„მშობელი ადრეულ ასაკში უფრო მეტ ყურადღებას აქცევს ბავშვის სწორ კვებას, შემდეგ კი დუნდება და ამ დროს იწყება არაჯანსაღი პროდუქტების დიდი რაოდენობით მიღება,“ - პედიატრი თემურ მიქელაძე

ადამიანები პათოლოგიური (მორბიდული) სიმსუქნის სამკურნალოდ სხვადასხვა მეთოდს იყენებენ. ერთ-ერთი ძირითადი და ეფექტიანი მეთოდი არის ბარიატრიული ქირურგია. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ სხვადასხვა ტიპის ბარიატრიული ოპერაცია ტარდება და მკურნალობის მეთოდის შერჩევა პაციენტის მდგომარეობიდან გამომდინარე ხდება.

ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-სთან „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბარიატრიულმა ქირურგმა ​გია მოსიაშვილმა ისაუბრა.

გია მოსიაშვილი: „პაციენტი, რომლის სხეულის მასის ინდექსიც 40-ზე მეტია, არის მორბიდულად მსუქანი. სხეულის მასის ინდექსის დათვლა ხდება მარტივად - პაციენტის სხეულის წონა უნდა გავყოთ მის სიმაღლეზე კვადრატში.“

- რა დაავადებებს იწვევს მორბიდული სიმსუქნე?

გია მოსიაშვილი: „პათოლოგიური სიმსუქნე ისეთი დაავადებების განვითარების რისკ-ფაქტორს წარმოადგენს, როგორებიცაა: შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2, ჰიპერტონული დაავადება, ინსულტი, კარდიოვასკულური დაავადებები, მსხვილი სახსრების ართრიტები, ობსტრუქტიული ძილის აპნოე და სხვა. ამასთან, მორბიდული სიმსუქნე, შესაძლოა, წინაპირობა გახდეს ონკოლოგიური დაავადებებისა.“

- როგორ შეიძლება პათოლოგიურ სიმსუქნესთან ბრძოლა ბარიატრიული ქირურგიით?

გია მოსიაშვილი: „ბარიატრიული ქირურგი ოპერაციის მსვლელობისას საჭმლის მომნელებელ ტრაქტზე აკეთებს ისეთ ცვლილებებს, რომლის შემდეგაც პაციენტები იკლებენ წონაში. ისტორიულად ბევრი ოპერაცია მოისინჯა, ზოგს ჰქონდა შედეგი, ზოგს - ნაკლებად. დღეისათვის მსოფლიოში ყველაზე ხშირად ხორციელდება ორი ტიპის ოპერაცია. პირველი გულისხმობს მხოლოდ კუჭის დაპატარავებას, მეორე კუჭის დაპატარავებას და ასევე, წვრილი ნაწლავის დამოკლებასაც. ბარიატრიული ოპერაციის კანდიდატი პაციენტები გადიან კვლევას, ყველა მათგანი ინდივიდუალურად ფასდება, შემდეგ ხდება მათთვის შესაბამისი ოპერაციის შერჩევა.

როგორც უკვე გითხარით, ქირურგი გვთავაზობს ორი ტიპის ოპერაციას - რესტრიქციულს (კუჭის დაპატარავება) და რესტრიქციულ-მალაბსორბციულს (კუჭის დაპატარავება და ასევე წვრილი ნაწლავის დამოკლება). პირველი ტიპის ბარიატრიული ოპერაციაა სლივ-გასტრექტომია, მეორე ტიპის - კუჭის შუნტირების და მინი შუნტირების ოპერაციები.

- ბარიატრიის შედეგებზე რომ ვისაუბროთ…

გია მოსიაშვილი: „ბარიატრიული ოპერაციების შემდეგ არ ხდება პაციენტის სწორი წონის აღდგენა. ოპერაციის მერე პაციენტები იკლებენ ზედმეტი მასის 60-90%-ს (სხვადასხვა ოპერაციის დროს სხვადასხვანაირია პროცენტული რაოდენობა). ბარიატრიული ოპერაციის შემდეგ პაციენტებს ეცვლებათ კვებითი ჩვევები. ისინი ჭამენ მცირე ულუფებით, შესაბამისად, ვეღარ იღებენ ზედმეტ კალორიებს. იმის ფონზე, რომ პაციენტები ოპერაციის შემდეგ იღებენ მხოლოდ დღიური კალორიების საკმარის დოზას, 6 თვიდან 2 წლამდე შუალედში იკლებენ ზედმეტი მასის 60-90%-ს. ყველა ბარიატრიული ოპერაციის მიზანია შეამციროს პაციენტის წონა.

- როგორ განისაზღვრება მორბიდული სიმსუქნე და როგორ მივხვდეთ, გვაქვს თუ არა ქირურგიული მკურნალობის საჭიროება?

გია მოსიაშვილი: „პაციენტები პათოლოგიურ სიმსუქნესთან ბრძოლას სხვადასხვა კონსერვატიული მეთოდით იწყებენ, როგორებიცაა: დიეტა, ვარჯიში, მედიკამენტების მიღება. კვლევებით დადგენილია რომ, როდესაც პაციენტის სხეულის მასის ინდექსი აჭარბებს 40-ს, ძალიან რთულია მყარი შედეგის მიღება ზემოთ ჩამოთვლილი მეთოდებით. პირველ ეტაპზე იკლებენ, თუმცა დიეტის დასრულების შემდეგ უფრო მეტს იმატებენ, ვიდრე დიეტის დაწყებამდე ჰქონდათ. დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა.

შესაბამისად, ოპერაციული მკურნალობის საჭიროებაც დგება მაშინ, როდესაც პაციენტს ყველანაირი მცდელობის მიუხედავად, არ აქვს სასურველი წონა, პლუს ამას, შესაძლოა, გამოჩნდეს რომელიმე თანმხლები დაავადება.

- რა სახის ბარიატრიული ოპერაციები ტარდება „ნიუ ჰოსპიტალსში“?

გია მოსიაშვილი: „წამყვან ოპერაციებად ითვლება სლივ-გასტრექტომია, იგივე კუჭის ვერტიკალური რეზექცია და კუჭის შუნტირების ოპერაციები. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ დანერგილია ორივე ტიპის ოპერაცია და ინდივიდუალურად შერჩევის შემდეგ პაციენტს ჩაუტარდება მისთვის შესაბამისი ოპერაცია.

- რა განსხვავებაა ამ ოპერაციებს შორის და რა დადებითი ან უარყოფითი შედეგები აქვს?

გია მოსიაშვილი: ,,სლივ-გასტრექტომია მსოფლიოში ყველაზე ხშირად გამოყენებად ბარიატრიულ ოპერაციას წარმოადგენს. ბოლო მონაცემებით, მისი წილი 60-65%-ია. ოპერაციის ეს მეთოდი გულისხმობს კუჭის „გამოწეული“ ნაწილის მოკვეთას, რაც 8-10-ჯერ ამცირებს კუჭის მოცულობას. უპირატესობა არის მისი ფიზიოლოგიურობა, შენარჩუნებულია ყველა სფინქტერი (მომჭერი) და მიღებული საკვები ბუნებრივი გზით გადაადგილდება საჭმლის მომნელებელ სისტემაში. რეაბილიტაციის შემდეგ პაციენტს არ უწევს დამატებითი მედიკამენტების ხანგრძლივი მიღება და, შესაბამისად, ამ მხრივ დისკომფორტი არ ექმნება.

რაც შეეხება კუჭის შუნტირებას, კუჭიდან ხდება მცირე ზომის ტაკვის შექმნა, რომელსაც მიეკერება დამოკლებული წვრილი ნაწლავი. შუნტირების ოპერაციების დროს მიღებული საკვები გაივლის ახლადშექმნილ გზას. დამოკლებული ნაწლავის გამო ზოგჯერ საჭიროა ვიტამინებისა და მიკროელემენტების დამატებით მიღება, შესაბამისად, ფიზიოლოგიურობის თვალსაზრისით სლივ-გასტრექტომიასთან შედარებით, ეს შუნტირების ოპერაციების უარყოფითი მხარეა, თუმცა უნდა აღვნიშნოთ, რომ შუნტირების ოპერაციების შემდეგ სხეულის მასის კლება უფრო მეტია.''

R.