Baby Bag

,,არ აუკრძალოთ ბავშვებს სიცელქე, სპონტანურობა, რაც არის ბავშვობის შემადგენელი ნაწილი" - ფსიქოლოგი

,,არ აუკრძალოთ ბავშვებს სიცელქე, სპონტანურობა, რაც არის ბავშვობის შემადგენელი ნაწილი" - ფსიქოლოგი

რა არ უნდა ავუკრძალოთ საკუთარ შვილებს, რის უფლება უნდა მივცეთ მას და, ამასთანავე, როგორ მივცეთ გარკვეული მიმართულებები - ამის შესახებ ფსიქოლოგი, ელენე ჯაფარიძე საუბრობს.

,,არ აუკრძალოთ თქვენს შვილებს, თქვან ,,არა", შეგეწინააღმდეგონ, გამოთქვან უკმაყოფილება. ამით თქვენ უზრუნველყოფთ, რომ ისინი გაიგებენ საკუთარი სიტყვისა და აზრის ფასს. მათ ეცოდინებათ, რომ შეუძლიათ, ყოველთვის იყვნენ უკმაყოფილოები რაღაცით და გამოთქვან, არ დაიტოვონ თავიანთ თავებში, რათა შეძლონ, როცა გაიზრდებიან, მართონ საკუთარი ცხოვრება ისე, როგორც საჭიროა. ასევე, მათ ეცოდინებათ, რომ არ ჩაყლაპონ რაღაცები ზედმეტად და არ განერიდონ კონფლიქტურ სიტუაციას იმის გამო, რომ ვერ აფიქსირებენ თავიანთ უკმაყოფილებას.

არ აუკრძალოთ თქვენს შვილებს თვითშემოქმედება. დახატოს ისე, როგორც მოსწონს. თუ ჩაერევით, ნუ შეეცდებით - შეიტანოთ მის თავისუფალ ხატვაში შტრიხები. ამზადებს საკვებს? როგორი უცნაური ინგრედიენტებიც უნდა გამოიყენოს, მიეცით საშუალება, რომ მოამზადოს. ამის ის საკუთარ თავსა და გარემოს შეიმეცნებს, უვითარდება ფანტაზია, უვითარდება შემოქმედებითი აზროვნება და, რაც მთავარია, იტვირთება. განტვირთვის ხასიათი აქვს ყველა აქტივობას მაშინ, როდესაც ამას აკეთებს თავად და არ ხდება გარემოდან კონტროლი, ჩარჩოებში მოქცევა. რა თქმა უნდა, თუკი მისი უსაფრთხოება დაცულია.

არ აუკრძალოთ თქვენს შვილს, ჩაიცვას ის, რაც მოსწონს, რადგან ის ამით სწავლობს, რომ უყვარდეს საკუთარი თავი. მთავარი ის კი არ არის, რომ გემოვნების სტანდარტში ჯდებოდეს  ტანსაცმელი ან მხოლოდ თქვენს, საზოგადოების სტანდარტებს აკმაყოფილებდეს ის, მთავარია მან - ბავშვმა იგრძნოს თავი ლამაზად, კომფორტულად. მთავარია, მას მოსწონდეს ის, რაც აცვია და ნელ-ნელა, რა თქმა უნდა, დაიხვეწება მისი გემოვნება ან დარჩება ისეთი, როგორიც არის, მაგრამ ეს არ არის პრობლემა. პრობლემა სწორედ ის არის, როდესაც ხდება აკრძალვა და ბავშვმა იცის, რომ არ აქვს უფლება, ჩაიცვას ის, რაც უნდა, იგრძნოს თავი ისე, როგორც უნდა და ამ დროს კარგავს ის საკუთარ თავს.

არ აუკრძალოთ ბავშვებს სიცელქე, სპონტანურობა, რაც არის ბავშვობის შემადგენელი ნაწილი და რასაც, სამწუხაროდ, როდესაც ვიზრდებით, ისედაც ვკარგავთ და ვერგებით საზოგადოების მიერ დადგენილ ჩარჩოებს, იცელქოს, იხმაუროს. ნუ ვცდილობთ, ვთხოვოთ, რომ, მაგალითად, ნაკლებად ხმამაღლა იმღეროს, ნაკლებად ხმამაღლა დაუკრას. თუკი მისი უსაფრთხოება დაცულია, გააკეთოს ის სპონტანურად, რაც მას სჭირდება. ამის ის ვითარდება. ჩვენ შეგვიძლია, ვმართოთ ბავშვის განვითარება, გარკვეული კორექტირება შევიტანოთ ისე, რომ არ შევულახოთ უფლება, არ ავუკრძალოთ აზრის გამოთქმა, არ ავუკრძალოთ კონკრეტული აქტივობები, მაგრამ მივცეთ მიმართულება:, - ურჩევს მშობლებს ელენე ჯაფარიძე.

