Baby Bag

„როდესაც ბავშვის აღზრდით არ ვართ დაკავებული ჩვენ, ამით დაკავებულია ტექნიკა ან სხვა ადამიანი,“- პაატა ამონაშვილი

„როდესაც ბავშვის აღზრდით არ ვართ დაკავებული ჩვენ, ამით დაკავებულია ტექნიკა ან სხვა ადამიანი,“- პაატა ამონაშვილი

ფსიქოლოგმა პაატა ამონაშვილმა ბავშვის აღზრდის უწყვეტობასა და პროცესში მშობლის ჩართულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ბავშვი იზრდება და ვითარდება დაბადებიდან ყოველწამიერად, დღე-ღამეში 24 საათი, კვირაში 7 დღე. პროცესს არ აქვს შესვენება. არსად არ წერია, რომ განვითარებას აქვს სადილზე შესვენება, დიდებო, დაისვენეთ, ბავშვები არ ვითარდებიან. ასეთი რამ არ არსებობს. ასევე არის აღზრდა. აღზრდაც არ ჩერდება. როგორც კი დედა იტყვის, რომ ამ წუთას მე მაქვს ჩემი საქმეები (გასაგებია, აქვს საქმეები, ოჯახის საქმეებია, გასარეცხია, დასალაგებელია, სადილია მოსამზადებელი), მაშინვე უნდა ვაღიაროთ, რომ ის ერთი საათი, როდესაც ჩვენ საქმეს ვაკეთებთ და ბავშვი დავტოვეთ ეკრანთან, ამ მომენტში ბავშვის აღზრდით დაკავებულები არიან სხვები. ის სხვები არ არიან ჩვენი ბავშვის აღზრდაში დაინტერესებული ჩვენებურად, არიან დაინტერესებული თავისებურად.

ძალიან ხშირად, ბავშვებისგან, რომლებიც ადრეული ასაკიდან რაღაც ფილმების წინაშე არიან მარტონი, ვხედავთ, რომ მულტფილმებისა და თამაშების ხატები ხდება ბავშვების პიროვნების ნაწილი. ისინი იწყებენ ასევე მოქცევას, რაღაც გამოვლინებები აქვთ და გვიკვირს, რატომ აკეთებენ ამას.

რაც უფრო ხანგრძლივად უყურებენ ბავშვები მულტფილმებს, მით ნაკლები მიდრეკილება აქვთ გააკეთონ რამე თავისი ხელით, პასიურობა ჩნდება, ინერტულობა ჩნდება. გაიტანეთ ეს ტელევიზორი! როდესაც საქმე გვაქვს, დედამთილს დავუძახოთ, დედას დავუძახოთ. გავიაზროთ, რომ ან ჩვენ ვართ დაკავებული აღზრდით, ან რაღაც შინაარსია დაკავებული ბავშვის აღზრდით, რომელიც ჩვენ ჩავურთეთ, იმიტომ, რომ არ გვცალია,“- აღნიშნა პაატა ამონაშვილმა.

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას და როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირი?

რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას და როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირი?

რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას და როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირი? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თათია მჟავია, კლინიკური ფსიქოლოგი, ქცევის თერაპევტი.

- რა არის თვითშეფასება?

- თვითშეფასება ეს არის დამოკიდებულება საკუთარი თავისადმი, თუ როგორ აღიქვამს ადამიანი საკუთარ შესაძლებლობებსა და უნარებს. თვითშეფასების ჩამოყალიბება ბავშვობის პერიოდიდან იწყება, სწორედ ბავშვის ირგვლივ მყოფი ადამიანები და გარემო განსაზღვრავს, თუ როგორი დამოკიდებულება ექნება პატარას საკუთარი თავისა და შესაძლებლობების მიმართ.

ჯანსაღი სოციალური გარემო და მშობლების სწორი უკუკავშირი განაპირობებს ბავშვისადეკვატური თვითშეფასების ჩამოყალიბებას.
თვითშეფასება შეიძლება იყოს დაბალი, ადეკვატური ან მაღალი. როგორც დაბალი თვითშეფასება, ასევე, მაღალი თვითშეფასებაც არაჯანსაღი დამოკიდებულებაა.

განვითარების პროცესში მნიშვნელოვანია პატარებს სწორად მივაწოდოთ ინფორმაცია, შევაქოთ, პატივი ვცეთ მათ აზრსა და ხაზი გავუსვათ ბავშვის ძლიერ მხარეებს.

- რა იწვევს ბავშვებში დაბალ თვითშეფასებას?

- დაბალი თვითშეფასება ყალიბდება მაშინ, როდესაც პატარებს მუდმივად ვაკრიტიკებთ, როდესაც გარშემომყოფებს მათ მიმართ არაადეკვატური მოლოდინები აქვთ. ჯანსაღი თვითშეფასების ფორმირებას ხელს უშლის, როგორც მკაცრი აღზრდის სტილი (ბავშვს მშობელი არ აძლევს საშუალებას დაუშვას შეცდომა და თავად ნახოს გამოსავალი, ასეთ დროს ბავშვი ვერ გამოცდის საკუთარ შესაძლებლობებს), ასევე, ზედმეტად თავისუფალი აღზრდის სტილიც, როდესაც მშობელი ბავშვებს აძლევს უსაზღვრო თავისუფლებას, ბავშვის ქცევას არ ჰყავს მაკონტროლებელი.

როდესაც ბავშვი ფიქრობს რომ არის უნიჭო ან არ არის საკმარისად ლამაზი, ის არავის სჭირდება და ასე შემდეგ, ცხადია ეს წარმოსახვები საკუთარ თავზე, შემდგომში აისახება ბავშვის თვითრეალიზებასა და ხარისხიან ფუნქციონირებაზე.დაბალი თვვითშეფასება და არასრულფასოვნების განცდა ფსიქიკაში მყარად ილექება და მთელი ცხოვრების მანძილზე მოქმედებს ადამიანის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.

- როგორი უნდა იყოს სწორი უკუკავშირიბავშვთან? რას ურჩევდით მშობლებს ?

ჯანსაღი თვითშეფასების ჩამოყალიბებას ხელს უწყობს მშობლის თანმიმდევრულობა და ბავშვის საქციელის ადეკვატური შეფასება. ბავშვს უნდა ჰქონდეს ერთიანობის განცდა, უნდა გრძნობდეს და სჯეროდეს, რომ მხარს უჭერენ, აღიარებენ მის შესაძლებლობებს, ხოლო ისეთ ქცევებს, რომლებიც მიუღებელია, გარშემომყოფები ერთხმად უნდა უარყოფდნენ.

ბავშვს რომ ადეკვატური თვითშეფასება ჩამოუყალიბდეს, მნიშვნელოვანია, მშობლებმა გაითვალისწინოს შემდეგი რჩევები:

  • არ შეადაროთ თქვენი შვილი სხვა ბავშვებს;
  • ხაზი გაუსვით მათ წარმატებულ ნაბიჯებს და აგრძნობინეთ რომ ამაყობთ მისით;
  • პატივი ეცით თქვენი შვილის პირად სივრცესა და მიეცით საშუალება გარკვეულ სიტუაციებში თავად გააკეთოს არჩევანი;
  • მიეცით ბავშვებს შეცდომის დაშვების საშუალება, ამით ხელს შეუწყობთ თავად იპოვონ მსგავს სიტუაციებში გამოსავალი;
  • როდესაც თქვენს შვილს გააკრიტიკებთ, კრიტიკა მიმართული უნდა იყოს საქციელზე და არა ბავშვის პიროვნებაზე.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად