„დაშაქრული ხახვის, ალოეს წვენის, გაცხელებული სპირტისა და მარილის გამოყენება არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება“ - ინტერვიუ ოტო–რინო–ლარინგოლოგ ბერდია ბერიძესთან

ჯანმრთელობა

ბავშვის ასაკობრივ ზრდასთან ერთად ხდება შესაბამისი ფეხსაცმლის გამოყენება - რა უნდა ვიცოდეთ ბრტყელტერფიანობის შესახებ?

3 წლის წინ

როგორ გამოიხატება ბრტყელტერფიანობა ბავშვებში, იწვევს თუ რაიმე სახის გართულებებს და როგორია მისი მკურნალობის მეთოდები. ამ თემებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ორთოპედ-ტრავმატოლოგიის მიმართულების ხელმძღვანელი რომეო ვარდიაშვილი.​

​- ბატონო რომეო, თავდაპირველად რომ განვმარტოთ, რა არის ბრტყელტერფიანობა და რამდენად არის დამოკიდებული გენეტიკურ განწყობაზე?
​

- ბრტყელტერფიანობა (Pes Planus) საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული პათოლოგიაა ბავშვთა ასაკში. ბრტყელი ტერფი არის თანდაყოლილი ან შეძენილი დეფორმაცია, რომელიც ტერფის თაღის სრულ ან ნაწილობრივ არარსებობაში გამოიხატება. ტერფის თაღი ჩამოყალიბებას 3-4 წლის ასაკში იწყებს, ასე რომ, ყველა ბავშვს 3 წლამდე, რბილი ანუ დრეკადი ტერფი აქვს, რაც ნორმას შეესაბამება. თაღების სრული ფორმიერება კი 9-10 წლის ასაკში სრულდება.
​

თანდაყოლილი ბრტყელტერფიანობა გულისხმობს გენეტიკურ ანუ მემკვიდრეობით განწყობას - ამ დროს ბავშვი ტერფის კუნთების და მყესიოგოვანი აპარატის თანდაყოლილი საერთო სისუსტით გამოირჩევა.
​

- როგორ გამოიხატება ის ბავშვებში და რა სიმპტომები ახასიათებს?
​

- ბრტყელტერფიანობის დროს ყურადღებას იპყრობს ჩივილები:

• ადვილად დაღლა;
• ტკივილი ტერფის და კოჭ-წვივის სახსარში;
• ტკივილი დიდი ხნით სიარულის და დგომის დროს;
• დღის ბოლოს ტერფების შეშუპება;
• ტერფები დაგრძელებულია;
• თითები დეფორმირებული;
  ​

- როგორი ტიპის ფეხსაცმელი უნდა ახმარონ ბავშვებს?
​

- ბავშვის ასაკობრივ ზრდასთან ერთად ხდება შესაბამისი ფეხსაცმლის გამოყენება, მაგალითად, 1 წლამდე ბავშვებში გამოიყენება რბილი, დრეკადი, ე.წ. „ბუტაფორია“, ხოლო 3 წლამდე ბავშვებში - რბილი ტყავისგან შეკერილი. მყარი და მაღალყელიანი ქუსლის მქონე ორთოპედიული ფეხსაცმელი გარკვეულ ასაკამდე.
​

გაითვალისწინეთ, ფეხსაცმელი არ უნდა იყოს ვიწრო ან ზედმეტად ფართე.
​

- რა შეიძლება გამოიწვიოს ბრტყელტერფიანობამ პატარებში?
​

- ძირითადი სიმპტომები თავს იჩენს იუვენილურ (ახალგაზრდულ) და მოზრდილ ასაკში, რომლის ძირითად გამოხატულებას ფიზიკური აქტივობის და შრომისუნარიანობის დარღვევა წარმოადგენს. სიარულის მანერის შეცვლა, ასევე აღსანიშნავია წონაში მატება. იუვენილური ოსტეოქონდროპათიები, როგორებიც არის - შინცის, შლატერის და პერტესის დაავადებები, ხერხემლის სხვადასხვა დეფორმაცია (სქოლიოზი).
​

- მშობელმა რა უნდა გააკეთოს ბრტყელტერფიანობის თავიდან ასარიდებლად?

​

- მშობლებო! იყავით ყურადღებით, დროულად განახორციელეთ გეგმიური ვიზიტი ბავშვთა ორთოპედთან, რომლის ინტერვალიც მშობიარობიდან 1-3 თვის ასაკში მერყეობს.
​

ზემოთ ჩამოთვლილი ჩივილებიდან გამომდინარე:

• დაათვალიერეთ თქვენი შვილი შიშველ მდგომარეობაში;
• გამოვლენილი ასიმეტრიის და დეფორმაციის შემთხვევაში დროულად მიმართეთ ბავშვთა ორთოპედს;
• სწორად შეარჩიეთ ფეხსაცმელი;
• განახორციელეთ სახლის პირობებში სპეციალური ვარჯიშები ტერფების კუნთების და მყესიოგოვანი აპარატის გასამაგრებლად - თითის წვერებზე და ტერფების გარეთა ზედაპირით სიარული, იარეთ ქუსლებით, მოხარეთ და გაშალეთ ტერფის თითები, ფეხის გულით ატრიალეთ პატარა ბურთი. კარგია ფეხშიშველი სიარული არათანაბარ ზედაპირებზე, როგორებიც არის: ქვიშა, ბალახი, ზღვის პირას, ქვები.
  ​

- როგორ მიმდინარეობს ბრტყელტერფიანობის მკურნალობა?
​

- არსებობს მკურნალობის ორი მიმართულება: კონსერვატიული და ოპერაციული, რომლის მიზანია ტერფის დეფორმაციის შეჩერება და არსებული ცვლილებების მაქსიმალური კორექცია.
​

კონსერვატიული მკურნალობის დაწყებამდე რეკომენდებულია პაციენტის ბრტყელტერფიანობის ფორმისა და ხარისხის შეფასება და დიაგნოსტიკა: ინსტრუმენტული კვლევებიდან, რენტგენოლოგიური, პედოსკანირება, პლანტოგრაფია, კომპიუტერული კვლევა CT-დატვირთვით. მათი დახმარებით ინიშნება ინდივიდუალური სამკურნალო ან საპროფილაქტიკო ღაბაშები-სუპინატორები ან პრონატორები, რომელიც ხელს უშლის დეფორმაციის პროგრესირებას. მკურნალობის პროცესში აქტიურად ერთვება სამკურნალო ვარჯიშები, ფიზიოთერაფია, ზღვის მარილის აბაზანები (ჰიდრომასაჟი).

​ოპერაციული მკურნალობა გამოიყენება კონსერვატიული მკურნალობის უშედეგობის ან მკვეთრი დეფორმაციის ხარისხის შემთხვევაში. ოპერაცია მოიცავს ბრტყელტერფიანობის კორექციის მიზნით, მყეს-იოგოვანი აპარატის და ტერფის გარკვეული ძვლის ოსტეოტომიას ძვლოვანი ტრანსპლანტაციით. კორექციის სწრაფ მეთოდს წარმოადგენს სახსრის იმპლანტაცია ჭანჭიკის გამოყენებით.
​

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად