Baby Bag

,,რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვები და მოზრდილები''

,,რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვები და მოზრდილები''

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი Mo​msEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ორგანიზმში კინის როლის შემცველობის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რკინის დეფიციტის გამომწვევი მიზეზები, სიმპტომები, ვინ წარმოადგენს რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს, რომელი საკვებია რკინით მდიდარი - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ ესოდენ მნიშვნელოვან ელემენტ რკინაზე და მასთან ასოცირებულ ჯანმრთელობისთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე.

რკინა არის ჩვენი ორგანიზმისთვის უმნიშვნელოვანესი ელემენტია. რკინა შედის ჰემოგლობინის სტრუქტურაში, რომელიც თავის მხრივ სისხლის წითელი უჯრედების შემადგენელი ნაწილია და მისი ძირითადი ფუნქციაა ჟანგბადის ტრანსპორტი მთელს ორგანიზმში. რკინის სათანადო რაოდენობა ორგანიზმში იმუნიტეტის, ფარისებრი ჯირკვლის და სხვადასხვა ორგანოთა სისტემის გამართული ფუნქციონირების გარანტიაა. ასევე ბავშვთა მენტალური განვითარება გარკვეულწილად დამოკიდეულია ორგანიზმის რკინით ადექვატურ გაჯერებაზე.

რკინადეფიციტური ანემიის (რკინის დეფიციტის) ძირითადი მიზეზებია: სისხლდენები, ნაწლავებიდან შეწოვის პრობლემები, რკინის ტრანსპორტირების დარღვევა (ორგანიზმში რკინის მეტაბოლიზმის გზების დარღვევა), ალიმენტური უკმარისობა ( კვებითი უკმარისობა) და რკინაზე გაზრდილი მოთხოვნილება (ორსულობა, ლაქტაცია, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.

რკინადეფიციტური ანემიის ძირითადი სიმპტომებია: ქრონიკული დაღლილობა, საერთო სისუსტე, თმის ცვენა, ფრჩხილების მტვრევადობა, კანის სიმშრალე, თავბრუსხვევა, გულისცემის აჩქარება, ყურებში შუილი, ხშირი თავის ტკივილი,გაუკუღმართებული ყნოსვა და გემოვნება (აქვე მინდა ხაზი გავუსვა,რომ ხშირია შემთხვევები, როდესაც ტკბილეულისადმი ადამიანის გაძლიერებული სურვილი კავშირშია რკინის დეფიციტთან, რკინის დეფიციტის აღმოფხვრის შემდეგ ეს განსაკუთრებული ლტოლვა ტკილეულისადმი რეგულირდება, რაც იმით აიხსნება რომ ორგანიზმი განიცდის ჟანგბადოვან შიმშილს მის „კომპენსირებას“ კი შაქრის ჭარბი მოხმარებით ცდილობს), ხშირი ავადობა დაქვეითებული იმუნიტეტის ფონზე, ნერვული აღგზნებადობა, ძილიანობა და სხვა.

რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი, კუჭნაწლავის და სხვა ქრონიკული დაავადებების მქონე ადამიანები.

ბოლოს განვიხილოთ პროდუქტების ჩამონათვალი, რომლებიც მდიდარია რკინით:
  • საქონლის ხორცი და ღვიძლი, 
  • ზღვის პროდუქტები, 
  • ლობიო, 
  • ისპანახი, 
  • კვერცხი, 
  • რძის ნაწარმი, 
  • ქლიავი, ბროწეული, 
  • ფინიკი, 
  • გარგარი,
  • ვაშლი, 
  • ნიგოზი, 
  • ქიშმიში და სხვა. 
აღსანიშნავია, რომ ორგანიზმი ცხოველური საკვებიდან უფრო ითვისებს რკინას ვიდრე მცენარეული საკვებიდან. რკინის შეწოვას ხელს უწყობს C ვიტამინი, რომლითაც მდიდარია განსაკუთებით ციტრუსები, გარდა C ვიტამინისა რკინის შეწოვისთვის საჭიროა B ჯგუფის ვიტამინები, მათ წყაროს წარმოადგენს: მარცვლეული, სოკო, მწვანე ბოსტნეულები, ავოკადო, სტაფილო, ზღვის წყალმცენარეები. რაც შეეხება რკინის პრეპარატის თვითნებურ მიღებას - კატეგორიულად დაუშვებელია ექიმის რეკომენდაციის გარეშე.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ქალების უმრავლესობა გადასულია ვეგეტარიანულ კვებაზე, აღარ ვლაპარაკობ მკაცრ ვეგანობაზე. ორსულობისას იწყება ტირილი: ბავშვს ხომ არ დაემართება რამე?“ - ნანა ლოლაშვილი

„ქალების უმრავლესობა გადასულია ვეგეტარიანულ კვებაზე, აღარ ვლაპარაკობ მკაცრ ვეგანობაზე. ორსულობისას იწყება ტირილი: ბავშვს ხომ არ დაემართება რამე?“ - ნანა ლოლაშვილი

ჰემატოლოგი ნანა ლოლაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ანემიის და ვიტამინების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, ანემია უმეტესად ქალბატონებს აწუხებთ:

„ყველა ასაკობრივი ჯგუფისთვის, სხვადასხვა პათოლოგიისა თუ ფიზიოლოგიური მდგომარეობისთვის, როდესაც მომატებულია რკინაზე მოთხოვნილება, მხოლოდ კვებით ამ საკითხს ვერ გადავწყვეტთ. თუ უკვე არის დაავადება, აქ აუცილებლად პრეპარატებია საჭირო. ამ საკითხს დიდი სიფრთხილით უნდა მიდგომა. პირველ რიგში, პაციენტების დიდი ნაწილი არის ქალები, ანემია დაკავშირებულია სისხლის ჭარბად დაკარგვასთან. მამაკაცები ბუასილის კვანძებიდან სისხლის დენის დროს, სანამ არ წაიქცევიან, მანამდე არ მოდიან ჩვენთან. ამ დროს შეიძლება უბრალოდ აბების მიღება და პრობლემა გადაწყდება.“

ნანა ლოლაშვილის თქმით, ორსულებისთვის მნიშვნელოვანია ხორცის მიღება და ვეგეტარიანული კვება მათ ბევრ პრობლემას უქმნის:

„ორსულობა არის ფიზიოლოგიური პროცესი. თუ ქალი რკინის და ვიტამინ B 12-ის ნორმალური რაოდენობით შედის ორსულობაში, მას მთელი ორსულობის განმავლობაში ვიტამინებიც, რკინაც - ყველაფერი ეყოფა. მერე მას სჭირდება ორი წელიწადი, რომ ყველაფერი აღიდგინოს, მაგრამ რას ვხედავთ ჩვენ? ქალების უმრავლესობა გადასულია ვეგეტარიანულ კვებაზე, აღარ ვლაპარაკობ მკაცრ ვეგანობაზე. ეს არ არის სოციალურ პირობებთან დაკავშირებული. ქალები ხშირად ამბობენ: „ხორცი არ მიყვარს, არ ვჭამ.“ მერე იწყება ტირილი: „ბავშვს ხომ არ დაემართება რამე?“ ელემენტარული რამ მაინც არის საჭირო, რომ ორსულობამდე სისხლის საერთო ანალიზი მაინც გაკეთდეს. მივაღწიეთ იმას, რომ პირველი ტრიმესტრის შემდეგ კეთდება ანალიზები, რომ დრო დაგვრჩეს პრობლემის მოსაგვარებლად. ამას ერთ კვირაში ვერ გამოასწორებ. რკინადეფიციტური ანემია აქამდეც ხშირი იყო და დღემდე პრობლემად რჩება, მაგრამ ამას დაემატა B12. ადრე ითვლებოდა, რომ B12-ის დეფიციტი ასაკოვანი ადამიანების დაავადება იყო. ეს დაავადება რომ განვითარდეს, შვიდი წელი არ უნდა მიიღო ხორცი, კვერცხი, ცილა.“

ნანა ლოლაშვილი აცხადებს, რომ ორსულისთვის დაუშვებელია ვიტამინების თვითნებურად მიღება:

„ორსულებში არ არის პრობლემა B12-ის განსაზღვრა, რკინის განსაზღვრა. ახლა სრულებით შეცვლილია დამოკიდებულება ვიტამინების მიმართ. პირველ ტრიმესტრში B ჯგუფის ვიტამინები, ფოლიუმის მჟავის გარდა არ უნდა დაინიშნოს. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის რეკომენდაციებში კატეგორიულად არის მითითებული, რომ თუ ორსულს ვიტამინის დეფიციტი არ აქვს, არ შეიძლება მისთვის ვიტამინების მიცემა. მხოლოდ ერთი ვიტამინი შეიძლება დაინიშნოს ყოველგვარი განსაზღვრის გარეშე მწეველებში. სამწუხაროდ, გვყავს ასეთი ორსულებიც. ამ დროს ბევრი C ვიტამინი იხარჯება. ბევრი ორსული ამბობს: „ვერ დავანებებ თავს მოწევას.“ ასეთი დედების ბავშვები ბრონქიალური ასთმის განვითარების საშიშროების წინაშე არიან. იმ რეგიონებში, სადაც D ვიტამინის ნაკლებობაა, ისიც შეიძლება დაინიშნოს. დანარჩენი ვიტამინები უნდა განისაზღვროს.“

ნანა ლოლაშვილის თქმით, ვიტამინ B12 -ის დეფიციტი ძალიან ბევრ ორსულს აწუხებს, რის გამოც მეცნიერები და ექიმები მცენარეულ კვებასთან შედარებით უკვე ხორცის მირთმევის უპირატესობებზე ღიად საუბრობენ:

„ფოლიუმის მჟავის დეფიციტი ასე თუ ისე დავძლიეთ. პირველი ტრიმესტრის განმავლობაში თითქმის ყველა ორსული იღებს ამას, თუმცა არის რეგიონები სადაც ეს დეფიციტი გამოხატულია. ეს ის რეგიონებია, სადაც ორსულები გვიან მიდიან მეანთან, უკვე სამი თვის ორსულობის შემდეგ. B12 ძალიან სერიოზული პრობლემაა. მოდიან და ამბობენ: „ერთი კვირაა უკვე ვჭამ ხორცს.“ ეს არ არის საკმარისი. სამწუხაროდ, იყო პერიოდი, როდესაც მეცნიერები და ექიმები წერდნენ, რომ გადავსულიყავით მცენარეულ საკვებზე. ბოლო წლების შრომები ისევ ხორცისკენ იხრება. B12 მარტო ხორცსა და კვერცხში შედის. ძალაუნებურად უნდა მიიღო ეს პროდუქტები, ამას დიდი კვლევები არ სჭირდება. ახლა წამოვიდა ნაშრომები, სადაც კატეგორიულად ამბობენ, რომ ცილის გარეშე დაორსულება კატეგორიულად არ შეიძლება.“

ნანა ლოლაშვილი იმ ძირითად სიმპტომს ასახელებს, რომელიც ანემიის უტყუარ ნიშანს წარმოადგენს და მისი გამოვლენის შემთხვევაში დიაგნოზის დასმა მარტივად შეიძლება:

„ის ორსულებიც კი, რომლებმაც იციან, რომ წინა ორსულობაზე ჰქონდათ ანემია, შემდეგი ორსულობის წინ ანალიზებს არ იკეთებენ. ანემიის ერთ-ერთი მთავარი სიმპტომი, რომელიც ქალებს და ბავშვებს ხშირად აქვთ, არის გაუკუღმართებული გემოვნება. ამას არ აქცევენ ხოლმე ყურადღებას. პაციენტები მიირთმევენ ყინულს, ქაღალდის ხელსახოცებს, ცარცს, ყავის მარცვლებს, შეუძლიან მთლიანი ფორთოხალი და ლიმონი კანიანად შეჭამონ, რომელიმე მწვანილი მიირთვან გაუთავებლად. არის ყნოსვის გაუკუღმართებაც, მაგრამ ამას სხვა დაავადებებიც იწვევს. თუ ეს სიმპტომი აქვს ვინმეს, უფრო ქალებს და ბავშვებს აწუხებთ, დიაგნოზიც არ სჭირდება ამას, ეს არის რკინადეფიციტური ანემია. ეს არის დაავადება, რომელიც ადვილად მოსარჩენია და სხვა ბევრი დაავადების განვითარებას უწყობს ხელს.“

„მოზარდებს უფრო მეტი რკინა სჭირდებათ, ვიდრე სხვა პერიოდში. რკინა იხარჯება კუნთების წარმოქმნაზე. ამით ვიყოლიებ ბავშვებს, ვეუბნები: „ხომ უნდა გაიზარდოთ.“ ამისთვის აუცილებელია რკინა,“ - აღნიშნავს ნანა ლოლაშვილი.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

წაიკითხეთ სრულად