შეიძლება დაინტერესდეთ

არა ნიშნავს არას - როგორ ვასწავლოთ ბავშვს უარის მშვიდად მიღება?

არა ნიშნავს არას - როგორ ვასწავლოთ ბავშვს უარის მშვიდად მიღება?

მშობლების დიდ ნაწილს შვილის თხოვნაზე უარის თქმა უძნელდება. ისინი ბავშვებს უხსნიან, თუ რატომ ვერ ასრულებენ მათ თხოვნას და საკუთარ უარს არგუმენტებით ამყარებენ, რაც ხშირად კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობას იწვევს. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ ახსნას და განმარტებას მოითხოვენ, ვიდრე იღებენ. საბოლოოდ მშობლები მახეში ებმებიან და გამუდმებით თავის მართლების პოზიციაში იმყოფებიან. ასე რომ არ მოხდეს, ბავშვისთვის ერთი და მყარი არგუმენტის თქმით შემოიფარგლეთ. თქვენი უარის მიზეზები ბავშვს რამდენჯერმე არ უნდა განუმარტოთ.

იმისთვის, რომ ბავშვმა არას მიღება ისწავლოს და ყოველდღიური თავის მართლების რეჟიმში არ მოგიხდეთ ყოფნა, რამდენიმე მნიშვნელოვანი რეკომენდაცია უნდა გაითვალისწინოთ.

1. ყვირილი გამოსავალი არ არის

ბავშვი თქვენს უარს თუ არ მიიღებს, შეგეპასუხებათ და აგრესიულ ქცევას გამოავლენს, ყვირილს ნუ დაიწყებთ. გასაგებია, რომ ამ დროს ემოციების მოთოკვა რთულია, თუმცა თუ ბავშვის აგრესიას თქვენც აგრესიით უპასუხებთ, ის ეცდება საკუთარი უკმაყოფილება კიდევ უფრო მეტი აგრესიით გამოხატოს. შესაძლოა, დაყვირების შემდეგ მან მიიღოს უარი და გაჩუმდეს, თუმცა ეს მხოლოდ რამდენჯერმე გაჭრის. დადგება დღე, როდესაც ბავშვს ყვირილით ვეღარ დაიმორჩილებთ. თუ ის უარს ვერ ეგუება, გირჩევთ, მშვიდად აუხსნათ, რომ მან თქვენი წესებით უნდა ითამაშოს, ხოლო თუ ასე არ მოიქცევა, გარკვეულ პრივილეგიებს დაკარგავს, რომლითაც ის აქამდე სარგებლობდა.

2. ავტორიტეტი ადრეული ასაკიდანვე უნდა მოიპოვოთ

მშობელს ავტორიტეტი ადრეული ასაკიდანვე უნდა ჰქონდეს. მან გარკვეული სტრუქტურა უნდა შექმნას და ბავშვს საზღვრები დაუწესოს. ორი წლის პატარას ქუჩაში სათამაშოდ მარტოს არავინ უშვებს, ისევე როგორც სამი წლის ბავშვს ვერ გავუშვებთ აუზზე დამოუკიდებლად საცურაოდ. მშობელმა ბავშვებს მცირეწლოვანი ასაკიდანვე უნდა განუსაზღვროს, რა არის მისაღები და რა - მიუღებელი. თუ ბავშვები უკვე მოზარდები არიან, მშობელს ავტორიტეტის მოპოვება გაუჭირდება, თუმცა გარკვეული დროისა და მოთმინების ფასად, ის ამასაც შეძლებს.

3. გაღიზიანებულ ბავშვთან განსხვავებულად უნდა მოიქცეთ

ბავშვი თუ ძალიან გაღიზიანებულია, მასთან საუბარს აზრი არ აქვს. ის თავის ოთახში გაიყვანეთ და ხუთი წუთით იქ დატოვეთ, რათა დამშვიდება შეძლოს. შემდეგ გაესაუბრეთ და უთხარით, რომ მან თქვენი წესების მიღება უნდა ისწავლოს. თუ ის კვლავ წინააღმდეგობას გაგიწევთ, ისევ ოთახში დააბრუნეთ. ასე მოიქეცით მანამ, სანამ ბავშვი თქვენს უარს არ მიიღებს. თუ ბავშვი მაღაზიაში გიწევთ წინააღმდეგობას და აგრესიულია, დასამშვიდებელ სივრცედ ამ შემთხვევაში მანქანა გამოიყენეთ.

4. თუ ბავშვი წუწუნს არ წყვეტს, მას ზურგი აქციეთ და ყურადღება არ მიაქციოთ

თუ ბავშვი წუწუნს არ წყვეტს და ჩხუბს განაგრძობს, საუკეთესო არჩევანი მისი უყურადღებოდ დატოვებაა. უთხარით თქვენს შვილს: „ამ საკითხზე საუბარს აღარ ვაპირებ!“ შემდეგ ზურგი შეაქციეთ და აღარ დაელაპარაკოთ. არ აქვს მნიშვნელობა, რას გეტყვით ბავშვი ამის შემდეგ, პასუხი აღარ დაუბრუნოთ და არ უპასუხოთ. ბავშვს რაციონალური განმარტებები სჭირდება, თუმცა ამან შეუქცევადი ხასიათი არ უნდა მიიღოს. როდესაც მას ერთხელ აუხსნით უარის მიზეზს, ეს მისთვის საკმარისი უნდა იყოს.

5. ბავშვს წესები მას შემდეგ განუმარტეთ, როდესაც ის დამშვიდდება

ბავშვი როდესაც მშვიდად არის, მას მნიშვნელოვან საკითხებზე ესაუბრეთ. თქვენი შვილი დასვით და უთხარით: „როდესაც უარს გეუბნები, უნდა იცოდე, რომ არა ნიშნავს არას. თუ ეს სიტყვა შენზე ნეგატიურად მოქმედებს, შენს ოთახში შედი და ხუთი წუთით მარტო დარჩი, რომ დამშვიდდე. გააკეთე რამე, რაც გსიამოვნებს, რომ უსიამოვნო შეგრძნებები დაძლიო.“ თუ ორი, სამი ან ოთხი წლის ბავშვს უფლებას მისცემთ, რომ ისტერიკები მოაწყოს და თქვენი უარი არ მიიღოს, ის მოზრდილ ასაკში უარესად მოიქცევა, რაც მას ცხოვრებაში უდიდეს პრობლემებს შეუქმნის.

6. ზედმეტი სიმკაცრე ნეგატიურ შედეგს გამოიღებს

ბავშვს თქვენით მანიპულირების უფლება არ უნდა მისცეთ, თუმცა სიმკაცრე ზომიერად უნდა გამოიჩინოთ. დროსთან ერთად თქვენს შვილს მეტი თავისუფლება უნდა მიანიჭოთ, თუმცა თქვენი ავტორიტეტი ძველებურად უნდა შეინარჩუნოთ. ბავშვი, რა თქმა უნდა, შეეცდება, რომ საზღვრები გაარღვიოს და საკუთარი სურვილები აისრულოს, ეს ბუნებრივია და არ უნდა გაგიკვირდეთ.

7. ნუ ეცდებით თქვენი შვილის მეგობარი იყოთ

მშობლის მთავარი ფუნქცია ბავშვის განათლება, მისი წინამძღოლობა და მეურვეობაა. როდესაც მშობელს არ მოსწონს შვილისთვის გარკვეული საზღვრების დაწესება და მასთან მეგობრობით შემოიფარგლება, ის შეცდომას უშვებს. მცირეწლოვან ბავშვს მშობლის სახით არა მეგობარი, არამედ მასწავლებელი სჭირდება, რომელიც მას გარკვეულ მიმართულებას მისცემს. მშობელმა უნდა უთხრას ბავშვს, როდის მოდის ძილის დრო, როდის უნდა იმეცადინოს ან როდემდე შეიძლება ეზოში დარჩენა. მშობელმა შვილთან მეგობრობა მაშინ უნდა დაიწყოს, როდესაც ის უკვე მოზრდილია. შვილთან თბილი და მოსიყვარულე, მეგობრული დამოკიდებულება უნდა გამოიჩინოთ, მაგრამ, პირველ რიგში, მისი მასწავლებელი უნდა იყოთ.

ბავშვმა უნდა იგრძნოს, რომ მშობლის სიტყვას გარკვეული ძალა აქვს. თქვენმა შვილმა პატივი უნდა სცეს თქვენს მითითებებს და მოწოდებებს. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვის დისციპლინაზე ზრუნვა ადრეული ასაკიდანვე დაიწყოთ.

მომზადებულია ​empoweringparents.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად