Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„კალაპოტიდან ამოვარდნა ძალიან საჭიროა... მნიშვნელოვანია, რომ ზაფხულში ბავშვებმა დაისვენონ,“ - ინა იმედაშვილი

„კალაპოტიდან ამოვარდნა ძალიან საჭიროა... მნიშვნელოვანია, რომ ზაფხულში ბავშვებმა დაისვენონ,“ - ინა იმედაშვილი

მასწავლებელმა და წიგნიერების ტრენერმა ინა იმედაშვილმა ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ზაფხულში ბავშვის დასვენების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მე ვფიქრობ, რომ კალაპოტიდან ამოვარდნა ძალიან საჭირო რამ არის. როდესაც კალაპოტიდან ვვარდებით, გარდავისახებით, ვიზრდებით, ვვითარდებით. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ზაფხულში ბავშვებმა დაისვენონ და თავად დაგეგმონ თავიანთი თავისუფალი დრო. ეს ისეთი უნარ-ჩვევაა, რომელიც სამომავლოდაც გვჭირდება. თუ ბავშვს ყველაფერს მშობელი უგეგმავს სულ, ის ვერ ეჩვევა რა გააკეთოს. მან უნდა იცოდეს, როგორ ითამაშოს. ხშირად ბავშვმა არ იცის, რა ითამაშოს. 90-იან წლებში ბავშვები რას აღარ ვიგონებდით, სიმინდებით, ბალახებით ვთამაშობდით. ძალიან ბევრი თავისუფალი დრო გვქონდა. მე ზაფხული მიყვარდა იმიტომ, რომ ხშირად ჰერბარიუმებს ვაკეთებდი. ესეც კარგი იქნება ზაფხულში, რომ ბავშვებმა მცენარეები, ფოთლები შეაგროვონ.

თუ ბავშვმა კარგად ვერ დაისვენა, მას სულ ეძინება, მოთენთილია, არ არის აქტიური, სულ წოლა უნდა, გაკვეთილზე წამოწოლილია. შეიძლება ეს აგრესიაში გადაუვიდეს. ძალიან ბევრი პროტესტი აქვთ თანამედროვე ბავშვებს, რომლებიც იღლებიან, ყველაფერს აპროტესტებენ უკვე, დასვენება უნდათ. ბავშვის წიგნირების განვითარებისთვის არ არის აუცილებელი, რომ ვურჩიოთ წიგნი და წაიკითხოს. ეს შეიძლება თავგადასავლად ვაქციოთ. რაიონებსა და სოფლებში არის ძველი ბიბლიოთეკები და ძველი წიგნები. ესტუმრონ ბიბლიოთეკას, ქექონ ძველი წიგნები. ბავშვებს უყვართ ძველი წიგნების სურნელი და ისტორიები ამ წიგნებზე.

სასწავლო პროგრამა სკოლაში ისედაც ისეა აწყობილი, რომ ერთი თვე ძველი მასალის გამეორებას ეთმობა. ბავშვები  ისეთი ყოჩაღები და გონიერები არიან, რომ უცებ გაახსენდებათ, რაც ისწავლეს. ეს ბევრად უკეთესი იქნება, ვიდრე ზაფხულში კიდევ იგივე რომ ტკეპნონ. ეს უარეს შედეგს მოგვცემს,“- აღნიშნა ინა იმედაშვილმა.

წყარო:​ „დილა ფორმულაზე“

წაიკითხეთ სრულად