Baby Bag

როგორ შევარჩიოთ ზამთრის კურორტი ბავშვებისთვის - პედიატრის რჩევები

როგორ შევარჩიოთ ზამთრის კურორტი ბავშვებისთვის - პედიატრის რჩევები

ზამთრის არადეგები მთის კურორტზე - როგორ შევარჩიოთ და რა უნდა გავითვალისწინოთ? - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ახალი წელი ახლოვდება და მასთან ერთად საშობაო არდადეგებიც, ასე რომ ელიან დიდებიც და პატარებიც. როცა ზამთრის არდადეგებზე ვსაუბრობთ, უხშირესად სამთო-სათხილამურო მთიან კურორტს წარმოვიდგენთ ხოლმე, თუმცა ზოგს ზაფხულში დაბრუნება და სულაც სამხრეთის ქვეყნებში მზეს მიფიცხება ქვეყნიერებას ურჩევნია.

ვინ თქვა, რომ არდადეგების მხიარულად გატარება და ჯანმრთელობზე ზრუნვა მხოლოდ ზაფხულშია შესაძლებელი?! ზამთარიც მშვენიერ შანსს გვთავაზობს დავისვენოთ და გავაკაჟოთ პატარები. მით უმეტეს, რომ მთის კურორტები საქართველოში ნამდვილად ასარჩევად გვაქვს.

პირველ რიგში, უნდა შეგახსენოთ - კურორტებს რამდენიმე ჯგუფად ვყოფთ - კლიმატურ კურორტებზე მთავარი სამკურნალო ფაქტორი ჰავაა, ბალნეოელოგიურ კურორტზე - მინერალური წყალი, კლიმატურ-ბალნეოლოგიურ კურორტებზე ორივე ამ ფაქტორით ზემოქმედებაა შესძლებელი, ხოლო ტალახის კურორტებზე მთავარი სამკურნალო ფაქტორი ტალახია.

სანამ კურორტს შეარჩევთ, აუცილებლად გაითვალისწინეთ ექიმის რჩევა - რა ტიპის ბუნებრივი ფაქტორების ზემოქმედება სჯობს თქვენი პატარასთვის. ამ საკითხის გარკვევის შემდეგ გაითვალისწინეთ კურორტის მდებარეობა, რამდენად კარგადაა განვითარებული მისი ინფრასტრუქტურა, რამდენად შორს მდებარეობს უახლოესი დიდი დასახლებული პუნქტიდან და რამდენად ხელმისაწვდომია კვალიფიციური გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება ადგილზე.

გახსოვდეთ, ზამთრის კურორტებზე ტრავმები, სამწუხაროდ, არც თუ იშვითია, ამიტომ გადაუდებელი დახმარების შესაძლებლობა შერჩეულ კურორტს აუცილებლად უნდა ჰქონდეს.

ზამთრის კურორტის შერჩევისას ისიც მნიშვნელოვანია, როგორ არის შესაბამისი ინფრასტრუქტურა განვითარებული პატარების გართობისათვის.

ყველა ამ ფაქტორის გათვალისწინებით, ბაკურიანი და ცემი ბავშვისათვის კომფორტული და სასარგებლო მთის კურორტებია, თუმცა სხვა ქართულ კურორტებზეც თანდათან ვითარდება შესაბამისი ინფრასტრუქტურა.

სასტუმროს შერჩევისას მცირე ზომის მშვიდ, არახმაურიან გარემოს მიანიჭეთ უპირატესობა, სადაც სიმშვიდესთან ერთად კონტაქტების ნაკლები რიცხვი გექნებათ, რაც ზამთრის სეზონის გადამდები დაავადებების რისკს შეგიმცირებთ.

თუ გგონიათ, რომ თოვლიან კურორტებზე გრიპის ვირუსს ვერ იპოვით, - სულ ტყუილად. გრიპის ვირუსი სიცივისადმი მედეგია, მაღალ ტემპერატურაზე კი ადვილად იღუპება.

რატომ არის მთაში დასვენება საუკეთესო არჩევანი თქვენი პატარასათვის?

იმიტომ, რომ მთის ჰავა მზის ინტენსიური რადიაციით (განსაკუთრებით სჭარბობს მზის ულტრასიისფერი სპექტრი), დაბალი ბარომეტრული წნევით და ჰაერში ჟანგბადის შემცველობით გამოირჩევა.

ასეთი კლიმატი განსაკუთრებით სასარგებლოა სასუნთქი გზების დაავადებათა მკურნალობისათის, ზოგადი გაკაჟება-გაჯანსაღებისათვის.

თუ ბავშვი ხშირად ავადობს სასუნთქი გზების მწვავე ინფექციებით, მათ შორის კრუპის სინდრომით, ბრონქოსპაზმით მიმდინარე ბრონქიტით ან ბრონქული ასთმით, მთის კურორტი მისთვის საუკეთესო დასასვენებელი ადგილია.

მთის კურორტი ზამთარში აქტიური დასვენებისათვის ბევრ შესაძლებლობას გვთავაზობს. აქ სპორტის ზამთრის სახეობებსაც შეგიძლიათ აზიაროთ თქვენი პატარა.

მზე, მაღალი მთის მშრალი ჰავის, ჟანგბადისა და ფიზიკური დატვირთვის ერთობლიობა, მისი დასვენებისა და გაკაჟებისთვის საუკეთესო გარემოს ქმნის.

აქტიური დასვენება ამ გარემოში დამატებითი ენერგიითა და ემოციებით ავსებს ბავშვს, ფიზიკური აქტივობა, თოვლში თხილამურებით სრიალი ხელს უწყობს მისი ძვალ-სახსროვანი სისტემისა და კუნთების განვითარებას, გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ფუნქციონირებას, ავითარებს ბალანსირების უნარს.

რა უნდა წავიღოთ?

თბილი სამოსის შეხსენება, რა თქმა უნდა, არ გჭირდებათ.

შერჩიეთ წყალგაუმტარი ქურთუკები და შარვლები, ბუნებრივი მასალისაგან დამზადებული წინდები და თბილი ფეხსაცმელი.

ცხვირ-პირის კაშნეთი აკვრა საჭირო არ არის. ცხვირს ჰაერის გათბობის უნარი აქვს, სანამ მას ქვედა სასუნთქ გზებში გაგზავნის. მიეცით მზეს საშუალება, ბავშვის კანში დ ვიტამინის საზამთრო ულუფა წარმოქმნას.

არ დაივიწყოთ საოჯახო აფთიაქის წაღება, რომელშიც აუცილებლად უნდა გქონდეთ ტკივილგამაყუჩებელი, სიცხის დამწევი მედიკამენტები (პარაცეტამოლი, იბუპროფენი), დამწვრობის საწინააღმდეგო მალამო - მაღალ მთაში ხანგრძლივად ყოფნისას სახის არეში დამწვრობა არცთუ იშვითია.

თუ თქვენ მთის კურურტზე 6 თვემდე ასაკის ჩვილი მიგყავთ, გახსოვდეთ, რომ მისი მზის პირდაპირ სხივებზე დატოვება არ შეიძლება შემდგომში მელანომის რისკის თავიდან ასაცილებლად.

არ იფიქროთ, დიარეა მხოლოდ ზაფხულის პრობლემაა. აფთიაქში აუცილებლად იქონიეთ ელექტროლიტური ხსნარის მოსამზადებელი ფხვნილი და პრობიოტიკი, რომელსაც ექიმთან შეთანხმებით შერჩევთ,“ - წერს პედიატრი თამარ ობგაიძე.

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად