რა ასაკიდან შეიძლება, გავუკეთოთ ბავშვს საყოველთაო გრიპის აცრა და წელიწადში რამდენჯერ გაციება არის ნორმა - ინტერვიუ პედიატრ თემურ მიქელაძესთან

ჯანმრთელობა

გრიპის ვაქცინისგან მიღებული სარგებელი პოტენციურ რისკებს მნიშვნელოვნად აღემატება

5 წლის წინ

გრიპის ვაქცინის შესახებ უამრავი დეზინფორმაცია და მითი ვრცელდება. მშობლები განსაკუთრებით ღელავენ, როდესაც მცირეწლოვანი ბავშვის აცრაზე წასაყვანად ემზადებიან. ერთ-ერთი მცდარი მოსაზრების თანახმად, აღნიშნული ვაქცინა თავად არის გრიპის გამომწვევი, რაც სიმართლეს არ შეესაბამება. ვაქცინის დამზადებისას ცოცხალი ვირუსები არ გამოიყენება, რის გამოც შეუძლებელია, რომ ის გრიპის გამომწვევ მიზეზად მოგვევლინოს.
​

ბავშვების უმეტესობა გრიპის ვაქცინას კარგად იტანს, თუმცა ნაწილს გარკვეული გვერდითი ეფექტები უვითარდება. ვაქცინით გამოწვეული უსიამოვნებები, როგორც წესი, რთულად გადასატანი არ არის და მათთან გამკლავება საკმაოდ მარტივია. გრიპის ვაქცინისგან მიღებული სარგებელი მისგან გამოწვეულ უსიამოვნებებს მნიშვნელოვნად აღემატება. ეს განსაკუთრებით მცირეწლოვან ბავშვებს ეხებათ. გრიპის ვირუსით დაავადების შემთხვევაში პატარებს, შესაძლოა, ჯანმრთელობის მდგომარეობა ძალიან დაუმძიმდეთ.
​

გრიპის ვაქცინა გრიპის ვირუსის გავრცელებას ხელს ნამდვილად არ უწყობს. მართალია, აცრას, შესაძლოა, გარკვეული გართულებები მოჰყვეს, მაგრამ არა იმდენად სახიფათო, რომ მათ გამო ვაქცინისგან მიღებულ სარგებელზე უარი თქვათ.
​

გრიპის ვაქცინის გვერდითი ეფექტები
​

მცირეწლოვან ბავშვებს, რომლებიც ვაქცინაციას პირველად იტარებენ, შესაძლოა, შემდეგი სახის გვერდითი ეფექტები გამოუვლინდეთ:
​

• ტკივილი და შეშუპება ნანემსარის მიდამოებში
​

• ტემპერატურის მცირედი მატება
​

• კუნთების ტკივილი
​

• დაღლილობის შეგრძნება
​

• თავის ტკივილი
​

• გულისრევა
​

თითოეული გვერდითი ეფექტი მსუბუქი სახით ვლინდება და მხოლოდ ერთ ან ორ დღეს გრძელდება. თუ ფიქრობთ, რომ ბავშვის მდგომარეობა აცრის შემდეგ საგანგაშოდ გართულდა, პედიატრს მიმართეთ. თუ ბავშვს ვაქცინაციის შემდგომ მაღალი ტემპერატურა აქვს, ასპირინი არ უნდა მისცეთ. აღნიშნული პრეპარატის მიცემამ, შესაძლოა, რეის სინდრომი გამოიწვიოს, რომელიც სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობაა (ღვიძლისა და ტვინის შეშუპება).
​

იშვიათ შემთხვევებში, შესაძლოა, ბავშვს ალერგიული რეაქცია განუვითარდეს, მათ შორის, სიცოცხლისთვის საშიში ანაფილაქსიური შოკი. თუ ამჩნევთ, რომ პატარას სახე უშუპდება, კანზე გამოაყარა, სუნთქვა გაურთულდა და პულსი აუჩქარდა, დაუყოვნებლივ გამოიძახეთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება.
​

გრიპის ვაქცინის ნაზალური სპრეის გვერდითი ეფექტები
​

ნემსის ჩხვლეტით გამოწვეული უსიამოვნებების თავიდან ასაცილებლად მშობლების ნაწილი გრიპის ვაქცინის ნაზალურ სპრეის ანიჭებს უპირატესობას. აღნიშნული ტიპის ვაქცინა ბაზარზე 2003 წლიდან გამოჩნდა და მისი გამოყენება 2-დან 49 წლამდე ასაკის ადამიანებისთვის არის რეკომენდებული. მიუხედავად იმისა, რომ ვაქცინაციის მოცემული მეთოდი საკმაოდ კომფორტულია, მას გარკვეული უკუჩვენებები აქვს. ვაქცინის ნაზალური სპრეის შესაძლო გვერდითი ეფექტებია:
​

• სურდო
​

• ყელის ტკივილი ან ხველება
​

• ტემპერატურის უმნიშვნელო მატება
​

• თავის ტკივილი
​

• კუნთების ტკივილი
​

• საერთო სისუსტე
​

ბავშვებში, რომლებსაც კვერცხსა და ჟელატინზე ალერგია აქვთ, გრიპის ვაქცინის გამოყენება დაუშვებელია. არასდროს მისცეთ ბავშვს (არც ზრდასრულს) ასპირინი ვაქცინაციით გამოწვეული მაღალი ტემპერატურის დასაწევად.
​

როგორ გავარჩიოთ სიმპტომი გვერდითი ეფექტისგან?
​

თუ ბავშვი ვაქცინაციის შემდეგ თავს შეუძლოდ გრძნობს, მაშინვე ნუ გადაწყვეტთ, რომ მისი ცუდად ყოფნის მიზეზი გრიპის ვაქცინაა. შესაძლოა, ეს უბრალო დამთხვევა იყოს. თუ ბავშვი საბავშვო ბაღში ან სკოლაში დადის, არ არის გამორიცხული, რომ მას ვირუსი სხვა ბავშვებისგან ვაქცინაციის ჩატარებამდე გადაედო.
​

ვირუსული ინფექციის სიმპტომისა და აცრის გვერდითი ეფექტის ერთმანეთისგან გასარჩევად საკუთარ თავს შემდეგი კითხვები დაუსვით:
​

• ჩაუტარებია თუ არა აქამდე თქვენს შვილს ვაქცინაცია? - თუ ბავშვს გრიპის ვაქცინა უკვე ჰქონდა გაკეთებული და ყველაფერმა უპრობლემოდ ჩაიარა, ე.ი. მისი ცუდად ყოფნის მიზეზი ვაქცინაცია არ არის.
​

• როდის გამოვლინდა შეუძლოდ ყოფნის პირველი სიმპტომი? - ვაქცინაციით გამოწვეული გვერდითი ეფექტები, როგორც წესი აცრიდან 6-12 საათის მანძილზე ვლინდება. თუ ვაქცინაციიდან 2-3 დღის შემდეგ ბავშვი თავს შეუძლოდ გრძნობს, ე.ი. მას სხვა პრობლემა აქვს, ვაქცინაცია კი მისი შეუძლოდ ყოფნის მიზეზი არ არის.
​

• რა სახის სიმპტომები აქვს პატარას? - ვაქცინაციით გამოწვეული გვერდითი ეფექტები მრავალგვარია. იმისთვის, რომ დაადგინოთ, ბავშვის შეუძლოდ ყოფნა რამ განაპირობა, სიმპტომებს მეტი ყურადღება მიაქციეთ. თუ ბავშვს სურდო აწუხებს, შესაძლოა, ეს გაციებით იყოს გამოწვეული და არა გრიპის ვაქცინით.
​

• არის თუ არა რომელიმე სხვა ბავშვი შეუძლოდ? - აუცილებლად გამოიკითხეთ აღმზრდელობით დაწესებულებაში სხვა პატარების ჯანმრთელობის მდგომარეობა, რათა ბავშვის მდგომარეობის სწორად შეფასება შეძლოთ.
​

• რამდენ ხანს გრძელდება ბავშვის სისუსტე? - თუ ბავშვს ავადმყოფობის სიმპტომები 2 დღეზე მეტხანს უგრძელდება და მისი მდგომარეობა მძიმდება, ე.ი. საქმე ვაქცინაციის გვერდით ეფექტთან არ გაქვთ. მსგავს შემთხვევაში აუცილებლად მიმართეთ პედიატრს.

თუ შეამჩნევთ, რომ ბავშვს გვერდითი ეფექტები აცრის ჩატარების შემდეგ ყოველწლიურად უვლინდება, მას გრიპის ვაქცინაცია არ უნდა ჩაუტარდეს. ამ შემთხვევაში მის მკურნალ ექიმს დაელაპარაკეთ, რათა ეფექტური ალტერნატივა შემოგთავაზოთ. 
​

მომზადებულია ​www.verywellfamily.com-ის მიხედვით
​

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად