Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს უნდა აუკრძალო, აკრძალვები ბავშვს ზრდის, თუმცა ამას უნდა ჰქონდეს საზრისი,“ - ფსიქოთერაპევტი რეზო კორინთელი

ფსიქოთერაპევტი რეზო კორინთელი ბავშვის სწორად აღზრისთვის წესრიგის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ შვილები წესრიგს აუცილებლად უნდა მივაჩვიოთ:

„პედაგოგი ის კი არ არის, ვინც ინფორმაციას კარგად ფლობს, არამედ ის, ვისაც უყვარს ეს ინფორმაცია. ხდება არაცნობიერი გადაცემა, დაინტერესება, ბავშვი გრძნობს ამას. მომვლელები, რომლებიც ამერიკაში მუშაობენ, ასეთ რამეს მეუბნებიან: შვიდ საათზეა საჭმელი, ბავშვმა არ შეჭამა, მოვიდა რვის ნახევარზე და ითხოვს ჭამას. მას უარს ეტყვიან, რადგან ჭამა უწევდა შვიდზე და არ შეჭამა. მისცემენ კეფირს, ან რამე მსუბუქს და გაუშვებენ დასაძინებლად. გამორიცხულია, რომ მას ამ დროს აჭამონ. ჩვენ თავისუფლება, სამწუხაროდ, ჩემი აზრით, გავიაზრეთ, როგორც წესებისგან თავისუფლება, აღვირახსნილობა.“

რეზო კორინთელის თქმით, ბავშვი რომ განვითარდეს, მას რაციონალური აკრძალვები უნდა დავუწესოთ:

„ბავშვს უნდა აუკრძალო. დოლტო წერდა (ფრანგული სკოლა), რომ აკრძალვები ბავშვს ზრდის. ამ აკრძალვებს უნდა ჰქონდეს საზრისი, თუ რატომ კრძალავ რაღაცას. უნდა აუხსნა ბავშვს, რომ ეს არ შეიძლება. ჩვენთან ბავშვი დაგეჯახება, გაგწევს, არ აქვს რიდი, იმიტომ, რომ იქვე დედა დგას, რომელიც ამბობს: „არაუშავს დაეჯახა, მოდი, გენაცვალე.“ ის ბავშვს წესრიგს არ აზიარებს.“

რეზო კორინთელი აცხადებს, რომ საქართველოში მამა დასუსტებულია, რაც წესრიგის ნაკლებობას განაპირობებს:

„ ჩვენთან მამა დასუსტებულია. მამას მოაქვს წესრიგი. თეთრ სახლთან პიონერებივით დგანან ბავშვები. პედაგოგს შეჰყავს თეთრ სახლში და უხსნის, სად იჯდა ლინკოლნი. ეს ბავშვები პატივს სცემენ თავიანთ მამებს. იქ ძლიერი მამები არიან. ვინ იტყვის ზედმეტს მამებზე?! მათ აქვთ წესრიგი, ჩვენ ეს არ გვაქვს. ჩვენ წესებს არ ვემორჩილებით.“

„თუ პედაგოგი თავის პირად აჩრდილს ფლობს, ეს ბავშვებზე გადადის. ბავშვი გრძნობს, რომ მასწავლებელი სამართლიანია. ბავშვი გრძნობს, რომ პედაგოგი ჩამქრალი თვალებით არ უყურებს და ანთებული აქვს თვალები, ამ დროს ბავშვიც აენთება. თუ პედაგოგი ამბობს: „ხომ იცი, დღეს რა დროა, ფული წყვეტს ყველაფერს,“ ის გასაგდებია სკოლიდან. წარმოიდგინეთ, რას ავრცელებს ბავშვებში. იმავეს ავრცელებს მშობელიც. არ ეუბნება პირდაპირ, მაგრამ ჟესტით გამოხატავს: „ჰა, შენ მანქანა.“ ამით შენ ანებივრებ მას, აფუჭებ, რომ ის მოქალაქე კი არ გახდეს, საზოგადოებისთვის სასარგებლო, არამედ სხვებისგან მოითხოვოს ყველაფერი. ყველას უთხრას: „მომე, მომე, მომე.“ რამდენი მშობელი იქცევა ასე, იმიტომ, რომ თვითონ სჯერა ამის,“ - აღნიშნავს რეზო კორინთელი.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია



წაიკითხეთ სრულად