Baby Bag

იწვევს თუ არა სტრესი უშვილობას?- გინეკოლოგ-რეპროდუქტოლოგი მადონა ჯუღელი

იწვევს თუ არა სტრესი უშვილობას?- გინეკოლოგ-რეპროდუქტოლოგი მადონა ჯუღელი

გინეკოლოგმა, რეპროდუქტოლოგმა მადონა ჯუღელმა რეპროდუქციულ ჯანმრთელობაზე სტრესის მავნე ზეგავლენის შესახებ ისაუბრა:

„სტრესის ჩამოყალიბების 3 ფაზა არსებობს. რა გავლენა აქვს მას რეპროდუქციულ რგოლზე? პირველ სტადიაზე ხდება მთელი ორგანიზმის ადაპტაცია, რომ სტრესთან გაძლების შესაძლებლობა შექმნას. შემდგომ მოდის წინაღობის, რეზისტენტობის სტადია. ჩვენ ვუპირისპირდებით სტრესს. მესამე არის გამოფიტვის სტადია. ამ პერიოდში, როდესაც ერთი სტადია მეორეში გადადის, შეგვიძლია ვნახოთ, როგორ ხდება რეპროდუქციული რგოლის გადამზადება. როდესაც იწყება განგაშის მეორე სტადია, ორგანიზმში ირთვება სტრეს ჰორმონები, რომელთა გამომუშავება ხდება თავში. აქ არის კორტიზოლი, ადრენალინი, რომელიც გვაძლევს საშუალებას რომ გავიქცეთ.

ვთქვათ, ჩვენ ვართ ტყეში. შევეჩეხეთ დათვს. ხდება მობილიზაცია, ჩვენ შეგვიძლია ამავდროულად დავიცვათ თავი ამ სტრესისგან. მერე არის მდგომარეობა, როდესაც ყოველდღიურად მოდის ჩვენთან დათვი. ის ჰორმონები, რომლებიც მანამდე ჩვენ გვიცავდა, ხდება ტოქსიური ჩვენთვის. უკვე ვეღარ ძლებს ორგანიზმი ამ პირობებში. დისტრესის პერიოდში ირთვება როგორც იმუნური სისტემა, ასევე ჰორმონალური სისტემა. ხდება რეპროდუქციული ფუნქციების მკვეთრად დაქვეითება. 1997-98 წელს აღმოაჩინეს, რომ თავის ტვინში, ჰიპოთალამუსში არის ნივთიერება ქისპეპტინი. ის აკონტროლებს ჰიპოთალამუსისა და საკვერცხის ურთიერთკავშირს. როდესაც გვაქვს ქრონიკული და გადამეტებული სტრესი, ქისპეპტინის რაოდენობა მკვეთრად მცირდება, რაც ჰიპოფიზი, ჰიპოთალამუსისა და საკვერცხის ურთიერთკავშირს მკვეთრად ამცირებს. შესაძლებელია სრულად მოხდეს რეპროდუქციული რგოლის გამოფიტვა, გამოთიშვა. იყოს მენსტრუაციის არქონა, ფოლიკულოგენეზის დაქვეითება, კვერცხუჯრედის ხარისხის შემცირება, ასე მივდივართ მერე უკვე უშვილობამდე,“- აღნიშნულ საკითხზე მადონა ჯუღელმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს ბრონქიტი აქვს?

რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს ბრონქიტი აქვს?
რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს ბრონქიტი აქვს, როდის არის ხველა საშიში და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს? - ამ თემებზე ​MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა.
- რა არის ბრონქიტი და ძირითადად რომელ სეზონზეა გავრცელებული?
- ბრონქიტი არის სასუნთქი გზების, კერძოდ, ბრონქების ლორწოვანი გარსის ანთება, რომლის გამომწვევს უმრავლეს შემთხვევაში წარმოადგენს - ვირუსი. ასევე, შესაძლოა გამოწვეული იყოს ბაქტერიით, ალერგიით, თამბაქოს მოხმარებით, გარდა ამისა, ბრონქიტი შეიძლება იყოს ზოგიერთი თანდაყოლილი დაავადების გამოვლინება - როგორიცაა მუკოვისციდოზი (კისტური ფიბროზი). ბრონქიტი წელიწადის ყველა დროს გვხდება, თუმცა მისი სიხშირე განასაკუთრებით მატულობს გვიან შემოდგომას, ზამთარსა და ადრეულ გაზაფხულზე.
- უმეტესად რა ასაკის ბავშვებში გვხდება?
- ბრონქიტი გვხდება ყველა ასაკის ბავშვთან, მაგრამ განსაკუთრებული სიმპტომატიკით და სიმძიმით მიმდინარეობს 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში, როდესაც მცირე სასუნთქ გზებში (ბრონქიოლებში) ვითარდება შეშუპება და ანთება, ლორწო გროვდება მათში, რაც აძნელებს ჰაერის თავისუფლად მოძრაობას ფილტვებში და გამოიხატება სუნთქვის გაძნლებით.
- რა სიმპტომებით უნდა მივხვდეთ, რომ ბავშვს ბრონქიტი აქვს?
- ბრონქიტის მთავარი დამახასიათებელი ნიშანი არის ხველა, თუმცა თავიდან ბავშვს შეიძლება ჰქონდეს გაციების სიმპტომები: ცხვირიდან გამონადენი, ყელის ტკივილი, ცხელება, საერთო სისუსტე, უმადობა. ხველა შესაძლოა იყოს მშრალი ან სველი (ლორწოთი სავსე). როდესაც ინფექცია პროგრესირებს, კლინიკურად ვლინდება სუნთქვის გახშირება, შეტევითი ხველა, ხველის დროს გულისრევის შეგრძნება და ღებინება, სუნთქვაში მუცლის და გულმკერდის კუნთების მონაწილეობა, ბავშვი უარს ამბობს სითხის და საკვების მიღებაზე. ხველა ხშირად გრძელდება 7-დან 14 დღემდე, თუმცა შესაძლოა გაგრძელდეს 3-დან 4 კვირამდეც კი.

- როგორ მიმდინრეობს მკურნალობის პროცესი და რა დროს არის საჭირო მედიკამენტების ჩართვა?
- მკურნალობა დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, სიმპტომატიკაზე და ზოგად მდგომარეობაზე. 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში ბრონქიტის (ბრონქიოლიტის) სპეციფიკური მკურნალობა არ არსებობს, საჭიროებს სიმპტომურ მკურნალობას, როგორებიცაა: ტემპერატურის კონტროლი/მართვა, სითხეებით დატვირთვა, ცხვირის სანაცია, ოთახის ხშირი განიავება. სუნთქვის გაძნელების შემთხვევაში - ოქსიგენოთერაპია და სტაციონარული მეთვალყურეობა. რაც შეეხება ხველის წამალს, მისი მიღება მკაცრად განსაზღვრული უნდა იყოს პედიატრის მიერ. ამოსახველებელი საშუალებების გამოყენება 4 წლამდე ასაკის ბავშვებში არ არის რეკომენდებული, ამოხველების რეფლექსის არქონის გამო. ხშირად გამოიყენება ხველის დამთრგუნველი მედიკამენტები, თუმცა, კვლევებმა აჩვენა, რომ არ ამცირებს დაავადების ხანგრძლივობას და ასევე, ნახველის ევაკუაციის დათრგუნვამ შესაძლოა, ხელი შეუწყოს ბაქტერიულ გართულებას.
- საჭიროა თუ არა ანტიბიოტიკით ბრონქიტის მკურნალობაში?
- გამომდინარე იქიდან, რომ ბრონქიტის გამომწვევი უმეტესად არის ვირუსი, ანტიბიოტიკოთერაპიას არ საჭიროებს. ანტიბიოტიკი ინიშნება ექიმის მიერ, თუ ფიზიკური გამოკვლევით და ლაბორატორიული მონაცემებით ვლინდება ბაქტერიული ინფექცია.
​

- რა დროს არის ხველა საშიში და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

- დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს, თუ ბავშვს აღენიშნება სუნთქვის გაძნელების ნიშნები: ქოშინი, სუნთქვის დროს ნეკნების ჩაზნექვა, ლაპარაკის ან ტირილის გაძნელება, უარი სითხისა და საკვების მიღებაზე, ხმაურიანი სუნთქვა, ხმის ტემბრის ცვლილება, ტუჩების ან სახის მოლურჯო შეფერილობა, გამოიყურება ცუდად, ასევე თუ აქვს სუსტი იმუნური სისტემა (ანემია, სიმსივნური დაავადება, ცისტური ფიბროზი ან სხვა ქრონიკული დაავადება).

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად