Baby Bag

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

შეიძლება დაინტერესდეთ

სახედრის რძე იცავს ბავშვებს და არა მარტო მათ, ვირუსული ინფექციებისა და სასუნთქ გზებთან დაკავშირებული გართულებებისგან!

სახედრის რძე იცავს ბავშვებს და არა მარტო მათ, ვირუსული ინფექციებისა და სასუნთქ გზებთან დაკავშირებული გართულებებისგან!

ცნობილია, რომ სახედრის რძე აძლიერებს იმუნიტეტს, ზრდის მედეგობას სხვადასხვა დაავადების წინააღმდეგ, განსაკუთრებით კი ბავშვებში (ასთმა, ბრონქიტი, სპაზმური ხველა, ყივანახველა, ალერგიული ხველა, ფილტვებთან დაკავშირებული პრობლემები და სხვა.) ეფექტურია ალერგიული გამოვლინებებისა და იმუნიტეტის ასამაღლებლად.

ამ თემაზე უფრო დეტალურად MomsEdu.ge საქართველოში პირველი სახედრების ფერმის, ​„ვირლანდიის“ დირექტორს თორნიკე ტეფნაძეს ესაუბრა.

- რა სასარგებლო თვისებები აქვს სახედრის რძეს?

თორნიკე ტეფნაძე: ჯერ კიდევ ანტიკურ ხანაში, ძველ საბერძნეთში იყენებდნენ სახედრის რძეს და შემდეგ უკვე ევროპის სხვადასხვა ქვეყანაშიც. მაგალითად, საფრანგეთში დედის რძის ჩამნაცვლებლად გამოიყენებოდა. სახედრის რძეს საქართველოშიც მოიხმარდნენ, თუმცა ფართოდ გავრცელებული არ იყო მისი გამოყენება.

პირველ რიგში, კვლევებით დადასტურებულია, რომ სახედრის რძე თავისი შემადგენლობით ყველაზე ახლოს დგას დედის რძესთან. იგი შეიცავს ვიტამინებს, მინერალებს, ანტიალერგიულ და ანტიმიკრობულ ფერმენტს, მდიდარია ომეგა 3-ით, ომეგა 6-ით, მაგნიუმით, თუთიათი და ა.შ.

- ცნობილია, რომ სახედრის რძე აქტიურად გამოიყენება სამკურნალოდ და განსაკუთრებით ბავშვებში. რა დაავადებებთან საბრძოლველად იყენებენ?

თორნიკე ტეფნაძე: ჩვენს პრაქტიკაზე დაყრდნობით, ამ პროდუქტს ყველაზე დიდი სარგებელი მოაქვს ბავშვებისთვის. იგულისხმება სასუნთქი გზების სხვადასხვა გართულება, როგორებიცაა: ასმთმა, ბრონქიტი, ყივანახველა, სპაზმური ხველა. ძალიან კარგია ფილტვებისთვის, ალერგიული გამოვლინებებისა და ასევე, იმუნიტეტის გაძლიერებისთვის. თუმცა, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მხოლოდ ბავშვებისთვის გამოიყენება, უფროსებისთვისაც ძალიან ეფექტურია ამავე პრობლემების დროს და დამატებით, გულსისხლძარღვთა დაავადებების, ღვიძლის დეტოქსიკაციის, ქიმიის შემდგომ იმუნოდეფიციტის შესავსებად.

- იმ შემთხვევაში თუ სამკურნალო დანიშნულებით ვიყენებთ, დღის მანძილზე რა რაოდენობის სახედრის რძე უნდა დალიოს ბავშვმა (ასაკის მიხედვით) და დღის რომელ მონაკვეთში?

თორნიკე ტეფნაძე: ლოგიკურია, რომ ამ პროდუქტის მიღება იგივენაირად არ ხდება, როგორც სამედიცინო მედიკამენტების შემთხვევაში (მკაცრი დოზირება). იქიდან გამომდინარე, რომ სახედრის რძე ბუნებრივი პროდუქტია, აქ მკაცრად რეგლამენტირებული მეტ-ნაკლებობით მიღება არ არსებობს, თუმცა პრაქტიკიდან გამომდინარე ჩამოყალიბდა შემდეგი მიღების წესი:

  • 5-6 თვიდან - 2 წლამდე ბავშვებისთვის 10-30 მლ დღეში სამჯერ (დილით - უზმოზე, შუადღით - ჭამამდე, საღამოს - ძილის წინ);
  • 2-3 წლიდან ზევით - 50 მლ დღეში სამჯერ;
  • მოზრდილებში - 50-80 მლ დღეში სამჯერ.

როგორც ასეთი, სიჭარბე და გადამეტება არ არსებობს, თუმცა, გამომდინარე იქიდან, რომ არც ისე ბიუჯეტური პროდუქტია, მცირე რაოდენობით მიღებაც ეფექტურია სამკურნალოდ.

კურსის ხანგრძლივობა დამოკიდებულია დაავადების რაობაზე, სირთულეზე, ინდივიდუალურ მდგომარეობაზე, იმუნურ სისტემაზე. გარკვეული მონახაზისთვის, შემიძლია გითხრათ, რომ მაგალითად, ხველების დროს მისაღებია 1-2-კვირიანი კურსი, პროფილაქტიკისთვის და იმუნიტეტისთვის - 2-4 კვირიანი კურსი.

- უკეთესი შედეგისთვის რძე ადუღებული უნდა მივიღოთ თუ აუდუღარი?

თორნიკე ტეფნაძე: უმჯობესია, მივიღოთ აუდუღარი რძე, ვინაიდან არ დაკარგოს სასარგებლო თვისებების დიდი ნაწილი.

- სახედრის რძეს აქვს თუ არა რაიმე სახის უკუჩვენება?

თორნიკე ტეფნაძე: მრავალწლიან პრაქტიკაზე დაყრდნობით, არანაირი უკუჩვენება არ გამოვლენილა. სახედრის რძეს ბუნებრივად აქვს ანტიოქსიდანტური თვისებები. სახედარს არ ემართება ის დაავადებები, რაც მაგალითად, ძროხას (ბრუცელოზი).

პედიატრების დამოკიდებულება ორად იყოფა. არიან პედიატრები, რომლებსაც არ აქვთ ინფორმაცია ამ პროდუქტზე და არ იციან, რა უპასუხონ მშობლებს. თუმცა, მეორე ნაწილი - იმუნოლოგების, პედიატრებისა და ალერგოლოგებისა იცნობენ პროდუქტს და აქვთ ინფორმაცია მის სარგებლიანობასთან დაკავშირებით. შესაბამისად, მშობლები ხშირად მოდიან ჩვენთან სხვადასხვა ცნობილი პედიატრის რეკომენდაციით, ალერგიის, ხველისა და სხვა პრობლემების სამკურნალოდ.

შესაკვეთად ეწვიეთ ,,ვირლანდიის'' გვერდს - ​https://www.facebook.com/virlandia1​

R.

წაიკითხეთ სრულად