Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„გადაჭარბებული ქება ბავშვის განვითარებაზე პოზიტიურად არ მოქმედებს,“- ფსიქოლოგი ანა მიქიაშვილი

„გადაჭარბებული ქება ბავშვის განვითარებაზე პოზიტიურად არ მოქმედებს,“- ფსიქოლოგი ანა მიქიაშვილი

ფსიქოლოგმა ანა მიქიაშვილმა ბავშვის შექების ფსიქოლოგიურ მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„შექებას ფსიქოლოგიური თვალსაზრისით აქვს ორი მიზანი. ერთია, რომ ბავშვმა იგრძნოს, რომ ჩვენთვის მნიშვნელოვანია ბავშვის ყოფითი ქმედებები და ამჩნევს ამას. შექებით ბავშვი იღებს უკუკავშირს, რომ მშობელმა შეამჩნია მისი ქმედება. მეორე ნაწილი არის, რომ შექებით მშობელი დაეხმაროს ბავშვს, რათა მან შეამჩნიოს თავისი განვითარების რაღაც ნაბიჯები. შექების დანიშნულება არის, რომ გარეგანი შეფასება, რომელსაც ბავშვი ადრეულ ასაკში მშობლისგან იღებს, გადაიქცეს შინაგან ხმად.“

ანა მიქიაშვილის თქმით, ბავშვზე გადაჭარბებული ქება დადებითად არ მოქმედებს:

​გადაჭარბებული ქება არ მოქმედებს პოზიტიურად ბავშვის განვითარებაზე. ყველა ბავშვი ამჩნევს, რომ ქება გადაჭარბებულია. მათ პროტესტი უჩნდებათ: „რატომ მეუბნებიან ამას? მე ხომ ეს ასე კარგად არ გამიკეთებია?“ ბავშვს კიდევ უფრო უძლიერდება შფოთვა, რომ რაღაცას გულწრფელად არ ეუბნებიან.“

„რასაც არ უნდა ვეუბნებოდეთ ბავშვს, მნიშვნელოვანია, რომ იგრძნობოდეს გულწრფელობა. ბავშვებს ემოციური ინტელექტი კარგად აქვთ განვითარებული და გრძნობენ, როდესაც რაღაც ისეთი გულწრფელი არ არის. ჯანსაღი შექებისა და უკუკავშირისთვის მნიშვნელოვანია ის, რომ ჩვენ ამ უკუკავშირს მხოლოდ ბავშვის მიმართ კი არ გავცემდეთ, არამედ ოჯახის წევრებიც ერთმანეთს აქებდნენ, ან საკუთარ თავსაც აქებდნენ. მშობლები ერთმანეთთან აღნიშნავდნენ და ულოცავდნენ ერთმანეთს და საკუთარ თავს. ზოგჯერ სიტყვებზე უფრო მნიშვნელოვანია ის, რომ გავუღიმოთ ბავშვს, ჩავეხუტოთ, ხელი გადავუსვათ. გამოვხატოთ, რომ ჩვენ გვსიამოვნებს ის, რასაც ვუყურებთ. ბავშვები ამას აღიქვამენ და კარგად იჭერენ,“ - აღნიშნა ანა მიქიაშვილმა.

წყარო:​ „აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად