Baby Bag

1 წლამდე ასაკის ჩვილს ზურგზე უნდა ეძინოს - უსაფრთხო ძილის წესები ყველაზე პატარებისთვის

1 წლამდე ასაკის ჩვილს ზურგზე უნდა ეძინოს - უსაფრთხო ძილის წესები ყველაზე პატარებისთვის

ჩვილების უსაფრთხო ძილის წესებზე პედიატრი თამარ ობგაიძე წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„გასული საუკუნის 80-იან წლებში აშშ-ის პედიატრიის აკადემიის რეკომენდაციის თანახმად, ჩვილებისათვის ძილის საუკეთესო ფორმა მუცელზე ნებივრობა და ძილი იყო, მაგრამ მოხდა გაუთვალისწინებელი და აუხსნელი რამ - სწორედ ამ რეკომენდაციის შემდეგ მკვეთრად იმატა ჩვილთა უეცარი სიკვდილის სიხშირემ ამერიკასა და ევროპის ქვეყნებში. რეკომენდაციის შეცვლის შემდეგ სიკვდილობა შემცირდა.

აი, უსაფრთხო ძილის წესები ჩვილებისათვის:

1 წლამდე ასაკის ჩვილს უნდა ეძინოს ზურგზე, როგორც დღის ძილის, ისე ღამის განმავლობაში. განსაკუთრებული ყურადღება მიაქციეთ 4 თვემდე ასაკის ბავშვებს, რადგან ჩვილთა უეცარი სიკვდილიანობა სწორედ ამ ასაკშია უფრო ხშირი.

რატომ არა გვერდზე? იმიტომ, რომ გვერდიდან მუცელზე ის გაცილებით იოლად ტრიალდება.

კვებეთ ჩვილი ძუძუთი. დადგენილია, რომ ძუძუთი კვება ამცირებს ჩვილთა უეცარი სიკვდილის რისკს.

თუ პატარას მგზავრობისას ჩაეძინა მანქანის სავარძელში, სლინგში, სამგზავრო კალათაში ან ეტლში, ის, რაც შეიძლება სწრაფად გადაიყვანეთ საწოლში.

1 წლამდე ასაკის ბავშვის საწოლში ნუ დატოვებთ რბილ სათამაშოებს, არ არის საჭირო ბალიში, საწოლის რბილი ბამპერები.

უმჯობესია, თუ ტრადიციული საბნის ნაცვლად ე.წ. ჩასაცმელ საბანს გამოიყენებთ. მისი შემთხვევით თავზე წამოხურება და სასუნთქი გზების დახშობა გამორიცხულია.

თუ მაინც იყენებთ გადასაფარებელს, მისი გვერდები კარგად დააფიქსირეთ მატრასის ქვეშ, რათა პატარამ მისი გადახურება და სასუნთქი გზების ბლოკირება ვერ შესძლოს.

საწოლის ზედაპირი უნდა იყოს მყარი.

სიცოცხლის პირველი წლის მანძილზე ბავშვს უნდა ეძინოს თქვენს ოთახში, მაგრამ არა თქვენს საწოლში. აღმოჩნდა, რომ ასეთი ძილი 50%-ით ამცირებს ჩვილთა უეცარი სიკვდილის რისკს განსაკუთრებით 4 თვემდე ასაკში.

ერთ ოთახში ძილი საშუალებას გაძლევთ, უფრო ფხიზლად იყოთ და ჩვილს მეტი ყურადღება მიაქციოთ. თქვენს საწოლში ჩვილი შეიძლება კვების დროს გადაიყვანოთ. კვების დასრულების შემდეგ კი ის თავის საწოლში უნდა დააბრუნოთ.

არ დატოვთ ჩაძინებული ბავშვი დივანზე, ტახტზე ან სოფაზე.

განსაკუთრებული ყურადღება გმართებთ, თუ თქვენი პატარა დაბადებულია დღენაკლი ან მცირე წონით.

უმჯობესია, თუ მოწევას თავს დაანებებთ. მწეველობა ზრდის ჩვილთა უეცარი სიკვდილის რისკს, თუნდაც საწოლ ოთახში არ ეწეოდეთ.

თუ იღებთ საძილე საშუალებას ექიმის დანიშნულებით და ამის გამო ღრმად გძინავთ, ღამით პატარას მეთვალყურეობისათვის სჯობს, სხვა მომვლელს უხმოთ.

ჩაძინებისას რეკომენდებულია მატყუარა საწოვრის გამოყენება, თუ, რათქმაუნდა, ბავშვი მას იღებს. დადგენილია, რომ ძილის დროს საწოვარის გამოყენება ამცირებს ჩვილთა უეცარი სიკვდილის რისკს. ჩაძინების შემდეგ პირიდან გადმოვარდნილი საწოვარის ძალით მიცემა არ არის რეკომენდებული.

საძინებელი ოთახი ხშირად გაანიავეთ. გახსოვდეთ, რომ ოთახში ჰაერის მაღალი ტემპერატურა კიდევ ერთი საფრხთისშემცველი ფაქტორია.

ყოველთვის, როცა ძილისათვიოს საჭირო საბავშო პროდუქტს ყიდულობთ, გაითვალსწინეთ ექიმის რჩევები.
სანამ შეიძენთ, გაარკვიეთ, არის თუ არა ის ეფექტური ჩვილთა უეცარი სიკვდილის პრევენციისათვის.
მაგალითად, თუ გადაწყვიტეთ ძილის პოზიციონერის ყიდვა, გახსოვდეთ, რომ ის არ ამცირებს უეცარი სიკვდილის რისკს, პირიქით, თუ პატარას უკვე შეუძლია გადაბრუნება, პოზიციონერის ამობურცულმა გვერდებმა შესაძლებელია ადვილად დაახშოს მისი სასუნთქი გზები.

ძალიან მოსახერხებელია დედის საწოლთან მისადგმელი საბავშო საწოლები, რომელიც ჩვილის ახლოსყოფნის საშუალებას იძლევა, შეგიძილიათ კვებისათვის მარტივად გადაიყვანოთ ის თქვენს საწოლში და დააბრუნოთ უკან ადგომის გარეშე. ამავდროულად ადვილია ღამის განმავლობაში მასზე მეთვალყურეობა. თუმცა ამ ეტაპზე არ არის კვლევები, რომელბიც დაადასტურებენ ამ სა წოლების გავლენას ჩვილთა უეცარი სიკვდილის სიხშირეზე.

საწოლის ყიდვისას მიაქციეთ ყურადღება საწოლის დამცავი კედლების ხარიხებს. მათ შორის არ უნდა იყოს ფართო მანძლი, სადაც პატარას თავი გამოეტევა . ასეთ შემთხვევაში შესაძლებელია მისი მოხრჩობა.
ასევე დააკვირდით, რომ არ იყოს დიდი მანძილი მატრასსა და საწოლის გვერდებს შორის. მატრასი ახლოს უნდა იყოს გვერდებთან.
დაბოლოს, გახსოვდეთ, მშვიდი ძილი ყველა საკში აუცილებელია!“

შეიძლება დაინტერესდეთ

შესაძლებელია თუ არა ვირუსულ პერიოდში იმუნიტეტის გაძლიერება საკვებით ან მედიკამენტებით?

შესაძლებელია თუ არა ვირუსულ პერიოდში იმუნიტეტის გაძლიერება საკვებით ან მედიკამენტებით?

შესაძლებელია თუ არა ვირუსულ პერიოდში იმუნიტეტის გაძლიერება საკვებით ან მედიკამენტებით? - ამ თემებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ნანა საპანაძე.

ნანა საპანაძე: „ცივი სეზონის მოახლოებასთან ერთად რესპირატორული ვირუსებით ინფიცირების შემთხვევები სულ უფრო მატულობს. გვიანი შემოდგომიდან ადრე გაზაფხულამდე აქტიურდება ვირუსები, რომლებიც უმეტესად სასუნთქი გზების ლორწოვანი გარსის დაზიანებასა და მწვავე რესპირატორულ ინფექციებს იწვევს.

რამოდენიმე სიტყვით შევეხები უშუალოდ ამ ინფექციების გავრცელებას. რესპირატორული ვირუსები უმეტესად ჰაერწვეთოვანი გზით დაინფიცირებულ ადამიანთან ახლო კონტაქტის დროს გადადის, მაგრამ იგი ასევე ფომიტების - დაბინძურებული წიგნების, სათამაშოების და სხვა საგნების საშუალებითაც გადაეცემა. მაგალითად, თუ ვირუსის მქონე ბავშვი დაახველებს, დააცემინებს და შემდეგ დაბინძურებული ხელით შეეხება ამ საგნებს.

უნდა გვახსოვდეს, რომ ვირუსული ინფექცია არ წარმოიქმნება ცივი ჰაერით ან ორპირში. ბავშვებს ვირუსი გადაედებათ ოჯახის წევრებისგან, მომვლელებისგან ან მეგობრებისგან, ვისთანაც აქვთ მჭიდრო კონტაქტი. ბავშვები, რომლებიც დადიან ბაღში, ჰყავთ და ან ძმა უფრო ხშირად ავადდებიან. მათი გავრცელება მარტივი ხდება ცივ სეზონზე, რადგან დახურულ სივრცეში მეტ დროს ვატარებთ და ნაკლებად ნიავდება შენობები. ამასთან ერთად, ტემპერატურის ვარდნასთან ერთად ხდება ორგანიზმის გადაციება, რაც დაინფიცირების რისკებსაც ზრდის”.

- ვირუსების პერიოდში რა უნდა შევთავაზოთ ბავშვებს იმუნიტეტის გაძლიერებისთვის?

- ვირუსების გავრცელების პერიოდში მშობლებს სურთ, გაუძლიერონ ბავშვს იმუნიტეტი, რათა პატარამ თავიდან აიცილოს ან ადვილად გადაიტანოს ვირუსული ინფექცია და მიმართავენ სხვადასხვა გზას. ზოგი მშობელი ე.წ ბუნებრივ საშუალებებს – ბოსტნეულის წვენებს მიაწერს ჯადოსნურ თვისებებს, ზოგი ბალახების ნაყენს, ხოლო ზოგიერთ მშობელს უებარ საშუალებად მედიკამენტოზური გზა, ვიტამინების მიღება მიაჩნია.

სინამდვილეში, იმუნიტეტის გაძლიერების იდეა არც თუ ისე მარტივი განსახორციელებელია. იმუნურ სისტემაზე მრავალი ფაქტორი მოქმედებს. ზოგიერთი მათგანის შესახებ უკვე არსებობს სარწმუნო მონაცემები, ბევრი რამ კი ჯერაც შესწავლის საგანია, მაგალითად, ასაკი. ზოგადად, ასაკთან ერთად იცვლება იმუნური სისტემის მუშაობის ტემპი და ეფექტურობა. ბავშვებს, როგორც სხვა დანარჩენი, იმუნური სისტემაც უმწიფარი აქვთ, ამიტომ ემართებათ ინფექციური დაავადებები დიდებზე ხშირად. თავადაც შეამჩნევდით – ზრდასთან ერთად ეს დაავადებები უფრო და უფრო იშვიათდება, რაც იმუნიტეტის მომწიფების, სრულყოფის ნიშანია.

გარდა ამისა, არ არსებობს სარწმუნო მტკიცებულებები იმის შესახებ, კერძოდ, რა და როგორ აძლიერებს იმუნიტეტს. გრძელდება კვლევები, რომლებიც იმუნურ სისტემაზე საკვების, ვარჯიშის, სტრესისა თუ სხვა ფაქტორების გავლენას სწავლობს.

არ არსებობს კვლევა ან რომელიმე ავტორიტეტული წყარო, რომელიც დაგვიმოწმებდა, რომ კონკრეტულად რომელიმე სახეობის ბოსტნეული აძლიერებს იმუნიტეტს. მეორე მხრივ, ადამიანებს, რომლებიც საკვების დეფიციტს განიცდიან, ინფექციური დაავადებებისადმი უფრო ძლიერი მიდრეკილება აქვთ. ცხოველებზე ჩატარებული კვლევებით დადასტურებულია, რომ თუთიის, რკინის, ფოლიუმის მჟავის A, B6, C , E ვიტამინები – ცვლის მათში იმუნურ პასუხს. ამ მიმართულებით კვლევები კვლავაც გრძელდება. თუმცა ყველა თანხმდება, რომ ჯანსაღი კვება აუცილებელია.

- შესაძლებელია თუ არა ვიტამინების მიღება პედიატრის ჩართულობის გარეშე?

- ზოგადად ვიტამინების, ისევე როგორც ნებისმიერი წამლის დანიშვნა ექიმის პრეროგატივაა.

ვიტამინები, მართლაც, სასიცოცხლოდ აუცილებელ ნივთიერებებს წარმოადგენს. დღეისათვის 20 - მდე ვიტამინია შესწავლილი. გაციებისა და გრიპის დროს ბევრი C ვიტამინს მიმართავს. სასუნთქი გზების მწვავე ინფექციების პროფილაქტიკისა და მკურნალობისთვის C ვიტამინის დიდი დოზების გამოყენება გასული საუკუნის 70-იანი წლებიდან გახდა პოპულარული, მას შემდეგ, რაც ნობელის პრემიის ლაურეატმა ლაინუს კარლ პოლინგმა ნაშრომი ,,C ვიტამინი და გაციება” გამოსცა. ბოლო ხანს უამრავი მაღალი ხარისხის სამედიცინო კვლევა ჩატარდა, მაგრამ გაციებაზე C ვიტამინის გავლენა ვერც ერთმა მათგანმა ვერ დაადასტურა. გვირჩევენ, რომ მეტიც – C ვიტამინის ჭარბი დოზა შესაძლოა შარდთან ერთად გამოკრისტალდეს და საშარდე სისტემის მხრივ გართულებები გამოიწვიოს. ამიტომაც, თანამედროვე გაიდლაინებით ამ მიზნით მის გამოყენებას არ გვირჩევენ. სამაგიეროდ, უსაფრთხო და ეფექტურია C ვიტამინის შემცველი საკვები, რომელიც თამამად შეგვიძლია ბავშვის მენიუში ჩავრთოთ. ძალიან კარგია თუთიის შემცველი საკვებიც - ნებისმიერი ხორცი, გარდა ღორის ხორცისა; ისპანახი, მაწონი, კაკაო, გოგრის თესლი.

ვიტამინები ფარმაცევტულ ბაზარზე სხვადასხვა ფორმით იყიდება. გაითვალისწინეთ, რომ მონოვიტამინები სამკურნალო მიზნით არის შექმნილი, პოლივიტამინები კი ძირითადად მათი დეფიციტის პროფილაქტიკისთვის ინიშნება. თუ პოლივიტამინის ინსტრუქციაში მითითებულ ასაკობრივ დოზას არ გადააჭარბებთ, ჰიპერვიტამინოზის საფრთხე ძალიან მცირეა, მაგრამ გახსოვდეთ ისიც, რომ ისინი მხოლოდ ნატურალური ვიტამინების ასლებს წარმოადგენენ და აგებულებით მათგან განსხვავდებიან. მათი უკონტროლო მიღება ორგანიზმში დისბალანსს იწვევს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად