Baby Bag

„ნივთიერებების პირველადი მოხმარების ადრეული ასაკი ქმნის რისკს, რომ ადამიანი ხდება დამოკიდებული“

„ნივთიერებების პირველადი მოხმარების ადრეული ასაკი ქმნის რისკს, რომ ადამიანი ხდება დამოკიდებული“

როგორ უნდა განვიხილოთ მოზარდებთან ნივთიერებების მოხმარებასთან დაკავშირებული საკითხები და რაზე უნდა გავაკეთოთ აქცენტები - ამის შესახებ გადაცემაში „იმედის დღე“ ფსიქიატრმა, ქეთევან სილაგაძემ და ნარკოლოგმა, თათა ასათიანმა ისაუბრეს.

„მოზარდობის ასაკში, რა თქმა უნდა, იწყება გარკვეული ექსპერიმენტები, მათ შორის, სხვადასხვა ნივთიერებასთან მიმართებით, რას შესაძლოა, გახდეს წინამორბედი ამა თუ იმ ფიზიკური დარღვევის წარმოშობის. გულწრფელად რომ გითხრათ, პირდაპირი კავშირი, რომ მარიხუანას მოხმარება გამოიწვევს ან ფსიქოზურ რომელიმე დაავადებას ან სხვა ტიპის ფსიქიკურ აშლილობას, ასე არ არის, თუმცა, დღეს კვლევები საუბრობს იმას, რომ არის ძალიან მაღალი კომორბიდობა, ანუ ორივე აშლილობის თანაარსებობა. რა თქმა უნდა, ეპიზოდური მომხარება არ ნიშნავს მოხმარების დაავადების არსებობას, ცხადია, პირველადი მოხმარების ადრეული ასაკი ქმნის რისკს, რომ ადამიანი ხდება დამოკიდებული“, - აცხადებს ქეთევან სილაგაძე.

თათა ასათიანი საუბრობს, რაზე უნდა გავაკეთოთ აქცენტები შვილებთან კომუნიკაციისას, როდესაც ნივთიერებების მოხმარებასთან დაკავშირებულ თემებს ვეხებით.

„დამოკიდებულება, მისი ელემენტები მაინც ყალიბდება მოზარდობის ასაკში, თუმცა, ამის წინააღმდეგ ზრუნვა უნდა დაიწყოს ბევრად ადრე - როდესაც ადამიანი ქმნის ოჯახს. ძალიან მნიშვნელოვანია, ვის ვუკავშირებთ ბედს, ვისთან უნდა გავატაროთ მთელი ცხოვრება, რამდენად სიყვარულით იქმნება ოჯახი, მუცლადყოფნის პერიოდში ეს ბავშვი რამდენად სასურველია... ეს იმიტომ, რომ ბავშვს აუცილებლად გადაეცემა დედის და მამის ემოციები. როდესაც ოჯახი კომფორტული და პატივისცემაზე დამყარებულია, ამ შემთხვევაში ბავშვებთან კომუნიკაცია უნდა დავიწყოთ ძალიან მცირე ასაკიდან. ათ წლამდე მიღებულ ინფორმაციას ბევრად მეტი ღირებულება აქვს, ვიდრე - მოზარდობის პერიოდში. ბავშვს უნდა ვასწავლოთ, როგორ შეიძლება ცხოვრებისგან სიამოვნების მიღება. აკრძალვის ტონით საუბარი შედეგს ვერ გამოიღებს. უნდა ავუხსნათ, როგორ იყვნენ ბედნიერები, როგორ ფოკუსირდნენ პოზიტივზე, უნდა შევასწავლოთ პატარ-პატარა საქმეები და გავუჩინოთ პასუხისმგებლობელი. მას უნდა შეეძლოს საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობის აღება. გარდა ამისა, ძალიან მნიშნელოვანია პირადი მაგალითების მიცემა, განსაკუთრებით -  ათ წლამდე ასაკის ბავშვისთვის მშობელი ყოველთვის ავტორიტეტია და ცდილობს მისი საქციელის გამეორებას და ასევე მნიშვნელოვანია - წახალისება. როდესაც ბავშვი კარგად იქცევა, ის უნდა წავახალისოთ. რათა მოხდეს მისი ქმედების განმტკიცება და მას გაუჩნდეს მომავალში ამის განმეეორების სურვილი“, - აღნიშნავს ნარკოლოგი.

წყარო: „იმედის დღე

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ფარისებრი ჯირკვლის კვანძების 90% კეთილთვისებიანია, 10% შემთხვევაში ისინი შეიძლება იყვნენ ავთვისებიანი,“ - ენდოკრინოლოგი ნაია ლატარია

„ფარისებრი ჯირკვლის კვანძების 90% კეთილთვისებიანია, 10% შემთხვევაში ისინი შეიძლება იყვნენ ავთვისებიანი,“ - ენდოკრინოლოგი ნაია ლატარია

ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგმა ნაია ლატარიამ ჩიყვის გამომწვევ მიზეზებსა და დაავადების მიმდინარეობის თავისებურებებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ჩიყვს უმეტესად უსიმპტომო მიმდინარეობა აქვს:

„ჩიყვი არის ფარისებრი ჯირკვლის მოცულობაში გაზრდა. ასევე ჩიყვი არის, თუ ნორმალური მოცულობის პირობებში ფარისებრ ჯირკვალში წარმოიქმნა კვანძოვანი ჩანართები. შეიძლება ეს კვანძები სხვადასხვა ზომის იყოს. დიფუზური და კვანძოვანი ჩიყვი ძირითად შემთხვევებში უსიმპტომოდ მიმდინარეობს. სიმპტომები გამოვლინდება იმ შემთხვევაში, თუ მოცულობაში ძალიან გაიზარდა ფარისებრი ჯირკვალი. თუ კვანძები გაიზარდა ზომაში, შეიძლება მოხრჩობის შეგრძნებამ შეაწუხოს ადამიანი, ყლაპვის გაძნელებამ. ​ზოგიერთ თანმხლებ დაავადებას ასევე ტკივილის სინდრომიც ახასიათებს. სხვა შემთხვევაში, როგორც წესი უსიმპტომოდ მიმდინარეობს და შემთხვევით ხდება აღმოჩენა.“

ნაია ლატარიას თქმით, კვანძოვანი წარმონაქმნები ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციურ ცვლილებებსაც იწვევს:

„კვანძოვან წარმონაქმნებს ფუნქციური ცვლილებაც ახლავს ფარისებრი ჯირკვლის, ​როდესაც ჰორმონების დონე არის შეცვლილი. სიმპტომები, როგორებიც არის უძილობა, თავის ტკივილი, საერთო სისუსტე, ადვილად დაღლა, წონაში მატება, კლება, ეს ყველაფერი უკვე ფუნქციურ დარღვევებს ახასიათებს. ფარისებრი ჯირკვლის და კვანძის წარმოქმნის ყველაზე ხშირი მიზეზი არის იოდის დეფიციტი ან აუტოიმუნური პროცესები, როდესაც ფარისებს ჯირკვალს იმუნური სისტემა ებრძვის. იოდდეფიციტით გამოწვეული ჩიყვის შემთხვევაში, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ პაციენტს შემდგომ იოდის პრეპარატები უნდა მივცეთ და ამით დავიწყოთ მკურნალობა.“

„ფარისებრი ჯირკვლის კვანძების 90 % კეთილთვისებიანია. 10 % შემთხვევაში ისინი შეიძლება იყვნენ ავთვისებიანი. ერთ-ერთი გზა ამის დასადგენად არის ბიოფსიური კვლევა. თუ კვანძები არის კეთილთვისებიანი, მედიკამენტოზური თერაპია არ ინიშნება. ინიშნება მხოლოდ დინამიკაში დაკვირვება. ​თუ კვანძები არის ავთვისებიანი, მაშინ ქირურგიულად უნდა მოხდეს მათი მოშორება. ავთვისებიანი კვანძებიც ფარისებრი ჯირკვლის შემთხვევაში საიმედო პროგნოზით ხასიათდება და მკურნალობას ადვილად ექვემდებარება,“- აღნიშნულ საკითხებზე ნაია ლატარიამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად