Baby Bag

გრიპის ვაქცინისგან მიღებული სარგებელი პოტენციურ რისკებს მნიშვნელოვნად აღემატება

გრიპის ვაქცინისგან მიღებული სარგებელი პოტენციურ რისკებს მნიშვნელოვნად აღემატება
გრიპის ვაქცინის შესახებ უამრავი დეზინფორმაცია და მითი ვრცელდება. მშობლები განსაკუთრებით ღელავენ, როდესაც მცირეწლოვანი ბავშვის აცრაზე წასაყვანად ემზადებიან. ერთ-ერთი მცდარი მოსაზრების თანახმად, აღნიშნული ვაქცინა თავად არის გრიპის გამომწვევი, რაც სიმართლეს არ შეესაბამება. ვაქცინის დამზადებისას ცოცხალი ვირუსები არ გამოიყენება, რის გამოც შეუძლებელია, რომ ის გრიპის გამომწვევ მიზეზად მოგვევლინოს.

ბავშვების უმეტესობა გრიპის ვაქცინას კარგად იტანს, თუმცა ნაწილს გარკვეული გვერდითი ეფექტები უვითარდება. ვაქცინით გამოწვეული უსიამოვნებები, როგორც წესი, რთულად გადასატანი არ არის და მათთან გამკლავება საკმაოდ მარტივია. გრიპის ვაქცინისგან მიღებული სარგებელი მისგან გამოწვეულ უსიამოვნებებს მნიშვნელოვნად აღემატება. ეს განსაკუთრებით მცირეწლოვან ბავშვებს ეხებათ. გრიპის ვირუსით დაავადების შემთხვევაში პატარებს, შესაძლოა, ჯანმრთელობის მდგომარეობა ძალიან დაუმძიმდეთ.
გრიპის ვაქცინა გრიპის ვირუსის გავრცელებას ხელს ნამდვილად არ უწყობს. მართალია, აცრას, შესაძლოა, გარკვეული გართულებები მოჰყვეს, მაგრამ არა იმდენად სახიფათო, რომ მათ გამო ვაქცინისგან მიღებულ სარგებელზე უარი თქვათ.
გრიპის ვაქცინის გვერდითი ეფექტები
მცირეწლოვან ბავშვებს, რომლებიც ვაქცინაციას პირველად იტარებენ, შესაძლოა, შემდეგი სახის გვერდითი ეფექტები გამოუვლინდეთ:
• ტკივილი და შეშუპება ნანემსარის მიდამოებში
• ტემპერატურის მცირედი მატება
• კუნთების ტკივილი
• დაღლილობის შეგრძნება
• თავის ტკივილი
• გულისრევა
თითოეული გვერდითი ეფექტი მსუბუქი სახით ვლინდება და მხოლოდ ერთ ან ორ დღეს გრძელდება. თუ ფიქრობთ, რომ ბავშვის მდგომარეობა აცრის შემდეგ საგანგაშოდ გართულდა, პედიატრს მიმართეთ. თუ ბავშვს ვაქცინაციის შემდგომ მაღალი ტემპერატურა აქვს, ასპირინი არ უნდა მისცეთ. აღნიშნული პრეპარატის მიცემამ, შესაძლოა, რეის სინდრომი გამოიწვიოს, რომელიც სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობაა (ღვიძლისა და ტვინის შეშუპება).
იშვიათ შემთხვევებში, შესაძლოა, ბავშვს ალერგიული რეაქცია განუვითარდეს, მათ შორის, სიცოცხლისთვის საშიში ანაფილაქსიური შოკი. თუ ამჩნევთ, რომ პატარას სახე უშუპდება, კანზე გამოაყარა, სუნთქვა გაურთულდა და პულსი აუჩქარდა, დაუყოვნებლივ გამოიძახეთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება.
გრიპის ვაქცინის ნაზალური სპრეის გვერდითი ეფექტები
ნემსის ჩხვლეტით გამოწვეული უსიამოვნებების თავიდან ასაცილებლად მშობლების ნაწილი გრიპის ვაქცინის ნაზალურ სპრეის ანიჭებს უპირატესობას. აღნიშნული ტიპის ვაქცინა ბაზარზე 2003 წლიდან გამოჩნდა და მისი გამოყენება 2-დან 49 წლამდე ასაკის ადამიანებისთვის არის რეკომენდებული. მიუხედავად იმისა, რომ ვაქცინაციის მოცემული მეთოდი საკმაოდ კომფორტულია, მას გარკვეული უკუჩვენებები აქვს. ვაქცინის ნაზალური სპრეის შესაძლო გვერდითი ეფექტებია:
• სურდო
• ყელის ტკივილი ან ხველება
• ტემპერატურის უმნიშვნელო მატება
• თავის ტკივილი
• კუნთების ტკივილი
• საერთო სისუსტე
ბავშვებში, რომლებსაც კვერცხსა და ჟელატინზე ალერგია აქვთ, გრიპის ვაქცინის გამოყენება დაუშვებელია. არასდროს მისცეთ ბავშვს (არც ზრდასრულს) ასპირინი ვაქცინაციით გამოწვეული მაღალი ტემპერატურის დასაწევად.
როგორ გავარჩიოთ სიმპტომი გვერდითი ეფექტისგან?
თუ ბავშვი ვაქცინაციის შემდეგ თავს შეუძლოდ გრძნობს, მაშინვე ნუ გადაწყვეტთ, რომ მისი ცუდად ყოფნის მიზეზი გრიპის ვაქცინაა. შესაძლოა, ეს უბრალო დამთხვევა იყოს. თუ ბავშვი საბავშვო ბაღში ან სკოლაში დადის, არ არის გამორიცხული, რომ მას ვირუსი სხვა ბავშვებისგან ვაქცინაციის ჩატარებამდე გადაედო.
ვირუსული ინფექციის სიმპტომისა და აცრის გვერდითი ეფექტის ერთმანეთისგან გასარჩევად საკუთარ თავს შემდეგი კითხვები დაუსვით:
• ჩაუტარებია თუ არა აქამდე თქვენს შვილს ვაქცინაცია? - თუ ბავშვს გრიპის ვაქცინა უკვე ჰქონდა გაკეთებული და ყველაფერმა უპრობლემოდ ჩაიარა, ე.ი. მისი ცუდად ყოფნის მიზეზი ვაქცინაცია არ არის.
• როდის გამოვლინდა შეუძლოდ ყოფნის პირველი სიმპტომი? - ვაქცინაციით გამოწვეული გვერდითი ეფექტები, როგორც წესი აცრიდან 6-12 საათის მანძილზე ვლინდება. თუ ვაქცინაციიდან 2-3 დღის შემდეგ ბავშვი თავს შეუძლოდ გრძნობს, ე.ი. მას სხვა პრობლემა აქვს, ვაქცინაცია კი მისი შეუძლოდ ყოფნის მიზეზი არ არის.
• რა სახის სიმპტომები აქვს პატარას? - ვაქცინაციით გამოწვეული გვერდითი ეფექტები მრავალგვარია. იმისთვის, რომ დაადგინოთ, ბავშვის შეუძლოდ ყოფნა რამ განაპირობა, სიმპტომებს მეტი ყურადღება მიაქციეთ. თუ ბავშვს სურდო აწუხებს, შესაძლოა, ეს გაციებით იყოს გამოწვეული და არა გრიპის ვაქცინით.
• არის თუ არა რომელიმე სხვა ბავშვი შეუძლოდ? - აუცილებლად გამოიკითხეთ აღმზრდელობით დაწესებულებაში სხვა პატარების ჯანმრთელობის მდგომარეობა, რათა ბავშვის მდგომარეობის სწორად შეფასება შეძლოთ.
• რამდენ ხანს გრძელდება ბავშვის სისუსტე? - თუ ბავშვს ავადმყოფობის სიმპტომები 2 დღეზე მეტხანს უგრძელდება და მისი მდგომარეობა მძიმდება, ე.ი. საქმე ვაქცინაციის გვერდით ეფექტთან არ გაქვთ. მსგავს შემთხვევაში აუცილებლად მიმართეთ პედიატრს.

თუ შეამჩნევთ, რომ ბავშვს გვერდითი ეფექტები აცრის ჩატარების შემდეგ ყოველწლიურად უვლინდება, მას გრიპის ვაქცინაცია არ უნდა ჩაუტარდეს. ამ შემთხვევაში მის მკურნალ ექიმს დაელაპარაკეთ, რათა ეფექტური ალტერნატივა შემოგთავაზოთ. 
მომზადებულია ​www.verywellfamily.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

​დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა

​დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა

ადამიანები პათოლოგიური (მორბიდული) სიმსუქნის სამკურნალოდ სხვადასხვა მეთოდს იყენებენ. ერთ-ერთი ძირითადი და ეფექტიანი მეთოდი არის ბარიატრიული ქირურგია. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ სხვადასხვა ტიპის ბარიატრიული ოპერაცია ტარდება და მკურნალობის მეთოდის შერჩევა პაციენტის მდგომარეობიდან გამომდინარე ხდება.

ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-სთან „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბარიატრიულმა ქირურგმა ​გია მოსიაშვილმა ისაუბრა.

გია მოსიაშვილი: „პაციენტი, რომლის სხეულის მასის ინდექსიც 40-ზე მეტია, არის მორბიდულად მსუქანი. სხეულის მასის ინდექსის დათვლა ხდება მარტივად - პაციენტის სხეულის წონა უნდა გავყოთ მის სიმაღლეზე კვადრატში.“

- რა დაავადებებს იწვევს მორბიდული სიმსუქნე?

გია მოსიაშვილი: „პათოლოგიური სიმსუქნე ისეთი დაავადებების განვითარების რისკ-ფაქტორს წარმოადგენს, როგორებიცაა: შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2, ჰიპერტონული დაავადება, ინსულტი, კარდიოვასკულური დაავადებები, მსხვილი სახსრების ართრიტები, ობსტრუქტიული ძილის აპნოე და სხვა. ამასთან, მორბიდული სიმსუქნე, შესაძლოა, წინაპირობა გახდეს ონკოლოგიური დაავადებებისა.“

- როგორ შეიძლება პათოლოგიურ სიმსუქნესთან ბრძოლა ბარიატრიული ქირურგიით?

გია მოსიაშვილი: „ბარიატრიული ქირურგი ოპერაციის მსვლელობისას საჭმლის მომნელებელ ტრაქტზე აკეთებს ისეთ ცვლილებებს, რომლის შემდეგაც პაციენტები იკლებენ წონაში. ისტორიულად ბევრი ოპერაცია მოისინჯა, ზოგს ჰქონდა შედეგი, ზოგს - ნაკლებად. დღეისათვის მსოფლიოში ყველაზე ხშირად ხორციელდება ორი ტიპის ოპერაცია. პირველი გულისხმობს მხოლოდ კუჭის დაპატარავებას, მეორე კუჭის დაპატარავებას და ასევე, წვრილი ნაწლავის დამოკლებასაც. ბარიატრიული ოპერაციის კანდიდატი პაციენტები გადიან კვლევას, ყველა მათგანი ინდივიდუალურად ფასდება, შემდეგ ხდება მათთვის შესაბამისი ოპერაციის შერჩევა.

როგორც უკვე გითხარით, ქირურგი გვთავაზობს ორი ტიპის ოპერაციას - რესტრიქციულს (კუჭის დაპატარავება) და რესტრიქციულ-მალაბსორბციულს (კუჭის დაპატარავება და ასევე წვრილი ნაწლავის დამოკლება). პირველი ტიპის ბარიატრიული ოპერაციაა სლივ-გასტრექტომია, მეორე ტიპის - კუჭის შუნტირების და მინი შუნტირების ოპერაციები.

- ბარიატრიის შედეგებზე რომ ვისაუბროთ…

გია მოსიაშვილი: „ბარიატრიული ოპერაციების შემდეგ არ ხდება პაციენტის სწორი წონის აღდგენა. ოპერაციის მერე პაციენტები იკლებენ ზედმეტი მასის 60-90%-ს (სხვადასხვა ოპერაციის დროს სხვადასხვანაირია პროცენტული რაოდენობა). ბარიატრიული ოპერაციის შემდეგ პაციენტებს ეცვლებათ კვებითი ჩვევები. ისინი ჭამენ მცირე ულუფებით, შესაბამისად, ვეღარ იღებენ ზედმეტ კალორიებს. იმის ფონზე, რომ პაციენტები ოპერაციის შემდეგ იღებენ მხოლოდ დღიური კალორიების საკმარის დოზას, 6 თვიდან 2 წლამდე შუალედში იკლებენ ზედმეტი მასის 60-90%-ს. ყველა ბარიატრიული ოპერაციის მიზანია შეამციროს პაციენტის წონა.

- როგორ განისაზღვრება მორბიდული სიმსუქნე და როგორ მივხვდეთ, გვაქვს თუ არა ქირურგიული მკურნალობის საჭიროება?

გია მოსიაშვილი: „პაციენტები პათოლოგიურ სიმსუქნესთან ბრძოლას სხვადასხვა კონსერვატიული მეთოდით იწყებენ, როგორებიცაა: დიეტა, ვარჯიში, მედიკამენტების მიღება. კვლევებით დადგენილია რომ, როდესაც პაციენტის სხეულის მასის ინდექსი აჭარბებს 40-ს, ძალიან რთულია მყარი შედეგის მიღება ზემოთ ჩამოთვლილი მეთოდებით. პირველ ეტაპზე იკლებენ, თუმცა დიეტის დასრულების შემდეგ უფრო მეტს იმატებენ, ვიდრე დიეტის დაწყებამდე ჰქონდათ. დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა.

შესაბამისად, ოპერაციული მკურნალობის საჭიროებაც დგება მაშინ, როდესაც პაციენტს ყველანაირი მცდელობის მიუხედავად, არ აქვს სასურველი წონა, პლუს ამას, შესაძლოა, გამოჩნდეს რომელიმე თანმხლები დაავადება.

- რა სახის ბარიატრიული ოპერაციები ტარდება „ნიუ ჰოსპიტალსში“?

გია მოსიაშვილი: „წამყვან ოპერაციებად ითვლება სლივ-გასტრექტომია, იგივე კუჭის ვერტიკალური რეზექცია და კუჭის შუნტირების ოპერაციები. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ დანერგილია ორივე ტიპის ოპერაცია და ინდივიდუალურად შერჩევის შემდეგ პაციენტს ჩაუტარდება მისთვის შესაბამისი ოპერაცია.

- რა განსხვავებაა ამ ოპერაციებს შორის და რა დადებითი ან უარყოფითი შედეგები აქვს?

გია მოსიაშვილი: ,,სლივ-გასტრექტომია მსოფლიოში ყველაზე ხშირად გამოყენებად ბარიატრიულ ოპერაციას წარმოადგენს. ბოლო მონაცემებით, მისი წილი 60-65%-ია. ოპერაციის ეს მეთოდი გულისხმობს კუჭის „გამოწეული“ ნაწილის მოკვეთას, რაც 8-10-ჯერ ამცირებს კუჭის მოცულობას. უპირატესობა არის მისი ფიზიოლოგიურობა, შენარჩუნებულია ყველა სფინქტერი (მომჭერი) და მიღებული საკვები ბუნებრივი გზით გადაადგილდება საჭმლის მომნელებელ სისტემაში. რეაბილიტაციის შემდეგ პაციენტს არ უწევს დამატებითი მედიკამენტების ხანგრძლივი მიღება და, შესაბამისად, ამ მხრივ დისკომფორტი არ ექმნება.

რაც შეეხება კუჭის შუნტირებას, კუჭიდან ხდება მცირე ზომის ტაკვის შექმნა, რომელსაც მიეკერება დამოკლებული წვრილი ნაწლავი. შუნტირების ოპერაციების დროს მიღებული საკვები გაივლის ახლადშექმნილ გზას. დამოკლებული ნაწლავის გამო ზოგჯერ საჭიროა ვიტამინებისა და მიკროელემენტების დამატებით მიღება, შესაბამისად, ფიზიოლოგიურობის თვალსაზრისით სლივ-გასტრექტომიასთან შედარებით, ეს შუნტირების ოპერაციების უარყოფითი მხარეა, თუმცა უნდა აღვნიშნოთ, რომ შუნტირების ოპერაციების შემდეგ სხეულის მასის კლება უფრო მეტია.''

R

წაიკითხეთ სრულად