Baby Bag

რა დაავადებებმა შეიძლება გამოიწვიოს ბავშვის სიმაღლეში ზრდის შეფერხება და რა მეთოდებით ხდება დიაგნოზის დადგენა?

რა დაავადებებმა შეიძლება გამოიწვიოს ბავშვის სიმაღლეში ზრდის შეფერხება და რა მეთოდებით ხდება დიაგნოზის დადგენა?
რა დაავადებებმა შეიძლება გამოიწვიოს ბავშვის სიმაღლეში ზრდის შეფერხება და რა მეთოდებით ხდება დიაგნოზის დადგენა? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ენდოკრინოლოგი მაია რეხვიაშვილი.
- რა დაავადებებმა შეიძლება გამოიწვიოს მოზარდის სიმაღლეში ზრდის შეფერხება და რა მიზეზები იწვევს ამ დაავადებებს?

​- სიმაღლეში ზრდა ბავშვთა და მოზარდთა ნორმალური ფიზიკური განვითარების ინდიკატორია. ბავშვთა ფიზიკური ზრდა-განვითარების შეფერხება საკმაოდ ხშირად გვხვდება ენდოკრინოლოგიურ პრაქტიკაში. ზრდაში ჩამორჩენა ასევე სხვადასხვა ქრონიკულ დაავადებათა მნიშვნელოვანი გამოვლინებაა. ასეთებია: საკვების მონელება, შეწოვის დარღვევებით მიმდინარე ავადმყოფობები, გენეტიკური დარღვევები, ორგანიზმის სხვადასხვა ორგანოთა სისტემის, მაგალითად, თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა, გულის თანდაყოლილი მანკები და ა.შ. ზრდის შეფერხება მიუთითებს, რომ ორგანიზმი იმყოფებოდა ან იმყოფება არახელსაყრელ პირობებში ინდივიდუალური გავითარების რომელიღაც ეტაპზე, დაწყებული ჯერ კიდევ საშვილოსნოს შიდა განვითარების პერიოდიდან. გასათვალისწინებელია დედის ქრონიკული დაავადებები და არასრულფასოვანი კვება, ალკოჰოლის ან ნიკოტინის გამოყენება (ორსულობის დროს), სამშობიარო გზებში განვითარებული ნაყოფის ტრავმული დაზიანებები და ა.შ. განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიექცეს ფსიქო-სოციალური პრობლემებით გამოწვეულ ზრდაში ჩამორჩენას. აქედან გამომდინარე, არანაკლებ მნიშვნელოვანია ჯანსაღი იყოს ის გარემო და ურთიერთობები, რომელშიც ბავშვი იზრდება – დედისა და ბავშვის, ბავშვისა და ოჯახის.

​- თუ არსებობს ისეთი სიმპტომები (ნიშნები), რომელთა არსებობის შემთხვევაში აუცილებელია ბავშვი მივიყვანოთ ბავშვთა ენდოკრინოლოგთან?

​- არსებობს მრავალი სიმპტომი, რომლის შენიშვნის შემდეგაც ბავშვმა უნდა გაიაროს ბავშვთა-ენდოკრინოლოგის კონსულტაცია და თუ ეს საჭიროა, სპეციალური ლაბორატორიული თუ სხვა პარაკლინიკური გამოკვლევები. ესენია: ზრდის შეფერხება, ჭარბი წონა, მეორადი სასქესო ნიშნების ადრეული განვითარება ან სქესობრივი მომწიფების დაგვიანება. დროული დიაგნოსტიკა და საჭირო სამედიცინო ჩარევა ნაკლებ პრობლემებს უქმნის ბავშვს საზოგადოებრივ ცხოვრებაში და საბოლოო კარგი შედეგისთვის მნიშვნელოვან განმაპირობებელ ფაქტორს წარმოადგენს.

​- რა მეთოდებით ხდება დიაგნოზის დადგენა და მკურნალობის პროცესი?

​- როგორც აღვნიშნე, ჩვენი მუშაობის ძირითადი მიზანი არის ზრდაში ჩამორჩენის მიზეზების დროული დაიგნოსტიკა და შესაბამისი მკურნალობის დანიშვნა. პაციენტის შეფასება ხდება მისი სიმაღლის, წონის, სხეულისი მასის ინდექსის, ძვლოვანი ასაკის დადგენის, გენეტიკური ანალიზის და ზრდის ჰორმონის კონცენტრაციის განმსაზღვრელი კვლევების ჩატარების შემდეგ. ხშირ შემთხვევაში საჭიროა სხვადასახვა ჰორმონული კვლევისა და თავის ტვინის კომპიუტერული გამოკვლევაც, თუმცა, უნდა აღინიშნოს, რომ ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში გამოკვლევის სქემა ინდივიდუალურად განისაზღვრება პაციენტის სუბიექტური და ობიექტური მდგომარეობიდან გამომდინარე. მას შემდეგ, რაც შესაბამისი კვლევებით დადასტურდება დიაგნოზი, იწყება შესაბამისი მკურნალობა ზრდის ჰორმონით. საქართველოში ორ დიაგნოზზე - ზრდის ჰორმონის დეფიციტსა და ტერნერის სინდრომზე, როგორც იშვიათ დაავადებებზე, მოქმედებს სახელმწიფო პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც მკურნალობა ზრდის ჰორმონით უფასოა. მკურნალობა ტარდება სამიზნე სიმაღლის მიღწევამდე, რომელიც ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში ინდივიდუალურად განისაზღვრება, ხოლო მედიკამენტის დოზირება ინიშნება სხეულის ზედაპირის ფართობის მიხედვით.

​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 bit.ly/3iF0YnF

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა იწვევს თვალის ჩაწირპვლას ბავშვებში და რა საშუალებებით მოვუაროთ სახლის პირობებში?

რა იწვევს თვალის ჩაწირპვლას ბავშვებში და რა საშუალებებით მოვუაროთ სახლის პირობებში?

რა იწვევს თვალის ჩაწირპვლას ბავშვებში და რა საშუალებებით მოვუაროთ სახლის პირობებში? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრ-ოფთალმოლოგი ნინო შარიქაძე.

- რა იწვევს თვალის ჩაწირპვლასდა სიწითლეს ბავშვებში?

- ბავშვებში თვალების სიწითლის და გამონადენის ყველაზე ხშირ მიზეზს კონიუნქტივიტი - თვალის ლორწოვანი გარსის ანთებითი პროცესი წარმოადგენს. ძირითადად გვხვდება ინფექციური (ბაქტერიული, ვირუსული, ქლამიდიური) ან ალერგიული გენეზის კონიუნქტივიტები.

ყველა ტიპის კონიუნქტივიტისთვის დამახასიათებელია თვალების სიწითლე - ჰიპერემია, გამონადენი, ხშირია წვისა და უცხო სხეულის შეგრძნება თვალებში. შესაძლოა, ზოგიერთი ტიპის კონიუნქტივიტის დროს აღნიშნულ ჩივილებს დაემატოს თვალების ქავილი, შეშუპება და სინათლის შიში.

პაციენტის ანამნეზიდან და გამონადენის ტიპიდან გამომდინარე, შეგვიძლია გავიგოთ, თუ რომელი ტიპის კონიუნქტივიტი აღენიშნება ამა თუ იმ პაციენტს.

იმ შემთხვევაში, თუ პაციენტს აღენიშნება ყვითელი ფერის, ბლანტი, ჩირქოვანი გამონადენი - ძირითადად, საქმე გვაქვს ბაქტერიული ტიპის კონიუნქტივიტთან.

გამჭვირვალე, ცრემლისმაგვარი გამონადენი, ძირითადად, აღინიშნება ალერგიული კონიუნქტივიტის დროს. ალერგიულ კონიუნქტივიტს ასევე, თან ახლავს ქავილი, ზოგჯერ თვალების შეშუპება და უხშირესად არის სიმეტრიული და ორმხრივი. ტიპიური ჩივილების არსებობა საშუალებას გვაძლევს მარტივად განვასხვავოთ ალერგიული კონიუნქტივიტი ბაქტერიულისგან.

რაც შეეხება ვირუსულ კონიუნქტივიტს, მისი ძირითადი გამომწვევი არის ადენოვირუსი, ამ დროს პაციენტს ძირითადად აღენიშნება ზედა სასუნთქი გზების რესპირატორული ინფექცია. ძირითადად, პროცესი ამ დროსაც ორმხრივია, თუმცა, ხშირად არასიმეტრიული, პროცესი იწყება ერთ თვალზედა რამდენიმე დღეში ინფიცირდება მეორე. გამონადენი ძირითადად გვხვდება გამჭვირვალე- მუკოზური, თუმცა, თვალების ინტენსიურ სრესას შეიძლება მოჰყვეს მეორადად ბაქტერიული ინფექციის დართვა და გამონადენი გახდეს მოყვითალო ფერის. დროულად დაწყებული მკურნალობის გარეშე, ამ ტიპის კონიუნქტივიტი ხშირად იწვევს კერატიტს - რქოვანას ანთებით პროცესს, რაც მეტად სერიოზული მდგომარეობაა და ზოგჯერ იწვევს მხედველობის შეუქცევად დაქვეითებას.

მინდა აღვნიშნო, რომ თვალების სიწითლე და მცირე რაოდენობით გამონადენი (ძირითადად გამჭვირვალე, ძაფისებრი) ყოველთვის არ მიუთითებს კონიუნქტივიტის არსებობაზე, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს მშრალი თვალის სინდრომის არსებობითაც.

წლამდე ასაკის ბავშვებში კი ძალიან ხშირია საცრემლე არხის სრული ან ნაწილობრივი სტენოზის (შევიწროების) არსებობა, რასაც თან ახლავს უხვი ცრემლდენა, ხშირად კი მეორადად თანდართული ბაქტერიული ინფექცია იწვევს ყვითელი ფერის გამონადენს. ამ პრობლემას სპეციფიკური მკურნალობა სჭირდება, ნაკლებეფექტურია წვეთების გამოყენება, ამიტომ არ უნდა აგვერიოს ბანალურ ანთებით პროცესში.

- რა საშუალებებით უნდა მოვუაროთ თვალს სახლის პირობებში?

- სახლის პირობებში აუცილებელია დავიცვათ ე.წ. თვალის ჰიგიენა.

გამონადენი ყველაზე დიდი რაოდენობით სწორედ დილის საათებში გვხვდება, ამის მიზეზი კი ღამის განმავლობაში ქუთუთოებზე დაგროვილი დიდი რაოდენობით ანთებითი ექსუდატის არსებობაა. სწორედ უხვი ნადების გამო, დილაობით ქუთუთოები ხშირად ერთმანეთზეა მიწებებული და პაციენტებს უჭირთ თვალების გახელა. ასეთ დროს საჭიროა, მოხდეს თვალის გასუფთავება ფიზიოლოგიური ხსნარით: გარედან - ქუთუთოების და ირგვლივ მდებარე კანის, ასევე, უშუალოდ, თვალის ლორწოვანი გარსის გასუფთავება (იგულისხმება თვალის ლორწოვანი გარსის გამორეცხვა, თვალში რამდენიმე წვეთი ფიზიოლოგიური ხსნარის ჩაწვეთება მანამ, სანამ არ მოხდება გამონადენისგან მისი სრულად გასუფთავება). მხოლოდ ამ პროცედურის შემდეგ უნდა მოხდეს უკვე სუფთა თვალში ნებისმიერი მედიკამენტის ჩაწვეთება. აქვე აღვნიშნავ, რომ ჩაის საფენების ან გვირილის საფენების ხმარება არ არის რეკომენდებული.

რესპირატორული ინფექციით გამოწვეული კონიუნქტივიტების დროს, პრობლემას აუარესებს ცხვირით სუნთქვის გაძნელება. ამ დროს, თვალთან ერთად აუცილებელია, პაციენტს ჩავუტაროთ ცხვირის ჰიგიენაც (გასუფთავება). ზოგადად, ნებისმიერი პრობლემა, რომელიც დაკავშირებულია ცხვირით სუნთქვის გაძნელებასთან (ადენოიდების, პოლიპების არსებობა), შეიძლება გახდეს მორეციდივე კონიუნქტივიტების არსებობის მიზეზი.

- როდის უნდა მივმართოთ ექიმს და როგორ მიმდინარეობს მკურნალობა პრობლემის გამწვავების შემთხვევაში?

- ბავშვთა ასაკში ნებისმიერი ოფთალმოლოგიური პრობლემის დროს, რა თქმა უნდა, უმჯობესია მკურნალობა ექიმის მიერ იყოს დანიშნული. მინდა ვთხოვო მშობლებს, გაითვალისწინონ, რომ მსუბუქი კონიუნქტივიტი და მცირე რაოდენობით გამონადენი ყოველთვის არ საჭიროებს ანტიბიოტიკის წვეთებით მკურნალობას. თვალს გააჩნია ადგილობრივი საკმაოდ ძლიერი იმუნიტეტი, რისი წყალობითაც, ძალიან ხშირად, მხოლოდ ჰიგიენური პროცედურების ჩატარების შედეგად, ყველანაირი მედიკამენტოზური ჩარევის გარეშე, საკმაოდ მოკლე პერიოდში შეგვიძლია მივიღოთ დადებითი შედეგი. ანტიბიოტიკების არარაციონალური, ხშირი გამოყენება სამომავლოდ, შეიცავს ანტიბიოტიკებისადმი რეზისტენტობის გაჩენის უდიდეს რისკს.

პრობლემის გამწვავების შემთხვევაში, რა თქმა უნდა, ექიმი წყვეტს, რა სახის მკურნალობა უნდა დაინიშნოს. ზოგჯერ საჭირო ხდება თვალში, ადგილობრივად, ინექციური პროცედურების ჩატარება; არის შემთხვევები, რომლებიც საჭიროებს პერორალური ანტიბიოტიკოთერაპიის დანიშვნას. თუმცა, საბედნიეროდ, ბავშვთა ასაკში მიმდინარე კონიუნქტივიტებს ძალიან იშვიათად ახასიათებთ გართულება, 3-5-დღიანი ადგილობრივი მკურნალობის ფონზე, უმეტეს შემთხვევებში პრობლემა მარტივად მოგვარებადია.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად