Baby Bag

რატომ უნდა გაასინჯოთ ჩვილს თავდაპირველად მწვანე ან ყვითელი ფერის ვაშლი? - პედიატრი გირჩევთ

რატომ უნდა გაასინჯოთ ჩვილს თავდაპირველად მწვანე ან ყვითელი ფერის ვაშლი? - პედიატრი გირჩევთ
რატომ უნდა გაასინჯოთ ჩვილს თავდაპირველად მწვანე ან ყვითელი ფერის ვაშლი? - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე საუბრობს. გთავაზობს მის ​ბლოგს უცვლელად:

,,ვაშლი, ალბათ, მთელ მსოფლიოში ყველაზე პოპულარული ხილია, უამრავი ჯიშით, ფართო გავრცელებით. უმიც, მოშუშულიც, წვენის, პიურეს, თუ ნამცხვრის შემადგენლობაში, გემრიელი და სასარგებლოა.

წარმოშობით ცენტრალური აზიიდანაა, სადაც მისი ველური წინაპარი Malus sieversii ახლაც იზრდება.

ვაშლის შესახებ მთავარი ხუმრობა გეცოდინებათ - სამმა ვაშლმა შეცვალა სამყარო დასაბამიდან დღემდე - სამოთხის, ნიუტონის და სტივ ჯობსის.

არის კიდევ ერთი ცნობილი გამოთქმა ვაშლის შესახებ - ის გასული საუკუნიდან მოდის და უელესელებს ეკუთვნით - ,,ერთი ვაშლი დღეში და ექიმი არ დაგჭირდება! “

ჰოდა, მოდი, სწორედ ამ მიმართულებით გავშლი ჩემს ბლოგს ვაშლის შესახებ.

აი, ვაშლის საარგებლო ქიმია:

  • ვაშლის მთავარი შემადგენელი მარონუტრიენტები წყალი და ნახშირწყლებია. თუმცა ნახშირწყლები მარტივი შაქრებიითაა წარმოდგენილი (გლუკოზა, ფრუქტოზა, სუკროზა), ვაშლის გლიკემიური ინდექსი არ არის მაღალი
  • სავსეა C ვიტამინით
  • შეიცავს საკვები ბოჭკოების დიდ რაოდენობას, რაც ნაწლავური მიკროფლორის ზრდისა და განვითარებისათვის სჭირდება, ეს ნივთიერებები ყაბზობის პროფილაქტიკის საუკეთესო საშუალებაა
  • ცხოველებზე ჩატარებული კვლევების შედეგები მიუთითებენ, რომ ვაშლის შემადგენლობაში არსებულ ანტიქსიდანტებს, განსაკუთრებით, ქვერცენტინს ანტივირუსული, ანტიბაქტერიული და სიმსივნის საწინააღმდეგო მოქმედება აქვს. განსაკუთრებით აქტუალურია ეს კავშირი მსხვილი ნაწილავის კიბოს შემცირებულ რისკთან
  • 2019 წელს გამოქვეყნებული ექსპერიმენტული კვლევებმა აჩვენა, რომ ამ ნივთიერებებს ნერვული უჯრედების - ნეირონების დაცვა შეუძლიათ. შეგახსნებთ, რომ ნეირონები ის უჯრედებია, რომელთაც დაზიანების შემდეგ აღდგენის ან ახლით ჩანაცვლების უნარი არ აქვთ
  • ვაშლი შეიცავს კალიუმს, რაც გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ფუნქციონირებისათვის აუცილებელი მიკრონუტრიენტია
  • რკინა ის ნივთიერებაა, ურომლისოდაც ჰემოგლობინი არ სინთეზირდება. ამიტომ ვაშლი რკინადეფიციტური ანემიების პროფილაქტიკისათვის საუკეთესო საკვებია.
  • ვაშლის შემადგენლობაშია K ვიტამინი, რომელიც სისხლის შედედების პროცესებში მონაწილეობს

გახსოვდეთ, რომ ვაშლის მიღება გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომის დროს მუცლის ტკივილის და გაზების დაგროვებას იწვევს ფერნეტირებადი ორიგო, მონო- და დისაქრიდების შემცველობის გამო, ამიტომ ასეთ შემთხვევაში თქვენს პედიატრთან კონსულტაცია უნდა გაიაროთ

ვაშლის კანის ფერადოვნებას მის კანში ფლავანოიდების და ანთოციანების მაღალი შემცველობა უზრუნველყოფს. რაც უფრო მკევთრი ფერისაა ვაშლი, მით მეტია მასში პიგმენტები, რაზეც შეიძლება პატარას ალერგია ჰქონდეს.

ამიტომ, როცა ჩვილისათვის ვაშლს არჩევთ, თავდაპირველად გირჩევთ, მწვანე ან ყვითელი ფერის ვაშლი შეარჩიოთ. მისი შეტანა რაციონაში 6 თვიდან შეგიძლიათ, როცა ძუძუ უკვე აღარ აკმაყოფილებს ჩვილის მოთხოვნილებას საკვებ ინგრედიენტებზე და დამატებით კვებას იწყებთ.

არ დაგავიწყდეთ, რომ ვაშლი, ისევე როგორც ყველა ახალი საკვები, მცირე დოზებით უნდა დაიწყოთ და ბავშვის რეაქციას დააკვირდეთ.

მოკლედ, უელსელებმა იქნებ ცოტა უტრირებაც გააკეთეს, მაგრამ ვაშლი მართლა ძალიან სასარგებლო ხილია და აუცილებლად შეიტანეთ თქვენი პატარას რაციონში.


თქვენი ექიმი ჯანმრთელობას გისურვებთ!​''  - აღნიშნავს პედიატრი. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად