Baby Bag

ბავშვებში სიმსივნის პრევენცია სავსებით შესაძლებელია, თუ მშობლები გარკვეულ წესებს მკაცრად დაიცავენ

ბავშვებში სიმსივნის პრევენცია სავსებით შესაძლებელია, თუ მშობლები გარკვეულ წესებს მკაცრად დაიცავენ

ბავშვებში სიმსივნის განვითარება მშობლების ცხოვრების წესზე მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული. სიმსივნის რისკი მაღალია იმ პატარებში, რომლებიც თავადაც არაჯანსაღ კვებაზე იმყოფებიან და დღის მოუწესრიგებელი რეჟიმი აქვთ. ბავშვებში სიმსივნის პრევენცია სავსებით შესაძლებელია, თუ მშობლები გარკვეულ წესებს მკაცრად დაიცავენ. ბავშვის სიმსივნის რისკისგან დასაცავად, შემდეგი რეკომენდაციები უნდა გაითვალისწინოთ:

  • ყურადღება მიაქციეთ ბავშვის კვების რეჟიმს

ბავშვებს ყოველდღიურად შესთავაზეთ ჯანსაღი ხილი და ბოსტნეული. აღნიშნული პროდუქტები ძალიან მდიდარია ვიტამინებითა და მინერალებით, ასევე ანტიოქსიდანტებით. ხილისა და ბოსტნეულის დახმარებით ბავშვის ორგანიზმი ძლიერდება და არაჯანსაღ ქიმიურ ნივთიერებებს მისი დაზიანების ნაკლები შესაძლებლობა აქვს.

  • ბავშვი ფიზიკურად აქტიური უნდა იყოს

სიცოცხლის ადრეული ეტაპიდანვე ბავშვი ფიზიკურ აქტივობას უნდა მიაჩვიოთ. ცხოვრების უძრავი წესი სიმსივნის გამომწვევი ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორია. გირჩევთ, ბავშვი ცურვაზე ატაროთ, მას შინაური ცხოველის სასეირნოდ გაყვანა დაავალოთ. შვილს ასწავლეთ, რომ კიბეებზე ფეხით ასვლა და სეირნობა მისი ჯანმრთელობისთვის ძალიან სასარგებლოა.

  • ბავშვის წონა ყოველთვის აკონტროლეთ

ჭარბწონიანობა თანამედროვე ბავშვებს ხშირად აწუხებთ. სიმსუქნე სიმსივნის გამომწვევ რისკ-ფაქტორებს შორის გვხვდება. ბავშვი ოჯახთან ერთად ხშირად ასადილეთ და მისი რაციონი ჯანსაღი საკვებით გაამდიდრეთ. თქვენს შვილს დღის განმავლობაში ტელევიზორის ყურებისთვის მხოლოდ ორი საათი უნდა გამოუყოთ. ბავშვის რაციონში მაქსიმალურად შეზღუდეთ ტკბილეულის წილი. ეცადეთ, ბავშვი სწრაფი კვების ობიექტებში არ ატაროთ. მას ყოველ დილით მიართვით ნოყიერი, მაგრამ ჯანსაღი საუზმე. თქვენი შვილი ძუძუთი პირველი ექვსი თვის მანძილზე აუცილებლად უნდა გამოკვებოთ.

  • ბავშვი მზის ულტრაიისფერ გამოსხივებას მოარიდეთ

დაუშვებელია ბავშვის დაუცველად დატოვება მზის ულტრაიისფერი სხივების პირისპირ. არასდროს წაიყვანოთ ბავშვი გასარუჯად დღის იმ მონაკვეთში, როდესაც მზე პიკშია.

  • იზრუნეთ ბავშვის იმუნიტეტის გაძლიერებაზე

ბავშვი ისეთი პროდუქტებით გამოკვებეთ, რომლებიც იმუნიტეტს აძლიერებს, მაგ. ნიორი, იოგურტი, ხილი, ბოსტნეული. იმუნიტეტის ასამაღლებლად ძალიან კარგი საშუალებაა ვარჯიშიც.

  • გაუკეთეთ ბავშვს პაპილომა ვირუსის ვაქცინა

პაპილომა ვირუსის ვაქცინა 11-12 წლის გოგონებისა და ბიჭებისთვისაა განკუთვნილი. პაპილომა ვირუსის ვაქცინაცია 6 თვის განმავლობაში 3-ჯერ ტარდება. აღნიშნული ვაქცინა ბავშვს პაპილომა ვირუსით გამოწვეული სიმსივნური გართულებებისგან იცავს და მისი ჯანმრთელობისთვის საფრთხის შემცველი არ არის. ხშირად გაესინჯეთ ექიმს და სიმსივნის სკრინინგიც რეგულარულად ჩაიტარეთ, რათა ბავშვი მიხვდეს, რომ საკუთარ ჯანმრთელობაზე ზრუნვა მნიშვნელოვანია.

  • ბავშვს სიმსივნისგან B ჰეპატიტის ვაქცინაც იცავს

B ჰეპატიტის ვაქცინა ბავშვს აუცილებლად უნდა გაუკეთდეს. B ჰეპატიტი ზრდასრულ ასაკში ღვიძლის სიმსივნის გამომწვევი ერთ-ერთი მთავარი მიზეზია.

მშობლის მოვალეობაა შვილის ჯანმრთელობას გაუფრთხილდეს და მის კეთილდღეობაზე იზრუნოს. ბავშვის სიმსივნისგან დაცვა შესაძლებელია, თუ მშობლები დაავადების პრევენციისთვის სათანადო ზომებს დროულად მიიღებენ.

მომზადებულია ​timesofindia.indiatimes.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად