Baby Bag

„მისნაირებთან კონტაქტი ბავშვისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება, შეუქცევადი პროცესები განვითარდეს,“- ფსიქოლოგი ნანა გოგიჩაშვილი

​​ბავშვთა ფსიქოლოგი ნანა გოგიჩაშვილი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებზე სტრესის გავლენის შესახებ საუბრობს:

„ბავშვობა არის განსაკუთრებული, უნიკალური პერიოდი, რომელიც არასდროს აღარ მეორდება. ბავშვი გაივლის ორ ძალიან მნიშვნელოვან ეტაპს. პირველი კრიზისი არის სამი წლის ასაკში, როდესაც დგება სოციალიზაციის პირველი ეტაპი. ბავშვი მიდის​ ​საბავშვო ბაღში, ეცნობა თანატოლებს. შემდეგი ეტაპი არის 6 წლის ასაკი, როდესაც ბავშვი მიდის სკოლაში და ეცვლება სტატუსი. ადამიანი არის ბიო-ფსიქო-სოციალური არსება. მისნაირებთან კონტაქტი ბავშვისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება, შეუქცევადი პროცესები განვითარდეს, დაისტრესოს ბავშვი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე აისახოს ეს. სტრესს როგორც მაორგანიზებელი, ისე მადეზორგანიზებელი ეფექტი აქვს.“

ნანა გოგიჩაშვილის თქმით, კოვიდ-19-მა მოულოდნელად შეცვალა ბავშვების ცხოვრების წესი, რაც მათზე უდიდეს გავლენას ახდენს:

„ამ შემთხვევაში, მოულოდნელად შეიცვალა ცხოვრების წესი და რუტინა. მოხდა ბავშვის იძულებითი დისტანცირება თანატოლებისგან, მეგობრებისგან, სასკოლო სივრცისგან. არ არის პასუხი, ეს ყველაფერი არაპროგნოზირებადია. რა თქმა უნდა, ლომის წილი მოდის მშობლების კეთილგონიერებაზე. მშობლების მიერ პრობლემის აღქმასა და ბავშვამდე ინფორმაციის გასაგები ენით მიტანაზე. ​მშობლის განწყობა პირდაპირ გადადის ბავშვზე. ბავშვებს მათთვის გასაგებ ენაზე უნდა მივაწოდოთ ინფორმაცია, რა არის პანდემია, რატომ მოუწიათ სახლში ჯდომა, რას ნიშნავს ონალინ სწავლება. დამიჯერეთ, პირველივე კვირის ბოლოს ყველა ბავშვს უნდოდა სკოლაში დაბრუნება. ბავშვები მიხვდნენ, რომ ეს არ არის კომუნიკაციის ის ფორმა, რომელიც მათთვის სასიცოცხლო მნიშვნელობისაა. არამარტო სკოლა, სპორტის წრეები, სახელოვნებო წრეები, კომუნიკაციის ყველა ფორმატი აღიკვეთა. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ დადო ოფიციალური სტატისტიკა, რომ ოჯახურმა ძალადობამ მოიმატა. ეს საქართველოზეც აისახა. უცბად ერთ სივრცეში რამდენიმე ადამიანი ჩაიკეტა.“

ნანა გოგიჩაშვილი აღნიშნავს, რომ სკოლის ჩაკეტვა სოციალური დისტანცირების ერთ-ერთი საუკეთესო ინსტრუმენტია:

​სკოლის ჩაკეტვა მოცემულ ეტაპზე არის სოციალური დისტანცირების ყველაზე ქმედითი ინსტრუმენტი. მილიარდზე მეტი მოსწავლე გადასულია სწავლების ონლაინ ფორმატზე. კაცობრიობამ პაუზა აიღო. ბავშვებს ხელების ხშირი დაბანის სწავლებაში თავადაც ვეხმარებოდი, არომატულ საპონს ვყიდულობდი. ახლა პატარამ თვითონ მოიფიქრა, რომ საპნის ბუშტებს ბერავს ხელების დაბანისას. ჟანდარმივით არ უნდა დაადგე ბავშვს, არ უნდა უთხრა: „დაიბანე ხელი!“ რა თქმა უნდა, ამას წახალისება სჭირდება, ბავშვი უნდა შევაქოთ. აქცენტები უნდა გავაკეთოთ ბავშვის პიროვნულ თვისებებზე. როგორც კი ბავშვს მათთვის გასაგებ ენაზე ავუხსნით, რა საფრთხეს შეიცავს გარეთ გასვლა, ის ამას გაიგებს.“

„ორი მთავარი რამ არის: ​პედაგოგების გულისხმიერება და მშობლების ყურადღება. ბავშვების მიმღებლობის ხარისხი ოჯახში განსაზღვრავს იმ თვისებების განვითარებას, რომელიც სამომავლოდ მისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია სოციალიზაციისა და კომუნიკაციის თვალსაზრისით. ციფრულ მედიას, წიგნიერებას და ა.შ. ჩვენ ვეღარ შევაჩერებთ. ეს ტექნიკური პროგრესია, რომელიც აუცილებელიც არის. აქ ისევ მშობელზე გავდივართ. ბევრი მშობელი მინახავს, ბავშვს ტელეფონს აჩეჩებს, ოღონდ ბავშვი გაჩუმდეს, ან წუხს, რომ ბავშვი ცელქია. დღევანდელი თაობა ნამდვილად განიცდის მშობლებთან კომუნიკაციის ნაკლებობას. მოუგვარებელი პრობლემა არ არსებობს. ფსიქიკის სიჯანსაღე კომპიუტერთან ჯდომით არ ირღვევა. უბრალოდ ბავშვს უნდა ავუხსნათ დამოკიდებულება. ისევ მშობელზე გავდივარ. ბავშვს უნდა აუხსნას მშობელმა: „ახლა ასეა საჭირო და ეს აუცილებელია.“ განსაკუთრებით პირველიდან მეხუთე-მეექვსე კლასამდე, როდესაც ბავშვებს აქვთ მოტორული ენერგია. სკოლა ბავშვისთვის არის დაცვის თანამშრომლიდან დაწყებული, მისი კლასი, მისი მერხი, მისი თანაკლასელები, რომელთა დანაკლისს განიცდის. მშობლებმა მაქსიმალურად უნდა შეუწყონ ხელი იმ მეტ-ნაკლებ კომუნიკაციას, რომელიც ბავშვებმა კლასელებთან შეიძლება დაამყარონ,“ - აღნიშნავს ნანა გოგიჩაშვილი.

წყარო: ​პოსტ ალიონი

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ბევრი ბავშვი მეუბნება, რომ მშობელი პატივს არ სცემს. ბავშვს შეუძლია სიყვარულსა და პატივისც...
​ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე გადაცემაში „შემდეგი გაჩერება“ ბავშვის ცხოვრებაში დამოუკიდებელი ეტაპის დაწყების შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ მოცემულ ეტაპზე ბავშვს ყველაზე მეტად მშობლისგან ემოციური...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის თეთრი ხმაური და რა დადებითი შედეგები აქვს? - ფსიქოლოგი მარინა ბოსტოღანაშვილი

რა არის თეთრი ხმაური და რა დადებითი შედეგები აქვს? - ფსიქოლოგი მარინა ბოსტოღანაშვილი
რა არის თეთრი ხმაური და რა დადებითი შედეგები აქვს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი მარინა ბოსტოღანაშვილი.
- რა არის თეთრი ხმაური და რაში ეხმარება ბავშვს?
- თეთრი ხმაური არის ხმა, რომელიც შედგება სხვადასხვა სიხშირისგან, ჟღერს ერთ დონეზე, ცვლილებების გარეშე.
ცხოვრებაში გამუდმებით ხვდებით ყველა სახის „თეთრ ხმაურს“ და შეიძლება არც კი იცოდეთ. თმის საშრობის, მტვერსასრუტის, წვიმის ან ჩანჩქერის ხმა, სამზარეულოში სამუშაო ქურის გუგუნი - ეს ყველაფერი „თეთრი ხმაურია“. როდესაც დედა ბავშვს აძინებს, ის ასევე გამოსცემს თეთრ ხმაურს - თანაბრად კისკისებს.
ზრდასრული ადამიანისთვის ასეთი ხმაური შეიძლება შემაწუხებელი ჩანდეს და ძილში ხელს უშლიდეს, მაგრამ არა ბავშვისთვის.
ახალშობილებისთვის „თეთრი ხმაური“ არის ფონის ხმა, რომელშიც ყველა სიხშირე (20-20000 ჰც) დიაპაზონში თანაბრად ნაწილდება. ყოველდღიურ ცხოვრებაში ის იქმნება ზოგიერთი საყოფაცხოვრებო ტექნიკით გამოწვეული ხმაურით. კარგი მაგალითია ტელევიზორი ან რადიო ჩართული, „ცარიელ“ არხზე, კონდიციონერის ან თმის საშრობის ხმა.
„თეთრი ხმაურის“ მთავარი მახასიათებელია ის, რომ არ არის ინფორმაციული, ამიტომ არ გადატვირთავს ბავშვის აღქმას და არ გამოიწვევს ნერვულ გადაჭარბებულ აგზნებას. ახალშობილებისთვის ასეთი ფონი სასიამოვნოა, რადგან ჰგავს საშვილოსნოსშიდა განვითარების სტადიაზე გამორჩეულ ბგერებს. ბავშვი მუცლადყოფნის პერიოდში უსმენდა დედის სუნთქვას, მის გულის​ცემას, ძარღვებში სისხლის მოძრაობის ხმას და ნაწლავების ხმაურს. „თეთრი ხმაური“ ბავშვს მაქსიმალური სიმშვიდისა და უსაფრთხოების მდგომარეობას ახსენებს. ამავდროულად, სიჩუმემ, რომელშიც მშობელი ცდილობს ახალშობილის დაძინებას, შეიძლება შეაშინოს პატარა. ასეთ ფონთან შეგუებით, ტვინი თანდათან თიშავს აღქმას, რაც ხელს უწყობს დასვენების რეჟიმში ყოფნას და „თეთრი ხმაურის“ გამორთვის შემდეგაც კი ბავშვი მშვიდი ძილის მდგომარეობაში რჩება.
- „თეთრი ხმაურის“ დადებით და უარყოფით შედეგებზე რომ ვისაუბროთ.
- მეცნიერულად დადასტურებულია, რომ თეთრი ხმაური აბსოლუტურად უსაფრთხოა ბავშვებისთვის. ის ყველაზე ეფექტურია 2,5 თვემდე ჩვილებისთვის, ასეთი ხმის გამოყენება არ არის შეზღუდული.
ასეთ ფონს ბევრი სარგებელი მოაქვს:
1. ეხმარება ჩვილებს დამშვიდებაში - „თეთრი ხმაური“ საშუალებას გაძლევთ ბავშვის ყურადღება გადაიტანოთ და მან შეწყვიტოს ტირილი, თუ სხვა გამოყენებული მეთოდები უძლურია;
2. აჩქარებს დაძინების დროს - ჩვილების უმეტესობა 5 წუთში იძინებს;
3. ნიღბავს გარე ბგერებს - აძლევს ბავშვს დაძინების შესაძლებლობას, თუნდაც მეზობლებთან მიმდენარეობდეს სარემონტო სამუშაოები, ან ბინაში უფროსი ძმები ან დები თამაშოდნენ;
4. ზრდის დასვენების ხანგრძლივობას - ფონი, ანუ „თეთრი ხმაური”, აწესრიგებს „ფრაგმენტული ძილის“ პრობლემას, როცა ახალშობილი იღვიძებს ყოველ 20 წუთში;
5. ეხმარება მშობელს - როცა ბავშვს მშვიდად სძინავს, დედას აქვს შესაძლებლობა თავისი საქმე აკეთოს ან დაისვენოს.
თეთრი ხმაურის გამოყენებისთვის საჭიროა გარკვეული წესების დაცვა:

  • უმჯობესია ჩამოტვირთოთ სპეციალური აპლიკაცია ტელეფონზე ან პლანშეტზე;
  • მოათავსეთ ფონის ხმის წყარო საწოლიდან არაუმეტეს 1 მეტრის დაშორებით;
  • ხმის სიმძლავრე არ უნდა აღემატებოდეს 50 დეციბელს. უფრო ხმამაღალი ფონი უარყოფითად მოქმედებს ნერვულ სისტემაზე.
„თეთრი ხმაურის” უარყოფითი მხარე - შეიძლება ზიანი მიაყენოს ბავშვის ცენტრალურ ნერვულ სისტემას და სმენას. მინდა დაგამშვიდოთ, რომ თუ დაიცავთ უსაფრთხოების წესებს, რაზეც ზემოთ დავწერეთ, „თეთრი ხმაური” ზიანს არ მიაყენებს ბავშვს.
ამ მარტივი რეკომენდაციების გამოყენებით, ახალშობილის ძილი საკმაოდ მშვიდი იქნება.
- რა შემთხვევებში არ არის უსაფრთხო?
- მე არ ვფიქრობ, რომ „თეთრი ხმაური” - „ჯადოსნური" ძილის აბია. თუმცა, მიმაჩნია, რომ იგი ეხმარება მშობელს:
1. დაამშვიდოს ჭირვეული პატარა;
2. სწრაფად დააძინოს ბავშვი, როცა აშკარად გადაღლილია და უნდა მიჰყვეს გრაფიკს;
3. გამოიყენოს პატარას ძილის გასახანგრძლივებლად.
„თეთრი ხმაურის“ მთავარი პრობლემა მისი ხმის მოცულობაა. მიჩნეულია, რომ „თეთრი ხმაური“ უნდა იყოს ჩართული არაუმეტეს 50 დბ მოცულობისა. იმისათვის, რომ შეგიქმნათ წარმოდგენა თუ რამდენია 50 დბ, მოგიყვანთ მაგალითებს:

​- ორ ადამიანს შორის ნახევარ ხმაზე საუბარი - 30 დბ;

​- ნორმალური საუბარი დაახლოებით - 60 დბ;
- სარეცხი მანქანა - 59-83 დბ;
- ტელეფონები - არის 80 დბ. თუმცა, ბოლო მოდელის ტელეფონების დინამიკებს შეუძლიათ 100 დბ-მდე აწევაც. მშობლების აზრით, „თეთრი ხმაური” ჩვილებში სმენის დაქვეითების რისკს ზრდის, რაც მათი შეშფოთების ყველაზე დიდი მიზეზი ხდება, რადგან ცნობილია, რომ სმენის დაქვეითება გავლენას ახდენს ჩვილის მეტყველებისა და ენის განვითარებაზე. ამ ეტაპზე არ არის საკმარისი მონაცემები იმის დასამტკიცებლად, რომ „თეთრი ხმაური“ ნამდვილად საზიანოა სმენისთვის. მეცნიერულად ეს არ არის დადასტურებილი და ამის დასამტკიცებლად არც საკმარისი მონაცემები არსებობს.
- რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა, რომლებიც ბავშვის ჩაძინების მიზნით ამ მეთოდს იყენებენ?

- დასასრულს, მინდა ვთქვა, რომ ყველაფერში ზომიერებაა საჭირო. დიახ, „თეთრი ხმაური“ არის საშუალება ბავშვის დასაძინებლად, მაგრამ ვფიქრობ, რომ მნიშვნელოვანია დედამ ისწავლოს როგორ აიცილოს ბავშვის ტირილი. თვალყური ადევნეთ სიფხიზლის პერიოდს, რათა არ გადაიტვირთოს ბავშვი და შეეცადეთ თავიდან აიცილოთ მისი ყვირილი წინასწარ. ჩაატარეთ ძილის წინ რიტუალები: ზღაპრების კითხვა, წყლის პროცედურები, მშვიდი სიმღერები და ა.შ., რაც დაეხმარება პატარას ჩაძინებაში და მშვიდ ძილში.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად