Baby Bag

6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ - 7 საინტერესო ფაქტი პირველი კბილების შესახებ

6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ - 7 საინტერესო ფაქტი პირველი კბილების შესახებ
გთავაზობთ 7 საინტერესო ფაქტს პირველი კბილების შესახებ. 

1. ბავშვების უმეტესობას პირველი კბილი 6-დან 12 თვემდე ​ამოსდის

ბავშვებს პირველი კბილი სხვადასხვა ასაკში ამოსდით. შესაძლოა, თქვენს პატარას თავის პირველ დაბადების დღეზე არცერთი კბილი არ ჰქონდეს. სამი თვის ასაკიდან ჩვილები თითების პირში ჩაყოფას სწავლობენ. მათ მომატებული ნერწყვდენაც აღენიშნებათ. მშობლების ნაწილი ფიქრობს, რომ ნერწყვის დიდი რაოდენობით გამოყოფა კბილების შესაძლო ამოსვლაზე მიანიშნებს, თუმცა პატარების უმეტესობას პირველი კბილი ექვსი თვის ასაკამდე არ ამოსდის. პირველად, როგორც წესი, ჩვილებს ქვედა საჭრელი კბილები ამოსდით. კბილების ამოჭრის პროცესი საბოლოოდ 3 წლის ასაკში სრულდება, როდესაც ბავშვს ყველა კბილი ადგილზე აქვს.

2. 6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ

ფტორი სასარგებლო მინერალია, რომელიც კბილის მინანქარს დაზიანებისგან იცავს და კარიესის პრევენციასაც უზრუნველყოფს. ფტორი სასმელ წყალშიც გვხვდება. სოლიდური კვების დაწყებისთანავე, ბავშვს მცირე რაოდენობით ისეთი წყალი ასვით, რომლის შემადგენლობაში ფტორი შედის. წყალი, რომელსაც ბავშვისთვის ყიდულობთ, შესაძლოა, ფტორს არ შეიცავდეს. ვიდრე ბავშვისთვის ფტორის დანამატის მიცემას გადაწყვეტდეთ, რჩევისთვის პედიატრს მიმართეთ.

3. ღრძილების მასაჟი, გრილი მასაჟორები ან საბავშვო ტკივილგამაყუჩებლები პატარას დისკომფორტის დაძლევაში დაეხმარება

როგორც წესი, კბილების ამოსვლა პატარას სერიოზულ დისკომფორტს არ უქმნის, თუმცა რიგ შემთხვევებში აღნიშნული პროცესი, შესაძლოა, ტკივილისა და უსიამოვნებების გამომწვევიც აღმოჩნდეს. ბავშვებს ღრძილები უმაგრდებათ, ექავებათ, დიდი რაოდენობით ნერწყვი სდით და ხასიათი უფუჭდებათ. პატარას მდგომარეობის შესამსუბუქებლად ღრძილები სუფთა თითებით დაუმასაჟეთ, ან გამოიყენეთ სპეციალური ღრძილის მასაჟორი. თუ ტკივილი ძალიან შემაწუხებელია, ბავშვს სპეციალურად ჩვილისთვის განკუთვნილი ტკივილგამაყუჩებელი მიეცით. თუ პატარას სიცხე აუწევს და ტემპერატურა 38 გრადუსზე მაღლა ავა, სიცხის დამწევი საშუალება აუცილებლად გამოიყენეთ.

4. არასდროს გამოიყენოთ სპეაციალურად კბილის ამოჭრისთვის განკუთვნილი აბები, ბენზოკაინის შემცველი გელები, ჰომეოპათიური გელები და აბები

ნუ გამოიყენებთ აბებს, რომლებიც ბელადონას ექსტრაქტს შეიცავს ან გელს, რომლის შემადგენლობაში ბენზოკაინი შედის. ბელადონა და ბენზოკაინი ტკივილს ამსუბუქებს, თუმცა ორივე მათგანს ძალიან ბევრი არასასურველი გვერდითი ეფექტის გამოწვევა შეუძლია, რის გამოც ჩვილებთან მათი გამოყენება დაუშვებელია.

5. პატარას კბილები დღეში ორჯერ გაუხეხეთ

როდესაც თქვენს შვილს კბილები ამოუვა, ჰიგიენის წესების დაცვაზე უნდა იზრუნოთ. თავდაპირველად ფტორის შემცველი კბილის პასტით დაიწყეთ კბილების გახეხვა. ცხადია, პასტა მინიმალური რაოდენობის უნდა იყოს. ბავშვებს კბილის გახეხვაში 6 წლის ასაკამდე თავად უნდა დაეხმაროთ. გააკონტროლეთ, რა რაოდენობის კბილის პასტას იყენებს პატარა და რამდენად სწორად იხეხავს კბილებს. როდესაც ბავშვი წერას ისწავლის, ის კბილების გახეხვას დამოუკიდებლადაც შეძლებს.

6. საჭიროების შემთხვევაში ბავშვს კბილების ფტორირების პროცედურა ჩაუტარეთ

რეგულარული ვიზიტების დროს პედიატრი თქვენი შვილის კბილებს აუცილებლად შეამოწმებს. ის კბილებისა და ღრძილების მოვლისა და გაჯანსაღების მეთოდებზეც გაგესაუბრებათ. სასურველია, პატარებს კბილების ფტორირების პროცედურა ადრეულ ასაკშივე ჩაუტარდეთ. თუ ბავშვისთვის სტომატოლოგი შერჩეული გყავთ, შეგიძლიათ აღნიშნული პროცედურის ჩატარება მას მიანდოთ. ფტორირების პროცედურა კბილებს ფტორით ამდიდრებს, რაც კარიესის განვითარებას მნიშვნელოვნად უშლის ხელს.

7. ერთი წლის ასაკში ბავშვი სტომატოლოგთან მიიყვანეთ

ბავშვის კბილების ჯანმრთელობაზე ადრეული ასაკიდანვე უნდა იზრუნოთ. სასურველია, 1 წლის ბავშვი სტომატოლოგთან მიიყვანოთ, რათა დარწმუნდეთ, რომ კბილები აბსოლუტურად ჯანსაღია და პატარას ამ მხრივ ყველაფერი რიგზე აქვს. სტომატოლოგი კბილის მოვლის სპეციალური რუტინის შემუშავებაშიც დაგეხმარებათ და პირის ღრუს ჰიგიენის წესებსაც დეტალურად გაგაცნობთ. 

მომზადებულია HealthyChildren-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რძის პროდუქტის როლი ბავშვთა კვებაში

რძის პროდუქტის როლი ბავშვთა კვებაში

ჯანმრთელი ბავშვი ძლიერი იმუნიტეტით, ალბათ, ყველა დედის ოცნებაა. ბავშვის ჯანმრთელობაზე ზრუნვა მისი მუცლადყოფნის პერიოდში იწყება და დაბადების პირველი წუთებიდან მის ზრდასრულობამდე გრძელდება. განსაკუთრებული როლი კი ამ ყველაფერში ეკოლოგიასთან და გარემო პირობებთან ერთად, რა თქმა უნდა, სწორ კვებას ენიჭება. რა მიკროელემენტები და ვიტამინები სჭირდება ბავშვს და რა როლი უკავია ბავშვთა კვებაში რძეს და რძის პროდუქტებს ამაზე პედიატრს, მედიცინის აკადემიური დოქტორს მაია ჩხაიძეს ვესაუბრეთ.

ქალბატონო მაია, რომელი პროდუქტებია ბავშვთა კვებაში აუცილებელი და რა ადგილი უკავია ამ პროდუქტებში რძეს და მის ნაწარმს?

- რძე და რძის პროდუქტები ბავშვთა კვების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწილია, წარმოადგენენ ცილების და ენერგიის შესანიშნავ წყაროს. ასევე შეიცავენ ვიტამინების და მინერალების ფართო სპექტრს.

რძე და რძის ნაწარმი არის ენერგიის, ცილების, ცხიმების (ძირითადად ნაჯერი), ვიტამინების (რიბოფლავინი, B12, Aდა D ვიტამინი) და მინერალების (კალციუმი, იოდი, ფოსფორი, თუთია) წყარო. ეს ჯგუფი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვთა ასაკში ძვალ-სახსროვანი სისტემის ჩამოყალიბებისთვის და ჯანსაღი კბილებისათვის.

ცილას აქვს ყველა უჯრედში, სტრუქტურული და ფუნქციური როლი და უმნიშვნელოვანესია ზრდისთვის. ცილაზე მოთხოვნილება შეესაბამება სხეულის ზომებს და ასაკს. მისი კარგი წყაროა: უცხიმო ხორცი, ფრინველის ხორცი, ზღვის პროდუქტები, რძე, რძის ნაწარმი, კვერცხი, პარკოსნები, თხილეული და მცენარის თესლები.

რას იღებს ბავშვი რძითა და რძის პროდუქტებით?

- რძის პროდუქტებთან ერთად ბავშვის ორგანიზმი ღებულობს ყველაზე მეტად ვიტამინ D-ს და კალციუმს. ვიტამინი D აძლიერებს კალციუმის შეწოვას, რაც მნიშვნელოვანია ძვლოვანი სისტემის განვითარებისთვის და ჯანმრთელი კბილებისთვის. მისი ნაკლებობა ბავშვებში ძირითადად რაქიტის სახით გამოვლინდება. ვიტამინი D-ს საკვები წყაროები ცოტაა, ამიტომაც ვიტამინი D-ს ადექვატური რაოდენობის მიღება მხოლოდ საკვებით რთულია. მზის სხივები ან ულტრაიისფერი სხივები ვიტამინი D-ს კიდევ ერთი წყაროა. ამიტომ პედიატრები ხშირად ვურჩევთ მშობლებს მზის აბაზანებს, სუფთა ჰაერზე ბავშვის გასეირნებას... ჩვილი ბავშვებისათვის ასევე რეკომენდებულია ვიტამინი D-ს 400 ს.ე. (10 მკგ) მიღება დღეში ერთხელ

საკვები პროდუქტების უმეტესობა D ვიტამინს არ შეიცავს. შედარებით მდიდარია ამ ვიტამინით ცხიმიანი თევზი. ვეგეტარიანელი ბავშვისთვის D ვიტამინის ალტერნატიულ წყაროს შეიძლება წარმოადგენდეს D ვიტამინით გამდიდრებული რძე ან მარცვლოვნები.

ასევე უმნიშვნელოვანესია რძის მიღება კალციუმის თვალსაზრისით. კალციუმი აუცილებელია ძვლებისთვის და კბილებისთვის. რძე და ზოგიერთი რძის ნაწარმი (მაგ. იოგურტი, მაწონი და ყველი) კალციუმის მიღების ერთ-ერთი საუკეთესო წყაროა. რძეს კალციუმის საბადოსაც ვეძახით.

ბავშვებს კალციუმზე მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად ყოველდღე 2-3 ულუფა რძის ან რძის ნაწარმის მიღება სჭირდებათ. დაბალცხიმიანი რძე და რძის ნაწარმი შეიცავს იმდენ ან იმაზე მეტ კალციუმს, რამდენიც არის ჰომოგენიზებულ და ცხიმმოუხდელ რძეში.

ბავშვებისთვის ვინც ვერ/არ იღებს ძროხის რძეს, რეკომენდებულია კალციუმით გამდიდრებული ალტერნატიული რძე. რძის შაქრის, ლაქტოზის აუტანლობისას ასევე რეკომენდაციას ვაძლევთ ბავშვმა მიიღოს ულაქტოზო რძე და მისი ნაწარმი. იმ შემთხვევაში თუ ბავშვი კალციუმით და ვიტამინი D მდიდარ პროდუქტებს მაინც არ იღებს, საჭიროა ამ პრეპარატების დამატებით მიცემა.

კალციუმის წყაროს 75 პროცენტს რძე და რძის ნაწარმი შეადგენს. ვეგეტარიანელი ბავშვების შემთხვევაში თუ ის რძეს არ სვამს, ყოველდღიურად უნდა იღებდეს კალციუმით მდიდარ საკვებს (ბროკოლი, ჩინური კომბოსტო, თხილეული, თესლეული) ან კალციუმით გამდიდრებულ მარცვლეულს.

განსაკუთრებით მინდა გამოვყო რძის პროდუქტებში მაწონი, რომელიც ენდემური პროდუქტია. მაწონი ტრადიციული ქართული რძემჟავა პროდუქტია. რძემჟავა პროდუქტები განსაკუთრებით სასარგებლოა მათში შემავალი ბაქტერიების გამო. აღნიშნული ბაქტერიები - პრობიოტიკები - ცოცხალი მიკროორგანიზმებია, რომლებსაც შეუძლიათ სარგებლობა მოუტანონ ადამიანს, კერძოდ, დადებითი გავლენა მოახდინონ კუჭ-ნაწლავის ფუნქციონირებაზე. პრობიოტიკები ორგანიზმის მეგობარ ბაქტერიად მიიჩნევა. ისინი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს აძლიერებენ. პრობიოტიკებს ხშირად კეთილ ბაქტერიებს უწოდებენ, რომლებიც ორგანიზმში მოხვედრილ ცუდ ბაქტერიებს ებრძვიან. ისინი ერთგვარი ბარიერის ეფექტს ქმნიან, ნაწლავებს ცუდი ბაქტერიების ზემოქმედებისგან იცავენ, ამასთან, ანთების განვითარების რისკსაც ამცირებენ, რადგან ორგანიზმში პარაზიტების გავრცელებას უშლიან ხელს. გარდა ამისა, პრობიოტიკების დახმარებით ჩვენი იმუნური სისტემა ვირუსების წინააღმდეგ გაცილებით ეფექტურად მოქმედებს.

პრობიოტიკების ჯგუფში ბევრი ტიპის ბაქტერია შედის. განსაკუთრებით სასარგებლო ბაქტერიებად მიიჩნევა ლაქტობაცილა, ანუ რძისმჟავას ბაქტერია და ბიფიდობაქტერია. სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანმა რძემჟავა ბაქტერიის შემცველი საკვები რეგულარულად მიიღოს. ამ მხრივ, მაწონი, რომელიც ენდემურ დედოზეა დამზადებული, ყველაზე სასარგებლო პროდუქტია, რადგან ის ბუნებრივ პრობიოტიკებს შეიცავს. მასში განსაკუთრებით დიდი რაოდენობითაა კონცენტრირებული რძემჟავა. ამას ადასტურებს ის ფაქტიც, რომ მაწვნის შენახვის ვადა საკმაოდ ხანმოკლეა.

მაია ჩხაიძე - პედიატრი, მედიცინის აკადემიური დოქტორი

საქართველოს პედიატრთა აკადემიის გამგეობის თავმჯდომარე

R.

წაიკითხეთ სრულად