Baby Bag

„ქალების უმრავლესობა გადასულია ვეგეტარიანულ კვებაზე, აღარ ვლაპარაკობ მკაცრ ვეგანობაზე. ორსულობისას იწყება ტირილი: ბავშვს ხომ არ დაემართება რამე?“ - ნანა ლოლაშვილი

„ქალების უმრავლესობა გადასულია ვეგეტარიანულ კვებაზე, აღარ ვლაპარაკობ მკაცრ ვეგანობაზე. ორსულობისას იწყება ტირილი: ბავშვს ხომ არ დაემართება რამე?“ - ნანა ლოლაშვილი

ჰემატოლოგი ნანა ლოლაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ანემიის და ვიტამინების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, ანემია უმეტესად ქალბატონებს აწუხებთ:

„ყველა ასაკობრივი ჯგუფისთვის, სხვადასხვა პათოლოგიისა თუ ფიზიოლოგიური მდგომარეობისთვის, როდესაც მომატებულია რკინაზე მოთხოვნილება, მხოლოდ კვებით ამ საკითხს ვერ გადავწყვეტთ. თუ უკვე არის დაავადება, აქ აუცილებლად პრეპარატებია საჭირო. ამ საკითხს დიდი სიფრთხილით უნდა მიდგომა. პირველ რიგში, პაციენტების დიდი ნაწილი არის ქალები, ანემია დაკავშირებულია სისხლის ჭარბად დაკარგვასთან. მამაკაცები ბუასილის კვანძებიდან სისხლის დენის დროს, სანამ არ წაიქცევიან, მანამდე არ მოდიან ჩვენთან. ამ დროს შეიძლება უბრალოდ აბების მიღება და პრობლემა გადაწყდება.“

ნანა ლოლაშვილის თქმით, ორსულებისთვის მნიშვნელოვანია ხორცის მიღება და ვეგეტარიანული კვება მათ ბევრ პრობლემას უქმნის:

„ორსულობა არის ფიზიოლოგიური პროცესი. თუ ქალი რკინის და ვიტამინ B 12-ის ნორმალური რაოდენობით შედის ორსულობაში, მას მთელი ორსულობის განმავლობაში ვიტამინებიც, რკინაც - ყველაფერი ეყოფა. მერე მას სჭირდება ორი წელიწადი, რომ ყველაფერი აღიდგინოს, მაგრამ რას ვხედავთ ჩვენ? ქალების უმრავლესობა გადასულია ვეგეტარიანულ კვებაზე, აღარ ვლაპარაკობ მკაცრ ვეგანობაზე. ეს არ არის სოციალურ პირობებთან დაკავშირებული. ქალები ხშირად ამბობენ: „ხორცი არ მიყვარს, არ ვჭამ.“ მერე იწყება ტირილი: „ბავშვს ხომ არ დაემართება რამე?“ ელემენტარული რამ მაინც არის საჭირო, რომ ორსულობამდე სისხლის საერთო ანალიზი მაინც გაკეთდეს. მივაღწიეთ იმას, რომ პირველი ტრიმესტრის შემდეგ კეთდება ანალიზები, რომ დრო დაგვრჩეს პრობლემის მოსაგვარებლად. ამას ერთ კვირაში ვერ გამოასწორებ. რკინადეფიციტური ანემია აქამდეც ხშირი იყო და დღემდე პრობლემად რჩება, მაგრამ ამას დაემატა B12. ადრე ითვლებოდა, რომ B12-ის დეფიციტი ასაკოვანი ადამიანების დაავადება იყო. ეს დაავადება რომ განვითარდეს, შვიდი წელი არ უნდა მიიღო ხორცი, კვერცხი, ცილა.“

ნანა ლოლაშვილი აცხადებს, რომ ორსულისთვის დაუშვებელია ვიტამინების თვითნებურად მიღება:

„ორსულებში არ არის პრობლემა B12-ის განსაზღვრა, რკინის განსაზღვრა. ახლა სრულებით შეცვლილია დამოკიდებულება ვიტამინების მიმართ. პირველ ტრიმესტრში B ჯგუფის ვიტამინები, ფოლიუმის მჟავის გარდა არ უნდა დაინიშნოს. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის რეკომენდაციებში კატეგორიულად არის მითითებული, რომ თუ ორსულს ვიტამინის დეფიციტი არ აქვს, არ შეიძლება მისთვის ვიტამინების მიცემა. მხოლოდ ერთი ვიტამინი შეიძლება დაინიშნოს ყოველგვარი განსაზღვრის გარეშე მწეველებში. სამწუხაროდ, გვყავს ასეთი ორსულებიც. ამ დროს ბევრი C ვიტამინი იხარჯება. ბევრი ორსული ამბობს: „ვერ დავანებებ თავს მოწევას.“ ასეთი დედების ბავშვები ბრონქიალური ასთმის განვითარების საშიშროების წინაშე არიან. იმ რეგიონებში, სადაც D ვიტამინის ნაკლებობაა, ისიც შეიძლება დაინიშნოს. დანარჩენი ვიტამინები უნდა განისაზღვროს.“

ნანა ლოლაშვილის თქმით, ვიტამინ B12 -ის დეფიციტი ძალიან ბევრ ორსულს აწუხებს, რის გამოც მეცნიერები და ექიმები მცენარეულ კვებასთან შედარებით უკვე ხორცის მირთმევის უპირატესობებზე ღიად საუბრობენ:

„ფოლიუმის მჟავის დეფიციტი ასე თუ ისე დავძლიეთ. პირველი ტრიმესტრის განმავლობაში თითქმის ყველა ორსული იღებს ამას, თუმცა არის რეგიონები სადაც ეს დეფიციტი გამოხატულია. ეს ის რეგიონებია, სადაც ორსულები გვიან მიდიან მეანთან, უკვე სამი თვის ორსულობის შემდეგ. B12 ძალიან სერიოზული პრობლემაა. მოდიან და ამბობენ: „ერთი კვირაა უკვე ვჭამ ხორცს.“ ეს არ არის საკმარისი. სამწუხაროდ, იყო პერიოდი, როდესაც მეცნიერები და ექიმები წერდნენ, რომ გადავსულიყავით მცენარეულ საკვებზე. ბოლო წლების შრომები ისევ ხორცისკენ იხრება. B12 მარტო ხორცსა და კვერცხში შედის. ძალაუნებურად უნდა მიიღო ეს პროდუქტები, ამას დიდი კვლევები არ სჭირდება. ახლა წამოვიდა ნაშრომები, სადაც კატეგორიულად ამბობენ, რომ ცილის გარეშე დაორსულება კატეგორიულად არ შეიძლება.“

ნანა ლოლაშვილი იმ ძირითად სიმპტომს ასახელებს, რომელიც ანემიის უტყუარ ნიშანს წარმოადგენს და მისი გამოვლენის შემთხვევაში დიაგნოზის დასმა მარტივად შეიძლება:

„ის ორსულებიც კი, რომლებმაც იციან, რომ წინა ორსულობაზე ჰქონდათ ანემია, შემდეგი ორსულობის წინ ანალიზებს არ იკეთებენ. ანემიის ერთ-ერთი მთავარი სიმპტომი, რომელიც ქალებს და ბავშვებს ხშირად აქვთ, არის გაუკუღმართებული გემოვნება. ამას არ აქცევენ ხოლმე ყურადღებას. პაციენტები მიირთმევენ ყინულს, ქაღალდის ხელსახოცებს, ცარცს, ყავის მარცვლებს, შეუძლიან მთლიანი ფორთოხალი და ლიმონი კანიანად შეჭამონ, რომელიმე მწვანილი მიირთვან გაუთავებლად. არის ყნოსვის გაუკუღმართებაც, მაგრამ ამას სხვა დაავადებებიც იწვევს. თუ ეს სიმპტომი აქვს ვინმეს, უფრო ქალებს და ბავშვებს აწუხებთ, დიაგნოზიც არ სჭირდება ამას, ეს არის რკინადეფიციტური ანემია. ეს არის დაავადება, რომელიც ადვილად მოსარჩენია და სხვა ბევრი დაავადების განვითარებას უწყობს ხელს.“

„მოზარდებს უფრო მეტი რკინა სჭირდებათ, ვიდრე სხვა პერიოდში. რკინა იხარჯება კუნთების წარმოქმნაზე. ამით ვიყოლიებ ბავშვებს, ვეუბნები: „ხომ უნდა გაიზარდოთ.“ ამისთვის აუცილებელია რკინა,“ - აღნიშნავს ნანა ლოლაშვილი.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

​რა არის ვიტამინი B12 და როგორ ვლინდება მისი დეფიციტი?
დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა B12 ვიტამინის შესახებ მოგაწვდით კომპ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად