Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დაბომბვის ხმაზე ინსტინქტურად მოვკიდე ბავშვს ხელი, ჟილეტში გავახვიე, მივიხუტე და ასე გადმოვხტი სამშობიაროს ფანჯრიდან,“- ქართველი დედა 2008 წლის აგვისტოს მძიმე დღეებს იხსენებს

„დაბომბვის ხმაზე ინსტინქტურად მოვკიდე ბავშვს ხელი, ჟილეტში გავახვიე, მივიხუტე და ასე გადმოვხტი სამშობიაროს ფანჯრიდან,“- ქართველი დედა 2008 წლის აგვისტოს მძიმე დღეებს იხსენებს

2008 წლის აგვისტოს ომის დროს ქართველი დედები არაერთი მძიმე განსაცდელის წინაშე აღმოჩნდნენ. ერთ-ერთი დედა, რომელსაც ომის პერიოდში უდიდეს სირთულეებთან მოუხდა შეჯახება სოფელ ერგნეთში მცხოვრები მაგული ოქროპირიძეა. ის 14 წლის წინანდელ მძიმე ამბებს ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ იხსენებს და ყვება, როგორ გადახტა სამშობიაროს ფანჯრიდან ახალშობილთან ერთად, როდესაც საფრთხის მოახლოება იგრძნო:

„2008 წლის 7 აგვისტოს ღამე მეყოლა მეხუთე შვილი. ზუსტად როდესაც გავაჩინე ქეთი, ის პერიოდი იყო შორ მანძილზე რომ ისროდნენ. ისეთი ხმა ჰქონდა, მთელი სამშობიარო ზანზარებდა. სამხედრო ნაწილი და გორის სამშობიარო ძალიან ახლოს არის. ფანჯრები, მინები სულ ჩამომსხვრეული იყო საავადმყოფოში. ამ ხმაზე ინსტინქტურად მოვკიდე ამ ბავშვს ხელი, ჟილეტში გავახვიე, მივიხუტე და ასე გადმოვხტი ფანჯრიდან. რამოდენიმე წელი იმ საავადმყოფოს ეზოშიც კი ვერ შევდიოდი. ქეთო, როგორც ომი, ისეთი დაუმორჩილებელია. ვიტყოდი, რომ გმირია, იმიტომ, რომ პირველმა დაამარცხა სიკვდილი თავისი დაბადებით. მშობიარობის დროს „ვაიმე დედა“ არ მითქვამს. მარტო ვლოცულობდი: „ღმერთო, ჩემი შვილები კარგად იყვნენ, ღმერთო, გადაგვარჩინე.“

მაგული ოქროპირიძის თქმით, ომმა ბავშვებზე უმძიმესი გავლენა მოახდინა და პატარებს მდგომარეობიდან გამოსვლა დიდხანს უჭირდათ:

„ჩემი შვილი, მეორე გოგო დედაჩემის გვერდით იყო, როდესაც მე ბავშვით ხელში გადმოვხტი. მთელი ორი კვირა არ ლაპარაკობდა. ხალხს რომ დაინახავდა, გზაზე ვერ გადადიოდა. ომის შემდეგ პირველად რომ შემოვედი ერგნეთში და დავინახე პირველი სახლი დამწვარი, ერთი ამოსუნთქვით დამთავრდა ყველაფერი. ჩემში ყველა ემოცია გაიყინა. პიანინო მაქვს ჩემი ასაკის. ჩექმიანი ფეხით იყო ჩაქუჩები და სიმები ჩამტვრეული, ნაფეხური ეტყობოდა ძირს დაყრილ ხატებს.“

2008 წლის 7 აგვისტოს დაბადებული ქეთევან დოჯაშვილი რუსულ ბომბდამშენებს გადაურჩა და 14 წლის წინანდელი ომის შესახებ მხოლოდ დედის მონაყოლიდან იცის.

„დედა რომ ყვება ხოლმე, მეც თვალწინ მიდგას ყველაფერი, რაც ომის დროს ხდებოდა. დედა სულ ამბობს, რომ დაიბადე, გმირი ხარ და სიკვდილს პირველი უთხარი არაო,“ - ამბობს ქეთევან დოჯაშვილი.

წყარო: ​„იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად