ კითხვაზე პასუხი სწორედ ბუნებაში უნდა ვეძებოთ.

მომზადებულია ​cnn.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ყველა ბავშვს არ სჭირდება ორთოპედიული ფეხსაცმელი, მხოლოდ იმას, ვისაც აქვს რაღაც პრობლემა,“ - ორთოკინეზითერაპევტი თამარ ჭიჭინაძე

ორთოკინეზითერაპევტი თამარ ჭიჭინაძე გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ბრტყელტერფიანობის პრობლემის შესახებ საუბრობს და მშობლებს მნიშვნელოვან რჩევებს აძლევს:

„პირველ რიგში, რაც მშობელმა უნდა გააკეთოს არის ის, რომ ოთხ წლამდე ბავშვი აჩვენოს ბავშვთა ორთოპედს. თუ ბავშვს პრობლემა აქვს, სპეციფიკური ჩივილებიც წამოვა. თუ ბავშვი ამბობს: „დავიღალე,“ ითხოვს ხელში აყვანას, აკლია სისწრაფე, ე.ი. არის პრობლემა. ამ დროს ამბობენ, რომ ბავშვი ზარმაცია. არა, ბავშვი არ არის ზარმაცი, ის არის ძალიან მგრძნობიარე, ის მართლა იღლება, უბრალოდ არ იცის, რა გააკეთოს, როგორ გითხრას, როგორ გაგაგებინოს. ამ დროს ბავშვი აჩვენეთ ბავშვთა ორთოპედ-ტრავმატოლოგს. დააკვირდით ბავშვის სიარულის მანერას. ეს არ არის რთული. ამას ჰქვია ჩაპლინის სიარული. ოთხ წლამდე თაღი არ არის განვითარებული, ის მხოლოდ ოთხი წლიდან იწყებს განვითარებას. ბავშვი სპეციფიკურად, ჩაპლინის მსგავსად დადის. მეორე პრობლემა არის ჰიპერსუპინაცია, დათვივით რომ დაბაჯბაჯებს ბავშვი, პირიქით შეწეული ფეხებით. ასეთ დროს ოთხ წლამდე მიდიხართ ორთოპედ-ტრავმატოლოგთან და მის დანიშნულებას მიჰყვებით. ოთხი წლიდან უკვე შესაძლებელია, რომ ჩატარდეს სკანირება. ამის გაკეთება კონტროლის მიზნითაც შეგიძლიათ. შესაძლოა, ბავშვს ჩივილი არ ჰქონდეს, მაგრამ აღმოაჩნდეს პრობლემა. ეს ორგანიზმზეა დამოკიდებული. ზოგს მეორე, მესამე ხარისხის ბრტყელტერფიანობა აქვს და ისე გადის წლები, რომ ამას ვერ იგებს.“

თამარ ჭიჭინაძე აღნიშნავს, რომ ბრტყელტერფიანობა სხვადასხვა სახისაა და პრობლემა ბავშვებში განსხვავებული სიმწვავით ვლინდება:

„ბრტყელტერფიანობა არის სრული, ნაწილობრივი, კომბინირებული, სიგრძივი, განივი. თითოეულ ამ ტიპს აქვს კიდევ სამი ხარისხი. ყველაზე რთული, რა თქმა უნდა, არის მესამე ხარისხი. რამდენიმე წელია მესამე ხარისხის ბრტყელტერფიანობაზე ხდება ქირურგიული ჩარევაც. პრევენციის საშუალება არის ტერფის დროული დიაგნოსტიკა. უნდა გამოვლინდეს პრობლემა და დავამზადებინოთ ინდივიდუალური სამკურნალო-საკორექციო ღაბაში. ღაბაში არ არის მხოლოდ სუპინატორი, რომელსაც ბრტელტერფიანობის დროს თაღის ასაწევად ვიყენებთ. ჩვენ დროულად თუ მივხედავთ ბავშვს საუკეთესო შედეგი გვაქვს ოთხიდან რვამდე, ნაწილობრივ 12 წლამდეც. შემდეგ ვმუშაობთ შედეგის შენარჩუნებაზე. ღაბაში შეიძლება იყოს სუპინატორი, ორთოკორექტორი, სპორტული კორექტორი. ცალკე არის პათოლოგია დიაბეტური ტერფი, რომელიც ძალიან რთული პათოლოგიაა და დროულად მისახედია, რომ არ მოხდეს ამპუტაცია.“

თამარ ჭიჭინაძის თქმით, ბავშვმა თორმეტიდან თვრამეტ წლამდე სუპინატორის გამოყენება უნდა განაგრძოს:

„ბავშვს შეუძლია ყველანაირი სპორტული დატვირთვა, თუ არ აქვს ხერხემლის გამრუდება. ნუ ეშინია ხოლმე მშობელს, როდესაც ბავშვი ბრტყელტერფიანია. არა ფეხბურთი, არა კალათბურთი, შეწუხებულია მშობელი. რა თქმა უნდა, ცურვა და ჯირითი არის ძალიან კარგი ხერხემლისთვის. შეიძლება ბავშვს აქვს რაიმე ტერფის პათოლოგია, მაგრამ მონდომებულია, კალათბურთი უნდა, ფეხბურთი უნდა. არ უნდა დავუშალოთ ეს აქტივობა. ის ატარებს სუპინატორს და პრობლემა საერთოდ არ ექნება. რატომ უნდა დავწყვიტოთ გული? როდესაც თორმეტ წლამდე შედეგს ვიღებთ, მქონია შემთხვევა, რომ ყველაფერი კარგადაა და ანებებენ თავს: აღარც სუპინატორი, აღარც ვარჯიში. რა ხდება თორმეტი წლის შემდეგ? ჰორმონალური ცვლილება, ტანის აყრა, გარდატეხის პერიოდი. ბავშვი იყო მიდრეკილი ბრტყელტერფიანობისკენ, ჩვენ შევაჩერეთ, მოვერიეთ, მაგრამ გავიდა ორი-სამი წელი და უკან დაგვიბრუნდა ყველაფერი. თუ დავიწყებთ ამაზე მუშაობას, კი ბატონო, რთულია, შრომატევადია, მაგრამ აუცილებლად თვრამეტ წლამდე უნდა მივიყვანოთ. შემდეგ აღარაფერია საჭირო.“

თამარ ჭიჭინაძე აღნიშნავს, რომ ოთხ წლამდე ასაკის ბავშვს თაღი ჩამოყალიბებული არ აქვს და მისი პრობლემის იდენტიფიცირება მხოლოდ ორთოპედს შეუძლია:

„ოთხ წლამდე ბავშვს თაღი არ აქვს. თაღის ჩამოყალიბება ოთხი წლიდან 7-8 წლამდე ხდება. ამიტომ მხოლოდ ორთოპედი მიხვდება ბავშვს პრობლემა აქვს თუ არა. თქვენ მხოლოდ ჩივილით მიხვდებით, ბავშვი წუხს და იღლება. არის შემთხვევები, რომ ბავშვს წვივის კუნთები ტკივა და მშობელს სთხოვს, რომ ღამით მასაჟი გაუკეთოს. აქ ორი ფაქტორი უნდა გამოირიცხოს: ყელისა და ტერფის პრობლემები. ხშირია, როდესაც ეს არის თანმხვედრი, ამიტომ არ უნდა გამოგვეპაროს, ყურადღება უნდა მივაქციოთ დეფორმაციას, როდესაც კოჭი მოდის ოდნავ შიგნით, ქუსლი გადის გარეთ. ამას მიხვდებით ფეხსაცმლით, სიარულის მანერით, ფეხსაცმლის ცვეთაზე შეატყობთ. თუ ეს პროცესი არის, იქ ჩვენ გვექნება პრობლემა. ეს არ ნიშნავს, რომ რაღაც რთული ბრტყელტერფიანობა იქნება. შესაძლოა, მოვიდეს 3-4 წლის ბავშვი, არ იყოს ბრტყელტერფიანი, თაღი ვითარდებოდეს, მაგრამ წონა მოიმატა, გაიზარდა დატვირთვა გადმოატრიალა ფეხი, ეს არის შეძენილი დეფორმაცია.“

„მასაჟს ნიშნავს ორთოპედი. ვარჯიშიც არის სხვადასხვანაირი და ჩვენ ვუხსნით რა გააკეთოს ბავშვმა. ვარჯიში ყოველდღიურად გასაკეთებელია. რაც შეეხება ფეხსაცმელს, ყველა ბავშვს არ სჭირდება ორთოპედიული ფეხსაცმელი. მშობლების ამბავი ხომ იცით, ორთოპედიულს რომ აცმევენ შვილს, მშვიდად არიან. არა, არ სჭირდება ყველა ბავშვს ორთოპედიული ფეხსაცმელი, მხოლოდ იმას, ვისაც აქვს რაღაც პრობლემა. თუ ბავშვს აქვს თუნდაც მინიმალური სუპინაცია, წინა ტერფის მიდამო ოდნავ შედის, მაგრამ ეს არ აწუხებს ბავშვს, თქვენ როდესაც ჩააცვით სუპინატორიანი ფეხსაცმელი, თაღი ასწიეთ, რამდენიმე თვეში ფეხი საერთოდ შემოტრიალდება, მერე მოგიწევთ ექიმთან მისვლა, რომ ეს ვარუსი და ჰიპერსუპინაცია გაასწოროთ. როდესაც ბავშვი ფეხს აიდგამს, მიეცით საშუალება, რომ იაროს ფეხშიშველმა. ის ამით შეიგრძნობს სამყაროს, განვითარებული აქვს სენსორები. თქვენ რომ ბავშვს მძიმე ფეხსაცმელი ჩააცვათ, ის სიმძიმის ცენტრს ვერ არეგულირებს. ამის რეგულაცია ოთხი წლიდან იწყება და ცხრა წლისთვის მთავრდება,“ - აცხადებს თამარ ჭიჭინაძე.

 წყარო: ​დილა ფორმულაზე

წაიკითხეთ სრულად